Göyçayda səhiyyə sistemi müasir tələblər səviyyəsində qurulur

Müasir dövrün tələblərinə cavab verən səhiyyə sisteminin yaradılması son illər Azərbaycanda ardıcıl şəkildə həyata keçirilən sosial yönümlü islahatların başlıca hədəfinə çevrilməklə, hər bir ölkə vətəndaşının konstitusion hüquqlarının etibarlı təminatına xidmət edir. Səhiyyə ümumən ölkənin, xalqın müqəddəratı, milli genefondu ilə bağlı strateji sahə olduğundan, ölkə rəhbərliyi bu sferada hələ keçmiş sovetlər birliyi dövründən həllini gözləyən bir çox problemlərin, çatışmazlıqların aradan qaldırılması istiqamətində məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirir.

Regionların sosial-iqtisadi inkişafı tədbirləri çərçivəsində dövlət başçısı son 9 ildə ayrı-ayrı rayonlarda inşa edilmiş yeni müalicə-diaqnostika mərkəzlərinin, xəstəxanaların, poliklinikaların açılış mərasimində iştirak edib, eləcə də bu sahədə həllini gözləyən bəzi problemlərin aradan qaldırılması üçün aidiyyəti orqanlara tapşırıqlar verib. Dövlət başçısının imzaladığı dövlət proqramlarına, verdiyi tövsiyə və tapşırıqlara müvafiq olaraq həyata keçirilən əməli tədbirlərin nəticəsi kimi son illər səhiyyə müəssisələrinin fəaliyyətində dönüş yaranıb. Xüsusən də bölgələrdə vətəndaşlara göstərilən tibbi xidmətin səviyyəsi əsaslı dərəcədə yaxşılaşıb. Bunu Göyçay səhiyyəsinin son illər əldə etdiyi uğurlar fonunda aydın görmək mümkündür.

Rayonun sosial-iqtisadi inkişaf proqramına uyğun olaraq əhalinin sağlamlığının qorunması, yoluxucu xəstəliklərin qarşısının alınması, ana və uşaqların mühafizəsinin gücləndirilməsi, tibb müəssisələrinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi istiqamətində xeyli işlər görülüb. Yaponiya dövlətinin dəstəyi, Səhiyyə Nazirliyinin razılığı ilə 2010-cu ilin noyabr ayının 18-dən Təcili və Təxirəsalınmaz tibbi yardım stansiyasının əsaslı təmiri və yenidənqurulması işlərinə başlanılıb. Poliklinika şöbəsinin I-II mərtəbələri əsaslı təmir olunub, mərkəzi rayon xəstəxanasının travmatologiya, qəbul və inzibati şöbələrində təmir işləri yekunlaşıb. Doğum şöbəsində 2 əlavə doğuş zalı yaradılıb və qəbul otağı genişləndirilib, həmçinin burada cari təmir işləri aparılıb. Xəstəxanının nəzdində "Gənclər dostu" sağlamlıq mərkəzi yaradılıb və ora tibbi avadanlıq, kompyuter, soyuducu verilib.

Mərkəzi Rayon Xəstəxanasının qanköçürmə şöbəsində 2010-cu ilin sonlarından əsaslı təmir işlərinə başlanılıb və 2011-ci ilin fevral ayında başa çatdırılıb. Həmçinin "Ailə planlaşdırılması və Reproduktiv Sağlamlıq" Mərkəzində yeni otaqlar tikilərək istifadəyə verilib. Rayon Uşaq Xəstəxanasının laboratoriya şöbəsində, ayrı-ayrı həkim otaqlarında cari təmir işləri aparılıb, yeni avadanlıqlarla təchiz olunub. Qarabaqqal kənd həkim məntəqəsində təmir işləri yekunlaşıb, məntəqənin həyətyanı sahəsi abadlaşdırılıb, hasarları təzələnib. Yekəxana, Şahsoltanlı və Xəlitli kənd tibb məntəqələri müvafiq binalarda yerləşdirilib.

2010-cu il ərzində Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən Göyçay Mərkəzi Rayon Xəstəxanasına dəyəri 30751 manat olan ultrasəs müayinə aparatı, 2 ədəd kompyuter avadanlığı verilib. Cərrahi şöbəyə büdcə hesabına öd yollarında kiçik ölçüdə kəsik aparmaqla cərrahi əməliyyat keçirməyə imkan verən "Mini assistent" aparatı gətirilib. Mərkəzi Rayon Xəstəxanasına il ərzində 23560 manat dəyərində yumşaq inventar alınıb, xəstələr mütəmadi olaraq ərzaqla təchiz olunublar.

2010-cu il fevral ayının 12-də olkə başçısı İlham Əliyevin rayona səfəri ərəfəsində Mərkəzi Rayon Xəstəxanasının Təcili Təxirəsalınmaz tibbi yardım stansiyasına müasir tipli, hər birinin dəyəri 92000 manat olan iki ədəd "Mersedes" maşını hədiyyə olunub.

Sidik yollarında və sidik kisəsində törəmələrin yoxlanılması üçün xəstəxanaya 6500 manat dəyərində sistoskop aparatı, bir neçə mikroskop və EKQ aparatları alınıb. Səhiyyə Nazirliyi tərəfindən rayona dəyəri 7 min manat olan cərrahi dəst və elektrik koaqulyatoru verilib. Mərkəzi Rayon Xəstəxanasının bütün şöbələri və eyni zamanda poliklinika şöbəsinin həkim otaqları avadanlıqlarla təmin edilib.

Rayonda qaçqın və köçkünlərin sıx məskunlaşdığı yerlərə mütəmadi olaraq həkim briqadaları göndərilib, onların tam tibbi müayinəsi aparılıb. 2010-cu ildə 2009-cu ilə nisbətən 458 uşaq çox doğulub. Əksinə 2 yaşa qədər uşaq ölümü aşağı düşüb, ana ölümü olmayıb.

Vərəm xəstəliyini vaxtında aşkar edib, xəstəliyin yayılmasının qarşısını almaq məqsədilə xəstə qeydə alınan ailələrə və məktəblərdə 13805 nəfərə "Mantu" sınağı qoyulub. Nəticəsi müsbət olanlar poliklinika şöbəsində rentgen müayinəsindən keçiriliblər. Ümumiyyətlə 2010-cu il ərzində rayonda aparılan əks-epidemik tədbirlər nəticəsində yoluxucu xəstəliklərin yayılmasının qarşısı alınıb. Bir sıra yoluxucu xəstəliklər (difteriya, dizenteriya, qarın yatalağı, süzənək, sifliz) qeydə alınmayıb. Aparılan tədbirlər nəticəsində rayonda insanlar arasında quduzluq xəstəliyi olmayıb.

Geridə qalan 2011-ci ildə də Göyçay rayonunda səhiyyə islahatları davam etdirilib. Rayonun sosial-iqtisadi inkişaf proqramına uyğun olaraq əhalinin sağlamlığının qorunması, yoluxucu xəstəliklərin qarşısının alınması, ana və uşaqların mühafizəsinin gücləndirilməsi, tibb müəssisələrinin maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi istiqamətində xeyli işlər görülüb. Ötən əsaslı təmirdən çıxmış Göyçay rayon Təcili Təxirəsalınmaz Tibbi Yardım Stansiyasının binasının rəsmi açılış mərasimi keçirilib.

Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin müvafiq sərəncamı ilə 2006-2011-ci illərdə doğulmuş uşaqlar Elektron Sağlamlıq Kartı ilə təmin olunur. Bu təvəllüddə on minə yaxın uşaq var və onların 7098 nəfərinə kart paylanılıb.

Rayonda 6041 nəfər imtiyazlı qrupdan xəstə vardır. Endokrinoloji kabinetdə 2747 nəfər şəkərli diabetlə xəstə qeydiyyatdadır (bunun 305 nəfəri 2011-ci ildə qeydiyyata götürülüb). Bu xəstələr üçün 2300 ədəd qanda şəkəri təyin edən aparat - "Qlükrometr" və 8200 ədəd test (2011-ci ildə 608 aparat, 2000 test) alınaraq paylanılıb.

Vərəm xəstəliyinin vaxtında aşkarlanması və qarşısının alınması məqsədilə xəstə qeydə alınan ailələrdə və məktəblərdə 25070 nəfərə "Mantu" sınağı qoyulub, 17813 nəfər flüoroqrafiya müayinəsindən keçirilib. "Mantu" sınağının nəticəsi müsbət olanlar poliklinika şöbəsində rentgen müayinəsindən keçiriliblər.

2011-ci il ərzində poliklinika şöbəsində göz kabinetinə 2939 xəstə müraciət edib. Onlardan 1499 nəfəri, nevroloji kabinetə müraciət edən 783 xəstənin 165 nəfəri, stomatoloji kabinetə müraciət edən 4214 xəstənin 1782 nəfəri, doğum şöbəsinə müraciət edən 1557 xəstənin 149 nəfəri, cərrahiyyə şöbəsinə müraciət edən 2155 xəstənin 226 nəfəri, travmatologiya şöbəsinə müraciət edən 1781 xəstənin 348 nəfəri, uşaq xəstəxanasına müraciət edən 2558 xəstənin 367nəfəri digər rayonlardandır.

Cərrahi əməliyyatın gedişində xəstənin nəbzinə, arterial təzyiqinə, temperaturuna, ürək fəaliyyətinə və qanın oksigenlə təchizatına nəzarət edən "Monitor" və süni tənəffüs aparatı ilə birlikdə olan narkoz aparatı, habelə sidik yollarında və sidik kisəsində törəmələrin yoxlanılması üçün sistoskop aparatı alınıb.

Bundan başqa, ötən il Mərkəzi Rayon Xəstəxanasına Almaniya istehsalı olan "HOLTER monitor" aparatı alınıb və bu da xəstələrdə (paroksizmal taxikardiya, ekstrasistoliya, blokadalar) 1-2 sutka ərzində ürək ritminin davamlı monitorinqini aparmağa imkan verir. Aparat xəstənin üzərinə bərkidilir, 1-2 sutka ərzində xəstədə ürək ritmləri qeyd olunur. Sonra alınan nəticələrə kompyuter vasitəsi ilə baxılır və analiz olunaraq diaqnoz dəqiqləşdirilir.

Cərrahiyyə şöbəsinə "Mini assistent" aparatı gətirilib və bu da öd kisəsi və öd yollarında aparılan mürəkkəb cərrahi əməliyyatlar zamanı minimal kəsikdən istifadə etməyə imkan verir. Mərkəzi Rayon Xəstəxanasının bütün şöbələri və eyni zamanda poliklinika şöbəsinin həkim otaqları avadanlıqlarla təmin olunub. Rayonda qaçqın və köçkünlərin sıx məskunlaşdığı yerlərdə mütəmadi olaraq həkim briqadaları olub, köçkünlərin tam tibbi müayinəsi aparılıb.

Kənd əhalisinə göstərilən tibbi xidmətin yaxşılaşdırılması üçün mama ginekoloqların mütəmadi olaraq kənd yerlərinə gedişləri təşkil edilib. Sentyabr-oktyabr ayları ərzində səhər və kənd ümumtəhsil məktəblərində 14-17 yaşlı yeniyetmələr ixtisaslı həkimlər tərəfindən müayinə olunub. Ümumtəhsil məktəblərinin 10-11-ci siniflərində ginekoloq həkimlər tərəfindən "Ailə planlaşdırılması və reproduktiv sağlamlıq", "Erkən nigahların fəsadları" mövzusunda seminarlar keçirilib. Bundan başqa, il ərzində narkoloq həkim tərəfindən məktəblilər arasında "Siqaretin ziyanlı təsirləri", "Alkoqolun orqanizmə mənfi təsirləri", "Narkomaniyanın fəsadları" mövzusunda söhbətlər aparılıb. İstər kənd yerlərində, istər şəhər tibb idarələrində əmək intizamına ciddi nəzarət olunur, mütəmadi olaraq tədbirlər həyata keçirilir. Vətəndaşların ərizə və şikayətlərinə daimi nəzarət olunur, rübdə bir dəfə tibbi şurada müzakirəyə çıxarılır və Səhiyyə Nazirliyinə yazılı hesabat verilir.

Hazırda rayonun Hacağabəyli, Ərəbşahverdi, Veysəlli, Qəbələ-Müskürlü kənd tibb məntəqələri üçün yeni bina tikilir. Bununla belə, hələ ki əhaliyə tibbi xidmətin təşkili hələ tələb olunan səviyyəyə çatmamışdır. Kənd yerlərində ali təhsilli həkimlər çatışmır. Bəzi kəndlərdə həkim çatışmazlığı var. Həkimlər kənd yerlərində işləməyə getmədikləri üçün 16 həkim məntəqəsindən 5-nə orta tibb işçiləri rəhbərlik edir. Diabetli, vərəm, talassemiyalı, xroniki böyrək çatışmazlığına düçar olan xəstələri pulsuz dərmanlarla tam təminatında da problemlər mövcuddur. 1961-ci ildə tikilmiş 140 çarpayılıq uşaq xəstəxanası hazırda qəza vəziyyətindədir, əsaslı təmirə ehtiyacı var. Uşaq xəstəxanasının əsaslı təmiri barədə dəfələrlə yuxarı təşkilatlar qarşısında məsələ qaldırılsa da hələlik nəticə yoxdur.

Çətinliklərə baxmayaraq, rayonun səhiyyə işçiləri əhaliyə göstərilən tibbi xidmətin səviyyəsini yüksəltməyə, vətəndaşların sağlamlığının keşiyində durmağa çalışırlar.

Tərlan Nəsirli

Bakı-Göyçay-Bakı

Mövqe.- 2012.- 13 mart.- S. 10.