"Avroviziya" yarışması başa çatdı! Yaşasın "Avroviziya - 2012!"

Azərbaycan öz qüdrətini, iradəsini və mədəniyyətini dünyaya bir daha təsdiq etdirdi

Dünya “Avroviziya-2012” mahnı yarışmasının təsiri altındadır. Bunu “Azərbaycan şoku” kimi də ifadə edə bilərik. Çünki Ermənistan və havadarlarının dünyaya vəhşi, qədim tarixi və mədəniyyəti olmayan, xristianlara qarşı barışmaz ədavət bəsləyən, humanist duyğulardan məhrum və miskin bir ölkə kimi sırımağa çalışdığı Azərbaycan bir ilin ərzində görünməmiş uğurlara imza atdı və özünün necə qədim tarixə, böyük mədəniyyətə, iqtisadi qüdrətə və zəngin insanpərvərlik duyğularına malik olduğunu əməli işdə sübut elədi.

Altı-yeddi aya 26 min nəfərlik tamaşaçı tutumu olan bir konsert sarayının tikilməsi, şəhərin mərkəzi küçələri boyu qısa vaxt ərzində ağlasığmaz quruculuq, abadlıq işlərinin aparılması, Bakının memarlıq görkəminin təzələnməsi, möhtəşəm musiqi şousunun yapılması və bu zaman bir çox yaxın-uzaq ölkələrin siyasi təzyiqlərinə də davam gətirməsi, cəbhədə üçqat düşmənlə müharibə aparması hər ölkənin, hər dövlətin bacara biləcəyi iş deyil. Nəzərə alandakı dünyanın yüzə yaxın ölkəsinin yazarları Azərbaycan paytaxtı Bakıda heyranlıqdan ağzıaçıla vəziyyətdə gəzir, ən möhtəşəm konsert salonlarını lərzəyə gətirmiş sənətçilər “Bakı billur saray”ın əsrarəngiz estradasında (səhnəsində) özünü itirir, onda qürur hissindən gülümsəməyə bilmirsən!

Allah Azərbaycandan heç nə əsirgəməyib; gözəl iqlimi, cənnətvari təbiəti, dahi insanları, tükənməz sərvəti,.. Amma bu qədər bədxahının olması sonradan yaranmadır və İlahi iradəyə heç aid edilə bilməz. Hərçənd ki, məhz elə meyvəli ağaca daş atan çox olar! Ona görə də bu ölkəyə qarşı bədxahların bu qədər çox olmasına rəğmən uğur da həmişə onunladır. Bu ərəfədə biz dünyanın diqqət mərkəzində olduğumuz kimi, dünya da bizim diqqətimiz altında idi. Hər an hər şey olar, “Avroviziya-2012” musiqi yarışması bizim iradəmiz olmadan da təxirə salına bilərdi. Bir neçə səbatsız ölkəni və xüsusən də Ermənistanı çıxmaq şərtilə Avropanın 42 ölkəsi bu dəfəki yarışmaya qatıldı. İran bizim müsəlman və şiə qardaşımız sayıldığı üçün onun bu ərəfədə apardığı əks-təbliğat kompaniyası tamam təəccüblü və gülünc idi. Bizimlə müsəlman qardaşlığından hər zaman ağızdolusu dəm vuran İran dövləti nəhayət ki, özünün əsil simasını Azərbaycanda ən sadəlövh insanlara da göstərdi. Hər şey çox qəribə idi: Azərbaycanın paytaxtı Bakıda musiqi yarışması keçirilir? Sənə nə? Bu yarışmada iştirak və ya ona tamaşa edənlərin bəzilərinin cinsi oreantasiyası dəqiq deyil? Yenə sənə nə? İran dövlətindən bir soruşan olmadı ki, sən İslam dövlətisən, yoxsa “gey” adlanan üzdəniraqlara qarşı mübarizə təşkilatı? Lap belə tutaq ki, işin-gücün cinsi azlığa qarşı mübarizə aparmaqdır – bunu öz ərazində apar da! Azərbaycan nə vaxtdan İranın cavabdeh ərazisi olub ki? Bu kimi iddialarda bulunan hansısa qeyri-hökumət təşkilatını bəlkə də anlamaq olar – “çörəyi” (qrantı) bu kimi sifarişli etirazlardan çıxa bilər. Amma qədim və teokratik bir ölkənin son bir ay ərzində öz iş-gücünü atıb yalnız “gey”lərlə bağlı nümayişlər, mitinqlər keçirtməsi heç başa düşülən sayılmaz. Azərbaycanın (müsəlman məmləkətin) əraziləri işğal edildikdə, müsəlman qız-gəlinlər əsir aparıldıqda, körpələr, qocalar olmazın əzablara məruz qoyulduqda CİHAD elan etməli olan ayətullahların heç səsi çıxmadığı halda Bakıda “Avroviziya-2012” yarışmasının keçiriləcəyi ərəfədə məsçidləri murdar “gey”lərin müzakirə məkanına çevirməsi nəinki müsəlman qardaşlığına, ümumiyyətlə heç İslam və Şərq əxlaqına sığan məsələ deyil. İndi bütövlükdə İran adlanan Cənubi Azərbaycanın mərkəzi Təbriz şəhərində insanları namazdan sonra saf əməllərə səsləmək əvəzinə özünün Şimaldakı müsəlman qardaşına qarşı ayağa qaldırmaq, Təbrizdəki Azərbaycan konsulluğunun qarşısına səsləmək, qadın və qızları, uşaqları, yeniyetmələri “gey” mövzusu ilə küçələrə çıxartmaq həm də abırsızlıq və elə ən bariz “geylik” nümunəsi sayıla bilər! Kimsə Bakıda “geylərin” hər hansı aksiya keçirtdiyini və ya dəstə halında gəzdiklərini görmədiyi halda əcəba İrana nə düşmüşdü ki, bu mövzu ətrafında geniş kompaniya aparırdı? Karın könlündəki, deyəsən özlərinə doğma mövzu tapmışdılar. Bu günlərdə fars geylərinin İstanbulda keçirtdiyi İran mollalarına qarşı təəccüb aksiyası da çox söz deyirdi. Bütün dünya uranın zənginləşdirilməsi, atom enerjisi və ya atom bombası yaradılmasına qarşı İranın əleyhinə ayağa qalxdıqda Azərbaycan bu barədə bir kəlmə etiraz etmədi. Hətta İrana Azərbaycandan xarici müdaxilə variantını da qabaqcadan rədd elədi. İran isə təşəkkürü bu cür bildirirmiş! Bütün bunlar əslində İran dövlətinin Azərbaycanı gözünün götürmədiyini bir daha faş elədi. Onun bu idbar siyasətinə Bakıda İran səfirliyi qarşısında bizimkilər piketlə əks cavab verdiyi üçün sonra Lənkərandakı bir məsçidin qonşuluğundakı boş ərazidə uşaq bağçasının tikilməsinə qarşı iranpərəst qüvvələrin etiraz mitinq və yürüş cəhtləri göstərildi. Xülasə, son günlər İranın bircə silah götürüb üstümüzə gəlməsi çatmırdı. Dünya bizim həqiqətləri kor gözləri ilə görməyincə Qarabağ problemi də həll olunan deyil. Dünya may ayının ortalarından etibarən Bakıda çox şeyləri, birinci növbədə Azərbaycan dövlətinin qüdrətini, qətiyyətini və iradəsini gördü. Gördü ki, onu öz yolundan hətta ən yaxın qonşuları, din, mədəniyyət və tarix ortaqları da çəkindirə bilməz. Ötən il Düseldorfda Azərbaycan nümayəndələri Nigar və Eldarın tarixi qələbəsi təkcə bu iki gəncin deyil, daha çox Azərbaycan dövlətinin qələbəsi, onun özünü Avropaya təsdiq etdirməsi, Üzeyir bəyin Motsart, Şopen, Ştraus, Bax, Bethoven qarşısında böyük uğur qazanması demək idi və bunu hamı bilirdi. Onda sevincdən yaşaran gözlərimiz mayın 26-dan 27-ə keçən gecə qürur və fəxarət hissi ilə yaşarmışdı. İşıqlara qərq olunmuş gözəl şəhər, “Bakı billur sarayı”nın əsrarəngiz görüntüsü, dünyanın ən hündür milli bayrağı daha gözəl, daha möştəşəm görünürdü. Billur parlaqlığına, milli bayrağımızın üç rənginə və iştirak etməyə başlayan ölkənin rəsmi bayraq rənginə bürünən bu möhtəşəm sarayın ərsəyə gəlməsinin özü elə bu yarışmada Azərbaycanın qələbəsinin ifadəsi idi. Qısa vaxt ərzində heç bir ölkə Avroviziya münasibətilə belə saray tikə bilməmiş, qos qoca Almaniya Düseldorf stadionunun üstünü örtməklə bir ortabab yarış salonu qura bilmişdi. Azərbaycan dövlətinin bu yarışmaya ayırdığı pulları hesablayan bədxahlar rəqəmləri nə şişirdə, nə də kiçildə bilirdilər. Bütün hallarda bu Azərbaycanın qüdrətini sübuta yetirirdi. Bir musiqi yarışmasına bu qədər vəsait sərf edə bilən bir dövlət sabah öz övladları tələf olmasın deyə elə bu qədər vəsait ayırmaqla muzdlu əsgər cəlb edib, bütün tarixi torpaqlarını azad etdirə bilərdi. Dünyada hal-hazırda çox şeyi pul həll etmirmi? Elə İranı və digər dövlətləri lərzəyə salan bu imiş.

57-ci Avroviziya musiqi yarışmasının canlı tele-yayınlarını Ermənistan tamaşaçıları da izləməyə məhkum edildilər. Onlar ifalararası zaman kəsiyində 40 saniyəlik video-çarxlar vasitəsilə Azərbaycanın tarixi qalalarını, Qarabağın Azərbaycan ərazisi olmasını, milli musiqisini (”Sarı gəlini” də), tarı, kamançanı, eləcə də sazı, nağaranı, hətta yaşı minillikləri adlamış Qobustan “qaval daşını” da, şahlarımızın obrazlarını, turizm cazibədarlığına malik təbiət gözəlliklərini, dolmasından tutmuş paxlavasına, kabablarına, meyvələrinə qədər hər cür ləziz yeməklərini, ən başlıcası üzündən firavanlıq və xoşbəxtlik yağan insanlarını yaxşı gördülər. Daha nəyisə yenidən öz adlarına çıxmalarına görə çox əziyyət çəkəcəklər. Azərbaycan başqa dövlətlərin on milyardlarca vəsait hesabına əldə edə bilməyəcəyini bir yarışma ilə əldə etdi. Xüsusən də Azərbaycan həmişə uduzduğu ehtimal edilən informasiya blokadasını tamam darmadağın edə bildi. İndiyədək baxdığımız yarışmaların heç biri bu qədər milli və siyasi özəlliklər ehtiva edə bilməmişdi. Dahi sənətkar Alim Qasımovun bardaş qurub bir ağız muğam oxuması və sonrakı kompozisiya tam milli mədəniyyətin möhtəşəmliyinin nümayişinə hesablanmışdı. Digər ifaçıların performansı Azərbaycanın bir təşkilatçı dövlət olaraq ortaya qoyduğu performansın qarşısında çox cılız və sönük görünürdü. Milli muğam, rəqs, memarlıq, kulinariya, müasir musiqi və cəmiyyətin nizamı bu imtahandan ən yüksək qiymət aldı. Bunu bütün iştirakçılar etiraf edirdilər. Bu yarışmanın ictimai-siyasi çəkisi o qədər ağırdır ki, onun barəsində danışarkən yarışmanın incəsənət tərəfi ən sonda xatırlanır və bu haqda geniş danışmağa lüzum qalmır. Bunsuz da “Avroviziyanın mahiyyəti və missiyası Bakıda tam uğur qazandı” deyə bilərik. “Bakı billur saray”da işıq və kompüter effektləri çox dolğun, rejissor və tele-operator işləri çox mükəmməl idi. Bu əslində yarışmadan, müsabiqədən daha çox bir möhtəşəm tele-şou idi. Finala çıxmış 26 ifaçı zatən, bir-birindən heç də kəskin fərqlənmirdi. Amma qalib bir nəfər olur deyə, bu dəfə billur mikrafon İsveç nümayəndəsi Lorinin bəxtinə düşdü. Ancaq o, 2009-cu il yarışmasının qalibi, Norveçi təmsil etmiş Aleksandr Rıbakın toplamış olduğu 387 bala yaxınlaşsa da (372 bal), mahnı və ifa baxımından onunla əsla müqayisə edilə bilməzdi. Müsabiqə öncəsi bukmeyker kontorlarının dünya ictimaiyyətinə sırıdığı düşünülmüş nəticə üçlüyün müəyyən edilməsində özünü tam doğrultdu. Qabaqcadan belə dəqiq nəticə söyləmək yalnız yarışmanın tam nəzarət altında olmasının ifadəsidir. Tam 100%-lik ədalətli seçim olardısa, ifaçıların nəticələrinin arasında çox kiçik fərqlər yaranardı. Amma 1-ci yerə “layiq görülən” İsveç müğənnisinin Lorinin “topladığı” 372 bal 4-cü yeri tutmuş Azərbaycan ifaçısından (150) bal iki dəfədən çox fərqləndi. Lorin pis ifa etməsə də, bu qədər yüksək ifaçılığını da qeyd etmək doğru olmazdı. Rusiyanın təmsil edən “Buranovskie babuşki”nin Albaniya, Yunanıstan, Makedoniya, Kipr və Ukraynanı təmsil edən çox mahir sənətçilərin önündə öz qeyri-peşəkarlığı ilə 259 bal toplaması və 2-ci yerə layiq görülməsi tamam istehza və gülüş obyekti sayıla bilər. Udmurtiyada artıq onların hamısına xalq artisti fəxri adı verilib. Yarışmanın seçim hissəsi də təşkilatçı ölkə olaraq bizə aid olardısa, təbii ki, bu qədər haqsızlıq yaranmazdı. Ölkələrin bir-birinə qonşuluq prinsiplərinə, tarixi, milli və siyasi əlaqələrinə görə yüksək bal verməsi heç doğru sayılmamalıdır. Bir sıra ölkələrin - Rumıniya, Avstriya, Belçika Fransa, İsveçrə, Sloveniya, Xorvatiya, Hollandiya, Portuqaliya, İslandiya, Norveç, Estoniya, Danimarka, Latviya, İspaniya, Finlandiya, İtaliya, Almaniya və Macarıstanın Azərbaycan təmsilçisinə heç olmasa etika naminə 1 bal da verməməsi əsil Avropa nankorluğunun nümunəsi hesab edilməlidir. Bunu Azərbaycanın gələn il iştirakçılara münasibət bildirərkən yadda saxlaması lazımdır. Halbuki Səbinənin mahnısı və ifası çox yüksək qiymətə layiq idi. Hətta qalib İsveç də özündə İrlandiya qədər təpər tapıb təmsilçimizə 1 bal belə vermədi. Bu heç də o demək deyildi ki, Udmurtiyanın adi Buranova kəndinin folklor ifaçıları, kartoşka yığmaqda daha mahir olan nənələr dünya şöhrətli, dahi Alim Qasımovun da yer aldığı Azərbaycan nümayəndəsinin ifasının bir neçə kilometrliyinə yaxın məharət göstərdilər. Bu, dünyanın demokratiyadan və tolerantlıqdan dəm vuran ölkələrinin iç üzü idi. Diqqət vermişəm, bu ölkələr hər şeydən dəm vursalar da, haqlı olaraq heç vaxt ədalətdən dəm vurmayıblar. Onlarda heç vaxt olmamış bir şeydən goplamaq da olmur axı. Əslində yarışmada qələbə qazanmaq Azərbaycan üçün 2-ci dərəcəli məsələ idi. Müsabiqəni dünyanın 300 milyondan çox seyrçisi izlədi. Deməli, 300 milyon insan Azərbaycanı tanıdı, sevgi və məhəbbətlə izlədi. Bir həftə ərzində, xüsusən həmin gecə bulvarda minlərlə gənc səhərəcən monitor önündə, hətta yağış altında sevindi, rəqs elədi, bayrağımızı dalğalandırdı, ölkəsi adına qürur duydu. Milli ruhun inkişafı və qüdrətlənməsi yolunda bundan daha əhəmiyyətli tədbir olmazdı. “Avroviziya-2012” musiqi yarışmasının Azərbaycandan olan bütün təşkilat komitəsi üzvlərini sənət və vətəndaşlıq etibarı ilə qəhrəman hesab etməyə dəyər. Halal olsun! Ən böyük təşəkkür və minnətdarlıq isə təbii ki, ölkə başçısına və Təşkilat Komitəsinin Azərbaycandan olan sədri Mehriban xanım Əliyevaya düşür- Avropa qarşısında bir daha alnımızı açıq, üzümüzü ağ etdiklərinə görə!

Hafiz Mirzə

www.hafizmirza.com

Olaylar.- 2012.- 1 iyun.- S.13.