“Azərbaycanda
diaspora hərəkatı bir qədər gec başlayıb”
Əkbər Qoşalı: “Ancaq nəzərə
alsaq ki, bu işin böyük gələcəyi var onda biz bu
işlə ciddi şəkildə məşğul
olmalıyıq”
“Qarşımızdakı təşkilatlanmış
qüvvələri, taleyüklü vəzifələri nəzərə
alaraq daha aktiv olmalıyıq”
Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin
başqanı Əkbər Qoşalının “OLAYLAR”-a
müsahibəsi
-Əkbər bəy, bir müddət əvvəl
Bakıda Dünya Azərbaycanlı Gənclər Birliyinin təsis
toplantısı keçirildi. Dünya Gənc Türk Yazarlar
Birliyinin başqanı olaraq qurultayın əhəmiyyəti və
nəticələrini necə qiymətləndirirsiniz?
-Bu
toplantı dünya azərbaycanlı gənclərinin və
ya başqa sözlə desək, dünyanın dörd bir tərəfində
yaşayan gənc soydaşlarımızın ali
yığıncağı idi. Həmin tədbir ilk növbədə
bir uğurdur ki, fərqli yaş qruplarından olan gənclər
bir araya gəlmişdi. Dünya Azərbaycanlı Gənclər
Birliyinin qurultayı xarici ölkələrdə yaşayan gənclərimizin
Azərbaycançılıq ideoligiyası ətrafında
birləşməsi, onların diaspora və lobbi
quruculuğunda fəaliyyətinin artırılmasına
yönəlik bir addım idi. Dünya Azərbaycanlı Gənclər
Birliyinin təsis qurultayında çıxış edənlərdən
biri də mən oldum. Çıxışım zamanı
öz fikirlərimi qurultay iştirakçılarına, gənc
nəslin nümayəndələrinə
çatdırmağa çalışdım.
-Sizcə, bundan sonra Azərbaycan
diasporunun həyatında nə kimi yeniliklər baş verəcək
və gənclərimiz diaspora və lobbi fəaliyyətində
nə kimi aktiv rol oynayacaqlar?
-İlk
növbədə onu qeyd etmək lazımdır ki, diaspora
quruculuğu bizim üçün gənc bir hadisədir və
digər ölkələrə nisbətən Azərbaycanda
diaspora hərəkatı bir qədər gec başlayıb.
Ancaq nəzərə alsaq ki, bu işin böyük gələcəyi
var, onda biz bu işlə ciddi şəkildə məşğul
olmalıyıq, Həmçinin, dünyanın müxtəlif
ölkələrində fəaliyyət göstərən Azərbaycan
diaspor təşkilatları da nisbətən yeni
yaranmış gənc təşkilatlardır. Biz bir sıra
xalqlar və qonşularımız kimi uzun illərdir ki,
diaspora və lobbiçilik işi ilə məşğul
olmamışıq. Bunu etiraf etmək lazımdır. O halda məhz
gənclərin bu prosesdə aktivliyini artırmaq
lazımdır. Təşkilatlanmış gənclərlə
işləmək, eləcə də gəncləri bu istiqamətdə
təşkilatlandırmaq kifayət qədər məntiqli və
ehtiyac duyulandır. Bu mənada Dünya Azərbaycanlı Gənclər
Birliyinin təsis qurultayı əhəmiyyətli hadisə
kimi dəyərləndirilə bilər. Ona görə də,
Dünya Azərbaycanlı Gənclər Birliyinin təsis
qurultayının təşkilatçılarını
alqışlamaq lazımdır ki, bu mühüm məsələyə
diqqət yetiriblər. Əminliklə qeyd etmək olar ki,
Dünya Azərbaycanlı Gənclər Birliyinin təsis qurultayından
sonra xaricdə yaşayan və ya təhsil alan azərbaycanlı
gənclərin diaspora və lobbi quruculuğu istiqamətində
fəaliyyəti intensivləşəcək və gənclərimiz
bu prosesə yaxından dəstək verəcək, onun aktiv
iştirakçısı olacaqlar.
-Ümumiyyətlə, beynəlxalq
səviyyəli bir gənclər təşkilatının rəhbəri
olaraq gənclərimizin bu günə qədər diaspora
quruculuğu işindəki fəaliyyətini necə qiymətləndirirsiniz?
-Təbii
ki, Azərbaycan gəncliyi bundan əvvəl də
ayrı-ayrı təşkilatlar xətti ilə
ayrı-ayrı platformalarda ölkəmizi, xalqımızı
müxtəlif toplantılar, səfərlər, beynəlxalq təşkilatların
tədbirlərində bu və ya digər dərəcədə
təmsil edirdilər. Ancaq vahid bir mərkəzdə fəaliyyət
göstərmək hesab edirəm ki, situasiyanı müsbət
istiqamətə doğru dəyişəcək. Dünya Azərbaycanlı
Gənclər Birliyinin rəhbərliyinə seçilən gənc
soydaşımız Ramin Məmmədov istər hakim Yeni Azərbaycan
Partiyasının Gənclər Birliyinin sədr müavini, istərsə
də Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin
rəsmisi kimi bütün bu məsələlərin içərisindədir,
cərəyan edən proseslərdən məlumatlıdır.
O, dünyadakı gənclər arasındakı inteqrasiyası,
Azərbaycan gənclərinin təşkilatlanma prosesindən
bilgilidir, bu məsələlərin içərisində olan
birisidir. İstər Dünya Azərbaycanlı Gənclər
Birliyinin təsis qurultayında seçilmiş qərarverici
orqan, istərsə də Nəzarət Təftiş
Komissiyasının tərkibi kifayət qədər
tanınmış gənc nəslin nümayəndələrindən
və diaspor təmsilçilərimizdən ibarətdir. Bunun
özü də sözügedən təşkilatın gələcəyinə
ümidlərlə baxmağa əsas verir. Heydər Əliyev
Fondunun Rusiya nümayəndəliyinin rəhbəri,
Rusiyanın Azərbaycanlı Gənclər Təşkilatının
sədri, eləcə də İslam Konfransı Təşkilatının
Gənclik Platformasının baş koordinatoru Leyla xanım Əliyevanın
da Dünya Azərbaycanlı Gənclər Birliyinin
seçkili orqanlarında təmsil olunması sözügedən
qurumun gələcək uğurlarına əsas verən amillərdən
biridir.
-Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin
başqanı olaraq mütəmadi şəkildə müxtəlif
ölkələrdə səfərlərdə olur, beynəlxalq
tədbirlərə qatılırsınız. Səfər
etdiyiniz ölkələrdə apardığınız
müşahidələr nəticəsi olaraq Azərbaycan
diasporunun fəaliyyətini, ayrı-ayrı ölkələrin
ictimai-siyasi həyatına təsirini necə dəyərləndirirsiniz?
-Azərbaycan
diasporunun fəaliyyətində olan dəyişiklik ölkədən
ölkəyə fərqlidir. Hətta bu dəyişikliyi
şəhərdən şəhərə də hiss etmək
mümkündür. Məlum olduğu kimi, Dünya Gənc
Türk Yazarlar Birliyi olaraq daha çox TÜRKSOY-lu ölkələrdə
keçirilən tədbirlərə qatılır. Yaxud
ayrı-ayrı ölkələrdə yaşayan və fəaliyyət
göstərən türk icmalarının dəvəti ilə
həmin ölkələrdə səfərlərdə oluruq.
Təbii ki, Azərbaycan XX əsrin 90-cı illərində
müstəqillik əldə etdikdən sonra bütün sahələrdə
olduğu kimi diaspora sahəsində də müəyyən
işlər görüldü. Xüsusilə, ümummilli
lider Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə
qayıdışından sonra diaspora həyatında yeni bir
canlanma yarandı. Ümummilli liderin bilavasitə iştirakı
ilə keçirilən Dünya Azərbaycanlıların
birinci qurultayı isə diaspora fəaliyyətində yeni bir
mərhələ idi. Məhz bu qurultaydan sonra dünyanın
müxtəlif ölkələrində fəaliyyət
göstərən Azərbaycan cəmiyyətləri və
birliklərinin Azərbaycan dövləti ilə əlaqələri
daha da intensivləşdi, diaspor təşkilatlarına yönəlik
dövlət qayğısı artdı. Qurultaydan bir müddət
sonra isə Heydər Əliyevin imzaladığı sərəncam
əsasında Xarici Ölkələrdə Yaşayan Azərbaycanlılarla
İş üzrə Dövlət Komitəsi yaradıldı.
Həmin dövrdə xaricdə yaşayan
soydaşlarımızla əlaqəli belə bir qurumun
yaradılması mühüm əhəmiyyət kəsb
edirdi. Tədricən Azərbaycan diasporu təşkilatlanır,
inkişaf edir, ayrı-ayrı ölkələrdə Azərbaycan
maraqlarını müdafiə edirdi. Cənab prezident İlham
Əliyevin iştirakı ilə keçirilən Dünya Azərbaycanlılarının
ikinci və üçüncü qurultayları isə Azərbaycan
diasporunun inkişafına təkan verən, yeni-yeni hədəflər
müəyyənləşdirən hadisələr oldu. Bu
gün də diaspora sahəsinə dövlət
qayğısı davam edir. Məhz bu diqqət və
qayğının nəticəsidir ki, artıq dünyanın
müxtəlif ölkələrində fəaliyyət
göstərən diaspor təşkilatlarımız həmin
ölkələrdə Azərbaycanı layiqincə təmsil
edir, Azərbaycan həqiqətləri, Dağlıq Qarabağ
problemi, ermənilərin zaman-zaman azərbaycanlılara
qarşı həyata keçirdikləri deportasiya və
soyqırımları dünya ictimaiyyətinə
çatdırırlar. Təkcə Heydər Əliyev Fondunun
Rusiya nümayəndəliyinin rəhbəri Leyla xanım Əliyevanın
təşəbbüsü ilə həyata keçirilən
“Xocalıya Ədalət” kampaniyası çərçivəsində
qısa zaman ərzində əldə edilən nailiyyətlər
Azərbaycan diasporunun ötən illərlə müqayisədə
xeyli inkişaf etdiyi, uğurlar qazandığını
söyləməyə əsas verir. Ancaq bütün halda
görülən işlərlə kifayətlənmək
doğru olmazdı. Ümumilikdə cərəyan edən
proseslər, indiyə qədər bu istiqamətdə
atılmış addımlar və mövcud vəziyyət
ondan ibarətdir ki, bizim görəcəyimiz hələ
çox işlər var. İstər ayrı-ayrı dövlətlərə
etdiyimiz səfərlər, istər müxtəlif beynəlxalq
tədbilərdə iştirakımız zamanı ortaya
çıxan nüanslar, istərsə də həmin ölkələrdə
yaşayan soydaşlarımızla apardığımız
söhbətlər belə deməyə əsas verir.
Çünki, bizim qarşımızda kifayət qədər
təşkilatlanmış, xüsusilə diaspora və lobbi
quruculuğu sahəsində böyük təcrübəsi
olan düşmən ölkə, Ermənistan, erməni
diasporu var. Həmçinin dünyanın müxtəlif
ölkələrində ermənilərin sözünü deyən,
onlara dəstək verən ayrı-ayrı təşkilatlar
mövcuddur. Bu mənada bizim diaspora sahəsində əldə
etdiyimiz nəticələr qarşımıza qoyulan daha
böyük hədəflərə gedən yolda
atılmış addımlar kimi xarakterizə edilməlidir.
Biz daha böyük nəticələr əldə etməyə
məcburuq. Biz Azərbaycan xalqı, dövlət olaraq siyasətimizi
heç zaman qan, soyqırım, nifrət üzərində
qurmamışıq. Bizim xalqın mahiyyətində, dövlətin
xarakterində bu yoxdur. Ancaq bizə qarşı ən yolverilməz
üsullarla mübarizə aparan təşkilatlanmış
qüvvələr var. Ona görə də, hər şeyin
qaydasında olduğunu, gördüyümüz işlərin
kifayət etdiyini söyləsək, bu qəbuledilməz olar.
Bütün bunlara baxmayaraq indiyə qədər
görülmüş işləri qiymətləndirərkən
bir daha qeyd etmək lazımdır ki, biz hələ çox
işləməliyik. Qarşımızdakı təşkilatlanmış
qüvvələri, taleyüklü vəzifələri nəzərə
alaraq daha aktiv olmalıyıq. Nə qədər ki, Azərbaycanın
ərazi bütövlüyü bərpa edilməyib,
Şuşa, Xankəndi, Laçın, Kəlbəcər və
digər işğal altında olan ərazilərimizdə
üçrəngli Azərbaycan bayrağı
dalğalanmır, Azərbaycan dövlətinin suveren
hüquqları bütün ölkə boyu keçərli
olmayıb bizim mübarizəmiz artan xətt üzrə davam
etməlidir.
Azərbaycan Respublikası Prezidenti
yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi
Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir
Olaylar.- 2012.- 4 aprel.- S.15.