Xarici ölkələrdə yaşayan gənclər diaspora
quruculuğunda fəallıq nümayiş etdirirlər
Gənc soydaşlarımızın
yaratmış olduğu təşkilatlar Azərbaycan həqiqətlərini
dünyaya yayır
Xaricdə yaşayan azərbaycanlı gənclərin
milli-mənəvi dəyərlərimizə sədaqətinin qorunub
saxlanılması, onların ölkəmizin maraqlarının
qorunmasında fəal iştirakının təmin edilməsi
gənclərlə bağlı dövlət siyasətinin
prioritet istiqamətlərindəndir. Son illərdə diaspor
quruculuğunda və Azərbaycan lobbisinin yaradılmasında
gənclərin fəal iştirakı daha ciddi nailiyyətlər
qazanmağa imkan yaradır. Bu mühüm amili nəzərə
almaq və onun real həyatda öz təsdiqini tapmasına
stimul yaratmaq məqsədilə bu müddət ərzində
bir sıra əhəmiyyətli tədbirlər həyata
keçirilib. Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə
çatdırılması, milli-mənəvi dəyərlərimizin
qorunması, zəngin mədəni irsimizin təbliği
işinə öz töhfələrini verirlər. Son illərdə
xarici ölkələrdə yaşayan və təhsil alan azərbaycanlı
gənclərin təşkilatlanması işi geniş vüsət
alıb.
Gənc
soydaşlarımızın dövlətin yaxın dəstəyi
və yardımı sayəsində təhsil aldıqları
ölkələrdə müxtəlif dərnəklər və
ictimai birliklər yaradır, vətənimizin problemləri barədə
dünya ictimaiyyətində obyektiv təsəvvürlərin
formalaşdırılmasına çalışırlar. Bunların
təzahürü kimi ayrı-ayrı ölkələrdə
yaradılan gənclər təşkilatlarını göstərmək
olar.
2006-cı
il, fevral ayının 15-də Riqada “Azəri” Azərbaycan Gəncləri
Mərkəzi yaradılıb. Mərkəzin əsas məqsədlərindən
biri Azərbaycan gənclərinin Latviya cəmiyyətinə
inteqrasiyasını təmin etmək və Latviya
xalqını Azərbaycan mədəniyyəti, dili, tarixi və
adət-ənənələri ilə tanış etmək
olub. Həmin ilin avqustunda Benilüks Azərbaycanlı Gənclərin
Koordinasiya Şurası yaradılıb. Koordinasiya
Şurasının əsas məqsədi Azərbaycan həqiqətlərini
dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq, Qarabağ
probleminə dair Avropada obyektiv rəy formalaşdırmaq və
beynəlxalq təşkilatların diqqətini Azərbaycan ərazilərinin
Ermənistan tərəfindən işğal edilməsi
faktına yönəltməkdən ibarət olub. Qurum digər
ölkələrdə faəliyyət göstərən Azərbaycan
gənclər təşkilatları ilə də yaxından əməkdaşlıq
edir. 2006-cı il, avqustun 12-də isə Bakıda xarici ölkələrdə
təhsil alan azərbaycanlı tələbələrin VI
forumu keçirilib. Tədbirdə xaricdə təhsil alan gənc
soydaşlarımız çıxış edərək,
müxtəlif ölkələrdə təhsil alan gənclərin
gördükləri işlərdən, Azərbaycanı beynəlxalq
aləmdə layiqincə təmsil etmələrindən
söz açıblar. Oktyabr ayında isə Kaliforniya Amerika
Azərbaycanlıları Şurası Birləşmiş
Ştatlarda yaşayan azərbaycanlı gənclərin ilk
forumunu keçirib. Los-Ancels Universitetində təşkil edilən
forumda diasporanın təşkilatlanması, Birləşmiş
Ştatların qanunverici orqanları ilə əlaqələrin
möhkəmləndirilməsi, həmçinin Azərbaycanın
regionda rolu və mövcud iqtisadi durumu ətrafında fikir
mübadiləsi aparılıb.
2007-ci il,
aprelin 10-da Avropa Şurasının mərkəzi binasında
Strasburqda təhsil alan azərbaycanlı tələbələrin
birinci forumu keçirilib. Forumda azərbaycanlı gənclərin
diaspora quruculuğu işində iştirakı,
xalqımızın tarix və müasir həyatı ilə
bağlı həqiqətlərin Fransa ictimaiyyətinə
çatdırılması, soydaşlarımızın
ictimai-siyasi fəallığının artırılması
sahəsində qarşıda duran vəzifələr
müzakirə olunub. Həmin ildə Avropa Azərbaycanlıları
Konqresinin qəbul etdiyi fəaliyyət proqramında gənclərin
diaspor quruculuğu işində iştirakının keyfiyyətcə
daha yüksək səviyyədə təmin olunması məsələsinə
xüsusi diqqət yetirilib. Sənəddə Avropada təhsil
alan azərbaycanlı gənclərin birinci forumunun təşkili,
Avropadakı Azərbaycanlı Gənclərin Koordinasiya
Şurasının yaradılması, onların digər
türkdilli xalqların gənclər təşkilatları ilə
əlaqələrinin inkişafına dair bir sıra müddəalar
əksini tapıb. 2007-ci ilin iyulunda Almaniyanın Frayburq şəhərinin
yaxınlığında yerləşən Loffingen qəsəbəsində
“Avropada Azərbaycan lobbiçiliyinin gücləndirilməsi”
mövzusunda yay forumu keçirilib. Forumda Böyük Britaniya,
Danimarka, Belçika, Almaniya və Birləşmiş
Ştatlarda təhsil alan 60 nəfərə yaxın azərbaycanlı
tələbə iştirak edib. Forum çərçivəsində
Azərbaycanın Avropada və dünyada lobbiçiliyinin
gücləndirilməsi, lobbiçiliyin inkişafında
kütləvi informasiya texnologiyalarının istifadə edilməsi
mövzularında təlim kursları keçirilib və
iştirakçılara sertifikatlar verilib. Azərbaycan
Respublikasının Avropa Şurası yanındakı daimi
nümayəndəliyində keçirilmiş forumda müxtəlif
mövzularda diskussiyalar, yarışlar, əyləncəli
proqramlar təşkil olunub. Oktyabr ayında isə Strasburq “Azərbaycan
Evi” 1990-cı ildən yaradılmış və
dünyanın 6 qitəsinin müxtəlif ölkələrində
35 qurumu öz ətrafında birləşdirən Strasburqda Yaşayan
Xaricilərin Koordinasiya Təşkilatına üzv qəbul
olunub. Bu təşkilata üzvlük “Azərbaycan Evi”nin beynəlxalq
əlaqələrinin genişlənməsi, həmçinin
yerli ictimai təşkilatlarla əməkdaşlıq
qurması baxımından mühüm əhəmiyyətə
malik hadisə kimi qiymətləndirilə bilər.
2008-ci il,
fevral ayının 27-də “Azəri-Çex” Cəmiyyətinin,
eləcə də Çexiyada təhsil alan tələbə
və gənclərin təşəbbüsü ilə
Çexiya- Azərbaycan Tələbə və Gənclər
Birliyi adlı təşkilat təsis edilib. Təşkilatın
məqsədi Çexiyada təhsil alan azərbaycanlı tələbələri
diaspor quruculuğu işinə cəlb etmək, Azərbaycan həqiqətlərinin
yerli ictimaiyyətə çatdırılması istiqamətində
ardıcıl tədbirlər həyata keçirməkdən
ibarət idi. Mart ayının 27-də Azərbaycan və
Türk Diaspor Təşkilatları Koordinasiya
Şurasının Almaniya Federativ Respublikasının Berlin
şəhərində keçirilmiş iclasında diaspor
quruculuğu və təbliğat sahəsində gənclər
təşkilatlarının qarşısında duran vəzifələr
ətrafında geniş fikir mübadiləsi aparılıb.
Toplantıda xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlı
gəncləri bir araya gətirə bilən təşkilatın
yaradılması təklifi irəli sürülüb.
2009-cu il,
aprelin 18-də Moskvada Rusiyanın Azərbaycanlı Gənclər
Təşkilatının təsis konfransı keçirilib.
Konfransda Rusiyanın 60-dan çox regionunda fəaliyyət
göstərən 83 Azərbaycan gənclər klubu və təşəbbüs
qrupundan 300-dək nümayəndə, həmçinin
Bakıdan dəvət olunmuş qonaqlar və Rusiyanın rəsmi
şəxsləri iştirak edib. Toplantıda gənclərimizin
qarşısında duran vəzifələr, Azərbaycan həqiqətlərinin
dünya ictimaiyyətinə çatdırılması zərurəti,
gənclərin diaspor quruculuğu işində daha fəal
iştirakının vacibliyi ilə bağlı fikir
mübadiləsi aparılıb. Toplantının yekununda təşkilatın
nizamnaməsi səsə qoyularaq qəbul edilib, rəhbər
orqanlara seçkilər keçirilib. Heydər Əliyev
Fondunun Rusiya nümayəndəliyinin rəhbəri Leyla Əliyeva
yekdilliklə Rusiyanın Azərbaycanlı Gənclər Təşkilatının
sədri seçilib. Həmin il Birləşmiş
Ştatların bir sıra ştatlarının qubernator və
yerli qanunverici orqanları nümayəndələrinin
seçkilərində azərbaycanlı namizəd də
iştirak edib. Belə ki, Virciniya ştatının Nümayəndələr
Palatasına 87-ci dairədən Nəimi Əmirəl namizəd
olub. Onun namizədliyini Virciniya ştatının bəzi
ictimai təşkilatları, eləcə də Virciniyanın
Nümayəndələr Palatasının sədri Uilyam Hauel
də dəstəkləyib. Spiker Uilyamın bununla
bağlı verdiyi bəyanatda qeyd olunurdu ki, Nəimi Əmirəl
ilk Azərbaycan mənşəli namizəd kimi özündə
təcrübə, yüksək təhsil və təbii
liderlik cəhətlərini birləşdirir. Nüfuzlu
“Vaşinqton Post” qəzeti də 2009-ci ilin seçkilərini
işıqlandırarkən Nəimi Əmirəlin Azərbaycan
kökənli olduğunu xüsusi qeyd edirdi. Azərbaycan mənşəli
namizədin seçkilərdə iştirakı ölkənin
Azərbaycan və türk icmalarını
canlandırmışdır. Nəiminin seçkiqabağı
kampaniyasında Birləşmiş Ştatlar azərbaycanlıları
və ABŞ türkləri şəbəkələri də
fəal iştirak ediblər.
Ümumiyyətlə,
Azərbaycan həqiqətlərinin dünya
ictimaiyyətinə çatdırılması bu
gün xaricdə yaşayan
azərbaycanlı gənclərin qarşısında duran əsas vəzifələrdən birinə
çevrilib. Gənc
soydaşlarımız tərəfindən təsis olunmuş diaspor təşkilatları
bu sahədə uğurlu
layihələr həyata keçirib, müasir informasiya
texnologiyalarından istifadə edərək xalqımızın məruz
qaldığı terror və
soyqırım aktları, Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü
barədə məlumatları
yaşadıqları ölkələrin ictimaiyyətinə
çatdırmağa çalışıblar. 20 Yanvar faciəsi, Xocalı soyqırımı,
1918-ci ilin mart
soyqırımları ilə əlaqədar olaraq
gənclər tərəfindən dünyanın müxtəlif
ölkələrində mütəmadi şəkildə etiraz aksiyaları, elmi-praktik
konfranslar, dəyirmi masalar,
foto və rəsm sərgiləri təşkil
olunub.
Yaxın
keçmişə nəzər salsaq
görərik ki, xarici
ölkələrdə yaşayan azərbaycanlı
gənclərin cəmiyyətə inteqrasiyası sahəsində
ötən dövrdə bir sıra uğurlar əldə edilib.
Gənc soydaşlarımız təsis etdikləri
təşkilatlar vasitəsilə yerli
dövlət orqanları, qeyri-hökumət təşkilatları,
kütləvi informasiya vasitələri,
ayrı-ayrı ictimai xadimlərlə
sıx əlaqələr qurmağa
çalışır, Azərbaycanın beynəlxalq aləmə
inteqrasiyasına öz töhfələrini
verməyə səy göstərirlər. Bu mənada 2006-cı ilin may ayında Brüsseldəki Avropa
Parlamentində keçirilmiş Azərbaycanlı
tələbələrin birinci Avropa forumu xüsusi
əhəmiyyətə malik hadisə kimi dəyərləndirilə bilər. Forumda beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələrin
qurulması, azərbaycanlı gənclərin cəmiyyətə
inteqrasiyasına dəstək verilməsi ilə bağlı
maraqlı müzakirələr aparılıb, praktik
təkliflər irəli sürülüb.
Süleyman İsmayılbəyli
Azərbaycan Respublikası Prezidenti
yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi
Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir
Olaylar.- 2012.- 19 yanvar.- S.15.