Elsevər Ağayev: "Respublikamız səhiyyəyə ayrılan vəsaitin artım tempinə görə dünyanın əksər ölkələrindən yüksəkdə durur"

Son illər səhiyyə sahəsində ciddi uğurlar qazanılmaqdadır. Bu sahənin dünya standartlarına cavab verməsi üçün sistemli iş aparılmaqdadır. Səhiyyə nazirinin müavini Elsevər Ağayevin sözlərinə görə, əsas məqsəd insanların sağlamlığını yüksək səviyyədə qorumaqdır.

- Hazırda Azərbaycan səhiyyəsi yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoyub. Prezident İlham Əliyevin səhiyyəyə göstərdiyi xüsusi diqqət bu sahədə xeyli irəliləyişlərə səbəb olub. Onun müəyyən etdiyi proqramlar tibb müəssisələrinin təmir və bərpasını, onların ən müasir avadanlıqlarla təmin olunmasını, vətəndaşların pulsuz dərman vasitələri və preparatlarla təzhiz olunmasını, müalicəsini, regionlarda diaqnostika mərkəzlərinin tikilərək istifadəyə verilməsini, xüsusilə uşaqların bütün tibbi xidmətlərlə ən yüksək səviyyədə əhatə olunmasını və səhiyyə sahəsində digər islahatların başlıca istiqamətlərini təşkil edir.

Həmin tədbirlər planına əsasən, tibb müəssisələrinin maddi- texniki bazasının gücləndirilməsi, onların müasir tibb avadanlığı, dərman, sarğı materialları və ərzaqla təminatının yaxşılaşdırılması və idarəetmə sisteminin təkmilləşdirilməsi nəticəsində xəstəxana çarpayılarının işinin səmərəsi artıb. Əgər 2003-ci ildə hər çarpayı il ərzində 82 gün işləmişdirsə, 2008-ci ildə bu rəqəm 172.2 -yə bərabər olub. Bununla bərabər, 2003-cü illə müqayisədə 2008-ci ildə xəstəxanalarda müalicə olunan xəstələrin sayı 32 faiz, təcili tibbi yardım göstərilən xəstələrin sayı 29 faiz, ambulator müəssisələrə müraciət edənlərin sayı 17 faiz artıb. Tibb müəssisələrinin dərman preparatları ilə təminatı da əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşıb. 2007-ci illə müqayisədə 2009-ci ildə dərman xərclərinə ayrılan vəsait 40 faiz artırılıb. Əhaliyə pulsuz verilən 60 adda ən vacib dərman preparatlarının siyahısına müasir praktikada işlədilən daha 50 preparat əlavə edilib.

- Son illər nə qədər səhiyyə obyekti tikilib istifadəyə verilib?

- Səhiyyə müəssisələrinin tikintisi, əsaslı təmiri və yenidənqurması sahəsində də böyük işlər həyata keçirilib. Son 5 il ərzində ölkədə 254 tibb müəssisəsinin tikintisi və əsaslı təmiri aparılıb. Onlar tam təchiz edilərək açılıb və əhalinin istifadəsinə verilib. Bu ilin ötən dövründə isə 34 tibb müəssisəsinin açılışı olub. Bu müəssisələr şəhərlərlə yanaşı bölgələri də əhatə edir. Son illərdə Səhiyyə Nazirliyinin Təcili və Təxirəsalınmaz Tibbi Yardım Stansiyasının 12 regional məntəqəsi yaradılıb və bu, əhaliyə göstərilən tibbi yardımın müddətinin bir neçə dəfə qısalmasına səbəb olub. Tibbi yardımın keyfiyyətinin və səmərəliliyinin artırılması məqsədi ilə Prezidentin 2007-2009-cu il tarixli Sərəncamları ilə bu xidmətə 21 milyon manat vəsait ayrılıb. Həmin vəsait hesabına müasir tibb avadanlıqları ilə təchiz olunmuş 215 ədəd "Mercedes" markalı avtomaşın alınıb, Bakı, Naxçıvan və respublikanın digər iri şəhərləri də bu növ avtomaşınlarla təmin olunub, bu il ayrılmış 3 milyon manat vəsait hesabına alınacaq avtomaşınlar da regionlar üçün nəzərdə tutulub. Prezident İlham Əliyevin 30 dekabr 2007-ci il tarixli Sərəncamına əsasən, təcili və təxirəsalınmaz tibbi yardım xidmətində çalışan işçilərin vəzifə maaşları 2 dəfə artırılıb. Əhalinin səhiyyə xidmətləri ilə təmin olunması üçün rayonlarda həyata keçirilən tədbirlər də mühüm yer tutur. Naxçıvan, Gəncə, Şirvan, Lənkəran, Qazax, Zaqatala və Qəbələ şəhərlərində fəaliyyətə başlamış Regional Müalicə-Diaqnostika Mərkəzlərində hemodializ mərkəzləri istifadəyə verilib. Yaxın vaxtlarda Sumqayıt, Şamaxı, Bərdə, Tovuz, Quba, Cəlilabad şəhərlərində belə Mərkəzlərin istifadəyə verilməsi nəzərdə tutulur.

- Son illərə kimi respublikamızda əsas problemlərdən biri böyrək çatışmazlığından əziyyət çəkən insanların müalicəsi ilə bağlı idi. Bu sahədə hansı addımlar atılıb?

- Bu xəstəlikdən əziyyət çəkən insanların əksəriyyəti son illərə qədər, demək olar ki, ölümə məhkum xəstələr idi. Artıq bu sahədə də əhəmiyyətli dərəcədə mühüm nailiyyətlərə nail olmuşuq. Hazırda Respublikada 16 dializ mərkəzi fəaliyyət göstərir. Xroniki böyrək çatışmazlığından əziyyət çəkən 1200-ə yaxın xəstə dövlət hesabına hemodializ seansları və müvafiq dərman vasitələri ilə tam həcmdə pulsuz təmin olunur. Həmin problemin ən müasir səviyyədə həlli üçün Prezidentin Ehtiyat Fondundan Respublika Uroloji Xəstəxanasına 15,7 milyon manat vəsait ayrılıb. Xəstəxananın əsaslı təmiri və lazımi tibbi cihazlarla təchizatı başa çatdıqdan sonra artıq Azərbaycanda da Böyrəkköçürmə Mərkəzi fəaliyyətə başlayacaq. Bundan başqa, bu xəstələrin 95 faizə qədərinin hemodializlə bağlı bütün xərclərini regionlarda yaradılan 16 ən müasir müalicə-diaqnostika mərkəzləri ödəyəcək, onların hər birində hemodializ müalicəsi nəzərdə tutulub, mərkəzlər istifadəyə verildikdən sonra həmin müəssisələrdə də xəstələr dövlət hesabına müalicə olunacaqlar. Hal-hazırda mərkəzlərin 8-i artıq fəaliyyətdədir və ölkənin o regionlarından insanlar müalicə üçün Bakıya gəlmək məcburiyyətindən azad olublar. Bundan başqa, ölkə səhiyyəsinin diqqət mərkəzində olan ən geniş yayılmış xəstəliklərdən biri də şəkərli diabetdir. Hal-hazırda belə xəstələr lazım olan dərmanlarla pulsuz təmin olunurlar.

Ağanisə

Mövqe.- 2009.- 7-8 iyul.- S. 4.