Həmrəylik köşəsi

Təqvimin sonuncu yarpağı 31 dekabr Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günüdür. Bu gün müstəqil Azərbaycan tarixinin təqviminin bayramıdır. Qüsur tutmaq istəməzdim, ancaq deməyə də məcburam. İlin yalnız bir günü xalqı birləşdirə bilməz, əgər xalq ilboyu bir deyilsə. Azərbaycan müxtəlif xalqları, onların adət-ənənələrini özündə birləşdirən bir məmləkətdir. Bu mənada Azərbaycan xəritəsini çoxrəngli xalçaya bənzətmək olardı. Bu birlik bir gündə, bir ildə yaranan deyil. Bu monolit birliyinin yaranması üçün illər gərək olmuşdur. Zamanın sərt sınaqlarından çıxmış bu birlik Azərbaycanda yaşayan xalqların mənəvi-əxlaqi dəyərlərinin, adət-ənənələrinin sayəsində mümkün olub.

Azərbaycan torpağının aborigenleri olan türklər ayrı-seçkilik nə olduğınu bilməyib. Əksinə, özündən çox, başqa xalqları sevib, onların dəyərlərinə hörmət və ehtiramla yanaşıb. Azərbaycan torpağında yaşayan xalqlar bir-biri ilə o qədər qaynayıb-qarışmışlar ki, onları seçib-ayırmaq belə çətin olub. Belə ki, bu xalqların toy və yas adət-ənənələri belə eynidir. Azərbaycanda yaşayan xalqların xeyri-şəri bir olub, burada ömür-gün sürmüş xalqlar bir-birləri ilə sıx ünsiyyətdə olmuşlar, təmas qurmuşlar. Bu gün azərbaycanlıları ümumi təbii xarakter və təfəkkür birləşdirir. Ədalətli insanlar etiraf edərlər ki, Azərbaycan türkləri ümumi azərbaycançılıq ideologiyasının yaradıcısı və yayıcısı olub. Özündə bütün xalqlara sevgi bəsləyən azərbaycançılıq ideala çevrilib. Azərbaycan türkü dilinin «Azərbaycan», dövlət ideologiyasının Azərbaycançılıq olmasına sidqi ürəkdən razılaşıb.

Hətta belə bir məlumat da mövcuddur. Azərbaycan dövlətinin milli atributlarından olan gerbindəki səkkizguşəli ulduz bu torpaqda yaşayan xalqların simvoludur. Bu, Azərbaycan türkünün ürək genişliyindən, liberal dəyərlərə üstünlük verməsindən irəli gəlir. Bütün tarix boyu bu humanist dəyərlər Azərbaycan torpağına xeyir-bərəkət gətirib. Bu yüksək bəşəri dəyərlərə qarşı yalnız ermənilər arxa çevirdilər, nankor çıxdılar. Ulu tarix də erməniləri nə vaxtsa cəzalandıracaq.

Dünya birliyi gec-tez Azərbaycan həqiqətlərinin doğruluğuna inanacaq və qəbul edecək. Azərbaycan tolerant ve liberal dəyərlər ölkəsidir. Özü də bu tolerantlıq səmimi, liberalizm son dərəcə təbiidir. Elə bu özəlliklər dünya üçün görk olasıdır. Nədənsə, bizlər Azərbaycanın öyünüləsi, öyrəniləsi dəyərlərini lazımınca - geniş formada, yüksək səviyyədə dünyaya çatdırmırıq. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün pozulduğu, torpaqlarının işğala məruz qaldığı bir dönəmdə bu dəyərlərin - Azərbaycan həqiqətlərinin dünyaya çatdırılması olduqca vacibdir.

Həmrəylik günündə tolerantlıq və liberal dəyərlər əyani faktorlarla qabardılmalı, lazımınca təbliğ olunmalıdır. Ancaq təəssüf ki, dünya azərbaycanlılarının gözlərini dikdikləri, böyük ümid bəslədikləri Bakıda insanlar daha çox yeni il əhval-ruhiyyəsinə köklənirlər. Bu da təbiidir. Çünki təqvim-tarix-il dəyişikliyi insanlara assosiativ-psixoloji təsir göstərir. Yeni ilin yüksək bayram əhval-ruhiyyəsində qeyd olunmasında xalqımızın miladi təqviminə istinad etməsinin və yaxın illərdə tarixə qovuşmuş sovetizm nostalgiyasının da təsiri az deyil. Bu məsələdə kütləvi-informasiya vasitələri də yeni ilin xeyrinə çalışırlar. Televiziya və digər kütləvi informasiya vasitələri bütün gücləri ilə yeni ilin «qulluğunda dururlar».

İnsanların həyatında müəyyən əhəmiyyət daşıyan təqvim dəyişikliyi yetərincə qeyd olunmalıdır. Təqvimin dəyişməsi ilə həyatda, cəmiyyətdə çox şeylər dəyişir, çox nəsnələr alt-üst olur.

... İl də şərtidir, gün də. Ancaq Azərbaycan adlı məmləkət müqəddəsdir. Müqəddəs Azərbaycana hamımız eyni gözlə - sevgi və məhəbbətlə baxmalıyıq. Azərbaycan naminə birləşmək haqqımız olduğu qədər də borcumuzdur. Bütün çətinliklərə baxmayaraq, Azərbaycan adımızdır, bayrağımız, gerbimiz və himnimizdir!

İlin sonunda və yazının axırında şüara bənzəsə də, demək istəyirəm: «Azərbaycan naminə birləşək!»

Xeybər Göyyallı

Mədəniyyət.-2008.- 27 dekabr.- S.9.