“Xaricdəki hər bir
Azərbaycan vətəndaşı yaşadığı
ölkədə ilk növbədə öz səfirinə, sonra
isə diaspor rəhbərinə güvənir”
“Küveytdəki soydaşlarımızın Azərbaycan bayrağı altında toplanmasına nail olmuşuq”
Müasir şəraitdə dövlətlərarası əlaqələrin spektri çox genişdir və bu münasibətlərin iştirakçısı olan ölkələr əməkdaşlığın bütün sahələrində tərəqqi əldə etmək üçün geniş qarşılıqlı təmaslar qururlar. Bu gün dünyanın müxtəlif ölkələri ilə iqtisadi-siyasi, mədəni əlaqələr quran, bu əlaqələri inkişaf etdirən Azərbaycan ikitərəfli münasibətlərin inkişaf etdirilməsində müsəlman ölkələri, ərəb dövlətlərinə xüsusi yer verir. Hazırda Azərbaycan müsəlman aləminin paytaxtı sayılan Səudiyyə Ərəbistanından tutmuş, Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Misir Ərəb Respublikası, İordaniya Krallığı, İran İslam Respublikası və digər ərəb ölkələri ilə ikitərəfli və çoxtərəfli formatda geniş əməkdaşlıq edir. Bu sıraya Azərbaycan-Küveyt münasibətlərini aid etmək mümkündür. Dünyanın iqtisadi-siyasi düzənində özünəməxsus yer tutan, əsasən də neft ölkəsi kimi tanınan Küveyt ilə münasibətlərin inkişafı Azərbaycanın xarici siyasət kursunda xüsusi prioritet təşkil edir. Küveytin hökumət və parlament nümayəndə heyətlərinin Azərbaycana səfərləri zamanı aparılmış danışıqlar, əldə edilmiş razılaşmalar, imzalanmış sənədlər ikitərəfli əlaqələrin inkişafında yeni səhifələr açıb. Eyni zamanda, iki ölkə arasında ticarət, mədəniyyət və turizm sahəsində də əməkdaşlığı nəzərdə tutan sazişlərin imzalanması əməkdaşlığın daha da dərinləşməsinə böyük imkanlar açıb. Bu əməkdaşlığın genişlənməsinə hazırda Küveytdə formalaşmaqda olan Azərbaycan diasoprunun da özünəməxsus rolu var. Bu baxımdan Küveytdə yeganə milli diaspor təşkilatımız olan Vətənsevər Azərbaycan-Küveyt Dostluq Cəmiyyəti son zamanlar aktiv fəaliyyət göstərməyə başlayıb. Cəmiyyətin gördüyü işlər və həyata keçirdiyi layihələr, tədbirlər nəticəsində Küveyt ictimaiyyətinə Azərbaycanın üzləşdiyi problemlər, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi, ermənilərin zaman-zaman xalqımıza qarşı həyata keçirdiyi soyqırımlar barədə ətraflı məlumat verilib.
- Könül xanım, Küveytdə təxminən nə qədər azərbaycanlı yaşayır?
- Mən Küveytə təzə gedən vaxtlarda orada azərbaycanlılar çox az idi. O vaxt Küveytdə heç səfirlik də yox idi. Ancaq 2004-cü ilin sonlarında Küveytdə Azərbaycan səfirliyi açıldı. İndi Allaha şükür, çox da demək olmaz, amma ümumilikdə 50 min nəfərə yaxın olar.
-Diaspor təşkilatı yaratmaq hansı zərurətdən meydana çıxdı?
-Hələ diaspor yaranmamışdan əvvəl də biz özfəaliyyət olaraq həyat yoldaşımla bərabər tədbirlər keçirirdik. Sonra bu işimizi ictimai olaraq daha da aktivləşdirib müxtəlif tədbirlər təşkil etdik. Beləliklə, Novruz bayramı tədbirlərinin birində bu təşkilatı yaratmaq təşəbbüsü meydana gəldi. Mən daha çox bu işdə fəal olduğuma görə təşkilata sədrlik etmək mənə təklif olundu. Təşkilatın adını isə mən irəli sürdüm və bəyənilərək qəbul olundu. Artıq fəaliyyətimzi Vətənsevər Azərbaycan-Küveyt Dostluq Cəmiyyəti olaraq davam etdiririk. Təşkilatın rəsmi təqdimat mərasiminə dövlət nümayəndələri, o cümlədən yerli xalqdan qonaqlar da dəvət edildi. Eyni zamanda Azərbaycanla bağlı foto stendlər qurulduvə film nümayiş olundu.
- Təşkilat olaraq indiyə qədər hansı tədbirlər keçirmisiniz?
- Təşkilatdan əlavə biz Küveytdəki soydaşlarımızın Azərbaycan bayrağı altında toplanmasına nail olmuşuq. Tərbirlərə gəlincə, Küveytdəki Azərbaycan səfirliyi ilə birgə Novruz bayramını, həmçinin 28 may Müstəqillik günün qeyd etmişik. Küveytdə Azərbaycan Mədəniyyət Günləri oldu. Bu tədbir eyni zamanda Ulu Öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 88-ci ildönümü ilə üst-üstə düşdü. Biz bunu çox təmtəraqlı şəkildə qeyd etdik. Əl-Küveyt şəhərinin “Dasma” adına mərkəzi sərgi və konsert kompleksində təşkil olunan mədəniyyət günlərində Azərbaycanın füsünkar təbiəti, zəngin tarixi mirası, iqtisadi inkişafını özündə əks etdirən fotosərgi də nümayiş olunmuşdu. Ekspozisiyanın xüsusi güşəsi isə ulu öndər Heydər Əliyevin doğum gününə həsr olunmuşdu. Eyni zamanda tədbirdə Azərbaycan mədəniyyət xadimlərinin ifasında maraqlı konsert proqramı da təşkil olundu. Küveytlilərə Azərbaycan Mədəniyyət Günləri o qədər maraqlı oldu ki, onlar yenə də bu tədbirlərin keçirilməsini istəyirlər.
- Bəs, küveytlilərə Azərbaycanı necə tanıdırsınız?
- Biz küveytlilərə Azərbaycanın tarixini, mədəniyyətini musiqisini və s. tanıdırıq. Biz orada kütləvi informasiya vasitələrində də çıxışlar edirik. Belə ki, Küveytin “Əl şahid” qəzetində müsahibəmiz dərc edilib. Orada həm özümüz, həm Azərbaycanın füsunkar yerləri haqda danışdıq, eləcə də Küveytdə Azərbaycan diasporunun fəaliyyəti haqda da məlumat verdik.
-Bəs Küveytdəki azərbaycanlı uşaqların dilimizi unutmaması üçün hansı addımlar atırsınız?
- Başqasını deməzdim, amma mənim dörd övladım (Danə, Haşim, Rezan, Leyla) var və hər biri iki dil- ərəb və Azərbaycan dilini təmiz bilirlər. Özü də onlar ləhcəsiz və qüsursuz bu dillərdə danışırlar.
-Ümumiyyətlə, Küveytdə Azərbaycan necə tanınır?
- Azərbaycan demək olar ki, Küveytdə
indi-indi tanınır.
Biz səfirliyin dəstəyi ilə orada sərgilər açmışdıq. Xüsusən Xocalı faciəsi ilə bağlı sərgilərə gün
ərzində yüzlərlə
insan tamaşa edirdi. Sərgilər Küveyt ictimaiyyəti
və kütləvi informasiya vasitələrinin,
eyni zamanda Əl-Küveytdə akkreditə
olunmuş səfirliklərin
nümayəndələrinin və dünyanın müxtəlif ölkələrindən
sərgidə iştirak
edən insanların diqqət mərkəzində
olurdu. Küveytlilər özləri bizim
adət-ənənələrimiz, tariximiz, kitablarımız,
mətbəx və milli geyimlərimizlə maraqlanırdılar. Onlar deyirdilər
ki, Küveytlə Azərbaycanın tarix və mədəniyyət
baxımından oxşarlığı
çoxdur. Doğurdan da,
bizim adət-ənənələrimizin
haradsa Küveytlə bənzərliyi var. Bizm xalqla Küveyt xalqının qonaqpərvərliyində
çox oxşarlıq
var. Buna görə onlar
bizi haradasa öz milləti kimi qəbul edirlər. Onların birinci sualı
o olur ki, dinimiz nədir? Dinimizin islam
olduğunu biləndə
bizə daha çox yaxınlıq göstərirlər. Ümumiyyətlə, küveytlilərin Azərbaycana
qarşı münasibətləri
çox yaxşıdır.
Fərdi
münasibətən başqa
onların bizə iqtisadi və turizm maraqları da çoxdur. Yeri gəlmişkən, Dünya
azərbaycanlılarının III qurultayında da Prezident İlham Əliyev çıxışında
bildirdi ki, xarici ölkələrdə
Azərbaycan ticarət
evləri yaradılmalıdır.
Biz onsuz da
turizm baxımından
sərgilər kçiririk.
Ticarət evinin açılması
ilə məhsullarımız
orada daha geniş təqdim olunar. Belə olanda küveytlilər
Azərbaycanı daha da yaxından tanıyarlar. Orada əvvəllər
heç bilmirdilər
Azərbaycan necə ölkədir. Son iki ildə tez-tez
tərdbirlər keçirildi
və Küveyt rəsmiləri, eləcə
də ictimaiyyət bu tədbirlərdə iştirak etdilər.
Bir neçə sərgilər
keçirəndən sonra
indi hamısı maraqlanırlar. Həm Azərbaycan
haqqında, o cümlədən
Xocalı faciəsi ilə bağlı ərəbcə kitabların
nəşr olunması
və filmlərin göstərilməsinin də
bu baxımdan köməyi oldu. Bir də tarixi baxımdan bu xalqlar eyni faciəni
yaşayıblar. Çünki ötən əsrin
90-cı illərinin əvvələrində
İraq tərəfindən
Küveytin torpaqları
işğal olunmuşdu.
Eyni vaxtlarda ermənilər Dağlıq Qarabağ torpaqlarını zəbt ediblər. Sevindirici haldır ki,
Küveyt rəhbərliyi
də Ermənistan-Azərbaycan,
Dağlıq Qarabağ
münaqişəsinin həlli
üçün aparılan
danışıqlar prosesində
Azərbaycanın haqlı,
ədalətli mövqeyini
dəstəkləyir.
-Küveytdə azərbaycanlılar
əsasən hansı
sahələrdə çalışırlar?
- Azərbaycanlılardan orada
neft sahəsində çalşanlar var. Budan başqa müəllimlər,
ofis işçiləri,
biznesmenlər yaşayırlar.
Həmçinin evdar xanımlar da var. Bir iş yaxşıdır
ki, Küveytdəki azərbaycanlılar hamısı
bir ailə kimdir. Tədbirlər keçirdikdə hər bir azərbaycanlı
gücü çatdığı
dəstəyi göstərir.
- Küveytdəki səfirliyimiz
Sizin problemlərinizin
həll olunmasına nəkimi köməklik göstərir?
- Xaricdəki hər bir Azərbaycan vətəndaşı yaşadığı
ölkədə ilk növbədə
öz səfirinə,
sonra isə diaspor rəhbərinə güvənir. Səfirlik orada azərbaycanlıların
hüquqlarını qoruyan
orqandır. Allaha şükür,
heç bir problemimiz yoxdur. Küveytdəki fövqəladə və səlahiyyətli səfirimiz də çox gözəl insandır. Hər bir sahədə
bizə dəstək göstərdiyinə görə
minnətdarlığımı bildirirəm. Ümumiyyətlə, səfirlik işçilərinin
hamsı öz köməkliklərini bizdən
əsirgəmirlər.
-Bəs, Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi ilə əlaqələriniz
necədir?
-Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsi ilə əlaqələrimiz çox
yaxşıdır. İnşallah münasibətlərimiz bundan
sonra daha da dərinləşəcək.
Görünür ki, burada çox gözəl insanlar çalışırlar.
Çünki onlar bizim təkliflərə cani dildən yanaşır və hər bir köməklik göstərirlər. Sağ
olsunlar, bizim üçün kitablar, broşürlər, CD-lər
göndərirlər. Biz də bunları Küveyt xalqı arasında yayırıq.
Başda
Nazim İbrahimov olmaqla komitənin bütün əməkdaşlarına
təşəkkür edirəm.
Azərbaycan Respublikası Prezidenti
yanında KİV-in İnkişafına
Dövlət Dəstəyi
Fondunun maliyyə dəstəyilə çap
edilmişdir
Olaylar. -2014.- 12 avqust. S. 7.