Azərbaycanda 58 min əlil uşaq var

Onların iki mini internat məktəblərində yaşayır

“Əlilliyi olan uşaqlar və ailələr yoxsulluq içində yaşayır”. Bunu Ümidli Gələcək Gənclər Təşkilatının icraçı direktoru Nazir Quliyev dünən keçirdiyi mətbuat konfransında bildirdi. “Azərbaycan Respublikasında Əlilliyi olan uşaqların vəziyyətinə və səhiyyə xidmətlərinə çıxışı vəziyyətinə dair BMT-nin Uşaq Hüquqları Komitəsinə təqdim olunacaq Alternativ QHT hesabatının ictimai müzakirəsi” mövzusunda keçirilən konfransda İnsan Hüquqları üzrə Müvəkkilin (Ombudsman), Səhiyyə Nazirliyinin, Təhsil Nazirliyinin, Ailə Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin, milli QHT-lərin nümayəndələri iştirak edirdilər.

N.Quliyev bildirdi ki, valideyn himayəsindən məhrum olmuş, sağlamlıq imkanları məhdud uşaqlarla əlaqədar Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) Uşaq Hüquqları Komitəsinə hesabat təqdim olunacaq: “Əlilliyi olan uşaqlar və onların ailələri əksər hallarda aztəminatlı qrupa aid edilir və ya ailələri yoxsulluqda yaşayır. Başqa uşaqlarla müqayisədə onlar 4 dəfə artıq fıziki zorakılığa, 3 dəfə artıq emosional zorakılığa məruz qalırlar. Həyat üçün vacib olan müalicə, səhiyyə, uşaqlara qulluq etmə və təhsil sahəsində göstərilən xidmətlərin keyfiyyətinin artırılmasına ehtiyac var”.

Ötən illər ərzində əlilliyi olan uşaqların hüquqlarının təmin edilməsi istiqamətində hökümət tərəfindən xeyli işlərin görüldüyünə baxmayaraq, hələ də problemlərin qaldığını deyən N.Quliyev hesab edir ki, bu problemlərin həllinə QHT-hökumət əməkdaşlığı kömək edə bilər.

Daha sonra çıxış edən Müasir Təhsil və Tədrisə Yardım Mərkəzinin icraçı direktoru Ülviyyə Mikayılova isə bildirdi ki, əlilliyi olan uşaqların cəmiyyətə inteqrasiyası, onların reabilitasiyası, sağlamlıq hüququnun təmin edilməsində çətinliklər və problemlər qalmaqdadır: “Həmçinin onların təhsil, xüsusilə də, peşə təhsilinə çıxış imkanları da məhduddur. Daha dəqiq desək, belə uşaqlar və valideynləri təhsillə bağlı 2 problemlə üzləşirlər. Birincisi, sosial xidmətlər problemidir. Bu məsələ ölkə qanunvericiliyində həllini tapmalıdır. İkincisi, valideynin təhsil müəssisəni seçməsi problemidir. Yəni əlil uşaqların icma nəzdində təhsil almaq üçün seçmə hüququ təmin edilməlidir ki, uşaq gələcəkdə özünə karyera qura bilsin”.

“Müstəqil Həyat” İnkişaf və Dəstək Mərkəzinin rəhbəri Aydın Xəlilov isə fiziki və əqli cəhətdən əlillik yaradan səbəblərdən söz açdı. O bildirdi ki, buna ilk növbədə ekologiyanın çirklənməsi, müharibədən sonra qalmış problemlər, müxtəlif zədələr, hamiləlik zamanı ananın düzgün qidalanmaması, ağır işlə məşğul olması kimi proseslər səbəb olur.

Daha sonra A.Xəlilov əlil uşaqlar üçün yaradılmış şərait haqqında da danışdı: “17 icma əsaslı reabilitasiya mərkəzləri yaradılıb. Təəssüf ki, bunun bir neçəsi rayonlarda, qalanları isə Bakıdadır. Mərkəzdə əlil uşaqlara qaşıq tutmaqdan tutmuş, həyatda qala bilmək üçün hər şey öyrədilir. Qeyd edim ki, ölkədə 58 min əlil uşaq yaşayır (ümumi sağlamlıq imkanları məhdud olanların sayı 300 mindir - S.M). Onların 2 mini internat məktəblərində, digərləri isə valideynləri ilə birgə yaşayırlar”.

A. Xəlilov əlil uşaqlara qarşı insanların münasibətinin dəyişməsi üçün dövlət səviyyəsində, həm də QHT-lər və icmalar tərəfindən geniş maarifləndirmə və məlumatlandırma kampaniyalarının aparılmasını məqsədəuyğun hesab etdi.

S. MEHRALIYEV

Mərkəz.- 2011.-18 fevral.-S.12.