Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə

çatdırılması diasporun hər zaman diqqətindədir

Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması hər zaman diaspor təşkilatlarının diqqət mərkəzində olub. Hər il olduğu kimi keçən il də diaspor təşkilatları bu istiqamətdə çoxsaylı tədbirlər həyata keçiriblər. Təkcə keçən il diaspor təşkilatlarının keçirmiş olduqları tədbirlərin 218-i Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılması məqsədinə xidmət edib.

Hesabat dövründə Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü, həmçinin Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi, “20 Yanvar” faciəsi, Xocalı soyqırımı, 31 mart- Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə bağlı İsveç, Almaniya, Rusiya, ABŞ, Kanada, Fransa, Böyük Britaniya, Belçika, Niderland, Türkiyə, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Ukrayna, Rumıniya, Polşa, Gürcüstan, Latviya, Litva, Belarus, Moldova və digər ölkələrdə Azərbaycan icmaları tərəfindən anım mərasimləri, foto və rəsm sərgiləri, təbliğat kampaniyaları, elmi-praktik konfranslar və digər müxtəlif formatlı tədbirlər təşkil olunmuşdur. 20 Yanvar faciəsinin 23-cü ildönümü münasibətilə xarici ölkələrdə fəaliyyət göstərən diaspor təşkilatlarımız tərəfindən dünyanın müxtəlif qitələrində 100-dən çox tədbir təşkil olunub. Yanvar ayında Amerika Azərbaycanlılarının şəbəkəsi (USAN) və ABŞ-da yaşayan azərbaycanlılar Prezident Barak Obama Administrasiyasının Xocalı qətliamını və müharibə cinayətlərini, eləcə də faciə qurbanlarını tanıması məqsədi ilə Ağ Evin rəsmi veb-səhifəsində petisiya yerləşdiriblər. Xarici ölkələrdə yaşayan həmvətənlərimizin, Azərbaycan diaspor fəallarının, kütləvi informasiya vasitələrinin, qeyri-hökumət təşkilatlarının və yerli ictimaiyyətin aktiv fəaliyyəti nəticəsində petisiyaya toplanılan imzalar vaxtından əvvəl fevralın 12-də saat 17:40-da 100.000 imza limitini keçib. 26 fevral tarixində petisiyanı imzalayan hər bir kəsə Ağ Evdən gələn cavab məktubunda ABŞ-ın Azərbaycan və Ermənistan arasındakı müharibə zamanı insanların faciəli ölümünə dərindən təəssüfləndiyi vurğulanıb. Yanvar ayı ərzində ABŞ-dakı diaspor təşkilatlarının fəaliyyəti nəticəsində Amerikanın bir sıra ştatlarında 20 yanvar hadisələri ilə bağlı Nyu-Cersi, Nyu-York və Pensilvaniya ştatlarının yerli qəzetlərində məqalələr dərc edilib. Ümumiyyətlə, 20 Yanvar faciəsinin ildönümü ilə əlaqədar Rusiyanın Sankt-Peterburq, Murmansk, Nijni Novqorod, Krasnoyarsk, Buryatiya, Kemerovo, Novosibirsk, Vladivostok, Xabarovsk, Blaqoveşensk, Volqoqrad, Krasnodar, Smolensk, Yaroslavl, Ufa, Ulyanovsk, Çelyabinsk, Stavropol, Yekaterinburq kimi bir sıra şəhərlərində də anım mərasimləri keçirilib. Mərkəzi Maqdeburqda Saksen Anhalt vilayəti üzrə Alman Azərbaycan Mədəniyyət Cəmiyyəti, Almaniyadakı Azərbaycanlıların Koordinasiya Mərkəzi (AAKM), “Xəzər” Hannover cəmiyyətinin təşəbbüsü ilə 20 yanvar faciəsinin 23-cü ildönümünə həsr olunmuş “Demokratiya Yolları” adı altında anım mərasimi keçirilib. İsveç Azərbaycanlıları Konqresinin İdarə Heyətinin üzvləri isə İsveç Krallığının parlament və hökumət nümayəndələri ilə görüşüblər. Görüş zamanı iştirakçılara 1990-cı il yanvar ayının 19-dan 20-nə keçən gecə sovet qoşunlarının dinc əhaliyə qarşı törətdiyi vəhşilikləri əks etdirən materiallar paylanıb. Litva Azərbaycanlıları Cəmiyyəti və Azərbaycanın Litvadakı Səfirliyinin təşkilatçılığı ilə 20 Yanvar faciəsinin iyirmi üçüncü ildönümünə həsr olunmuş nəşrlər, tarixi materiallar, fotolar və bir sıra siyasi sənədlərdən ibarət sərgi təşkil edilib. Helsinki şəhərinin "Kaisa" Mədəniyyət Mərkəzində Finlandiya Azərbaycan Assosiasiyasının təşkilatçılığı ilə 20 Yanvar faciəsinin 23-cü ildönümünə həsr olunmuş “20 Yanvar 1990-cı il Azərbaycan xalqının unudulmayan tarixi” adlı seminar keçirilib. Tədbiri giriş sözü ilə açan “Finlandiya Azərbaycan Assosiasiyası”nın sədr müavini, Azərbaycanlı Qadınlar Cəmiyyətinin sədri Arzu Oqtay 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə Ermənistana havadarlıq edən Sovet Ordusunun dinc Azərbaycan xalqına qarşı törətdiyi qırğın, erməni terrorçularının Azərbaycana qarşı hərbi təcavüzü haqqında geniş məlumat verib.

Litvanın ən populyar və nüfuzlu informasiya vasitələrindən olan “Lietuvos zinios” (“Litva xəbərləri”) adlı qəzetin 18 yanvar 2013-cü il tarixində çapdan çıxmış 14 (13439) saylı nəşrində, Litva-Azərbaycan Assosiasiyasının fəallarından olan Aydanas Praleykanın təşəbbüsü ilə və Litva azərbaycanlıları cəmiyyətinin dəstəyi sayəsində, Azərbaycan Respublikasının Litvadakı Fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Həsən Məmmədzadənin “Yanvar hadisələri Bakı və Vilnüsü birləşdirir” başlıqlı müsahibəsi dərc olunub.

ABŞ Azərbaycanlıları şəbəkəsi (USAN) və “Pax Turcica” təşkilatı 1990-cı il yanvarın 20-də baş vermiş hadisələrə siyasi qiymət verilməsi məqsədilə icma üzvlərinə, ABŞ qanunvericilərinə məktub göndərilməsi üçün kampaniya keçirib. İsraildə fəaliyyət göstərən İsrail-Azərbaycan Assosiasiyası (Aziz) Facebook sosial şəbəkəsində 20 Yanvar faciəsinə həsr edilmiş səhifə yaradıb. "İsrail Azərbaycan Assosiasiyası"nın fəal üzvü, əslən Bakıdan olan faciənin canlı şahidi Boris Dobinin çəkdiyi nadir fotoşəkillərin yer aldığı "20 Yanvar Boris Dobinin fotoşəkillərində" adlı səhifənin yaradılmasında məqsəd azadlıq uğrunda mübarizəyə qalxmış dinc sakinlərə qarşı törədilmiş bu qanlı aksiyanın dünya, xüsusilə də İsrail ictimaiyyətinə əyani sübutlarla çatdırılmasıdır.

Hesabat dövründə xarici ölkələrdə fəaliyyət göstərən Azərbaycan diaspor təşkilatları tərəfindən dünyanın müxtəlif ölkələrində Xocalı Soyqırımının iyirmi birinci ildönümü ilə bağlı 80-dən çox tədbir keçirilib, Soyqırım qurbanlarının xatirəsini yad etmək məqsədi ilə etiraz aksiyaları təşkil edilib, dünyanın aparıcı kütləvi informasiya vasitələrində, teleradio kanallarında Xocalı Soyqırımı ilə bağlı materiallara geniş yer verilib.

Nyu-Yorkda Kolumbiya Universitetində “Dağlıq Qarabağ: Cinayətlər, qaçqınlar və kollektiv yaddaş” mövzusunda konfrans keçirilib. ABŞ və Kanadada fəaliyyət göstərən Azərbaycan Amerika Şurası və Amerika Azərbaycan Cəmiyyətinin dəstəyi ilə keçirilən tədbir Kolumbiya Universitetində təhsil almış Amerika Azərbaycanlı Gənclər Şəbəkəsinin üzvləri tərəfindən təşkil edilib. Universitetinin beynəlxalq və ictimai münasibətlər kafedrasında təşkil edilmiş tədbirdə amerikalı jurnalist Tomas Qolts mühazirə oxuyub. Xocalı hadisələrinin şahidi olmuş Tomas Qolts Amerika ictimaiyyətinə faciə ilə bağlı məlumatları çatdıran ilk jurnalistdir. O, “Azərbaycan gündəliyi” kitabının müəllifidir. Mühazirədən sonra Tomas Qoltsun Xocalı faciəsi haqda çəkdiyi sənədli film nümayiş etdirilib. ABŞ-ın paytaxtı Vaşinqtonda çap edilən "The Hill" qəzetində bu ölkədə yaşayan həmyerlimiz, ABŞ Azərbaycanlılar Şəbəkəsinin Direktorlar Şurasının həmtəsisçisi və üzvü Adil Bağırovun Xocalı soyqırımına həsr olunmuş geniş məqaləsi dərc olunub. Yazı “Xocalı faciəsi tanınmağa layiqdir” adı ilə qəzetin “Konqres” bölməsində yer alıb. Məqalədə amerikalı oxucuya 21 il əvvəl Ermənistan silahlı qüvvələrinin 613 nəfəri bir gecədə qətlə yetirdiyi soyqırım haqda ətraflı məlumat verilib və qətliam Avropada ən böyük müharibə cinayəti adlandırılıb. Müəllif beynəlxalq media və insan haqları qruplarının müharibə cinayətində hadisələrin detallarını təfərrüatı ilə söyləməsinə baxmayaraq, günahkarların hələ də cəzasız qalmasından narahatlığını bildirib. Paris Azərbaycan Evi isə Xocalı soyqırımı qurbanlarının xatirəsini yad etmək məqsədi ilə Fransa paytaxtında aksiya keçirib. Aksiyaya yerli ictimaiyyətin də cəlb olunduğu aksiyada “Xocalı uşaqların gözü ilə” mövzusunda rəsm əsərləri nümayiş olunub. Güney Azərbaycan İstiqlal Partiyasının (GAİP) təşkilatçılığı ilə Xocalı soyqırımının ildönümü ilə əlaqədar Böyük Britaniyada yaşayan azərbaycanlılar Londonda piket və yürüş keçiriblər. Texas ştatı Nümayəndələr Palatasına Xocalı qətliamının 21-ci ildönümünün anılması haqqında qətnaməni Palatanın üzvü Cin Vu (Gene Wu) təqdim edib. Hyuston şəhərində Azərbaycanlıların Amerika Mədəni Alyansı (AAMA) tərəfindən Xocalı faciəsinin 21-ci ildönümünə həsr olunmuş tədbirdə çıxış edən C.Vu qətliam barədə öyrəndikdə kədərləndiyini və bu kimi faciələrin yenidən təkrarlanmasına yol verilməməsi üçün onları xatırlamağın vacib olduğunu deyib.

Haaqadakı Ermənistan Səfirliyinin önündə isə Xocalı aksiyası keçirilib. Hollandiyada fəaliyyət göstərən "Ana Vətən" Niderland Azərbaycanlı Qadınlar Birliyinin, Hollandiya Azərbaycan Türk Mədəniyyət Mərkəzinin və Hollandiya Azərbaycan Gənclər Cəmiyyətinin, o cümlədən Azərbaycanın Hollandiyalı dostu Gert Van Damın birgə təşkilatçılığı ilə keçirilən aksiyada "Xocalıya Ədalət", "Biz sülh və ədalət istəyirik", Sarkisyan - terrorçu" və başqa şüarlar da səslənib. Haaqa Ədalət məhkəməsinin önündən başlayıb Ermənistan səfirliyinin önündə bitən yürüş zamanı yerli sakinlərə Xocalı faciəsi haqqında vərəqələr və kitabçalar paylanılıb. Tədbirin sonunda təşkilatçıların hazırladığı bəyanat səsləndirilərək Ermənistan səfirliyinin poçt qutusuna atılıb. Türkiyənin Adana şəhərində isə Adana Azərbaycan Kültür və Dayanışma Dərnəyi, Adana Qardaş Kültür Dərnəklər Topluluğunun birgə təşkilatçılığı ilə “Tarixin işığında Xocalı soyqırımı” mövzusunda konfrans keçirilib. Tədbirdə, professor Əmrulla Məmmədov və Əməkdar incəsənət xadimi, professor Cahangir Novruzov konfrans iştirakçılarına faciə haqqında geniş məlumat verib.

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2014.- 5-7 aprel.- S.15.