2013-cü ildə diaspor sahəsində

baş verən mühüm hadisələr

Başa vurmaqda olduğumuz 2013-cü il bütün sahələr kimi diaspor sahəsi üçün də uğurlu il oldu desək yanılmarıq. İl ərzində bu sahədə keçirilən müxtəlif səviyyəli görüşlər və toplantılar diaspor sahəsinin bir qədər də inkişaf etdirilməsi, soydaşlarımız arasında həmrəyliyin daha da möhkəmləndirilməsinə xidmət etdi. 2013-cü ildə həm Azərbaycanda, həm də ondan kənarda bu istiqamətdə keçirilən tədbirlərə qısa nəzər saldıqda müsbət tendensiyasını açıq görmək olur.

2013-cü il, yanvar ayının 24-də Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasının Diaspor Məsələlərinə Cavabdeh Dövlət Qurumları Rəhbərlərinin Bakıda I Toplantısı keçirilib. Azərbaycan, Türkiyə, Qazaxıstan və Qırğızıstandan olan nümayəndələrin iştirak etdiyi toplantıda yekun sənəd layihəsi qəbul olunub. Yekun sənəd layihəsində türkdilli ölkələrin əməkdaşlıq şurasına üzv dövlətlərin diaspora məsələlərinə cavabdeh dövlət qurumlarının gələcək əməkdaşlığının əsas istiqamətləri öz əksini tapıb. Sənəd layihəsində Türkdilli ölkələrin diaspor təşkilatlarının ortaq strategiyasının müəyyən edilməsi üçün Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasının diaspora məsələrinə cavabdeh dövlət qurumlarının mütəxəssislərindən ibarət Təmas Qrupunun yaradılmasına dair müddəa öz əksini tapıb. Bundan başqa sənəddə Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasına üzv dövlətlərin diaspor təşkilatlarının rəhbərlərinin Forumunun təşkil edilməsi də nəzərdə tutulub. Həmçinin toplantıda Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasının III Sammiti ilə əlaqədar Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasına üzv dövlətlərin diaspor təşkilatlarının rəhbərlərinin I Forumunun 2013-cü ildə Azərbaycanda keçirilməsinə dair fikir mübadiləsi aparılıb.

Mart ayının 8-də Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin dəstəyi və Avropa Azərbaycanlıları Konqresinin təşkilatçılığı ilə Frankfurt şəhərində “Avropada Azərbaycan diasporu: yeni dövrün şərtləri və qarşıda duran vəzifələr” mövzusunda diaspor nümayəndələrinin müşavirəsi keçirilib. Görüşdə Avropada Azərbaycan diasporunun fəaliyyəti, qarşılaşdığı problemlər, Azərbaycan həqiqətlərinin Avropa ictimaiyyətinə çatdırılması istiqamətində görüləcək tədbirlərlə bağlı geniş müzakirələr aparılıb. Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Nazim İbrahimov tədbirdə çıxış edərək, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin tövsiyələrinə uyğun olaraq diasporumuzun öz fəaliyyətini hücum taktikası əsasında qurduğunu bildirib. O, ötən müddətdə Azərbaycan diasporunun bir çox istiqamətlərdə mühüm uğurlara imza atdığını qeyd edib. Nazim İbrahimov bildirib ki, Azərbaycan dövlətinin getdikcə artan iqtisadi və siyasi gücü diasporun da sərbəst fəaliyyət göstərməsi üçün yaxşı stimul yaradır. Dövlət Komitəsinin sədri Azərbaycan diasporunun qarşısında bir sıra vacib vəzifələrin durduğunu vurğulayıb. Komitə sədri bu vəzifələrin uğurla yerinə yetirilməsi üçün Azərbaycan diaspor təşkilatlarının böyük potensiala malik olduğunu bildirib. Avropa Azərbaycanldıları Konqresinin fəxri prezidenti Bahəddin Kaya çıxışında Avropada yaşayan azərbaycanlıların diaspor quruculuğu prosesində iştirakı haqqında danışıb. O, Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması üçün Dağlıq Qarabağ haqqında müxtəlif dillərdə filmlərin çəkilməsinin zəruri olduğunu bildirib. Bahəddin Kaya Frankfurt şəhərində Azərbaycan Respublikasıının Konsulluğunun açılması, habelə azərbaycanlı tələbələrin çox olduğu ölkələrdə fəaliyyət göstərən diplomatik nümayəndəliklərin nəzdində təhsil müşavirliyinin yaradılmasını təklif edib. Görüşdə Azərbaycan həqiqətlərinin avropa ictimaiyyətinə çatdırılması, parlament və hökumət üzvləri ilə əlaqələr, soydaşlarımızın hüquq və azadlıqlarının qorunması, kütləvi informasiya vasitələri ilə iş və digər istiqamətlərdə mövcud olan problemlərdən danışılıb, müxtəlif təkliflər səsləndirilib. Görüşün sonunda Avropa Azərbaycanlıarı Konqresinin bəyanatı qəbul olunub. Bəyanatda qeyd olunub ki, Azərbaycan Respublikasında yürüdülən uğurlu xarici və daxili siyasət, həyata keçirilən islahatlar və irimiqyaslı layihələr əsasında iqtisadi və sosial-siyasi sahələrdə sürətli inkişafa nail olunub. Sənəddə bu uğurların diaspor quruculuğu işinə də müsbət təsir göstərdiyi, ötən dövrdə Azərbaycan diasporunun güclənməsinə xidmət edən bir sıra əhəmiyyətli tədbirlərin həyata keçirildiyi vurğulanıb. Bəyanatda Azərbaycanın daxili siysətinə aid məsələlərin xarici ölkələrdə yaşayan bəzi soydaşlarımız tərəfindən müzakirə obyektinə çevrilməsindən də narahatlıq ifadə edilib. Bəyanatda qeyd olunub ki, xaricdə yaşayan azərbaycanlıların mütləq əksəriyyəti Azərbaycanın tutduğu yolun düzgün və uğurlu olduğuna inanır.

May ayının 6-7-də Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin dəstəyi, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi və Madrid Klubunun təşkilatçılığı ilə Cənubi Qafqaz Forumu keçirilib. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və xanımı Mehriban Əliyeva Forumun rəsmi açılış mərasimində iştirak ediblər. Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi idarə heyətinin həmsədri, Misirin İsgəndəriyyə Kitabxanasının direktoru İsmail Serageldin Forumu açaraq tədbirin əhəmiyyəti haqqında danışıb. Forumda Madrid Klubunun, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin üzvləri, dünyanın müxtəlif ölkələrindən 300-dən çox ekspert, yüksək səviyyəli rəsmilər, sabiq dövlət və hökumət başçıları, alimlər iştirak ediblər. Mayın 7-də isə Cənubi Qafqaz Forumu öz işini yekunlaşdırıb. Azərbaycan Respublikasının Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Nazim İbrahimov Azərbaycanın dünyanın sabiq dövlət və hökumət başçılarının ən böyük Forumu olan Madrid Klubunun bu möhtəşəm tədbirinə ev sahibliyi etməkdən qürur hissi keçirdiyini bildirib. Nazim İbrahimov ölkəmizin qadın hüquqları, insan haqları, demokratik dövlət quruculuğu istiqamətində mühüm yol qət etdiyini vurğulayaraq müsəlman şərqində ilk dəfə olaraq qadınların azadlığı, onlara səsvermə hüququnun Azərbaycanda verildiyini diqqətə çatdırıb. Dövlət Komitəsinin sədri dini etiqad azadlığı, dini, etnik dözümlülüyün mövcud olduğu və vətəndaş cəmiyyətinin qurulması istiqamətində önəmli addımlar atan Azərbaycanın bu mötəbər tədbirin keçirilməsi üçün seçilməsini ölkəmizə inamın göstəricisi kimi səciyyələndirib. Cənubi Qafqaz Forumunun sonuncu günü Madrid Klubu və Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi arasında əməkdaşlıq protokolu imzalanıb.

Mayın 14-də isə Ankarada Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasına üzv ölkələrin diaspor təşkilatları rəhbərlərinin II toplantısı keçirilib. Türkiyə Baş Nazirinin müavini Bəkir Bozdağın ev sahibliyi ilə keçən toplantıda Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Türkiyənin diaspor təşkilatlarının rəhbərləri qatılıb. Toplantıda Azərbaycan tərəfini Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi sədrinin birinci müavini Valeh Hacıyev təmsil edib. İclasda “Türkdilli ölkələrin diaspor təşkilatlarının ortaq fəaliyyət strategiyası”nın əhəmiyyəti vurğulanıb. İlk çıxış edən Xaricdə Yaşayan Türklər və Əqrəba İcmalar Departamentinin rəhbəri Kemal Yurtnaç bu toplantını indiyidək keçirdikləri iclasların ən önəmlisi olduğunu, onun əhəmiyyətli qarşıdakı illərdə aydın olacağını deyib. Toplantıda çıxış edən Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi sədrinin birinci müavini Valeh Hacıyev də türk dünyasının problemlərini həll etmək üçün türk xalqlarının vahid diaspor altında birləşməsinin vacibliyini vurğulayıb. O deyib ki, soydaş xalqların ortaq fəaliyyəti onların güclü addımlarla irəliləməsini, gələcəkdə türk xalqlarının fərqli mövqedə yer almasını təmin edəcək. Valeh Hacıyev Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasına üzv ölkələrin diaspor təşkilatları rəhbərlərinin I Forumunun Bakıda keçirilməsini də Azərbaycanın bu məsələni əhəmiyyətli hesab etməsi ilə əlaqələndirib. Çıxışlardan sonra Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasına üzv ölkələri – Türkiyə, Azərbaycan, Qazaxıstan və Qırğızıstan arasında “Türkdilli ölkələrin diaspor təşkilatlarının ortaq fəaliyyət strategiyası” imzalanıb. Toplantı çərçivəsində iyunun 21-də Bakıda keçiriləcək isə Bakıda Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasına üzv ölkələrin diaspor təşkilatları rəhbərlərinin I Forumunun proqramına dair müzakirələr də aparılıb. Qərara alınıb ki, Forumda ümumi iclasdan əlavə üç istiqamətdə - Amerika, Kanada; Avropa; Asiya və MDB üzrə panel müzakirələr də təşkil olunsun.

Qeyd edək ki, Türkdilli Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurasına üzv ölkələrin diaspor təşkilatları rəhbərlərinin ilk iclası bu il yanvarın 24-25-də Bakıda keçirilmişdi.

Ardı növbəti sayımızda

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2013.- 19 dekabr.- S.15.