Xərçəngdən
necə qurtulaq?
Yapon alimi Katsudzo
Nişinin "Xərçəng
sağalan xəstəlikdir", "Xərçəng
xəstəlik deyil, cahilliyin
əlamətidir" fikirləri sanki tibb elmini və
insanları uzun illər
qorxuyla yanaşdığı bu xəstəliyə qarşı üsyana səslədi.
Dahi yapon alimi Katsudzo
Nişi bizə daxilimizə gündə bir
neçə dəfə
nüfuz etməyi məsləhət görürdü.
Amma hamı daxilinə
nüfuz edə bilirmi? Öz həyat təcrübəsindən,
yaşadıqlarından gözəl nəticələr
çıxaran alim sonradan
bu yaşamın hesabına
milyonları xəstəliyin, ölümün
pəncəsindən aldı.
Azərbaycanlı həmkarımız
Ərşad Əzimzadə isə Nişi sisteminin bəhrəsini
gördü. O, 23 illik xəstəlikdən birdəfəlik
canını qurtaranda bu üsuldan xalqımızın da
yararlanmasına çalışdı və "Möcüzəsiz
möcüzə" kitabını ortaya qoydu. Söz yox,
başqa millətlər artıq illərdir Nişi sistemindən
yararlanırdı. Rusiyada Maya Qoqulanın kitabları da maraqla
qəbul edilirdi.
"Çox
yemək az yeməkdən də qoyur"
Bax, Nişi də elə
bunu deyirdi. Xəstəxanada ağır xəstəlikdən
yatdığı illəri xatırlayarakən deyir: "Məni
az yemək sağaltdı. Xəstəxanadakı palata
yoldaşlarıma yaxınları daha qüvvəli, daha kalorili
yeməklər daşıyırdılar ki, onlar çox yesin
və tez sağalsın. Lakin çox və həddən
artıq kalorili yemək sağaltmır, əksinə
öldürür. Bu gün o palatada mənimlə yatan
yaşıdlarım həyatda yoxdur".
Biz işdə, evdə, hər
hansı məclisdə "yeyib-içən" adamları
görəndə mat qalmırıq. Bir tərəfində yemək,
bir tərəfində isə içki. Biz ona görə mat
qalmırıq ki, buna artıq öyrəşmişik. Bəs
çörək yeyərkən su içmək məsləhətdirmi?
Əsla, yox. Yemək zamanı və ondan sonra su içən
adam öz əli ilə həzmetmə prosesini pozur və
qidanı öldürür. Çünki su 10 dəqiqədən
sonra mədəni tərk edir, özü ilə bərabər
mədə şirəsini də yuyub aparır. Mədə
qalır şirəsiz. Əgər mədədə şirə
yoxdursa, o zaman mədəyə yığılan qida necə həzm
olacaq? Bax, elə mədəmiz və onunla yanaşı
bütün orqanlarımız da bu suala cavab axtara-axtara
sıradan çıxır. Gəzən vaxtı, yaxud
qaçarkən su içmək zərərlidir. Bu vaxt
içilən su mədə divarlarını korlaya və zədələyə
bilər. Suyun normadan çox içilməsi, orqanizmdə
insulinin çatışmamasına və mədəaltı vəzin
pis işləməsinə dəlalət edir...
Xərçəngin
müalicəsi ac qalmaqdır
İsrail alimlərinin
fikrincə, azkalorili qida xərçəng hüceyrələrinin
bölünməsinin qarşısını alır və beləliklə
də şişlərin öz-özünə yox olmasına
gətirib çıxarır. Normal hüceyrələr isə
orqanizmə çox az qida daxil olduqda belə, bölünmə
qabiliyyətinə malikdirlər. Tədqiqatçılar
orqanizmin məhdud miqdarda enerji aldığı şəraitdə
hüceyrələrin artımının riyazi modelini qurublar.
Aydınlaşıb ki, xərçəng hüceyrələri
belə şəraitdə sürətlə artmaq
iqtidarında deyillər, bu zaman onlar ya çox ləng
artır, ya da məhv olurlar. Alimlərin siçovulların
üzərində apardıqları oxşar tədqiqatlar
azkalorili qida alan heyvanlarda prostat şişlərinin
ölçüsünün çox yem qəbul edənlərdən
kiçik olduğunu aşkarlayıblar.
Bundan öncə də
alimlər pilənmə və qeyri-rasional qidalanmanın xərçəngin
inkişafına xidmət etdiyini müəyyənləşdirmişdilər.
Tarixən əhalisi az yeməyə öyrəşmiş
ölkələrdə bağırsaq və döş xərçəngi
xəstəliklərinin geniş yayımlayır. Xərçəngə
qarşı necə qidalanmalı, onun qarşısını
necə almalı və müalicə müddətində nələrə
diqqət etməli? C vitamini ağız boşluğu, yemək
borusu və mədə xərçənginə qarşı
qoruyucu vasitədir. Ona görə də bu vitaminlə zəngin
olan meyvə-tərəvəz yemək məsləhətdir. Təzə
portağalın özü də, suyu da bu mənada dərmandır.
Beta-karoten mənbəyi olan kök, boranı, təzə
kartof və ispanaq kimi məhsullar da bu xəstəliyin
düşmənidir. Lakin beta-karoteni də həddindən
artıq qəbul etmək olmaz, ağciyər xərçənginə
səbəb ola bilər. Quru acı bibərin isə bəzi
növləri xərçəng xəstəliyi əmələ
gətirir. Acı bibər orqanizmin immunitet sistemini gücləndirsə
də, tərkibində aflatoksin maddəsi olduğundan bu maddə
qaraciyər xərçənginə səbəb olur.
Britaniya mütəxəssisləri
belə bir suala cavab axtarıblar: bizim əcdadlarımız xərçəng
xəstəliyinə tutulublarmı? Bu məqsədlə onlar
minlərlə qədim Misir və Cənubi Amerika mumiyaları
üzərində tədqiqat aparıblar. Məlum olub ki, xərçəng
qədim dövrlərdə çox nadir xəstəlik olub və
ona praktik olaraq rast gəlinməyib. Bu gün artıq xərçəng
təbii səbəblərdən yaranan xəstəlik deyil.
Konserogenlər - əsasən müasir sivilizasiyanın ərzaqları
və natəmiz ətraf mühitdir. Ona görə də alimlər
sivilizasiya ilə təması mümkün qədər
minimuma endirməyi tövsiyə edirlər. Onların qənaətincə,
bu, öz sağlamlığını təmin etmənin yeganə
yoludur.
Qidanızı
yaşıllaşdırın ki, həyatınız
yaşıllaşsın!
Bitkilərin quruluşunda
olan bəzi kimyəvi birləşmələr bitkiləri
bakteriyalar, viruslar və göbələkdən qoruyur.
Yüksək fitokimyəvi maddələr olan soya
qabıqları, armud, kərəviz, zeytun, mərci,
sarımsaq, yaşıl çay da xeyirlidir. Tərkibində
Omeqa-3 yağ turşuları olan qidalar, dəniz məhsulları
da prostat xərçənginin qarşısını
alır. Sarımsaq özü çox faydalıdır,
orqanizmi infeksiyalardan, mədə, bağırsaq, yemək
borusu və ağciyər xərçəngindən qoruyur.
Çalışın gurultulu musiqilərdən uzaq olun.
Araşdırmalar belə musiqilərin də xərçəngə
yol açdığını göstərir. Klassik musiqiyə
üstünlük verin.
Siqaret, qırmızı ətdən
çox istifadə etmək, köklük xərçəngin
meydana gəlməsi üçün əlverişli mənbələrdir.
Virus və bakteriyalar, ətrafdakı kimyəvi maddələr,
hərəkətsizlik, immun
çatışmazlığı, radiasiyaya məruz qalmaq xərçəngə
şərait yaradır. Xərçəng xəstəliyindən
qorunmaq üçün daim təzə meyvə-tərəvəzlə
qidalanmaq gərəkdir. Alma - 5-24 faizə qədər şəkər,
1,3 faizə yaxın üzvü turşular (alma, limon, kəhrəba),
pektin və aşı maddələri, B və C vitaminləri,
karotin, mineral maddələrdən isə kalium, natrium və dəmir
duzlarla zəngin olan almanın tərkibində olan şəkərin
əsas hissəsini qlükoza və fruktoza təşkil edir
ki, onlar da ürək damar sistemi üçün çox
faydalıdır. Gündə ən azı 2 ədəd alma
(qabığı ilə birlikdə) yesəniz, onlarla xəstəlikdən
sığortalanmış olacaqsınız.
Nar - Xərçəng xəstəliyindən
qorunmaq üçün ən effektiv vasitələrdən biri
nar şirəşidir. Tərkibindəki maddələr səbəbilə
qandakı xolesterolu və şəkərin miqdarını tənzimləyir.
Buna görə də gündə bir stəkan təzə
sıxılmış nar şirəsi içmək və ya
2-3 ədəd nar yemək lazımdır.
Qara üzüm - Son on ildəki
araşdırmalar qara üzümün xərçəngə
qarşı əhəmiyyətli bitki olduğunu üzə
çıxarıb. Üzüm həmçinin qan-damar xəstəliklərindən
də qoruyur. Maraqlıdır ki, qara üzümün çəyirdəyi
və qabığı ilə birlikdə yeyilməsi daha məqsədəuyğun
sayılır.
Böyürtkən - Tərkibindəki
"eliagic asit" maddəsi xərçəng xəstəliyi
törədən hüceyrələri məhv edir.
Böyürtkən yarpaqları da çox xeyirlidir və
çay şəklində istifadə edilir. Tərkibində
müxtəlif xeyirli maddələr var, bunlardan alma və limon
turşularını, C vitaminini, karotini, az miqdarda B1 vitaminini,
həmçinin çoxlu miqdarda qlükoza, fruktoza, saxaroza
şəkərlərini göstərə bilərik.
Gilas - Tərkibində bol
miqdarda "flavon" deyilən lazımlı bir maddə var.
Xərçəngin əmələ gəlməsinə və
inkişaf etməsinə mane olur. Xüsusilə də dəri,
döş, ağciyər və qaraciyərdə əmələ
gələn xərçəng xəstəliyinə
qarşı təsirlidir.
Qarpız - "A" və
"C" vitamini ilə
zəngindir.
Tərkibindəki maddələr bədənimizi
xərçəngə qarşı
qoruyur və vücudumuzu toksik maddələrdən təmizləyir.
Qırmızı turp - Əsasən
ağciyər və döş xərçəngi
riskini azaldır. Buna görə də yemək zamanı bol miqdarda turp yemək
məsləhətdir.
Qırmızı bibər - "C" vitamini ilə çox zəngindir.
Xatırladaq ki, "C" vitamini "xərçəngli"
hüceyrələrin böyüməsinə
mane olur və toxumaları zərərli
maddələrdən qoruyur.
Pomidor - Tərkibindəki
"likopen" maddəsi
ağciyər və döş xərçəngindən
qoruyur.
Həmçinin prostat problemlərini
40%-dək azaldır.
Sarımsaq - Xərçəngin
yayılmasının qarşısını
alır.
Tərkibindəki selenium triptopan kimi
xərçəng hüceyrələri
ilə mübarizə
aparır. Heyvanlar üzərində
aparılan təcrübələr
nəticəsində məlum
olmuşdur ki, sarımsaq mədə, döş, bağırsaq,
qida borusu, prostat və dəri xərçənginin
yaranması və yayılmasına mane olur.
Ona görə də gündə 2-3 diş sarımsaq yemək məsləhətdir.
Yerkökü - Gündə 2 stəkan yerkökü suyu içmək prostat xərçəngi
riskini 20 faiz azaldır.
Tərkibindəki "betakaroten" maddəsi ağız, qida borusu və
mədə xərçənginə
qarşı qoruyur.
Avokado - Tərkibindəki
"qlutation" maddəsi
çox təsirli bir hüceyrə qoruyucusudur, çünki ən yaxşı antioksidantdır.
Antioksidantlar hüceyrələrin "qocalması" prosesini zəiflədir və xərçəng riskini azaldır. Bütün meyvələr arasında
protein baxımından ən
zəngin meyvədir.
"E" və
"B6" vitamini ilə
də zəngindir.
Kələm - Çox
miqdarda "B", "C" və "E" vitamini ilə zəngin
kələm xüsusilə döş və bağırsaq xərçənginə
qarşı effektivdir. Zəhərli maddələrin bədəndən
çıxmasını təmin edir, qandakı şəkərin
miqdarını azaldır, sarılıq xəstəliyinə
qarşı təsirlidir. Aparılan araşdırmalar göstərib
ki, həftədə bir dəfə kələmlə qidalanmaq
bağırsaq xərçəngi riskini 66 faiz azaldır.
Portağal - "C",
"B" və "E" vitamini ilə zəngin
olduğundan xərçəngə qarşı xüsusilə
effektivdir. Bununla yanaşı, kökəlməyin də
qarşısını alır. Ürək xəstəlikləri
ilə mübarizə aparmaq üçün məsləhətli
meyvədir.
Arzu
Abdulla
Mövqe.-
2011.- 9 iyun.- S. 13