Azərbaycan diasporu daxilində

birlik və həmrəylik varmı?

Xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların təşkilatlanması, soydaşlarımızın bir araya gəlməsi istiqamətində müntəzəm olaraq tədbirlər təşkil olunur, görüşlər keçirilir. Məhz bu sahədə həyata keçirilən məqsədyönlü siyasətin nəticəsidir ki, ildən-ilə xarici ölkələrdə yaradılan diaspor təşkilatlarımızın sayı artır. Təkcə keçən il dünyanın müxtəlif ölkələrində 13 diaspor təşkilatı yaradılıb ki, bununla da xarici ölkələrdə fəaliyyət göstərən Azərbaycan diaspor təşkilatlarının sayı 446-ya çatıb.

Bəs görəsən xarici ölkələrdə fəaliyyət göstərən Azərbaycan diaspor təşkilatları arasında sözün həqiqi mənasında birlik və bərabərlik mövcuddurmu? Diaspor təşkilatlarının rəhbərləri bu məsələ ilə bağlı öz fikirlərini bildiriblər.

“Belçika Azərbaycan Evi”nin rəhbəri Bülənt Gürçam deyir ki, bu ölkədə fəaliyyət göstərən diaspor təşkilatları arasında sözün həqiqi mənasında birlik və həmrəylik yoxdur: “Təssüflər olsun ki, Belçikada yaşayan azərbaycanlılar arasında birlik və bərabərlik yoxdur. Soydaşlarımız tam əksinə olaraq bölünmüş və parçalanmış vəzyyətdədirlər, Hesab edirəm ki, bunun da başlıca səbəblərindən biri Azərbaycanın Belçikadakı səfirliyinin və Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin bu məsələyə diqqətlə yanaşmamasıdır. Həmçinin ayrı-ayrı cəmiyyətlər arasında ayrıseçkilik edilmə tendensiyası soydaşlarımızın parçalanmasına, birlik və bərabərliyin pozulmasına gətirib çıxarır”. Bülənt Gürçam Azərbaycan diasporu daxilində mövcud olan problemlərdən də söz açıb: !Azərbaycan diasporu daxilində bir sıra problemlər mövcuddur. Bu sırada sahibsizlik, onlara lazım olan diqqətin göstərilməməsi və diaspor təşkilatları ilə əlaqələrın olmaması başlıca problemlər hesab edilə bilər. Eyni zamanda diaspor təşkilatları, onların gördüyü işlər barədə informasiyaların olmamasını da bu sıraya aid etmək mümkündür”. “Belçika-Azərbaycan Evi”nin rəhbərinin sözlərinə görə, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin dəfələrlə deməsinə baxmayaraq bu işlə məşğul olan müvafiq qurum və təşkilatlar təssüflər olsun ki, öz üzərilərinə düşən vəzifələri yerinə yetirmirlər: “Demək olar ki, hər kəs öz işi ilə məşğuldur. Səfirliklər barədə də eyni şeyi söyləmək olar. Səfilriklər sanki '”yan gəlib yatmaq '' yerinə çevrilib, Əgər qeyd etdiyim problemlər düzəlməsə Azərbaycan diasporunda problemlərimiz hər zaman olacaq”.

Avropa Azərbaycanlıları Konqresinin prezidenti, Almaniyadakı Azərbaycanlıların Koordinasiya Mərkəzinin sədri Samira Patzer-İsmailova isə hesab edir ki, Avropada, eləcə də dünyanın əksəriyyət ölkələrində fəaliyyət göstərən Azərbaycan diaspor təşkilatları arasında birlik və həmrəylik getdikcə daha da güclənir: “Mən deyərdim ki, bu proses də özünü ildən ilə daha mütəşəkkil surətdə büruzə verir. Elə Almaniyadakı Azərbaycanlıların Koordinasiya Mərkəzinin 6 il bundan əvvəl yaradılmasının da başlıca məqsədi bu idi. Məhz bizim Koordinasiya Mərkəzi vasitəsilə Almaniyadakı Azərbaycan təşkilat və cəmiyyətləri bir-birini yaxından tanıyır, qarşılıqlı əlaqlər yaradırlar. Eyni zamanda onlar nəzərdə tutduqları tədbirləri birgə koordinasiya etməyə nail olurlar. Xüsusilə, Xocalı soyqırımının ildönümünə həsr olunmuş tədbirlər, eləcə də digər ağrılı problemlərimizin ildönümündə hamımız birlikdə, əlaqələndirilmiş surətdə tədbirlər keçiririk”. Samir Patzer-İsmailova bildirib ki, təkcə bu il Almaniyanın 10-dan artıq vilayət və şəhərində Azərbaycan təşkilat və cəmiyyətlərinin 30-a yaxın birgə tədbiri keçirilib: “Türkiyə-Azərbaycan Birliyi, Atatürk Düşüncə Mərkəzi və Almaniyadakı Azərbaycanlıların Koordinasiya Mərkəzi hər il Almaniyada Xocalı soyqırımına həsr olunmuş konfranslar təşkil edir. Həmin konfranslar Almaniyanın müxtəlif vilayət və şəhərlərində keçirilir. Bununla qeyd etmək istəyirəm ki, biz yalnız Azərbaycan diaspor təşkilatları ilə deyil, eyni zamanda Türk diasporu ilə əlaqələndirmə işini apararaq çoxsaylı tədbirlər həyata keçiririk. Bu da heç şübhəsiz ki, öz-özlüyündə yaxşı bir formada təşkilatlanmanın göstəricisidir”.

Nyu-Yorkda fəaliyyət göstərən fəal diaspor nümayəndəmiz Mehriban Nəsib isə diaspor daxilində birliyin o qədər də mhkəm olmadığı qənaətindədir: “Hal-hazırda Nyu-Yorkda 4-5 Azərbaycan diaspora təşkilatı fəaliyyət göstərir. Bunların sırasında Tomris Azərinin başçılıq etdiyi Azerbaijan Society of America (ASA), Dünya Azərbaycanlıları Konqresi kimi iki yerə bölünmüş Azərbaycan Nyu-York Assosiasiyası (Azerbaijan New York Association (ANA)) Cəmiyyəti- hansının ki, rəhbəri Əli Nəsibov və Ercan Yerdələnlidir, Bundan başqa Münəvvər Vahabovanın rəhbərlik etdiyi Nyu-Yorkdakı Azərbaycan-Amerika Qadın Assosiasiyası (Azerbaijan-American Women Association of New York) və Telman Cəlilovun rəhbərlik etdiyi Azərbaycanın Nyu-York Şəhərindəki Mədəniyyət Mərkəzi (Azerbaijan Cultural Center in New York City). Cəmiyyət və təşkilatların saylarının çox olması bizi nə qədər sevindirirsə də bəzi şeylər bizi çox kədərləndirir. Bəzi gənclərimiz haqqında zaman-zaman dediyim çox böyük təssüflə sözünü bir daha təkrar etmək istəyirəm. Çox təssuf ki, bizim diaspora rəhbərlərinin bəzileri öz şəxsi maraqlarını millətimizin və vətənimizin mənafeyindən üstün tuturlar. Təssüf ki, biz hələ də “mən”dən çıxıb “biz” ola bilməmişik. Bu birləşə bilməmək isə bir çox yerlərdə özünü büruzə verir. Təsəvvür edin ki, NyuYork şəhərində 3-4 yerdə 31 dekabr- Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəylik Günü tədbiri keçirilir və bütün cəmiyyətlər də həmin bayram tədbirlərinə eyni insanları dəvət edir. Keçən il bir qrup gənclə diaspora təşkilatı rəhbərlər birgə müzakirə aparıb və bir tədbir keçirmişdik. Çox əla tədbir keşmişdi. Təssuf ki, bu il bəzi səbəblərdən bu məsələyə qarışmadım və vəziyyət çox da yaxşı olmadı. Təbii, deyəcəksiniz ki, 3-4 Həmrəylik Günü tədbiri keçirilməsində pis nə var ki? Bilirsiniz, hər tədbirə getmək üçün 70 ABS dolları ödəmək lazım idi ki, bu da insanların haqlı narazılığına səbəb olmuşdu. Tədbirlərdə hər kəs iştirak etmək istəyirdi. Çünki bir çox insanlar bir-birilərini ancaq bu cür tədbirlərdə görmək imkanı əldə edirlər. Çünki Nyu-Yorkda həyat çox bahalıdır və işləməsən yaşaya bilməzsən. İşləyən insanlar isə bir-birilərini ancaq bu cür tədbirlərdə görə bilirlər. Çox təssuf ki, bir çox insanlar bu tədbirlərin yalnız birinə gedə bildi və eləsi də vardı ki, heç gedə bilmədi. Və yaxud 20 Yanvarla bağlı olan tədbirlə. Yenə də ayrı-ayrılıqda təşkil edildi. Çox təssuf. Amma şükürlər olsun ki, bu il Xocalı ilə bağlı tədbirdə diaspora təşkilatları rəhbərlərini bir arada və eyni saatda bərabər görə bildik. Bunun üçün onların hər birinə təşəkkür edirəm ki, belə bir razılığa gəldilər.

“Hollandiya-Azərbaycan Evi”nin rəhbəri Elxan Mirhəşimli isə deyir ki, bu ölkədəki Azərbaycan diaspor təşkilatları ildən ilə daha da güclənirlər: “Ancaq onu da etiraf edim ki, diasporumuzun fəaliyyəti məni o qədər də qane etmir. Düzdür təşkilatlar çətin şərtlərdə çalışırlar, maliyyə problemi səbəbindən bir çox layihələrini həyata keçirə bilmirlər. Ancaq bütün çətinliklərə, maliyyə sıxıntılarına baxmayaraq fəaliyyətlərini davam etdirirlər və təmsil etdikləri təşkilatlarını öz güclərinə ayaqda tuturlar. Bizim məqsədimiz bütün təşkilatlarla bərabər Hollandiyada Azərbaycan diasporunu sözün həqiqi mənasında birlik və həmrəylik şəklində fəaliyyətə gətirməkdir”.

Qırğızıstanda fəaliyyət göstərən Azərbaycan təşkilatları birlik və bərabərlik şəraitində fəaliyyət göstərib vahid mövqedən çıxış edə bilirlərmi?

Qırğızıstan Azərbaycanlıları Konqresinin sədri Çingiz Ələsgərov dab u ölkədə fəaliyyət göstərəmn diaspor təşkilatlarının birlik və həmrəylik nümayiş etdirdiyini söyləyir:”Mən rəhbərlik etdiyim Qırğızıstan Azərbaycanlıları Konqresi adından deyə bilərəm ki, bizim konqresin tərkibində fəaliyyət göstərən bütün təşkilatlar vahid mövqedəın çıxış edirlər. Bizim konqres daxilində möhkəm həmrəylik mövcuddur. Qırğızıstan Azərbaycanlıları Konqresinin üzvü olan hansısa bir təşkilat tədbir keçirdikdə hamılıqla həmin tədbirə qatılır, öz dəstəyimizi veririk. Məsələn, konqresin üzvü olan Türkdilli Dövlətlərin Siyasətinə Dəstək Fondu və onun rəhbəri Nüsrət Məmmədov müntəzəm şəkildə Azərbaycan, həmçinin iki ölkə arasında əlaqələrin inkişaf etdirilməsinə yönəlik tədbirlər təşkil edir ki, biz də həmin tədbirlərin yaxından iştirakçısı oluruq. Adıçəkilən fondun Azərbaycan və Qırğızıstanın görkəmli şəxsiyyətləri, yazıçı və şairlərinin kitablarının qırğız dilinə tərcümə edilmiş variantının təqdimat mərasimində konqres üzvlərinin əksəriyyəti iştitak edir”. Çingiz Ələsgərovun sözlərinə görə, bütün bunlar da öz-özlüyündə Qırğızıstan Azərbaycanlıları Konqresinin birlik və bərabərlik şəklində fəaliyyət göstərdiyinin bir nümunəsidir: “Ümumiyyətlə, ölkədən kənarda fəaliyyət göstərən istənilən diaspor təşkilatı ümummilli mövqelərdən çıxış etməli, birlik və həmrəyliyimizin daha da möhkəmləndirilməsi istiqamətində çalışmalıdır”.

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2014.- 15 aprel.- S.15.