Göyçayda abadlıq-quruculuq işləri geniş vüsət alıb
Azərbaycan Respublikası regionlarının
sosial-iqtisadi inkişafı dövlət proqramları 2010-cu
ildə də uğurla icra edilib. Həmin il rayona növbəti
dəfə səfər edən dövlət
başçısı İlham Əliyev Göyçay
rayonunda aparılan abadlıq, quruculuq və tikinti işlərini
yüksək qiymətləndirib. "Biz Azərbaycanın son
illərdəki uğurlarını Göyçay rayonunun
timsalında bariz şəkildə görə bilərik.
Göyçayın iqtisadi potensialı 2003-2008-ci illərdə
3 dəfədən çox artıb. Yəni bu da özlüyündə
gözəl göstəricidir. Bu onu göstərir ki, rayonda
işlər yaxşı gedir. Yaxşı nəticələr
göz qabağındadır" - deyə ölkə
başçısı bildirib.
Hesabat dövründə Heydər Əliyev prospektində
klassik memarlıq üslubunda ümumi sahəsi şəlalə
kompleksi ilə birlikdə 1,5 ha olan Heydər Əliyev Mərkəzi
inşa edilib. Mərkəzin tikinti sahəsi 3200 kvadratmetrdir.
Burada mərkəzləşdirmiş isitmə və soyutma
sistemi quraşdırılıb. Mərkəzin
qarşısında ulu öndərin abidəsi, binanın
girişində büstü qoyulub. Birinci mərtəbədə
Heydər Əliyev muzeyi, 3 virtual sinif otağı, kiçik
konfrans zalı, xarici dil dərnəyi və xidmət
otaqları, ikinci mərtəbədə 310 yerlik böyük
iclas zalı, kitabxana, elektron kitabxana (internet klub), şahmat dərnəyi,
ədəbiyyat və tarix dərnəyi, multimediya (fotosalon), rəsm
dərnəyi və xidmət otaqları yerləşir. Mərkəzdə
ulu öndərin həyat və fəaliyyətinə həsr
edilmiş 134 eksponat var. Mərkəzin yerləşdiyi ərazi
abadlaşdırılıb, yaşıllıqlar
salınıb. Dekorativ kollar və ağaclar əkilib, fəvvarələr
quraşdırılıb. Heydər Əliyev Mərkəzinin
qarşısında respublikada yeganə olan uzunluğu 40 metr,
hündürlüyü 6 metr olan şəlalə fəvvarə
kompleksi yaradılıb.
Aparılan məqsədyönlü iqtisadi siyasətin
nəticəsi olaraq 2010-cu ildə rayonda ümumi məhsul
buraxılışının həcmi 2009-cu ilə nisbətən
23,4 faiz artaraq 171181,6 min manat olub. Ötən il rayonda 14782,4
min manatlıq sənaye məhsulu istehsal edilib və bu da əvvəlki
ilə nisbətən 21,5 faiz çoxdur. 2009-cu ilə nisbətən
meyvə şirələri istehsalı 26,8 faiz, pendir
istehsalı 35,3 faiz, konyak spirti istehsalı 55,5 faiz, kərpic
istehsalı 14,2 faiz artıb. 2010-cu ildə iqtisadi və sosial
sahələrin inkişafı üçün bütün
maliyyə mənbələrindən əsas kapitala 25065,6 min
manat və ya əvvəlki illə müqayisədə 64,3
faiz çox investisiya yönəldilib. Tikinti-quraşdırma
işlərində istifadə edilmiş investisiyanın həcmi
əvvəlki illə müqayisədə 78 faiz artaraq 23454,8
min manata çatıb. İstehsal təyinatlı obyektlərin
inşaasında 23593,1 min manat, qeyri istehsal təyinatlı
obyektlərin tikintisində 1474,5 min manatlıq investisiyalardan
istifadə edilib.
Hesabat dövründə rayonda aqrar sektorun
inkişafına da xüsusi diqqət yetirilib. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin 2007-ci il 23 yanvar tarixli sərəncamı
kənd təsərrüfatı bitkilərinin əkin sahələrinin
genişlənməsinə və məhsul istehsalının
artımına ciddi təkan verib. 2010-cu ildə rayon üzrə
istifadə etdikləri yanacaq və motor yağlarına görə
dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına 6501 nəfər
kənd təsərrüfatı məhsulları
istehsalçısına 746605,60 manat yardım verilib.
2010-cu ildə rayonda 511,2 hektar sahədə yeni bağ
salınıb və meyvə bağlarının ümumi sahəsi
4828 hektara çatdırılıb. Nar bağlarının
salınmasına xüsusi diqqət yetirilib. Ötən il yeni
salınan bağların 461 hektarı və ya 90,2 faizi nar
bağlarıdır. Havaların qeyri-sabit keçməsi ilə
əlaqədar 2010-cu ildə bir sıra kənd təsərrüfatı
məhsullarının istehsalında ciddi geriliyə yol verilib.
Heyvandarlıq sahəsinin inkişafına diqqət
artırılıb. 01 yanvar 2010-cu il tarixə mal-qaranın
baş sayı 46813-yə, qoyun və keçilərin baş
sayı 64198-a çatdırılıb. Bu da keçən
ilin müvafiq dövrünə nisbətən müvafiq olaraq
0,5 faiz və 2 faiz çoxdur.
Aparılan uğurlu aqrar islahatlar nəticəsində
torpaq və əmlak üzərində yeni mülkiyyət
münasibətlərinin formalaşması kənd təsərrüfatı
məhsullarının üstün artımına, əhalinin
məşğulluğunun yüksəldilməsinə və
sosial-iqtisadi vəziyyətinin yaxşılaşmasına səbəb
olub. 2010-cu ildə rayonun kənd təsərrüfatında
ümumi məhsul istehsalının həcmi 14,9 faiz artaraq
83488,1 min manata çatıb. Rayonda fəaliyyət göstərən
"Aqrolizinq" Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin
rayon filialının texniki imkanları xeyli genişlənib.
Lizinq qaydasında alınmış 53 vahid, həmçinin
rayondakı "Şirvan meyvəçilik mərkəzi"nin
sərəncamındakı 45 vahidə yaxın müxtəlif
markalı kənd təsərrüfatı texnikası da
ayrı-ayrı torpaq mülkiyyətçilərinə xidmət
göstərir.
Rayonda quşçuluq sənayesi müəssisələrinin
fəaliyyətinin canlandırılması üçün əməli
tədbirlər görülüb. 528 min başlıq broyler
quşçuluq fabrikində əsaslı yenidənqurma
işləri aparılıb, yeni kəsim və
qablaşdırma sexləri istifadəyə verilib. Hazırda
burada bazar rəqabətli məhsul istehsalına
başlanılıb və müəssisədə istehsal
olunan toyuq ətinə respublikanın bütün bölgələrində
böyük maraq var. Bütün bunlarla yanaşı, rayonda kənd
təsərrüfatı məhsulları istehsalının həcmini
artırmaq, orada çalışanların məşğulluğunu
və həyat səviyyəsini yüksəltmək
üçün aqrar sektorun potensial imkanlarından zəif
istifadə olunur.
2010-cu ildə rayon əhalisinin həyat səviyyəsi
xeyli yaxşılaşıb, pərakəndə əmtəə
dövriyyəsinin həcmi 17,9 faiz, əhaliyə göstərilən
pullu xidmətlərin həcmi 32,5 faiz, əhalinin gəlirləri
8,8 faiz, adambaşına düşən gəlirlər isə
7,2 faiz, orta aylıq nominal əməkhaqqı 7,8 faiz artıb.
2010-cu ildə əhaliyə 531,4 min manatlıq rabitə və
poçt xidmətləri göstərilib. Rayon ATS-nin tutumu 2009-cu ilə nisbətən 133 vahid
artaraq 11074 vahidə çatıb. Xüsusən kənd yerlərində
elektron ATS-in genişləndirilməsinə diqqət
artırılıb. Qaraməryəm və
İnçə kənd ATS-nin tam
elektronlaşdırılması işləri başa
çatdırılıb və
xətt şəbəkəsi
tamamilə yeniləşdirilib.
2010-cu ildə əhaliyə göstərilən
rabitə və poçt xidmətinin keyfiyyətinin yüksəldilməsi
istiqamətində müəyyən tədbirlər həyata
keçirilib. Göyçay şəhərində, həmçinin
bütün kənd ATS-ləri elektron sisteminə keçid vəziyyəti
üçün hazırlanıb. Qaraxıdır
kəndində müasir tipli yeni elektron ATS-nın binası
istifadəyə verilib. Alxasava, Qarayazı, Qaraman, Mirzəhüseynli,
Mırtı və Mallı-şıxlı kəndlərində
yeni ATS binaları inşa edilib, mərkəzi ATS-dən
bütün kənd ATS-lərinə fiber optik kabel xətti
çəkilib. Yeniarx və Mırtı kəndlərində
yeni poçt şöbələri inşa edilib.
Mallı-şıxlı, Çaxırlı, Ərəbcəbirli,
Qaraməryəm və Alxasava kəndlərində poçt
şöbələrinin tikilməsi üçün torpaq sahələri
ayrılıb. Şəhər 1, 2 və 3 saylı, Qaraməryəm,
Potu, Qarabaqqal, İnçə, Ərəbcəbirli və Cəyirli
poçt şöbələri müasir kompyuter
avadanlıqları ilə təmin edilib. Göyçay Regional
poçt filialına və onun tabeliyində olan 10 poçt
şöbəsinə də bank əməliyyatlarının aparılması
üçün lisenziya
verilib.
Bütün bunlarla yanaşı, rayon telekommunikasiya
qovşağı tərəfindən hesabat dövründə
əsas sosial-iqtisadi göstəricilərinə əməl
edilmədiyindən, bütövlükdə rayon üzrə əhaliyə,
müəssisə və təşkilatlara 2009-cu ilə nisbətən 8,6 faiz az rabitə xidmətləri göstərilib.
Hesabat ilində avtomobil nəqliyyatı ilə yük
daşınması həcmi 635 min tona çatıb və bu
da 2009-cu ilə nisbətən 8,4 faiz çoxdur. Avtomobil nəqliyyatı
ilə hüquqi və fiziki şəxslər tərəfindən
9310 min nəfər sərnişin daşınıb. Sərnişin
daşınması 2009-cu illə müqayisədə 769 min nəfər və ya 9,0 faiz artıb.
Rayon əhalisinin elektrik enerjisi, təbii qaz və digər
yanacaq növləri ilə təchizatının
yaxşılaşdırılması, istifadə edilmiş
elektrik enerjisinin və təbii qazın dəyərinin ödənilməsi
sahəsində bir sıra işlər görülüb.
Rayonun enerji təsərrüfatının idarə edilməsi
strukturunda təşkilati dəyişikliklər
aparılıb, istismar və satış xidmətləri birləşdirilib.
Bu da enerji təchizatında yaranmış
problemlərin operativ həll olunması imkanlarını yaxşılaşdırılıb.
Rayonun enerji təminatının
etibarlılığını artırmaq məqsədilə
enerji təsərrüfatında 68,9 min manatlıq təmir
işləri aparılıb. 176 ədəd güc
transformatoru, 57,3 kilometr uzunluğunda 10 kv-luq, 64,7 kilometr
uzunluğunda 04 kv-luq hava xətlərində əsaslı və
cari təmir işləri aparılıb. 70 ədəd
istismara yararsız elektrik
dayaqları yeniləri
ilə əvəz edilib.
2009-cu ilə nisbətən istehlakçılara 3,5
kv.saat və ya 4,2 faiz çox elektrik enerjisi buraxılıb.
Görülmüş tədbirlər nəticəsində
rayon üzrə sərf edilmiş elektrik enerjisinin dəyərinin
98,23 faizinin toplanması təmin edilib və bu da əvvəlki
ildəkindən 6,49 faiz çoxdur. Son iki ildə şəhər
əhalisinin təbii qazla təchizatının
yaxşılaşdırılması üçün müəyyən
işlər görülüb. 2 nömrəli
qazpaylayıcı stansiyadan Bakı küçəsindən
keçməklə 2,5 km. uzunluğunda 159 mm-lik orta təzyiqli
qaz kəməri çəkilib. Z.Bünyadov, Z.Nəcəfov,
B.Mirzəyev, R.İsayev küçələrində, Heydər
Əliyev prospektində və Potu kəndində 1,2 km.
uzunluğunda qaz xətləri yeniləri ilə əvəz
edilib, 10 ədəd yeni qaztənzimləyici şkaf qoyulub.
Rayonun Çayarxı, Arabaqqal və Hacalıkənd kəndlərinin
daxili qaz kəmərlərində təmir-bərpa işləri
aparılıb və bu kəndlərə
təbii qaz verilişi bərpa olunub.
Qızılağac kəndində də kənddaxili qaz
kəmərlərində daxili imkanlar hesabına bərpa
işləri aparılıb, 250 abonent üçün təbii
qaz sayğacları quraşdırılıb. Rayon mərkəzinə
bitişik kəndlərin, həmçinin Qaraməryəm
bölgəsi kəndlərinin təbii qazla təminatının
bərpa edilməsi üçün layihə-smeta sənədləri
hazırlanıb. Cəyirli, Kürdəmiş və Türkmən
kəndlərini təbii qazla təmin edən 6,5 kilometr
uzunluğunda orta təzyiqli daşıyıcı kəmərin
tikintisi başa çatdırılıb.
Görülmüş tədbirlər nəticəsində
rayon üzrə təbii qazdan istifadə edən abonentlərin
sayı 9833 nəfərə çatıb və bu da 2009-cu ilə
nisbətən 859 nəfər və ya 9,6 faiz çoxdur.
(ardı var)
Tərlan Nəsirli
Bakı-Göyçay-Bakı
Mövqe.- 2012.- 6 mart.- S. 10.