Bakıxanovun 230
illiyinə həsr olunan tədbir
AMEA-nın “Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” Elmi Mərkəzində
görkəmli şair, tarixçi, mütəfəkkir,
ictimai xadim Abbasqulu ağa Bakıxanovun (1794–1847) anadan
olmasının 230 illik yubileyinə həsr edilən tədbir
keçirildi.
Mayın 21-də gerçəkləşən tədbir
Bakıxanovlar nəslinin nümayəndəsi, Azərbaycan
Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət
Universitetinin magistrantı Vüsalə Qasımovanın
“Qüdsi” filminin nümayişi ilə başladı.
AMEA-nın A.Bakıxanov adına Tarix və Etnologiya
İnstitutunun Mənbəşünaslıq və
tarixşünaslıq şöbəsinin müdiri professor
Şahin Fazil Azərbaycan tarixşünaslığında
Bakıxanovun rolundan danışdı. Bildirdi ki, A.Bakıxanov
Azərbaycan xalqının ensiklopedik biliyə malik mütəfəkkir
simalarından biridir. O, tarix, fəlsəfə, həndəsə,
ilahiyyat və etikaya aid qiymətli əsərlər müəllifidir.
Eyni zamanda fəal maarifçi, klassik Azərbaycan poeziyasının
sirlərinə bələd olan şair kimi tanınıb.
Qısa ömrünə zəngin yaradıcılıq
nümunələri sığdırıb.
AMEA-nın Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat
İnstitutunun şöbə müdiri professor Gülər
Abdullabəyova qeyd etdi ki, Bakıxanov 1833-cü ildə
Polşada çar canişini, general-feldmarşal İvan
Fyodoroviç Patskeviçin yanında olub. Polşanın mərkəzi şəhərlərini
gəzib-dolaşıb. Həmin vaxtlar bu ölkənin
tanınmış şair və yazıçıları ilə
dostluq əlaqələri qurub. Onların köməkliyi ilə
M.P.Vaqif və M.V.Vidadinin şeirlərini, Azərbaycan nağıllarını
polyak dilinə tərcümə edib.
Alim onu da diqqətə çatdırdı ki, Azərbaycan
və Polşa xalqlarının oxşar taleləri var. Hər
iki xalq uzun müddət çar Rusiyasının əsarətində
qalıb. Orta əsrlərdə Polşa
krallığının adı Lehistan (leh (lyax) polyakların
qədim adıdır – red.) olub. Ölkənin adı Rusiya
istilasından sonra dəyişdirilib. Bakıxanovun əlyazmalarında
da Polşa Lehistan kimi göstərilir.
Tədbirdə daha sonra təbrizli tədqiqatçı
Hədiyyə Zəhra Əhmədi, bəstəkar, Xalq
artisti, professor Tofiq Bakıxanov və başqaları
çıxış edərək Abbasqulu ağa
Bakıxanovun zəngin yaradıcılığından
söhbət açdılar. Qeyd edildi ki, Bakıxanov
“Qanuni-qüdsi”, “Əsrarül-mələkut”, “Təhzibül-əxlaq”,
“Eynül-mizan”, “Gülüstani-İrəm” kimi əsərləri
ilə böyük şöhrət qazanıb. Dil,
coğrafiya, tarix, astronomiya, məntiq, psixologiya və digər
elmlərə aid əsərləri onun hərtərəfli
biliyə malik alim olduğunu göstərir.
Çıxışlar arası musiqi nömrələri
təqdim edildi.
Savalan Fərəcov