«Qapımı Vətən
döydü...»
Açıb nə eşitdin, nələr
gördün, həmişə əsgər - Hacı Əkbər?!
(Burda toxunduğum və toxunmadığım
bütün olaylar gözlərim önündən kino lenti
kimi keçir. Amma davalı kino...)
Vətən qapı
döyməz, həmişə əsgər - Hacı Əkbər!
Vətənin qapısı,
sərhədi döyülər.
Və elə ki o qapını,
o sərhədi düşmən döydü,
onda Vətən başlayar «daş»larının - vətəndaşlarının
qapılarına baxmağa.
Elə qapılar var - bir baxımda
açılar, elələri
var - iki, üç baxımda. Elələri də var - hərbi komissarlıq tərəfindən
döyülər və
girilib (yaxud sındırılıb) görülər
ki, bir kimsə
yox. Və belə məlum olar ki, bəs,
bu «oğul»ların qapılarını
bir «azcığaz» bundan əqdəm Uruset bazarları, Firəngistan barları, Dubay yarları döyübmüş və
buncığazlar da çıxıb gediblərmiş
oralara...
Amma...
Amma elə qapılar da var ki,
Vətən dara düşəndə onları
döyməyə ehtiyac
olmur. O qapılar
qonum-qonşuya, qohum-əqrabaya,
dost-tanışa olduğu
kimi, Vətənin də üzünə həmişə açıq
olar.
Silahı əlindən
qoyduğu gündən qələmə sarılan və
bütün yazılarını «Həmişə əsgər
- Hacı Əkbər» imzası ilə çap etdirən bu
Oğulun başdan-başa həqiqətlərdən ibarət
«Qıpımı Vətən döydü» kitabında bircə
kəlmə «yalan» varsa, o da elə bu kitabın adıdır. Bu kitabın üzündəkinin «yalan»
olduğunu bu kitabın içindəkilər
də təsdiq edir. Erməni namərdliyinin cikinə-bikinə bələd olduğundan, uzun illər idman dərsi (Ağdam, 50 ¹-li orta texniki-peşə məktəbi)
dediyi məktəblilərə
təkcə muskul fənni yox, həm də namus, qeyrət, millət elmi öyrədən bir vətəndaş-müəllim
evində oturub gözləyərdimi
ki, başı namərd bir münaqişə-müharibəyə
qarışmış Vətən
onun qapısını
da döyməyə vaxt ayırsın?! Yox, cənab sabiq rota komandiri,
sabiq hərbi hissə komandirinin müavini, sabiq Ağdam RİH başçısının
Ağdam şəhəri
üzrə nümayəndəsinin
müavini, indi isə həmişə əsgər - Hacı Əkbər, yox! Rica edirik, səni
qələbə silahından
ayrı salan zamanın «acığına»
könül verdiyin qələmin obrazlılıq
tələbi «felinə»
uyub, «Qapımı Vətən döydü» deyə, yanıltma bizi! Sən özün qapılar döyübsən. Başqaları vəzifə üçün,
qazanc, ad-san üçün qapılar
döyəndə, sən
xalq azadlıq hərəkatının öncüllərindən
biri kimi, ayrı-ayrı evlərin qapılarını
döyüb, bu xalqı öz millət evinin kişisi olmağa səsləyibsən. Ağdamda
ilk könüllü özünümüdafiə batalyonu
yaratmaq üçün
igid yurddaşlarının
qeyrət qapılarını
açıbsan. Komandir
olaraq, öz əqidədaşlarından, məktəb
yetirmələrindən və
üç oğlundan
ibarət rotanla düşmənin üzümüzə
bağladığı Dağlıq
Qarabağ evimizin qapısını açmağa
gedibsən.
Oralarda nələr olub?..
Nələr olmayıb
ki, həmişə əsgər - Hacı Əkbər?! Səni dinlədikcə
hiss olunur ki, bu və
bundan əvvəl
(2005) çap etdirdiyin
(«Qalx ayağa, Vətən oğlu!») kitablarında yazılanlar
oralardakı olayların
heç yarısının
yarısı da deyil. Hamısını da papiros qutularına,
mərmilərin dağıtdığı
kitabxanalardan, muzeylərdən,
ev-eşiklərdən
küləklərin döyüş
meydanlarına «desant» atdığı kağız-kuğuzlara yazırmışsan.
Bu yazıların hamısının adından
da barıt qoxusu gəlir, həmişə əsgər
- Hacı Əkbər!
Elə təkcə bu kitabındakı 57 yazından yeddisinin adını çəksək,
el məsəli - «yeddilərin yeri göynər!»: «Səngərdə
söhbət», «Altı
mart döyüşü»,
«Yandırdılar Xocalını
- söndürdülər bizi?!»,
«Döyüşün bir
günü», «Nankorlara
ürək sözüm»,
«Döyüşən rejissor
və aktyor», «Qarabağsızlıq dərdi»...
Sonuncu yazının adı mənə döyüşkən şairimiz
Rəsul Rzanın («Qınamıram İskəndəri
- yaman olur anlamaq dərdi!») misrasını
xatırlatdı, həmişə
əsgər - Hacı
Əkbər! Əgər hacı olmasaydın, bu misradakı İskəndərin
- «Ölülər» içərisində
diri olmağını
da özünə dərd edən kefli İskəndərin adını çıxarıb,
məmnuniyyətlə sənin
adını yazardım.
Nədən ki, Qarabağ
işğal edilən
gündən sən də (ömründə dilinə bir qram spirt dəyməsə
belə) kefli gəzib-dolanırsan, həmişə dəmli,
həmişə qəmli,
heç yerdə qərar tuta bilməyən dərbədər,
həmişə əsgər
- Hacı Əkbər!
Allahın möcüzə
qüdrəti ilə o davalardan sağ çıxmış
böyük oğlun Sərvan və sonbeşiyin Kənan haqda
da nəsə yazmaq istəyirdim ki, gözüm bu kitabın
titul vərəqinə sataşdı. Burada yazılıb ki:
«Hazırda iki oğlu, bir qızı, altı nəvəsi
var»
«Hazırda»... Əgər
bu kitabı 1993-ün 15 mayına qədər yazmış
olsaydın, «üç oğlu» yazılardı...
Amma neyləyəsən
ki, bu kitab yazılmaq üçün gecikib, ortancılın
Sənan isə... şəhidlik üçün tezikib...
«Ortancılın» dedim,
yadıma «Məlikməmməd nağılı»
düşdü. Axı orda - o nağılda üç
qardaşdan sonuncusu fəth edir div quyusunu. Bu gerçəkdə
isə sənin ortancılın fatehlik edib. Özü də quyunu - aşağını yox, zirvəni - şəhidliyi
fəth edib! Elə onun adını
da uca Qafqaz
dağlarından birinə
- Sənan dağına
ad etməmişdinmi, həmişə əsgər
- Hacı Əkbər?!
El sözüdü - «xeyirlə şər qardaşdı». Elə şad-bəd əhval-ovqatlar da ekizlikdən
xali deyil, qardaşım! Yəni...
Yəni, indi - çox cavan yaşında şəhid olmuş o ortancıl oğlunun yeri boşdu. Onun sənin evinə - qaçqınlıq
sığınacağına gətirəcəyi xəyali
gəlininin də, onlardan törəyib, indilər məktəb partalarında oturası ehtimali nəvələrinin
də yerləri boşdu. Amma sənin Sənanın
kimilərin hesabına
«yağı düşmən
qabağına kim çıxdı», «yeddi ermənini bir qranatla kim gəbərtdi»,
«vurulub salınmış
vertolyotdan polkovnik-leytenant
Şuvaryovu səkkiz erməninin əlindən alıb Ağdama kim gətirdi», «Ağdam şəhərinə
yürüyən düşmənin
qarşısını
Abdal-Gülablıda kim kəsdi» kimi faktiki sualların
qürur dolu cavab yerləri boş deyil!
Toyla vayın, şadla bədin
qardaşlığından danışdım, qardaşın
Xosrov və onun şəhid oğlu Yusif düşdü
yadıma. Sənandan on ay əvvəl Canyataq və Gülyataq
kəndləri uğrunda qəhrəmancasına şəhid
olan igid Yusif...
Bu kitabdan da
göründüyü kimi, sənin anabir-atabir
qardaşlarından əlavə, çoxlu yurdbir-vətənbir
qardaşların da varmış, həmişə əsgər
- Hacı Əkbər! Elxan Mikayılov, Sabir Məmmədov,
Mübariz İbrahimov, Vahid, Şöhlət, xırdalanlı
Mustafa, Fəxrəddin, Bakir, Rövşən, Elşən,
Malik, Ədalət, Tahir, Usta Ramiz...
Kaş...
Kaş sənin şəhid
dostlarının (Allahverdinin, Natiqin, Yaşarın, Bürhan,
Qüdrət, Nizami həkim, Fəxrəddin, Mübariz, Əmir,
Həybulla, İzbulla və neçə-neçə
başqa Oğulların) analarını, atalarını,
bacı-qardaşlarını, oğul-uşaqlarını (əgər
varsa) görə biləydim, həmişə əsgər
Hacı - Əkbər! Onlara deyəydim sənə desinlər ki, o şəhidlərin
vətənpərvərliklərindən,
igidliklərindən, dostcanlılıqlarından
danışanda bu qədər kövrəlməyəsən,
sozalıb-sızlamayasan.
Həmsöhbətlərin içərisindəki özün kimi kövrəkləri, qananları
bu qədər milli sevgilərlə, özlərini bu «hərif» söhbətlərdən
yuxarı tutanları isə bu qədər
milli nifrətlərlə
süzməyini bir az yumşaldasan. Yoxsa, buna ürəkmi
tab gətirər, ay həmişə əsgər - Hacı Əkbər?! Ağzında
(və yazılarında)
«həmişə əsgər»
deyirsən, bəs, sabah müharibə başlasa, xarici düşmənə nə
qüvvət, nə nifrət xərcləyəcəksən,
qadası?! Demirsənmi, sənin qəzəbli
baxışlarından o
düşüncə, o
anlam sahiblərinin başına bir iş gələr və sabah, Allah eləməmiş, ermənilər məlum şikəstəmizdəki «Yaddan
çıxmaz Qarabağ»
misrasından sonrakı
bölgələrimizə də
hücum edərsə,
elələrinin başsız
qalmış əhli-əyalı neylər?!
Sabaha doğru, marş!
Arxa cəbhədə sabaha doğru inamla addımla (marş!), bir vaxt ön cəbhədə
düşmən üstünə
qürurla addımlayan
həmişə əsgər
- Hacı Əkbər!
Noolsun ki, indi biz sənin Bakıdakı yataqxana qapını döymürük,
- bir vaxt sənin Ağdamdakı qapını döyən Vətən indi Qələbə üstə
köklənir, qəm
eləmə!..
Tahir Abbaslı
Mədəniyyət.- 2009.- 26 iyun.- S. 6.