Mədəniyyət
xalqlarımızı daha sıx birləşdirir
Özbəkistanda Azərbaycan Mədəniyyəti
Günləri ölkələrimiz arasında əlaqələrin
inkişafında yeni səhifədir
Mədəniyyət xalqlar arasında etibarlı
körpü hesab edilir. Qədim adət-ənənələr,
tarixi-mədəni irs və incəsənətin müxtəlif
sahələri həmişə insanların maraq dairəsində
olub.
Azərbaycan ilə özbək xalqları arasında əlaqələrin
qədim və zəngin tarixi var. Ümumtürk kimliyi, ortaq mədəni
dəyərlər, əsrlərdir davam edən ədəbiyyat
və sənət mübadiləsi xalqlarımızı
bir-birinə daha da yaxınlaşdırıb.
Bu gün iki ölkə arasında siyasi münasibətlər
dövlət başçılarımızın müdrik
siyasəti və şəxsi dostluqları sayəsində
strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlib.
Yüksək səviyyəli qarşılıqlı səfərlər,
beynəlxalq layihələrdə iştirak, bədii kollektivlərin
qastrolları dərin mədəni əməkdaşlığın
göstəricisidir.
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət
Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə 10-14
iyun tarixlərində Özbəkistanın paytaxtı Daşkənddə
keçirilən Azərbaycan Mədəniyyəti Günləri
ölkələrimiz arasında əlaqələrin
inkişafında yeni səhifədir.
Zəngin proqram üzrə silsilə tədbirlər
Azərbaycan mədəniyyət və incəsənətinin
qardaş ölkədə növbəti təntənəsi
olacaq.
Bu münasibətlə ölkəmizin incəsənət
ustaları, bədii kollektivləri, yazarlar, media nümayəndələri
Daşkəndə səfər ediblər.
Füzuli və Nəvai: ortaq ədəbi-mənəvi
dəyərlərimiz
Mədəniyyət günlərinin proqramına
uyğun olaraq, iyunun 11-də Özbəkistan
Yazıçılar İttifaqında “Məhəmməd
Füzuli və Əlişir Nəvai: ortaq ədəbi-mənəvi
dəyərlərimiz” adlı konfrans keçirilib.
Tədbirdə böyük Azərbaycan şairi və
mütəfəkkiri Məhəmməd Füzulinin (1494–1556)
530 illik yubileyi münasibətilə söz ustadının əsərlərinin
özbək dilində iki cilddə külliyyatının təqdimatı
da olub. İkicildlik Daşkənddə fəaliyyət göstərən
Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin
layihəsi əsasında işıq üzü görüb.
Konfransda Azərbaycanın mədəniyyət naziri
Adil Kərimli, Özbəkistanın mədəniyyət naziri
Ozodbek Nazarbekov, Özbəkistan Yazıçılar
İttifaqının sədri Xalq şairi Siracəddin Səid,
iki ölkənin ədəbiyyat və mədəniyyət
xadimləri iştirak ediblər.
Özbəkistan Yazıçılar İttifaqının
sədri Siracəddin Səid ölkəsində keçirilən
Azərbaycan Mədəniyyəti Günlərinin eyni zamanda ədəbi
əlaqələrin inkişafına böyük töhfə
olduğunu deyib. Bildirilib ki, böyük Azərbaycan şairi
Nizami Gəncəvinin yaradıcılığından bəhrələnən
Əlişir Nəvai ümumtürk ədəbi fikrinin
inkişafına təsir göstərib, xalqlarımız
arasında ədəbi-mədəni körpü rolunu
oynayıb. O, həmçinin 100 cildlik “Türk ədəbiyyatının
inciləri” antologiyasının ərsəyə gəlməsinə
görə Özbəkistan Prezidenti Şavkat Mirziyoyevə
minnətdarlığını bildirib.
Özbəkistanın mədəniyyət naziri Ozodbek
Nazarbekov çıxış edərək Azərbaycan
nümayəndə heyətini salamlayıb. Azərbaycan ilə
Özbəkistan arasında ədəbi-mədəni əlaqələrin
inkişafından məmnunluğunu bildirən nazir deyib ki, hər
həftə ya Özbəkistanda, ya da Azərbaycanda iki
qardaş xalqın ədəbiyyatı, mədəniyyəti və
elmi ilə bağlı müxtəlif tədbirlər
keçirilir. Hər bir tədbir xalqlarımızı daha da
yaxınlaşdırır. O, ötən il Bakıda Özbəkistan
Mədəniyyəti Günlərinin yüksək səviyyədə
keçirildiyini xatırladaraq, Azərbaycan Mədəniyyəti
Günlərinin də uğurla gerçəkləşəcəyini
bildirib.
Azərbaycanın mədəniyyət naziri Adil Kərimli
konfrans iştirakçılarını salamlayaraq bildirib ki, mədəniyyət
günləri tədbirlərinin ədəbiyyata dair konfransla
başlanması təsadüfi deyil. Çünki Azərbaycan
və Özbəkistan arasında mədəni münasibətlərin
əsasında həm də Orta əsərlərdən
üzü bəri davam edən ədəbi əlaqələr
dayanır.
İki ölkə arasında mədəni əlaqələrin
inkişafında dövlət
başçılarımızın dostluğunun və
qarşılıqlı etimada əsaslanan uğurlu siyasətinin
mühüm rol oynadığını deyən nazir bu sahədə
siyasətin davamlı olacağına əminliyini bildirib. Qeyd
olunub ki, Daşkənddə fəaliyyət göstərən
Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi
də ölkələrimiz arasında ədəbi-mədəni
əlaqələrin inkişafında mühüm rol
oynayır.
Məhəmməd Füzulinin külliyyatının
özbək dilində nəşrini yüksək qiymətləndirən
Adil Kərimli ikicildliyin dahi şairin Özbəkistanda daha
yaxından tanınmasına vəsilə olacağını
deyib.
Nazir 2021-ci ildə Azərbaycanın mədəniyyət
paytaxtı Şuşada Azərbaycan və Özbəkistan gənc
yazarlarının iştirakı ilə “Məclisi-fəramuşan”
ədəbi məclisinin bərpa olunmasını ölkələrimizin
ədəbi əlaqələrinə yeni mühüm töhfə
kimi qiymətləndirib.
Konfransda ədəbiyyatşünas, professor Nurboy
Cabbarov, Azərbaycan Milli Məclisinin deputatı akademik Nizami Cəfərov,
şair, tərcüməçi Mirzo Kenjabek, Azərbaycan
Yazıçılar Birliyinin katibi Səlim Babullaoğlu və
AMEA-nın akademik Ziya Bünyadov adına Şərqşünaslıq
İnstitutunun icraçı direktoru Ruhəngiz
Cümşüdlünün məruzələri dinlənilib.
Qeyd edilib ki, Əlişir Nəvai və Məhəmməd
Füzuli təkcə iki xalqın deyil, ümumtürk ədəbi-mədəni
fikrinin inkişafında da müstəsna rol oynayıblar.
Məruzələr ətrafında
çıxışlar olub.
Sonda Azərbaycan incəsənət ustalarının
iştirakı ilə ədəbi-musiqili kompozisiya təqdim
edilib.
Özbəkistan Milli Kitabxanasında Azərbaycan
guşəsi
İyunun 11-də Əlişir Nəvai adına
Özbəkistan Milli Kitabxanasında Azərbaycan guşəsinin
açılışı keçirilib.
Mərasimdə çıxış edən Özbəkistan
Milli Kitabxanasının direktoru Umida Teşabayeva kitabxanada Azərbaycan
guşəsinin yaradılmasını kollektiv və oxucular
üçün əlamətdar hadisə kimi qiymətləndirib.
Direktor diqqətə çatdırıb ki, Özbəkistan
Milli Kitabxanasının fondunda Azərbaycana dair 5 min nüsxədən
çox kitab var və bu say ildən-ilə artır. Daimi
guşədə nümayiş olunan kitab, jurnal və digər
çap məhsulları qardaş ölkənin tarix və mədəniyyətinin,
ədəbiyyatının təbliğinə öz töhfəsini
verəcək.
Azərbaycan Respublikası mədəniyyət nazirinin
müavini Fərid Cəfərov çıxışında
xalqlarımızın qədim köklərə malik milli adət
və ənənələrə sahib olduğunu qeyd edib.
İki ölkənin Milli Kitabxanaları arasında
qarşılıqlı əlaqələrdən
danışan nazir müavini Özbəkistan Milli
Kitabxanasında açılan Azərbaycan guşəsinin
böyük əhəmiyyət kəsb etdiyini söyləyib.
M.F.Axundzadə adına Azərbaycan Milli
Kitabxanasının direktoru professor Kərim Tahirov Özbəkistan
Milli Kitabxanası ilə əlaqələrin ildən-ilə
genişləndiyini deyib. Qeyd olunub ki, Azərbaycan Milli
Kitabxanasında Özbəkistan guşəsi 2019-cu ildə təşkil
edilib. Ötən dövr ərzində Milli Kitabxanada Özbəkistanın
tanınmış şair və
yazıçılarının, mütəfəkkirlərinin
yubileyləri ilə bağlı tədbirlər keçirilib,
kitab təqdimatları olub.
Bildirilib ki, Özbəkistan Milli Kitabxanasında yeni
yaradılan Azərbaycan guşəsində 300-ə yaxın
adda nəşr yer alıb. Özbək oxucular burada Heydər
Əliyev Fondu tərəfindən nəşr edilmiş,
ölkəmizin tarixi, mədəniyyəti, ədəbiyyatı
və müasir inkişafı, eləcə də 44
günlük Vətən müharibəsində şanlı Zəfərimizlə
bağlı ətraflı məlumat almaq imkanı qazanacaqlar.
Çıxışlardan sonra tədbir
iştirakçıları Azərbaycan guşəsində
yer alan nəşrlərlə tanış olublar.
***
İyunun 11-də axşam “Özbəkistan” Forumlar
Sarayında Azərbaycan incəsənət ustaları və bədii
kollektivlərinin iştirakı ilə qala-konsert
keçirilib. Burada həmçinin Azərbaycan
şirniyyatlarının təqdimatı olub.
***
Mədəniyyət günlərinin 12 iyun tarixində
də maraqlı tədbirləri var. Özbəkistan Təsviri
İncəsənət Qalereyasında “Sənət incilərində
yaşayan Azərbaycan milli irsi” adlı sərgi
açılacaq.
Özbəkistan Dövlət İncəsənət və
Mədəniyyət İnstitutunda Azərbaycan Dövlət
Yuğ Teatrının “Mənəm, mən” tamaşası
nümayiş etdiriləcək.
Həmin gün özbək sənətsevərlər
dahi Üzeyir Hacıbəylinin “Arşın mal alan”
operettasının tamaşasını da izləyəcəklər.
Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet
Teatrının yaradıcı heyəti dünyaca məşhur
əsəri Əlişir Nəvai adına Dövlət
Akademik Teatrında təqdim edəcək.
İyunun 13-də Daşkənddəki Heydər
Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzində
görkəmli tarixi romanlar müəllifi Məmməd Səid
Ordubadinin “Qılınc və qələm” kitabının təqdimatı
keçiriləcək.
***
İnanırıq ki, silsilə tədbir və təqdimatlar
ədəbi-mədəni zənginliklərimizə həmişə
maraq göstərən qardaş özbək xalqının
yaddaşında bu dəfə də dərin iz qoyacaq.
Qeyd edək ki, Özbəkistanda ölkəmizin mədəniyyət
günləri sonuncu dəfə 2022-ci ildə gerçəkləşib.
Dost ölkə isə 2023-cü ildə Bakıda mədəni-mənəvi
zənginliklərini nümayiş etdirib.
Fariz Yunisli
Daşkənd
Mədəniyyət.- 2024.- 12 iyun,¹43.- S.1;2.