Dini terminlərin orfoqrafiya və orfoepiyası

Dilçilik İnstitutunda müzakirələr aparılıb

Fevralın 23-də AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunda “Dini terminlərin orfoqrafiya və orfoepiyası” mövzusunda elmi seminar keçirilib.

İnstitutun baş direktoru, filologiya elmləri doktoru, professor Nadir Məmmədli tədbiri açaraq bildirib ki, ölkəmizdə hər il din sahəsində çoxlu sayda əsərlər nəşr olunur. Dini nəşrlərin elmi və linqvistik keyfiyyətinin artırılması üçün vahid terminologiyanın yaradılması vacibdir. Həmin terminlərin Azərbaycan dilinin orfoqrafiya və orfoepiya normalarına uyğun yazılması, tələffüz olunması vacib məsələdir.

Filologiya elmləri doktoru Nəriman Seyidəliyev “Dini terminlərin Azərbaycan dilində işlənmə formaları” mövzusunda məruzə ilə çıxış edib. Bildirilib ki, ərəb və fars mənşəli terminlərdən istifadə zamanı Azərbaycan dilinin qrammatik qaydalarına əməl olunmalıdır. Məsələn, Muhamməd deyil, Məhəmməd kimi tələffüz olunmalıdır. Allah-təala deyil, Allah-taala, Allahü-əkbər deyil, Allahu-əkbər, sələvat deyil, salavat yazılmalıdır.

Tədbirdə Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi sədrinin birinci müavini Səyyad Aran, Dinşünaslıq ekspertiza şöbəsinin müdiri Nahid Məmmədov çıxış ediblər. Onlar dini ədəbiyyatların nəşri və tərcüməsi, mövcud vəziyyəti və problemlərindən danışıblar.

Nahid Məmmədov qeyd edib ki, dini ədəbiyyatların dilimizə tərcüməsi zamanı yaxşı tərcümələrlə yanaşı, qüsurlu, Azərbaycan dili normaları ilə səsləşməyən, sintaktik qaydalara uyğun gəlməyən birləşmələrin, yad terminlərin üstünlük təşkil etdiyi tərcümələr də mövcuddur. Məlumdur ki, dini ədəbiyyat məzmun etibarilə spesifikdir, eyni zamanda dini terminlərlə zəngin olur. Terminlərin düzgün ifadə olunması ilə yanaşı, ərəb-fars sözlərinin dilimizdə tam mənanı ifadə edə biləcək uyğun sözlərlə əvəzlənməsi də vacibdir.

Vurğulanıb ki, dini sözlərin və terminlərin yazılışında ciddi səhvlərə yol verilir, hədislərdə sözlərin tələffüzünə fikir verilmir.

Sonra mövzu ətrafında müzakirələr aparılıb.

Mədəniyyət.- 2022.- 25 fevral.- S.6.