Paytaxtda rus kinosu

«Mən bunu festival yox, Azərbaycanda yaşayan rusların bayramı adlandırardım»

İyunun 1-dən paytaxtda Rusiya Kino Günlərinə start verilib.

İyunun 5-dək davam edəcək kino günləri Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi ilə Rusiya Kinosunun İnkişafına Dəstək Fondu tərəfindən təşkil olunub. Proqrama son illərdə istehsal olunan, Rusiya kino ictimaiyyəti və tamaşaçıların rəğbətini qazanmış 5 film - «Dəvə rəqsi», «Əlvida Doktor Çexov», «Axirət günü», «Malta xaçı», «Puşkin, son duel» filmləri daxil edilib. Qeyd edək ki, kino günlərində iştirak etmək məqsədilə Rusiya Kinosunun İnkişafına Dəstək Fondunun baş direktoru Mixail Alekseyev və tanınmış kinodramaturq Vladislav Romanov da paytaxtımızın qonağıdır.

Kinematoqrafçılar İttifaqının zalında təşkil olunanan kino günlərində biz də iştirak etdik; həm təəssüratları paylaşmaq, həm də son illərdə çəkilmiş rus kinosuna baxıb kino zövqümüzün pasını atmaq üçün. Bəli, bəli, məhz pasını atmaq üçün. Çünki hər kəsə bəllidir ki, son illər keyfiyyət sarıdan xeyli axsayan Azərbaycan filmlərinin istehsalı ilə arxivə atılması bir olur. Elə buna görə də bədii-estetik zövq aşılayan filmlərə tamarzı qalan Azərbaycan tamaşaçısı bu ehtiyacını Bakıda keçirilən bu tipli festivalları izləməklə ödəməyə çalışırlar.

Əvvəlcə onu qeyd edim ki, festival çərçivəsində artıq iki film nümayiş olunub- «Dəvə rəqsi», «Əlvida Doktor Çexov».

Rejissoru Yevgeni Sokolov olan «Əlvida Doktor Çexov» filminin ssenari müəllifi Vladislav Romanovdur. Film böyük rus dramaturqu Anton Çexovun həyatından bəhs edir. Çexovun dünyaya baxışı, şəxsi həyatı, düşüncələri filmin ana xəttini təşkil edir. Dmitri Muxammedov, Anna Kazyuçis kimi tanınmış rus aktyorlarının çəkildiyi film daha çox avtobioqrafik xarakteri, eyni zamanda, dərin-psixoloji ovqatı ilə də diqqət çəkir. Film «Yauza-film»in istehsalıdır.

Dİgər film- Tatyana Mİroşnikovun ssenarisi əsasında rejissor Alena Semenova və Aleksandr Smirnovun lentə aldıqları «Dəvə rəqsi» isə məhəbbətdən bəhs edir. Əsas rollarda Leonid Biçevin, Vladislav Vetrov, Mariya Berdinski və başqaları çəkiliblər. Qeyd edək ki, hər iki film festival iştirakçıları tərəfindən böyük maraqla qarşılandı. Bir məqamı da vurğulayım ki, fesitivala təşrif buyuran tamaşaçıların əksəriyyətini paytaxtın rusdilli əhalisi, eyni zamanda, ruslar təşkil edirdi. Kinematoqrafçılar İttifaqının zalı ağzınacan dolu idi və yer tapa bilmədiklərindən filmi ayaqüstə seyr edənlər də vardı. Bizimlə söhbətləşən tamaşaçıların hər biri festivalın keçirilməsindən məmnunluq hissi keçirdiklərini dilə gətirdilər və təəssüratlarının yüksək olduğunu söylədilər. Festivala Rus İcmasının dəvəti ilə qatılan təqaüdçü xanım Alla Pletina çoxdan böyük ekrandan rus filmlərinə tamaşa etmədiyini və buna görə də festivalda təqdim olunan filmləri acgözlüklə seyr etdiyini söylədi: «Mən bunu festival yox, Azərbaycanda yaşayan rusların bayramı adlandırardım. Çünki gördüyünüz kimi festival bayram, izdiham xarakteri daşıyır və ən gözəl libaslarımızı geyinib bu bayrama yığışmışıq. Mənim üçün həm də bayramdır, ona görə ki, çoxdan keyfiyyətli, klassik sənət nümunəsi olan rus filmlərinə tamarzı idim. Söz yox, telekanallar rus filmləri nümayiş etdirir, amma hamısı dava, qan, döyüş səhnələri ilə doludur. Bunlar indiki cavanların xoşuna gəlir, amma mənim kimi yaşlı nəslin marağına, zövqünə cavab vermir. Bandarçukun «Hərb və sülh», Vasili Şukşinin «Kalina Krasnaya»sını görən tamaşaçını indiki filmlər maraqlandıra bilməz. Mən bu gün festivalda «Əlvida Doktor Çexov» kimi səviyyəli, yüksək bədii-estetik kriteriyalara cavab verən filmi görəndə gözüm yaşardı. Çünki film məndə nostalji hisslər oyatdı».

«Rus kinosu həmişə siması ilə çeçilib, təəssüf ki, bu gün çəkilən bir çox filmlər bu simanı gölgədə qoyur», - deyən müəllimə Viktoriya Belosuva onlara belə yüksək keyfiyyətli filmlərə baxmaq üçün yaratdığı fürsətə görə təşkilatçılara minnətdarlıq etdi: «Mən bu gün burda rus kinosunun «qaymaq» filmlərini gördüm. «Əlvida Doktor Çexov» filminin təsirindən yəqin ki, bir müddət çıxa bilməyəcəyəm. Çexov yaradıcılığını dərindən bilsəm də, onun həyatı ilə bağlı elə məqamlar vardı ki, onu bu filmə baxanda bilib öyrəndim. Bildiyimə görə, bu filmlər hələ geniş publikaya təqdim olunmayıb və ilk dəfədir ki, festivalda nümayiş olunur. Bu, açığı bizim üçün sürpriz oldu. Mən festivalı izləməkdən zövq alıram. Bu fürsəti bizə yaradan Azərbaycanın Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinə minnətdaram».

«Bu ki əsl klassikadır» - rus kinosunun vurğunu olan Gülgəz Yusifova festivalda tamaşa etdiyi iki filmlə bağlı təəssüratını bu sözlərlə ifadə etdi: «Mən bu gün «Əlvida Doktor Çexov» filminin timsalında rus kinosunun şedevrini gördüm. Və çox sevindim. Ona görə ki, bütün dünya kinosunda baş alıb gedən xoşagəlməz tendensiya rus kinosundan da yan keçməyib. Son illər çəkilən filmlərin əksəriyyəti keyfiyyətcə aşağı, kommersiyaya xidmət edən filmlərdir. Amma sən demə, belə keyfiyyətə xidmət edən filmlər də çəkmək olar. Hələ festivalın başlanğıcıdır, amma inanın ki, iki filmə baxınca gözüm dincəldi. Pulsuz-parasız rahat şəraitdə oturub, ruhumuzun yorğunluğunu canımızdan çıxarırıq». Onu da qeyd edək ki, filmlərin pulsuz seyri festival iştirakçılarının xüsusilə xoşuna gəlib.

Elə isə, buyurun, gəlin baxın, hələ festival davam edir. Sırada «Malta xaçı»dır.

Cəvahir SƏLİMQIZI

Mərkəz.- 2010.- 4 iyun.- S. 11.