“Türkiyə və Azərbaycan diasporası hər keçən gün qüvvətlənməkdədir”

Bilal Dündar: “2000-ci ildən etibarən Azərbaycan diaspora məsələsində olduqca çox böyük nailiyyət qazanmağa başladı”

“Daha çox uğur qazanmağımız üçün diasporamızda əvvəlcədən müəyyən edilmiş ortaq strategiya yazılmalı və o istiqamətdə də fəaliyyətimizi davam etdirməliyik”

Azərbaycan diasporunun Türkiyədə təşkilatlanması, onun inkişaf etdirilməsi istiqamətində davamlı fəaliyyət göstərən qurumlardan biri də Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyasıdır. 2006-cı ildən etibarən qardaş ölkədə fəaliyyət göstərən Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyası ötən müddət ərzində Azərbaycanın haqq səsinin Türk cəmiyyəti, eləcə də dünya ictimaiyyətinə çatdırılması istiqamətində kifayət qədər işlər görüb. Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyasının prezidenti Bilal Dündarla söhbətimizdə rəhbərlik etdiyi qurumun fəaliyyəti dövründə gördüyü işlər və qarşıya qoyduğu məqsədlərdən danışdıq.

“OLAYLAR”-a verdiyi müsahibədə Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyasının rəhbəri bu ayın 21-də Bakıda keçiriləcək Türk Diaspor Təşkilatlarının Forumundan gözləntilər, eləcə də Türkiyədə Azərbaycan diasporunun mövcud durumu barədə söhbət açıb.

-Bilal bəy, Türkiyə Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyasının sədri olaraq hazırda tükdilli ölkələrin diaspor təşkilatları arasındakı əməkdaşlığı necə dəyərləndirirsiniz?

-Əvvəlcə onu qeyd etmək lazımdır ki, Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyası 2006-cı ildə Türkiyədə fəaliyyət göstərən dərnəklərin bir araya gələrək yaratmış olduğu bir federasiyadır. Bu gün Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyasının Türkiyənin 9 vilayətində 13 dərnəyi fəaliyyət göstərir və dərnək sayımız getdikcə sürətli şəkildə artmaqdadır. Yaxın zamanlar içərisində Qars, Mardin və Rizədə də yeni dərnəklərimizin açılışlarını həyata keçirəcəyik.

2000-ci ildən etibarən istər Azərbaycan, istərsə də digər türkdilli ölkələr diaspora məsələsində ciddi işlər görməyə başladılar. Bu gün türkdilli ölkələrin diaspora təşkilatları arasında əməkdaşlıq mövcuddur və bu əməkdaşlıq hər il həyata keçirlən müxtəlif beynəlxalq forumlar, toplantılarla daha da möhkəmlənir. Sadəcə diaspora deyil, ayrı-ayrı ölkələr arasında da sıx əməkdaşlıq mühiti yaradılır. Bu sıraya Türkdili Ölkələrin Parlament Assambleyası (TURKPA), TURKSOY, Türk Dilində Danuşan Ölkələrin Əməkdaşlıq Şurası, Türk Dünyası Bələdiyyələr Birliyi kimi təşkilatları daxil etmək olar. Ümumiyyətlə, diaspora təşkilatları arasında birlik, bərabərlik, geniş mənada koordinasiyanın təmin edilməsi vacibdir. Bu bir danılmaz faktdır ki, uğur əldə etməyin sirri birlikdə hərəkət etməkdir. Bir birimizin duyğu və düşüncəsini daha yaxşı anlamaq üçün də Türkcəni də ortaq dil olaraq istifadə etməliyik.

-Bu ayın 21-də Bakıda türkdilli ölkələrin diaspor təşkilatlarının forumu keçiriləcək. Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyası olaraq bu forumdan gözləntiləriniz nədir və bu toplantı türk dünyasının birlik və bərabərliyi istiqamətində atılan addınları bir qədər də sürətləndirəcəkmi?

-Məlum olduğu kimi iyun ayının 21-də Bakıda Diaspor Təşkilatlarının Forumu keçiriləcək. Bu forumun Türk Dünyasının birlik və bərabərliyi üçün faydalı olacağına inanıram. Hər ölkədən gələn insanların burada turist kimi deyil, könüllü olaraq diasporaya inanıb, zamanını bu işə ayırması lazımdır. Əgər belə bir anlayış içərisində olsaq o zaman qısa bir zamanda böyük yol qət edə biləcəyimizə və uğurlu nəticələr qazanacağımıza inanıram.

-Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyası rəhbəri olaraq Türkiyədə Azərbaycan diasporunun vəziyyətini necə xarakterizə edərdiniz?

-Türkiyə və Azərbaycan diasporası hər keçən gün qüvvətlənməkdədir. Bizim tarixi qardaşlığımız və dostluğumuz əbədidir. Azərbaycanda və Türkiyədə bu qardaşlıq gün keçdikcə hər sahədə artan əməkdaşlıq mühiti ilə daha da genişlənməkdə, möhkəmlənməkdədir. Bu mənada mərhum prezident Heydər Əliyevin “Bir Millət, İki Dövlət” kəlamı tarixi bir gerçəyimizi çox gözəl vurgulayır. Türkiyədə yaşayan 3 milyon Azərbaycan Türkü ilə birlikdə 76 milyon Türk Azərbaycanımızla bərabərdir.

-Ümumiyyətlə, hazırda dünya ölkələri üzrə Azərbaycan diasporunun vəziyyəti hansı səviyyədədir?

-2000-ci ildən etibarən Azərbaycan diaspora məsələsində olduqca çox böyük nailiyyət qazanmağa başladı. Nəticədə xarici ölkələrdə yaşayan soydaşlarımızın Azərbaycan Diasporla İş Üzrə Dövlət Komitəsinin də həyata keçirdiyi məqsədyönlü tədbirlər əsasında diaspora fəaliyyətlərində iştirak səviyyəsi və aktivliyi artdı. Həyata keçirdikləri müxtəlif layihələrlə diaspora sahəsində fəaliyyət göstərən digər təşkilatları bir araya gətirərək qarşılıqlı əməkdaşlıq etdilər. Bu da onların fəaliyyətlərinə müsbət təsir göstərdi. Eyni zamanda bir sıra məsələlərdə Azərbaycan və Türk Diasporası artıq ortaq hərəkət edən mərhələyə gəldi.

-Azərbaycan diasporunun daha böyük uğurlara imza atması üçün nələri təklif edərdiniz?

-Daha çox uğur qazanmağımız üçün diasporamızda əvvəlcədən müəyyən edilmiş ortaq strategiya yazılmalı və o istiqamətdə də fəaliyyətimizi davam etdirməliyik. Həmçinin mütəmadi olaraq qarşılıqlı fikir mübadiləsinin aparılması lazımdır. Hazırda diasporamız sürətli şəkildə güclənməkdədir. Amma bu da kifayət deyil. Bu fəaliyyətlər könüllülük prinsipinə dayandığı üçün bir çox insanlarımız maddi imkansızlıq baxımından istənilən səviyyədə iş görə bilmirlər. Ona görə də xüsusilə işadamlarımızın həmin insanları dəstəkləməsi lazımdır. Bu olduğu halda gücümüz daha çox artar və Azərbaycan həqiqətlərinin dünya xalqlarına və ictimaiyyətinə çatdırılması daha da asanlaşar. Həmçinin diaspora sahəsində fəaliyyətlərin genişləndirmək üçün qəzet, radio və televiziya kimi vasitələrə sahib olmaq lazımdır.

-Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyasının yaxın aylar üçün Türkiyədə nəzərdə tutduğu tədbirlər nədən ibarətdir?

-Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyası əvvəlki illərdə həyata keçirdiyi böyük layihələri davam etdirəcək. Bu ilin sonunda Türkiyədə ilk dəfə birinci Qarabağ Simpoziumu keçirməyi düşünürük. Təbii ki, bu da maddi dəstək olacağı təqdirdə baş tutacaq. Bundan başqa Azərbaycanın önəmli günləri ilə əlaqədar olaraq müxtəlif konfranslar, seminarlar, mətbuat konfransları və buna bənzər digər fərqli tədbirlər həyata keçirəcəyik. Bu kimi tədbirlərimiz hər zamankı kimi davam edəcək. Ümumiyyətlə, hər bir fəaliyyət, layihə üçün maddi dəstəyə ehtiyac var. Əgər maddi dəstək olmasa hər şey xəyal olaraq düşüncədə qalır.

-Türkiyədəki Azərbaycan diaspor təşkilatları, cəmiyyət və mərkəzlər arasında birlik və bərabərlik varmı?

-Azərbaycan sevgisi, sayğısı, bağlılığı, duyğu və düşüncəsi içərisində olan hər təşkilat, qurum və cəmiyyətin başımızın üzərində yeri var. Türkiyə-Azərbaycan Dərnəkləri Federasiyası bu məqsədlə yaradılıb və bu düşüncə ilə də yoluna davam edir.

-Bəs Azərbaycanın Türkiyədəki səfirliyi ilə hansısa səviyyədə əməkdaşlıq edir, əlaqələr qurursunuzmu?

-Azərbaycanın Türkiyədəki bütün diplomatik təmsilçilikləri ilə yaxından əməkdaşlıq edirik və normal əməkdaşlıq mühiti mövcuddur. Bizim keçirdiyimiz hər bir tədbirlərdə onlar da iştirak edirlər. Zaman-zaman birgə toplantılar keçirir və qarşılıqlı şəkildə bir-birimizi məlumatlandırırıq.

-Gənclərin diaspor fəaliyyətində imkanlarından yetərli səviyyədə istifadə edilirmi? Türkiyədə təhsil alan və ya yaşayan azərbaycanlı gənclər bu mənada nə dərəcədə fəaldırlar?

-Gənçlərimiz ilk növbədə təhsil alıb bacarıqlı olma məsuliyyəti daşıyırlar. Boş zamanlarında isə diaspora məsələsinə könül verənlərlə birlik və bərabərlik çərçivəsində işlər aparılır. Əlimizdən gəldiyi qədər onlara hər məsələdə yardım etməyə çalışırıq. Ümumiyyətlə, gənçlər hamımızın gələcəyidir. Diasporamızın və dövlətlərimizin idarəçiliyi sabah onların çiyinlərində olacaq.

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2013.- 8-10 iyun.- S.15.