Bakıda Qəmər Almaszadə
adına II Beynəlxalq Rəqs Müsabiqəsi keçirildi
25-27 iyun tarixində paytaxtımızda
daha bir beynəlxalq sənət yarışması – Mədəniyyət
Nazirliyi və Bakı Xoreoqrafiya Akademiyasının təşkilatçılığı
ilə Qəmər Almaszadə adına II Beynəlxalq Rəqs
Müsabiqəsi keçirildi. Müsabiqəyə 10 ölkədən
milli, modern və klassik rəqs
nümayəndələri qatılmışdı.
Müsabiqə
iştirakçıları və qonaqlar Fəxri xiyabanda ulu
öndər Heydər Əliyevin məzarını, daha sonra
isə Şəhidlər xiyabanını ziyarət ediblər.
Görkəmli
rəqs ustası, SSRİ Xalq artisti Qəmər Almaszadənin
xatirəsi də anılıb.
* * *
İyunun 25-də
axşam Heydər Əliyev Sarayında Qəmər Almaszadə
adına II Beynəlxalq Rəqs Müsabiqəsinin
açılış mərasimi keçirildi.
Mərasim ilk milli balerinamız, ölkəmizdə
neçə nəsil balet artistlərinin ustadı olmuş,
milli rəqslərimizin toplanmasında və öyrənilməsində
böyük xidmətlər göstərmiş Qəmər
xanımın yaradıcılığından bəhs edən
videoçarxın nümayişi ilə başladı.
Tədbirdə çıxış edən
mədəniyyət naziri Əbülfəs Qarayev milli balet məktəbinin
yaradıcılarından olmuş, ilk azərbaycanlı
qadın balet ustası Qəmər Almaszadənin adını
daşıyan beynəlxalq müsabiqənin ikinci dəfə
keçirilməsini çox gözəl bir hadisə kimi dəyərləndirdi.
Nazir
iştirakçıları salamlayaraq qeyd etdi ki, Qəmər Almaszadə adına
müsabiqə ölkəmizdə keçirilən digər
beynəlxalq miqyaslı tədbirlərin sırasında
artıq özünəməxsus yer tutur. Yəqin ki, bu sənət
bayramı ənənəvi olaraq təşkil ediləcək
və hər müsabiqədə Qəmər Almaszadənin
adına layiq yeni balet və rəqs sənəti ulduzları
parlayacaq. Qəmər xanımın ardıcılları bu
gün Azərbaycan balet məktəbində
çalışır və bu müsabiqənin münsiflər
heyətində ölkəmizi təmsil edirlər.
“Rəqs məktəbimizin
nümayəndələri ölkəmizi dünyada layiqincə
tanıdır”
Nazir daha sonra dedi: “Budəfəki
müsabiqənin bir özəlliyi də onun Şərqin ilk
demokratik respublikasının - Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin
100 illiyinə və xoreoqrafiya məktəbimizin gələn
il tamam olacaq 90 illik yubileyi ərəfəsinə təsadüf
etməsidir. Bir neçə il öncə Azərbaycan
Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə
yaradılmış, çoxpilləli təhsil sistemini əhatə
edən Bakı Xoreoqrafiya Akademiyası məhz həmin ilk təhsil
ocağının
davamçısıdır”.
Əbülfəs Qarayev
çıxışının sonunda vurğuladı ki, bu
gün Azərbaycan klassik və milli rəqs məktəbinin
nümayəndələri ölkəmizi dünya səhnələrində
layiqincə tanıdır, Heydər Əliyev Fondunun
keçirdiyi beynəlxalq səviyyəli tədbirlərdə,
konsertlərdə istər milli rəqs ansamblı, istərsə
də balet artistləri uğurla çıxış edirlər.
* * *
Sonra səhnə Bakı Xoreoqrafiya
Akademiyası tələbələrinin ixtiyarına verildi. Tələbələr
həm beynəlxalq müsabiqənin xaricdən gəlmiş
münsiflərini, həm ev sahibi Azərbaycan ilə birlikdə
yarışa qoşulan ölkələrin gənc rəqqas və
balet artistlərini müasir balet sənətimizin örnəkləri
ilə tanış etdilər.
Əməkdar müəllim Pellumb
Aqalıyayın “Həyatın ritmi” adlandırdığı
20 dəqiqəlik müstəqil xoreoqrafik kompozisiya Azərbaycan
və dünya balet sənətinə iki misilsiz əsər bəxş
etmiş dahi Qara Qarayevin musiqisi əsasında qurulmuşdu. Səhnənin
arxa divarında quraşdırılmış pilləli ekranda
təsviri verilən günün saatlarına görə rəngi
dəyişilən zamanın (sübh çağından gecənin
qaranlığınadək) təsviri ifaçıların
çıxışını tamamlayır, bu dünyada hər
şeyin – sənətin də, zamanın
da öz ritminin olduğunu daha qabarıq vurğulayırdı.
Akademiyanın bakalavr və kollec pilləsi tələbələrinin
modern rəqs kompozisiyası daha çox dünyanın
seçdiyi yeni dövr, neoklassik rəqs elementləri ilə
bol sənət tendensiyasından geri
qalmadığımızı göstərmək həvəsi idisə, Nazim Əliverdibəyovun “Muğam”
xoreoqrafik miniatürünün balerina Elmira Süleymanova və
Əməkdar artist Samir Səmədovun ifasında
nümayişi muğam qədər
özgür və qədim musiqi janrının hətta
balet tamaşası olaraq çoxifadəliliyinin təsdiqi idi.
Qonaqlara bu gün Azərbaycanın gənc
balet sənəti nə ilə yaşayır, nələri
bacarır suallarına cavab olaraq hazırlanmış proqram
başa çatdıqdan sonra müsabiqənin beynəlxalq
münsiflər heyəti və iştirakçıları təqdim
olundu.
* * *
İyunun
26-da Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet
Teatrında müsabiqənin birinci turu oldu. Müsabiqənin
üçüncü günü (27 iyun) daha gərgin
keçdi. Gün ərzində qələbə iddialı
balet artistləri və rəqqaslar klassik balet, milli rəqs və
modern rəqs nominasiyaları üzrə solo, duet və ansambl
kateqoriyalarında çıxış etdilər.
Axşam isə Opera və Balet
Teatrında müsabiqə qaliblərinin adları
açıqlandı və laureatlarının qala konserti
keçirildi.
Bağlanış mərasimində ilk təqdim
edilən musiqi nömrəsi Üzeyir Hacıbəylinin
“Koroğlu” operasının uvertürası oldu. Amma
proqramın tərtibçiləri bu melodiyaya fərqli
yanaşmışdılar: ilk dəfə möhtəşəm
uvertüranı təkcə dinləmədik, həm də
milli və klassik rəqs elementlərinin sintezindən
yaranmış xoreoqrafik kompozisiya olaraq seyr etdik. Əslində,
Bakı Xoreoqrafiya Akademiyasının tələbələri
ilə birlikdə səhnəyə çıxan,
ayrı-ayrı rəqs, balet hərəkətlərini
nümayiş etdirən müsabiqə
iştirakçılarının ifası da kimlərin qalib gəldiyi
barədə məlumat verirdi...
“Bu
yarışda məğlub yoxdur...”
Sonra beynəlxalq münsiflər heyəti
səhnəyə dəvət olundu.
Azərbaycanın xalq artistləri Rəfiqə
Axundova, Roza Cəlilova və Afaq Məlikova, Ukraynanın Xalq
artisti Boris Kolnoquzenko, Bolqarıstan Balet Assosiasiyasının rəhbəri
Silviya Tomova, Estoniyadan UNESCO-nun beynəlxalq rəqs
şurasının üzvü Vasili Medvedyev, İsrail Dövlət
Baletinin prima balerinası və bədii rəhbəri Nina
Gerşman, Azərbaycanın və Rusiyanın Əməkdar
artisti Vitali Axundovdan ibarət jürinin sədri – Rusiyanın
Xalq artisti Vyaçeslav Qordeyev çıxış edərək
beynəlxalq müsabiqənin uğurla başa
çatdığını dedi: “Bu üç gün ərzində
müsabiqə iştirakçıları özlərinə
yeni dostlar, Bakı tamaşaçılarının
simasında isə yeni pərəstişkarlar qazandılar. Onlar həmkarlarının
və mükafat uğrunda rəqiblərinin
çıxışlarından nələrisə öyrəndilər.
Bu yarışda məğlub yoxdur, çünki səhnəyə
çıxan sənət adamının ən böyük
qazancı tamaşaçı sevgisi və
alqışıdır ki, ötən üç gün ərzində
gənc rəqs ustaları bunu hiss edə bildilər”.
Nəhayət, qaliblərin adları
açıqlandı.
Münsiflər
heyətinin qərarı ilə üçüncü yerə
Lean Reyzer və Elinor Ostrovski dueti (İsrail), Jasmin Seizova
(Bolqarıstan), Dilarə
Mehdiyeva (Azərbaycan), Roman Yuşşenko – Olqa Qnizdilova
dueti (Ukrayna) layiq
görüldülər.
İkinci mükafat isə Metis Lova
(ABŞ), Ayan Eyvazova – Makar Ferştdant duetinə (Azərbaycan),
Yelena Polevayeva – Vladislav Andriyenko duetinə (Ukrayna)
çatdı.
Müsabiqənin birinci
mükafatını Qumar Sultanbek (Qazaxıstan), İrina Matsepa
(İspaniya) və “Bakının ulduzları” rəqs
ansamblı (Azərbaycan) qazandı.
Rusiya Federasiyasından yarışa
qatılmış Mistislav Arefyev və Siori Fukuda dueti isə
Qran-pri mükafatına layiq görüldü. Baş
mükafatı qaliblərə Bakı Xoreoqrafiya
Akademiyasının rektoru, Əməkdar elm xadimi, professor
Timuçin Əfəndiyev təqdim etdi.
Amma
mükafatlar bununla bitmədi. Bakı Xoreoqrafiya
Akademiyasının müəllimi, illərdən bəri Azərbaycanın
gənc balet artistlərinin yetişməsinə öz töhfəsini
verən alban əsilli Pellumb Aqalıyay müsabiqənin
açılış mərasimində Qara Qarayevin musiqisinə
qurduğu “Həyatın ritmi” xoreoqrafik kompozisiyaya görə
“Qara Qarayev - 100” xatirə medalı ilə təltif
edildi.
TÜRKSOY təşkilatı
da öz töhfəsini sənət yarışı qaliblərindən
əsirgəmədi. Müsabiqəyə
qatılmış Lalə Aslanova (Azərbaycan) qurumun
xüsusi mükafatına layiq görüldü. Ölkəmizin
TÜRKSOY-dakı daimi nümayəndəsi Elçin
Qafarlı qurumun digər mükafatını – TÜRKSOY-un 25
illiyinə həsr olunmuş xatirə hədiyyəsini
akademiyanın rektoru Timuçin Əfəndiyevə təqdim
etdi.
Təqdimat mərasimindən sonra
müsabiqə qaliblərinin iştirakı ilə qala-konsert
oldu.
G.MİRMƏMMƏD
Mədəniyyət.-
2018.- 29 iyun.- S.6.