“Azərbaycanın kəlağayısını çox sevirəm”

Tanınmış gürcü rəssam və sənətşünası Nino Kipşidzenin Milli Xalça Muzeyində təşkil olunan “Varlığın fraqmentləri” adlı sərgisi barədə xəbər vermişdik.

Sərginin açılış mərasimində rəssamla görüşüb qısa söhbət etdik. Nino Kipşidze ABŞ-da həkim ailəsində doğulub boya-başa çatsa da, hazırda əcdadlarının vətəni Gürcüstanda yaşayır. Amma etiraf edir ki, Amerika həyat tərzi yaradıcılığında dərin iz buraxıb. Sənətşünaslıq üzrə təhsil alıb və Gürcüstan Tekstil Qrupu Rəssamlar Assosiasiyasının üzvüdür. İndiyədək ənənəvi tekstil sənayesi layihələrdə iştirak edib. Əsərləri Gürcüstan, ABŞ və başqa ölkələrdə sərgilənib. Bir sıra əl işləri ABŞ-da şəxsi kolleksiyalarda və qalereyalarda saxlanılır. Rəssamın yaradıcılığı bir sıra ölkələrin sənətşünasları və sənət pərəstişkarları tərəfindən maraqla izlənilir.

– Bakıda sərgi keçirilməsi ideyası necə yarandı?

– Bu ideyanı Xalça Muzeyinin direktoru Şirin Məlikova illər əvvəl təklif etmişdi. Lakin hər dəfə bir problem yaranırdı və biz bu sərgini təqdim edə bilmirdik. Üç ildən sonra, nəhayət ki, işlərimi Bakıya gətirə bildik. Sərginin Xalça Muzeyində baş tutmasına sevinirəm və muzeyin binasını çox bəyəndim.

– Sərgidə maraqlı işlər nümayiş olunur. Bu nümunələr əvvəlcədən eskiz əsasında hazırlanır, yoxsa necə?

– Düzünü desəm, süjet iş prosesində yaranır. Əvvəlcədən heç nə düşünülmür. Müxtəlif parçaları birləşdirmək üçün kiçik iynələrdən istifadə edirəm. Fraqmentlərdə fərqli parçalardan istifadə edirəm. Köhnə nümunələr, şəxsi qarderobumdan əşyalardan da istifadə edirəm.

– Kompozisiyalarınızda yapon, Çin, acar mövzularını, intibah dövrü, habelə modernizm və qotika üslubunun elementlərini görmək mümkündür...

– Gördüyünüz bütün bu işlər Gürcüstanın təsviri və toxuculuq sənəti ənənələrində yaradılıb. Sizlərin burada müxtəliflik görməsi rəssam üçün çox xoş bir duyğudur. Sərgidə təqdim olunan ən böyük əsərlərdən biri Azərbaycana həsr olunub. Əsərdə kəlağayı parçaları var. Bu nümunə Şərqlə Qərbin vəhdətində olan İntibah obrazlarını izləyir.

– Əsərlərinizə baxarkən onların heç də asan başa gəlmədiyini düşünmək olar...

– Bəlkə də çoxları düşünür ki, aplikasiya yaratmaq texnikası çox mürəkkəbdir, amma əslində, öyrəndikdən sonra asan gəlir. Siz, sadəcə, müxtəlif parçalar kəsib onları vahid kompozisiyada birləşdirirsiniz. Gürcüstanda bu sənət növü geniş yayılıb. Keçmiş zamanlarda bu əl işi sənət nümunəsi kimi məşhur olub. İllər keçdikcə, bütün sahələrdə olduğu kimi, bu sahədə də oxşar tətbiqlər yaradılıb. Lakin, təəssüf ki, keçmiş nümunələrdən bu günə qədər gəlib çatanı çox azdır.

– Azərbaycana həsr etdiyiniz əsəri neçə müddətə hazırlamaq mümkün olub?

– Üç il əvvəl Azərbaycana həsr olunmuş əsərin üzərində işləməyə başladım. Aşqabadda yaşayan və köhnə toxuculuq parçaları toplayan rəfiqəm mənə Azərbaycan kəlağayısı hədiyyə etdi. Əsərin yaranmasına da elə bu hədiyyə səbəb oldu. Acarıstan ənənələrini, Avropa elementlərini və Şərq mövzularını birləşdirən aplikasiyadır. Tablo bayramda ailə üzvlərinin qovuşmasını təsvir edir. Bu, mənim böyük işlərimdən biridir. Ümumiyyətlə, mən sizin kəlağayınızı çox sevirəm. Bir neçə il əvvəl Azərbaycana səfərim zamanı hətta Şəkidə kəlağayı istehsal olunan fabrikdə oldum. Növbəti işlərim üçün Bakıdan sizin müxtəlif parçalardan almaq niyyətindəyəm.

– Ölkəmiz haqqında təəssüratınız necədir?

– Azərbaycana Gürcüstan Milli Muzeyinin direktoru, rəfiqəm və Bakıdakı sərgimin kuratoru İrina Koşoridze ilə gəlmişəm. Şəkidəki kəlağayı fabrikində gördüklərim məni heyran etmişdi. Ümumiyyətlə, Azərbaycanın ənənəvi sənətini çox bəyənirəm. Bakını çox sevirəm, çünki rəngarəng və açıq şəhərdir.

Söhbətləşdi: L.AZƏRİ

Mədəniyyət.- 2021.- 8 dekabr.- S.5.