Rusiyadakı diaspor nümayəndələrinin

tanınmasında Ramin Məmmədovun

əsərləri xüsusi önəm daşıyır

Azərbaycan həqiqətləri, Dağlıq Qarabağ problemi, eləcə də ermənilərin xalqımıza qarşı zaman-zaman həyata keçirdikləri soyqırımların dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında informasiya vasitələri, yazılı ədəbiyyatın rolu danılmazdır. Sevindirici haldır ki, müxtəlif ölkələrdə yaşayan soydaşlarımız və diaspor rəhbərləri bu istiqamətdə xüsusi fəallıq göstərərək həmin ölkələrin KİV-ləri ilə yaxından əməkdaşlıq edir, müxtəlif maarifləndirici materiallar dərc edirlər. Belə soydaşlarımızdan biri də Azərbaycanla bağlı çoxsaylı kitablar yazan Ramin Məmmədovdur.

Ümumrusiya Azərbaycanlıları Konqresinin (ÜAK) və Rusiya Azərbaycanlı Gənclər Təşkilatı (RAGT) Murmansk regional şöbəsinin mətbuat katibi, region hökuməti yanında millətlərə dair işlər üzrə Məsləhət Şurasının, Azərbaycan və Rusiya Jurnalistlər İttifaqının üzvü. Əlihüseyn Şükürov deyir ki, Rusiya - Azərbaycan münasibətlərini tərənnüm edən Ramin Məmmədov diaspora quruculuğu sahəsində yazdığı çoxsaylı kitablara görə Azərbaycanda bir vətəndaş institutu yaratdıb: “Onu əvvəllər kitabları vasitəsilə tanıyırdım. Bundan başqa Rusiyada fəaliyyət göstərən diaspor cəmiyyətlərimizin işinə, perspektivlərinə, fəallarına və azərbaycançılığın təbliğinə dair “Vışka”, “Kredo”, “Qarabağa aparan yol”, “Mübariz keşikdə” və digər qəzetlərdə təqdim olunmuş silsilə yazıları və bu mövzuya həsr olunmuş müxtəlif tele-radio verilişlərindəki çıxışları da diqqətimi cəlb etmişdi. Onu da qeyd etməliyəm ki, “Azərbaycan”, “Xalq qəzeti”, “Respublika”, “Bakinskiy raboçiy”, “Ədalət” və başqa populyar, nüfuzlu qəzetlərdə Ramin Məmmədovun yaradıcılığına dair getmiş materiallar onun yazıb-yaratdığı sahəni böyük həvəslə arayıb-araşdırmasından, bir qələm sahibi kimi mənəvi və vətəndaşlıq borcunu doğma övlad kimi, vicdanla yerinə yetirməsindən xəbər verir.

Ramin Məmmədov öz oxucu kütləsi ilə bir daha agah edir ki, qonşu ölkənin Moskva, Sankt-Peterburq, Arxangelsk, Murmansk , Anapa, Rostov, Krasnodar, Barnaul, Biysk, İrkutsk, Krasnoyarsk, Ulan-Ude, Tomsk, Novokuznetsk, Kemerovo, Tümen, Nijnevartovsk, Surqut, Radujnı, Dərbənd, Volqoqrad, Belqorod, Kursk, Oryol, Voloqda, Petrozavodsk, Saratov, Voronej, Ryazan, Tver, Perm kimi yaşayış məntəqələrində Odlar Yurdunun övladları şərəfli sahələrdə ən məsul vəzifələrdə ləyaqətlə çalışırlar. Bu bölgələrdəki Azərbaycan diaspor icmaları quru fəaliyyətlə kifayətlənmir, qəzetlər, kitablar nəşr etdirərək ölkələrimiz arasında əlaqələri möhkəmləndirir, xalqımızın adət və ənənələrini, qəhrəmanlarını, ləyaqətlilərini qürbətdə daim nümayiş etdirirlər.

Əlihüseyn Şükürov deyir ki, onun əsərləri ilə ətraflı tanışlıqdan sonra həmin topluları Rusiyadakı adamlarımızın, diaspor hərəkatımızın salnaməsinə bənzətmək mümkündür: “Onun geniş qəlbində böyük Azərbaycanımızı gəzdirdiyini görməmək mümkün deyil. Onun 1994-2000-ci illərdə işıq üzü görmüş “Vətən həsrətilə keçdiyim yollar”, “Yaddaşımın izilə”, “Qəbələ: insanlar, talelər, ziyalılar”(üç kitabda), “Bakıdan Moskvaya”, “Neftin işığında-Lökbatanda”, “Bakıdan Moskvaya və uzaqlara...” kitabları ilə əlaqədar əvvəllər bir məqaləmdə söhbət açmışdım. Ona görə də bu günki açıqlamalarımı sonraki illərdə çıxmış toplularına həsr edirəm. 2001-ci ildə “Şirvannəşr” kitab nəşriyyatında Ramin Məmmədovun “Səfərnamə-Puteşestviye” adlı növbəti toplusu buraxıldı. Müəllif uzun illər ərzində topladığı materialları zənginləşdirmək üçün 1998-2000-ci illərdə Moskva, Surqut, Nijnevartovsk, Kaluqa, Yekaterinburq, Meqion, Pıt-Yax, Nyaqan şəhərlərinə yaradıcılıq səfərləri etmiş, ziyalılarla görüşmüş, başqa maraqlı məlumatlar toplamış və həmin nəşrdə istifadə etmişdir”.

Azərbaycan və Rusiya Jurnalistlər İttifaqının üzvü yazır ki, yazıçı-jurnalist gəzdiyi şəhərlərin hər birində Azərbaycanımıza dair maraq doğuran məlumat tapa bilmiş, dəyərli adamlarla ünsiyyət yaratmışdır: “Məsələn, Kaluqada əslən Lənkəran rayonunun Boladı kəndindən olan, hərəkətləri, davranışı və cinayətlərin açılmasında göstrədiyi cəsarətləri ilə Mehdi Hüseynzadəni xatırladan, Kaluqa Daxili İşlər İdarəsinin Xüsusi Təhlükəsizlik Şöbəsinin rəisi Müqəddəs Mikayılovla görüşüb. Həmin Daxili İşlər İdarəsinin İctimai Əlaqələr və Məlumat bölməsinin rəisi mayor İqor Korotkov M.Mikayılovun yüksək peşəkarlığından, geniş erudisiyasından söhbət açaraq onun daha iki vacib keyfiyyətini-analitik zəkasını və vacib məsələlərin həllində fikrini cəmləşdirərək hadisənin özəyini qavraya bilməsini vurğulayır.

Kaluqada olarkən Ramin Məmmədovun diqqətini milis idarəsinin qarşısında ucaldılmış abidədə həkk olunmuş adlar arasında Hacı Səfərovun familyası cəlb edir. İqor Korotkovun köməyilə araşdıraraq müəyyən edir ki, o Dərbənddə doğulub, milliyyətcə azərbaycanlıdır, vətəndaşları cinayətkar ünsürlərdən qoruyarkən faciəli surətdə həlak olub. Dörd azyaşlı qız yadigarı qalıb. 1998-ci ildə Moskvada işıq üzü görmüş “Bizim xidmət cinayət axtarışıdır” adlı kitabda İ.Korotkov M.Mikayılovun peşəkarlığından, H.Səfərovun şücaətlərindən də geniş söhbət açır. Müəlllif hələ 1997-ci ildə xidməti vəzifəsilə bağlı Moskvada ezamiyyətdə olarkən fürsətdən istifadə edərək bir zamanlar ölkənin ən qocaman və ən nüfuzlu mətbu orqanı sayılan “Pravda” qəzetinin redaksiyasına gedib. “Pravda”nın baş redaktorunun MDB ölkələri üzrə müavini İqor Leonidoviç Lenski ilə söhbətləşib. Müsahibi on il öncə Bakıda olduğunu, şəhərin gözəlliyi, yaşıllığı, yaraşıqlı binaları, tarixi abidələri onu valeh etdiyini söyləyib. 1997-ci ilin avqust ayında isə beynəlxalq hüquq müdafiəçiləri və jurnalistlərdən ibarət qrupun tərkibində İrəvanda, Xankəndində olan zaman bu adamların təkidilə işğal altında olan Ağdam və Füzuli şəhərlərinə də getdiklərini söylədi. İ.Lenski bildirir ki, orada dəhşətli vəziyyətin şahidi olublar”. Əlihüseyn Şükürov bildirir ki, 2002-ci ildə Ramin Məmmədovun rusca “Səfərnamə” və “Moskva: onlar əslən Azərbaycandandır”, 2003-cü ildə “Moskva, Sankt-Peterburq: onlar Azərbaycandandır” topluları nəşr edilir: “2004-cü ildə “Rusiya şəhərlərinə səfərlərim”, “Doğmalarımın axtarışında”, 2005-ci ildə “Azərbaycan-qədim ölkədir”, “Azərbaycanlılar Vətən uğrunda döyüşüblər”, 2006-cı ildə “Dostluq telləri”, 2007-2010-cu illərdə “Həmvətənlərimiz Tümen vilayətində” və “Həmvətənlərimiz” adlı kitablarının hər birinin üç nəşri yeni əlavələrlə çapdan buraxılır, “Bir torpağın adamları”, “Rusiyanın ürəyində”, “Alim ömrü”, “Müharibə yox, sülh olsun!”, azərbaycanca “Rusiya: ziyalılarımız, mətbuatımız, münasibətlərimiz”, “Sibir dəftərindən”, “50-ci bahardan boylananda” topluları oxucu ixtiyarına verilmişdir. Yazının həcminə müvafiq olaraq yüzlərlə məlumatları özündə cəmləşdirən bu kitabların hər birindən bir neçə iftixar doğuran nümunə gətirməklə hörmətli oxucularda ümumi anlayış yaratmağa çalışacağam. Müəllifin özünün qeyd etdiyi kimi mətbuat orqanlarının, qələmdaşlarının və poqondaşlarının, ayrı-ayrı ziyalıların və sadə adamların onun işinə olan diqqəti onu həvəsləndirir və ilhamlandırır. Görundüyü kimi bu nəşrlərin böyük əksəriyyəti rusdilli oxucular üçün nəzərdə tutulmuş və soydaşlarımızın dəstəyi ilə Rusiya Dövlət Milli kitabxanasından başlayaraq həmin ölkənin şəhərlərindəki kitabxanalara, elm ocaqlarına, redaksiyalara, diaspor cəmiyyətlərimizə çatdırılmışdı. “Səfərnamə”dən bizə məlum olur ki, müəllif Yekaterinburq şəhər Jeleznodorojnı rayon İcra Hakimiyyəti başçısı Anatoli Zaxaroviç Klimenko ilə görüşür. Ramin Məmmədov Nijnevartovsk dəmir yolu nəqliyyatı milisində xidmət etdiyi zaman həmin Klimenko podpolkovnik rütbəsində Orta Ural Nəqliyyatda Milis İdarəsinin rəisi general-mayor Ari Mixayloviç Pervakovun kadrlar üzrə müavini idi. İndi Klimenkonun fəal həyat tərzini, savadını, bacarığını nəzərə alaraq şərəfli və məsuliyyətli vəzifəyə təyin ediblər. Həmin gün Anatoli Klimenko və Ramin Məmmədov keçmiş iş yoldaşı kimi görüşüb bir çox başqa problemlərlə yanaşı milli məsələyə də toxunurlar. Ramin Məmmədov qeyd edir ki, milli qürur hər bir insanın olduqca incə, ani olaraq zədələnə bilən və ağrılı yeridir. A.Klimenko bildirir ki, biz bunu yaxşı dərk edirik və imkan vermirik ki, regionumuzda milli zəmində konflikt baş versin. Həmin kitabda getmış başqa bir yazıda oxuyruq ki, Ulyanovsk şəhərində “Qolos Azerbaydjana” qəzeti oradaki həmvətənlərimizin layiqli tribunasına çevrilib. Şəhərdəki fəallarımız bu dərgi vasitəsilə Azərbaycan-Qarabağ həqiqətlərini lazımınca təbliğ edirlər.

“Moskva, Sankt-Peterburq... onlar Azərbaycandandır” toplusu bizə yeni-yeni sevindirici, dəyərli məlumatlar açıqlayır. Belə ki, müəllif Moskvada “Azərros” qəzetinin redaksiyasında Qalib Ağayevlə görüşür. Bu həmin Qalib Ağayevdir ki, Azərbaycan Politexnik İnstitutunu bitirib, sabiq Sovet İttifaqının bir çox regionlarında əmək fəaliyyəti ilə məşğul olub. Azərbaycanımızın ağır günlərində vətənə dönüb, milli azadlığımız uğrunda mübarizə aparan xalq hərəkatının cərgələrinə qoşulub, torpaqlarımızın bütövlüyü uğrunda gedən Qarabağ müharibəsində iştirak edib, Ağdam, Ağdərə istiqamətlərində gedən döyüşlərdə hərbi əməliyyatlar aparan döyüşçülər sırasına qoşulub. SSRİ idman ustası Qalib Ağayev boks üzrə yeddi dəfə Respublika çempionu adını qazanıb və Ümumittifaq turnirlərində dəfələrlə müxtəlif prizlərə layiq görülüb, Mingəçevir Boks Federasiyasının yaradıcılarından və rəhbərlərindən biri olmaqla əvvəlki uğurlarını daha da möhkəmləndirib... Hazırda Moskva vilayəti İstra şəhərində Azərbaycan milli mədəni muxtariyyatını yaradır. O, artıq ətrafına fəal soydaşlarımızı, idmançı həmyerlilərimizi birləşdirib, yerli dövlət orqanları və ictimai təşkilatlarla isti münasibətlər yaradıb, məktəbli azərbaycanlılara mədəniyyətimizi, tariximizi, adət-ənənələrimizi öyrətmək üçün Bakıdan dərs vəsaiti də gətirib”.

Ardı növbəti sayımızda

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2014.- 1 iyul.- S.15.