Mədəniyyət təsisatlarına
xüsusi statuslar hansı hallarda verilir?
Azərbaycan Respublikası Nazirlər
Kabinetinin 2016-cı il
5 oktyabr tarixli 382 nömrəli qərarı
ilə təsdiq edilmiş “Mədəniyyət
təsisatlarına xüsusi
statusların verilməsi
Qaydası”ndan çıxarış
Dövlət mədəniyyət müəssisələrinə
tarixi və mədəni roluna, yaradıcılıq fəaliyyətinin
əhəmiyyətinə, fondlarının
zənginliyinə, nadirliyinə,
milli dəyərlərin
qorunması və təbliği sahəsində
nailiyyətlərinə görə
Azərbaycan Respublikasının
Nazirlər Kabineti tərəfindən milli, akademik və respublika əhəmiyyətini
təsdiq edən
status verilir.
“Milli” status aşağıdakı
meyarlar nəzərə
alınmaqla verilir:
1. kitabxanalar üzrə:
1.1. oxucularının ortaillik sayı minimum 70 min nəfər,
kitab fondu minimum 4 milyon nüsxə, kitab verilişi minimum 2,5 milyon nüsxə olan;
1.2. fondlarında nadir kitabların, habelə qiymətli nəşrlərin
(xüsusi kolleksiyaların)
sayı 1000-dən az olmayan;
1.3. Azərbaycan milli mədəniyyətini və
tarixi irsini özündə əks etdirən sənəd nümunələrinin qorunması,
zənginləşdirilməsi və inkişafında xidmətlər göstərən;
1.4. milli mədəni
dəyərləri qoruyub
saxlayan və təbliğ edən;
1.5. asudə vaxtın
səmərəli təşkilində
və insanların ictimai mövqeyinin formalaşmasında iştirak
edən;
1.6. dünyanın aparıcı kitabxanaları
ilə əməkdaşlıq
edən, beynəlxalq tədbirlərdə və
Beynəlxalq Kitabxanalararası
Abonementdə iştirak
edən;
2. muzeylər, qoruqlar,
qalereyalar üzrə:
2.1. fondunda Azərbaycan
Respublikasının milli
mədəniyyət əmlakının
Dövlət Siyahısına
və mədəni sərvətlərin mühafizə
siyahısına salınan
dünya və ölkə əhəmiyyətli
8000-dən çox mədəni
sərvət olan;
2.2. eksponatların elmi-tədqiqi və elmi təqdimatını keçirən;
2.3. eksponatların konservasiyası, bərpası
və mühafizəsini
təmin edən;
2.4. Azərbaycan xalqının
tarixi və mədəni ənənələrini
tədqiq və təşviq etdirən, habelə mədəni inkişaf istiqamətində
əməli tədbirlər
həyata keçirən;
2.5. Azərbaycan milli mədəniyyətinin qorunması,
zənginləşdirilməsi və inkişafında xidmətlər göstərən;
2.6. regional və ölkə səviyyəsində
böyük nüfuz qazanan, milli mədəniyyətin və
incəsənətin inkişafında
rolu olan;
2.7. asudə vaxtın
səmərəli təşkilində
və insanların ictimai mövqeyinin formalaşmasında yaxından
iştirak edən;
2.8. qoruqlar “UNESCO Dünya İrs Siyahısı”na daxil edildikdə.
3. konsert müəssisələri
üzrə:
3.1. tamaşa zalında
oturacaq yerlərinin sayı minimum 600 olan;
3.2. tərkibində ən azı 6 kollektivi olan;
3.3. ölkə səviyyəsində
böyük nüfuz qazanan, milli mədəniyyətin və
incəsənətin inkişafında
xüsusi rolu olan;
3.4. istedadlı gənc
kadrların yetişdirilməsində
iştirak edən, kollektivin inkişafına xidmət edən “kiçik səhnə” və studiyalar yaradan;
3.5. milli mədəni
dəyərləri qoruyub
saxlayan və təbliğ edən;
3.6. əhalinin müxtəlif
təbəqələrinin estetik
zövqünü formalaşdıran
və onlarda bədii yaradıcılığa
meyil oyadan;
3.7. vətənpərvərlik,
humanizm, vətəndaşlıq,
habelə milli, mənəvi, multikultural dəyərlərə hörmət
və rəğbət
hisləri aşılayan;
3.8. asudə vaxtın
səmərəli təşkilində
və insanların ictimai mövqeyinin formalaşmasında yaxından
iştirak edən.
“Akademik” status aşağıdakı
meyarlar nəzərə
alınmaqla verilir:
1. konsert müəssisələri
üzrə:
1.1. tamaşa zalında
oturacaq yerlərinin sayı minimum 500 olan;
1.2. tərkibində ən azı 5 kollektivi olan;
1.3. ölkə səviyyəsində
böyük nüfuz qazanan, milli mədəniyyətin və
incəsənətin inkişafında
xüsusi rolu olan;
1.4. milli mədəniyyətin
və incəsənətin
inkişafında xüsusi
rolu olan;
1.5. istedadlı gənc
kadrların yetişdirilməsində
iştirak edən, kollektivin inkişafına xidmət edən “kiçik səhnə” və studiyalar yaradan;
1.6. əhalinin müxtəlif
təbəqələrinin estetik
zövqünü, bədii
anlamını formalaşdıran
və onlarda bədii yaradıcılığa
meyil oyadan;
1.7. vətənpərvərlik,
humanizm, vətəndaşlıq,
habelə milli, mənəvi, multikultural dəyərlərə hörmət
və rəğbət
hisləri aşılayan;
1.8. asudə vaxtın
səmərəli təşkilində
və insanların ictimai mövqeyinin formalaşmasında yaxından
iştirak edən.
“Respublika” əhəmiyyətli
status aşağıdakı meyarlar nəzərə alınmaqla verilir:
1. kitabxanalar üzrə:
1.1. oxucularının ortaillik sayı minimum 55 min nəfər,
kitab sayı minimum 2 milyon nüsxə, kitab verilişi minimum 600
min nüsxə olan;
1.2. kitabxana biblioqrafiya
proseslərinin avtomatlaşdırılması
və informasiyalaşdırma
sahəsində müvafiq
şöbələr və
bölmələr yaradan,
informasiya və kommunikasiya texnologiyalarından
oxucuların və əməkdaşların geniş
istifadəsini təmin
edən;
1.3. kitab fondu
ənənəvi (kağız)
və elektron informasiya daşıyıcıları
ilə zəngin olan, habelə milli və xarici
ədəbiyyatla müntəzəm
təchiz olunan;
1.4. beynəlxalq qeydiyyatdan keçmiş avtomatlaşdırılmış kitabxana informasiya sistemi əsasında informasiyalaşdırılan kitabxana-biblioqrafiya
proseslərinin avtomatlaşdırılması,
elektron kataloq və elektron kitabxananın yaradılması
və istifadəyə
verilməsini təmin
edən;
1.5. əhalinin informasiyaya
(o cümlədən virtual) olan tələbatını
zamandan və məkandan asılı olmayaraq yüksək səviyyədə təmin
edən;
1.6. oxucu sorğularını
daha dolğun cavablandırmaq üçün
elektron informasiya vasitələrindən geniş
şəkildə istifadə
edən;
1.7. uşaqların informasiya, elm, tədris, habelə ümumi mədəni tələbatını
yüksək səviyyədə
ödəyən;
1.8. respublikanın mədəni həyatında
fəal iştirak edən;
1.9. dünyanın aparıcı kitabxanaları
ilə əməkdaşlıq,
beynəlxalq tədbirlərdə
və Beynəlxalq Kitabxanalararası Abonementdə
iştirak edən;
2. muzeylər, qoruqlar,
qalereyalar üzrə:
2.1. fondunda Azərbaycan
Respublikasının milli
mədəniyyət əmlakının
Dövlət Siyahısına
və mədəni sərvətlərin mühafizə
siyahısına salınan
ən azı 5000 mədəni sərvət
olan;
2.2. eksponatların elmi-tədqiqini və elmi təqdimatını keçirən;
2.3. fondlarının elektron məlumat bazaları mövcud olan;
2.4. eksponatların konservasiyası, bərpası
və mühafizəsini
təmin edən;
2.5. cəmiyyətdə baş vermiş sosial-siyasi hadisələrin
ekspozisiyalarda əyani
şəkildə əks
etdirilməsini təmin
edən;
2.6. dünyanın aparıcı muzeyləri və muzey tipli
müəssisələri ilə
birgə əməkdaşlıq
edən;
2.7. respublikanın mədəni həyatında
fəal iştirak edən;
2.8. respublika əhəmiyyətli
və beynəlxalq sərgilərdə iştirak
edən, qarşılıqlı
sərgilər təşkil
edən;
2.9. muzeyin və
muzey tipli müəssisələrin profili
üzrə beynəlxalq
və yerli səviyyəli elmi konfransların, seminarların,
simpoziumların, görüşlərin
təşkili və müxtəlif layihələrin
hazırlanmasını təmin
edən;
2.10. müasir informasiya
kommunikasiya sistemlərindən
istifadə edən;
2.11. əhalinin, xüsusən
də gənc nəslin bilik səviyyəsinin artırılmasında,
estetik zövqünün,
dünyagörüşünün formalaşmasında, milli ənənələrin qorunmasında,
tarixi keçmişimizin
öyrənilməsində, hərbi vətənpərvərlik
hislərinin aşılanmasında
müstəsna rolu olan;
3. konsert müəssisələri
üzrə:
3.1. tamaşa zalında
oturacaq yerlərinin sayı minimum 350 olan;
3.2. mədəniyyətin tədqiqinə, təhlilinə
və təbliğinə
xidmət edən respublika səviyyəli elmi araşdırmalar aparan;
3.3. respublikada fəaliyət
göstərən elmi
qurumlar və qeyri-hökumət təşkilatları
ilə əməkdaşlıq
edən və mədəniyyətin inkişafına
dair əsaslandırılmış
layihələrin hazırlanmasını
təmin edən;
3.4. qabaqcıl beynəlxalq
elmi-metodiki təcrübənin
müvafiq sahədə
tətbiq olunmasını
təmin edən;
3.5. müvafiq sahəyə
həsr olunan beynəlxalq və yerli səviyyəli elmi konfransların, seminarların, simpoziumların
və görüşlərin
təşkilini təmin
edən.
Mədəniyyət.- 2018.- 12
oktyabr.- S.6.