II Xələc
yaşayış yeri Antik dövrə aid edilir
Naxçıvan MR Şərur rayonunun Xələc kəndi
ərazisində arxeoloji tədqiqat işləri
aparılır. AMEA Naxçıvan Bölməsinin Tarix,
Etnoqrafiya və Arxeologiya İnstitutu Arxeoloji xidmət
şöbəsinin müdiri tarix üzrə fəlsəfə
doktoru, dosent Zeynəb Quliyevanın rəhbərliyi ilə
arxeoloji ekspedisiyası iyunun 20-də fəaliyyətə
başlayıb. İyulun 10-da AMEA Naxçıvan Bölməsi
və Naxçıvan MR Mədəniyyət Nazirliyi əməkdaşlarından
ibarət komissiya qazıntı yerinə baş çəkib.
Ekspedisiyanın rəhbəri Zeynəb Quliyeva bildirib
ki, ilk qazıntılara II Xələc yaşayış yerində
başlanılıb. İlkin qazıntılar zamanı
müxtəlif dövrlərə aid keramika nümunələrinin
qeydə alınması buranın çoxtəbəqəli
abidə olduğunu göstərirdi. Lakin təbəqələr
dərinləşdikcə üzə çıxarılan
tikili qalıqları burada Antik dövrə aid
yaşayış kompleksinin olduğunu deməyə əsas
verir. Həmin dövrə aid Azərbaycanın digər
bölgələrində – Ağdam, Ağdərə, Tərtər
və Qəbələdə geniş arxeoloji tədqiqatlar
aparılsa da, Naxçıvanda Neolit, Eneolit, Tunc dövrləri
fonunda arxa planda qalmışdı. Bu baxımdan II Xələcdən
aşkar edilən tapıntılar Naxçıvanda Antik
dövr mədəniyyətinin öyrənilməsi
üçün əhəmiyyətlidir.
Aşkarlanan nümunələr burada
yaşayışın Dəmir, Tunc, qismən də Son Eneolit
dövrü kimi daha qədim dövrlərə gedib
çıxdığını göstərir.
Maraqlıdır ki, bu dövrlərin daha qədim mərhələsinə
aid keramika nümunələri I Xələc yaşayış
yerindən aşkar edilmişdi. Bu iki yaşayış yerinin
bir-birinin davamı olması ehtimalı da mövcuddur. Hələlik
əldə edilən ilkin tapıntılar nisbi xronologiyanı
e. ə. I minilliyin ikinci yarısı – eramızın III–IV əsrləri
arasında müəyyənləşdirməyə imkan verir.
Abidənin mütləq xronologiyası isə aparılacaq
analizlərlə təyin olunacaq. Qazıntı işləri
iyulun 28-dək davam etdiriləcək.
Mədəniyyət .- 2024.- 17 iyul,№(53).- S.6.