«75 yaş Allahın mənə hədiyyəsidir»

Sevilən şairimiz, həm yaşlı nəslin, həm də indiki nəslin yaddan çıxarmadığı, unutmadığı Simax Şeyda Almaniyadan vətəni Azərbaycana gəlib. Fürsətdən istifadə edib onu redaksiyamıza dəvət etdik. Dəvətimizi sevə-sevə qəbul edən Simax Şeyda bu diqqətə görə «Mərkəz»in təsisçisi, millət vəkili Gülər Əhmədovaya minnətdarlığını bildirdi. Ömrünün 75-ci baharını arxada qoyan doğma şair Simax Şeydanın, necə deyərlər, qələmi əlində, ilhamı ürəyində, təbi də yerindədir. Hər gün uşaqlar üçün gözəl şeirlər yazır. Bir az səhhətində problemlər var, inşallah, o da düzələr. Qeyd edək ki, Simax Yuşvayev Şeyda 1936-cı ildə Oğuzda anadan olub. 4 yaşında ikən ailəsi ilə birgə Gəncəyə köçüb. Orta və ali məktəbi də elə Gəncədə bitirib. Azərbaycan dilində çoxsaylı uşaq və böyüklər üçün şeir kitablarının müəllifidir. Azərbaycan və İsrail Yazarlar Birliyinin üzvüdür. 10 ildir ki, səhhəti ilə bağlı Almaniyada yaşayır.

- Elinizə-obanıza xoş gəldiniz, Simax müəllim…

- Sağ ol, a qızım, Azərbaycana gəldim, üzüm güldü, ürəyim açıldı, elə bil təzədən doğuldum. Mən Azərbaycanda doğulub boya başa-çatmışam, bura mənim doğma vətənimdir. Qürbətdə Azərbaycan üçün burnumun ucu göynəyir. Ürəyim qövr elədi, qoy bir şeir söyləyim:

Neçə illərdir səndən,

Uzaq düşmüşəm vətən.

Qəlbimdə məhəbbətin,

Dərya boyda həsrətin.

Gəzirəm qürbətdə mən.

Salam yurd-yuvam vətən!

Mehriban anam vətən!

- Nə gözəl! Yəqin Bakıya gəlişinizlə yeni şeir də doğuldu…

- Doğuldu, doğuldu, ürəyimdən axan misralar dərhal da kağıza köçürüldü. Mənim ilham mənbəyim Azərbaycandır.

- Deyin görək, 75 yaşın dadını çıxara bilirsinizmi?

- 75 yaş Allahın mənə hədiyyəsidir. Sevinirəm ki, Allah mənə ömür verib, bu yaşa gəlib çatmışam.

- Deyəsən, 75 yaşınızı daha çox sevirsiniz?

- Yox, mənim üçün gənclik yaşı ömrümün ən gözəl çağlarıdır. İndi qocaldığımı hiss edirəm.

- Amma şairlər nədənsə yaşlarını danırlar…

- Etiraf edim ki, 75 yaşda artıq qocalığın qapımı döydüyünü hiss edirəm. Bunu danmaq olmaz axı, gənclik illərimlə indiki vaxt arasında böyük fərq var.

- Ağaran saçlarınız daha çox xoş günlərin nişanəsidir, yoxsa kədərli?

- (kövrəlir və gözü yaşarır)

Yas tut, qara bağla sən,

Dəli Kürtək durulub,

Xəzər kimi durulub,

Çağladıqca çağla sən,

Ömrün bahar yaşında,

Ağ tük gördüm başımda.

Bu nə işdir, ay illər,

Nə gedişdir, ay illər.

Hələ dünən uşaqdım,

Bu gün güzgüyə baxdım

Ağlım çaşdı ay illər,

Ömrün bahar yaşında,

Ağ tük gördüm başımda.

Bəlkə hökmü-zamandır,

Yox-yox, şair yalandır,

Dediklərin düz deyil.

Əlli deyil, yüz deyil.

Ömrün bahar yaşında,

Ağ tük gördüm başımda.

Bu şeiri 21 yaşımda yazmışam, mənə dedilər ki, başında ağ tük var, inanmadım. Qoparıb göstərdilər və təsirlənib bu misraları yazdım.

- Simax müəllim, qürbətdə darıxdığınızı dediniz, bəs ovqatınızın belə çağlarında neyləyirsiniz?

- Bakıdakı dostlarımla zəngləşirəm.

- Kimlərdir dostlarınız?

- 1952-ci ildən şair Nəriman Həsənzadə ilə dostluq edirəm. İlyas Tapdıq, Fikrət Sadıq, Musa Ələkbərli mənim dostlarımdır. Onların səsində Azərbaycanımın ətrini duyuram. Almaniyada Azərbaycan havası yaratmışıq, evimizdə milli xörəklər bişirilir, Novruz ənənələrini yaşadırıq… Amma vətənin yerini heç nə vermir. Çox darıxıram orda. İmkanım olsa, köçüb birdəfəlik Bakıda yaşayaram. Amma burada evim-eşiyim də yoxdur. Gələndə qohum evində qalıram.

- Ailəniz, övladlarınız necə, Almaniyanın ab-havasını götürə biliblərmi?

- Öyrəşiblər. 2 qızım, 2 oğlum var. 1 qızım Amerikada, 2 oğlum və 1 qızımsa mənimlə Münhendə yaşayır. Oğlumun biri iflic xəstəsidir.

- Çoxlu sayda uşaq şeirlərinin müəllifisiniz, belə şeirlərdən ibarət 7-8 kitabınız var. Hazırda hansı kitab üzərində işləyirsiniz?

- «Qızım qızlar içində» adlı yeni bir kitabım işıqüzü görəcək.

- Bəzi əsərləriniz də səhnələşdirilib?

- «Çiçəyin sərgüzəşti», «Tülkü, tülkü, tünbəki», «Qızıl balıq» adlı əsərlərim tamaşaya qoyulub və balaca seyrçilər tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb.

- Azərbaycanda gedən prosesləri izləyirsiniz?

- Hər gün televizor açıq olur və yalnız Azərbaycan kanallarına baxırıq. Çox sevinirik.

- Sizi nə sevindirir?

- Azərbaycan hər gün gözəlləşir, yenilənir. Nə qədər körpülər salınıb, binalar tikilib… Bütün bunlar prezident, dünyaşöhrətli siyasətçi İlham Əliyevin xidmətləridir. Hər ölkənin, hər xalqın taleyinə belə başçı düşmür. Bu mənada, Azərbaycan xalqı xoşbəxt xalqdır ki, İlham Əliyev kimi prezidenti var. Mən bilirəm ki, İlham Əliyev sənət adamlarına, qələm adamlarına nə qədər qayğı göstərib və dəstək olub. Hansı ölkədə sənətkarlara dövlət rəhbəri səviyyəsində belə qiymət verilir? Heç bir ölkədə. İşinin çoxluğuna baxmayaraq daim paytaxt sakinləri ilə görüşür, bölgələrə səfər edir, insanların dərdini dinləyir, problemlərinə çarə qılır… Onu dəyərləndirmək bizim borcumuzdur

- 75 yaşın zirvəsində Allahdan arzunuz nədir?

- 3 arzum var; Qarabağ torpaqları işğaldan azad olunsun, Azərbaycan xalqı əmin-aman yaşasın, doğulan körpələr Qarabağ faciəsi yaşamasın. Bir arzum da var. 75 Azərbaycan şairinin həyatından bəhs edən antologiya buraxmışam, indi bu kitabın ikinci hissəsini buraxmaq istəyirəm. Allah möhlət versin, bu arzumu yerinə yetirim.

Cəvahir Səlimqızı

Mərkəz.- 2011.- 14 may.- S. 11.