İllər öncə
qəzetlər nədən yazırdı?
Milli Kitabxananın dövri mətbuat arxivindən (12)
Azərbaycanda incəsənət, o cümlədən
teatr sənəti hər zaman dövlətin qayğısı
ilə əhatə olunub. Bu baxımdan sovetləşmənin
ilk dövrlərində, incəsənətin həm də
mövcud siyasi quruluşun təbliğatçısı kimi
mühüm rolu göz önünə alınaraq bu sahəyə
xüsusi diqqət vardı. Rejim ona münasib olmayan ədəbiyyat,
incəsənət xadimlərini repressiyalara məruz
qoyduğu kimi, sosialist mədəniyyəti yolunda istedad və
zəhmətini əsirgəməyənlərə maddi təşviq
imkanlarını da işə salmışdı. Mətbuat
xronikasından növbəti seçmələrdən biri bu
barədədir.
“Azərbaycan Devlət Dram Teatrosu əməkçilərinin
təltif edilməsi”
1936-cı ilin aprelində hökumət və partiya
Əzizbəyov adına Azərbaycan Dövlət Dram
Teatrının yaradıcı heyətini
mükafatlandırır. Azərbaycan Sovet Sosialist Cümhuriyyəti
(o vaxt belə adlanırdı – red.) XQS (Xalq Komissarları
(kommunist, komissar, komitə kimi sözlər “q” ilə
yazılırdı – red.) Soveti) və Azərbaycan Kommunist
(bolşevik) Firqəsi MQ-nin (Mərkəzi Komitəsi) “Ədəbiyyat”
qəzetində dərc olunan qərarında son zamanlar “bir
sıra böyük bədii quruluşlar” – “Hacı Qara”,
“Polat qartal” və “xüsusilə Azərbaycan səhnəsinin
böyük qələbəsi” olan “Maqbet” tamaşaları ilə
teatrın yaradıcılığının
artdığı vurğulanırdı.
“Əzizbəyov adına Azərbaycan Devlət Dram
Teatrosu əməkçilərinin təltif edilməsi
haqqında” qərar beş bənddən (dövrün
orfoqrafiyası saxlanılıb – red.) ibarət idi.
1. Elm və incəsənət əməkçiləri
evində ADDT artistlərinə 4 mənzil verilsin.
2. Əzizbəyov adına ADDT cümhuriyyətinin əməkdar
aqtrisası Mərziyəyə və baş rejissor əməkdar
incəsənət xadimi A.A.Tuqanova xalq artisti adının
verilməsi haqqında ASSC MİQ qarşısında təşəbbüs
edilsin.
3. “Maqbet” quruluşunda xüsusilə səy göstərmiş
ADDT işçilərini mükafatlandırmaq
üçün incəsənət işləri idarəsi və
teatro direqsiyası sərəncamına 25 min manat
bıraqılsın.
4. Teatro əməkçilərinin mədəni-məişət
şəraitinin yaxşılaşdırılması
üçün ADDT direqsiyasına 30 min manat və ADDT artistləri
rejissorlarından 10 nəfərinin yaradıcılıq məzuniyyəti
üçün 15 min manat buraqılsın.
5. Teatro üçün bir yük maşını
ayrılsın.
ASSC XQS sədri Hüseyn Rəhmanov, AQ (b) F MQ katibi
M.C.Bağırov.
***
Qəzetin 1-ci səhifəsində həmin qərarın
yanında Azərbaycan Dövlət Dram Teatrı adından
partiya və hökumətə təşəkkür
müraciəti də dərc olunmuşdu.
Sitat: “Firqə və hükumətin mükafatı
bizi incəsənətin yeni zirvələrini fəth etmək
üçün var qüvvəmizi, enerji və
istedadımızı daha artıq səfərbərliyə
almağa məcbur edir. Formalist və naturalist səhvləri
aradan qaldırmaq, xalq yaradıcılığı xəzinəsindən
istifadə etməklə, biz ordenli Azərbaycanın qəhrəman
proletariatı və qolxozcu kəndlilərinin tələbləri
səviyyəsində duran yeni bədii nümunələr
yaradacağıq...”
“Ədəbiyyat” qəzeti, 14 aprel 1936-cı il
Mədəniyyət.- 2024.- 19 aprel,¹
29.- S.7.