Ürək ağrısı

Güclü işıq, o cümlədən gün işığı kəskin ürəktutması və ya ürəktutmadan sonrakı ciddi fəsadların inkişafını azalda bilər. Kolorado Universitetinin kardioloqu Tobias Eklenin fikrincə, ürək xəstələri günəş işığının çox olduğu palatada yatanda daha tez sağalırlar.

Çox yəqin ki, bunun sirri sutkanın işıqlı və qaranlıq dövrləri ilə bağlı orqanizmin “daxili saat”ındadır.

Sutkalıq ritmi beyindəki proteinlər müəyyənləşdirir. Ürəkdə də həmin proteinlər var. Məsələn, “Period 2” proteini ürək tutmalarının nəticələrinin aradan qaldırılmasında mühüm rol oynayır.

Ürək tutmaları zamanı ürək oksigen qıtlığı ilə qarşılaşır və “ənənəvi yanacaq” olan yağlardan qlükozaya keçməli olur. Ürək metabolizmində dəyişikliklər olmazsa, ürəyin hüceyrələri ölür, ürəyin özü isə zədələnir.

“Period 2” proteinin ürəyin bir “yanacaq”dan başqasına keçidi üçün mühümdür və üstəlik o, metabolizmin effektini artırır. Gün işığında isə “Period 2” fəallaşır, ürəyə dəyən ziyanı azaldır.

Ümumiyyətlə, ürək ağrıları günümüzdə də insanları narahat edən əsas sağlamlıq problemlərindəndir. Bəs görəsən ürək ağrıları, tutmaları yaşayan insanlar nələr etməlidir ki, bundan azad ola bilsinlər? Pozulan nəbz nədən xəbər verir?

Mütəxəssislərin dediyinə görə, nəbzin pozulması heç də ürəyin xəstə olması demək deyildir. Müxtəlif hallardan, əksər hallarda isə əsəbilikdən baş verən ürək narahatlıqlarını vaxtında müalicə etmək olar. Ürəkdə narahatlıq hiss olunarsa, hər şeydən qabaq düzgün qidalanmaq, az-az və tez-tez yemək məsləhətdir. Xüsusilə, kök adamlar yemək məsələsində diqqətli olmalıdırlar. Xəstəlik zamanı süd işlətməkdən, duzlu yeməkdən çəkinmək lazımdır. Həmçinin ürəyin sağlam olması üçün, həkimlər səhər yeməyinə və nahara 1 alma və ya qreypfrut yeməyi məsləhət görürlər. Xolesterinlə mübarizə etmək üçün, menyunuza balıq yeməklərini də əlavə etmək məsləhət görülür.

Onu da yadda saxlamaq gərəkdir ki, pendirdə, smetanda, yağda, kolbasa və mayonezdə, ürəyə zərər gətirən piylər var.

Orta həddə üzüm çaxırı qəbul edən və tez-tez cinsi əlaqədə olan insanlar, infarkt və insult təhlükəsindən qorunmuş sayılırlar.

Ürək əzələlərinin möhkəmləşməsi üçün gündə 5 kilometr gəzmək lazımdır, siqaret çəkməyin yerinə isə bir kök yemək məsləhət görülür.

Psixoloqlar isə məsləhət görür ki, böyük dərdiniz varsa ürəkdən ağlayın, xırda problemləri isə çalışın ümumiyyətlə yaddaşınızdan siləsiz. Ən çox ürək ağrılarına səbəb olan, diqqətinizi ailə konfliktlərinizə yönəldin. Münasibətlər son həddə çatıbsa, bu problemi dərhal həll etməyə çalışmayın, bayıra çıxıb bir az hava alın.

Çoxlu hərəkət edin. Çünki həyatımızın böyük bəlalarından biri də – hipokineziya (hərəkət çatışmamazlığı) əlamətidir.

Cavan insanlara çoxlu qaçmaq, ayaq xizəyində gəzmək, velosiped sürmək, üzmək lazımdır ki, bədənində yüngül yorğunluq hiss edə bilsin.

Yox əgər yaşlı insansınızsa, az da olsa çalışın hərəkət edəsiz. Evdə, bağçada gəzmək – xəstəliklərin ən yaxşı profilaktikasıdır.

Unutmayın ki, yaşlı olarkən müxtəlif cür hərəkətdə olmaq ömrü uzadır.

Damarlarda yaranan hər cür yağlı çöküntüləri təmizləmək əsas müalicə üsullarından biridir. Bunun üçün 10 gün ərzində üzüm rejiminə keçmək məsləhətdir. Bəzən uzunmüddətli üzüm rejiminə də keçirlər. Böyrək narahatlığından yaranan ürək zəifliyi zamanı, üzüm şirəsi ürək əzələlərinin enerjisini artırır, zərərli maddələri bədəndən çıxarır və ürəyin fəaliyyətini asanlaşdırır.

Ürək zəifləyərsə və döyüntülər nizamsız olarsa, bal işlətmək ən faydalı vasitələrdən biridir. Ürək-damar çatışmazlığı hallarında da bal olduqca təsirli hesab edilir. Bu zaman zirinc şərbətindən də (gündə 30 – 150q) istifadə etmək olar.

Ürəyi xəstə olanlar çox duz və su işlətməkdən çəkinməlidirlər. Çay əvəzinə pişikotu və sümürgən çiçəyini dəmləyib içmək məsləhət görülür. Meyvə şirəsi, o cümlədən alma, heyva və üzüm şirəsi ürək üçün faydalıdırlar. Ürək xəstəlikləri olanlar müntəzəm olaraq limon yeməli və ya limon şirəsi işlətməlidirlər.

Zəfəran ürəyi və mədəni qüvvətləndirir, darçın çayı ürək zəifliyi zamanı məsləhət görülür. Lakin onu işlətməkdə ifrata varmaq olmaz. Ürək ağrıları zamanı 10 q pişikotu kökünü 0.5 l suda dəmləyib gündə 3 dəfə, hər dəfə 1 qaşıq olmaqla işlətmək lazımdır. Ürək xəstəliyi zamanı çox çay içmək olmaz, bunun əvəzində ayran, süd, meyvə şirəsi (alma, armud, limon) işlətməli, qızılgül və ya sümürgən çiçəyindən dəmlənmiş çay içmək lazımdır. Ürək zəifliyi zamanı kök, çuğundur, başqa tərəvəz və göyərtilər işlətmək məsləhət görülür.

Ürək döyüntüsü, halsızlıq və ruh düşkünlüyü zamanı işlədilən vasitələr.

Qızılgülün suyunu içmək ürəyi möhkəmləndirməklə yanaşı, onun döyüntüsünü azaldır və bütün daxili orqanlar üçün faydalı hesab olunur. Qızılgülü iyləmək də faydalıdır. Həmçinin almanın içini çıxarandan sonra oraya zəfəran doldurub iylədikdə də ürəyin döyüntüsü azalır.

Ürək döyüntüsünü azaltmaq üçün ən sadə və faydalı dərman kərə yağı və beçə balı yeməkdir. Banan da ürək döyüntüsü və ruh düşkünlüyünə qarşı xeyirlidir. Nanə qoxulamaq və yemək bəlğəmli astma ilə müşayiət olunan ürək döyüntüsünə qarşı işlənən faydalı dərman sayılır. Ürək döyüntüsü, ürək sıxıntısı və susuzluqla müşayiət olunarsa turş nar şirəsi, gavalı və xurma şirəsi, naringi şirəsi və abqoranı şəkər şərbəti ilə qatıb işlətmək olduqca faydalıdır.

Ürəkdə problem yaşandığı məqamlarda o da məlumdur ki, xəstələr təngənəfəslikdən də əziyyət çəkirlər. Bunun üçün cirə yəmək nəfəsalmanı asanlaşdırır. Onu süsən kökü ilə qaynadıb içmək daha faydalıdır. Çobanyastığı da eyni təsirə malikdir.

Badam yağını bal, süsən kökü, mum və gül yağı ilə qatıb istifadə etmək təngnəfəsliyə qarşı yaxşı vasitədir. Buna qarşı işlədilən dərmanlardan biri də təzə süddür. Dəvə südü isə ən faydalı hesab edilir.

Təngnəfəsliyə qarşı işlənən təsirli dərmanlardan heyva şirəsi, quru əncir suyu və ilıq hala gətirilmiş üzüm sirkəsi də xüsusi qeyd edilməlidir. Xörəkdə darçın işlətmək nəfəs yolunu genişləndirir. Bu cəhətdən kərəviz yemək də faydalıdır. Zəfəran ağ ciyərləri möhkəmləndirir və nəfəsalmanı asanlaşdırır.

Ürəkkeçmə zamanı istifadə olunan vasitələr.

Ürəkkeçmədə süsən iyləmək faydalı, zəfəran isə zərərli hesab edilir. Turş narın suyunu çıxarıb, yarısına qədər şəkərlə qataraq süzgəcdən keçirmək və istifadə etmək ürəkkeçmə zamanı çox faydalıdır. Yaxşı dərmanlardan biri də şirin badam yağıdır. Ürəkkeçmədə gavalı yemək və bal şərbəti içmək məqsədəuyğundur.

Ürəkkeçmənin başlanğıcında ən sadə və sınanmış vasitələrdən biri su və ya şərbət içməkdir. Eyni zamanda təzə xiyar qoxulamaq da məsləhətdir. Sınanmış dərmanlardan biri də turş heyva suyudur. Heyvanın qabığını soyub, içini təmizləyəndən sonra döyüb suyunu çıxarır və süzüb bir gecə saxlayır, sonra isə ona bal və şəkər qatıb dərman kimi istifadə edirlər.

Ürəkkeçmə zamanı xəstənin rəngi qaçarsa, bədəni soyuyarsa və onu soyuq tər basarsa, üzünə sərin su və gülab çiləmək, gülab, kafur, müşk və ənbər iylətmək, limon və naringi yedirtmək məsləhətdir. Qızılgülün suyunu da damcı-damcı içirtmək çox faydalı hesab olunur.

Fəridə Abdıyeva

Mərkəz.- 2012.- 2 may.-S.13.