Ramin Məmmədovun əsərlərində

azərbaycançılıq ideologiyası

Rusiyada yaşayan azərbaycanlıların təbliği, onların tanıdılması məqsədilə çoxsaylı kitablar yazan dəyərli soydaşımız Ramin Məmmədov Dağlıq Qarabağ problemi, ermənilərin xalqımıza qarşı həyata keçirdikləri vəhşiliklər barədə müntəzəm olaraq əsərlər, kitablar yazaraq onu oxucularının ixtiyarına verib.

Ümumrusiya Azərbaycanlıları Konqresinin (ÜAK) və Rusiya Azərbaycanlı Gənclər Təşkilatı (RAGT) Murmansk regional şöbəsinin mətbuat katibi, region hökuməti yanında millətlərə dair işlər üzrə Məsləhət Şurasının, Azərbaycan və Rusiya Jurnalistlər İttifaqının üzvü. Əlihüseyn Şükürov yazır ki, Ramin Məmmədovun 15 səhifəlik “Həmvətənlərim, unutmayın!” yazısında qədim zamanlardan bu günə kimi ermənilərin iç üzünü, çirkin əməllərini açıqlayan konkret faktlar gətirilir, onların Xocalıda törətdikləri dəhşətli cinayətlər-soyqırım açıqlanır. İşğal etdikləri rayonlarımızın hər birində qanı su yerinə axıdan erməni cinayətləri oxucu diqqətinə çatdırılır: “Müəllif insanlara müraciətlə yazır ki, Qarabağsız Azərbaycan yoxdur. Qarabağın Ermənistanla sərhədi belə yoxdur. Yaxud götürək onun “Rusiyanın ürəyində” kitabını. Bu toplu da rus dilində yazılıb. Buna baxmayaraq Rusiyadakı həmyerlilərimizin latın qrafikalı əlifbanı zəif bilməsini nəzərə alaraq müəllif kitabın sonunda yeni əlifbamızı və doğma dilimizdə “Qarabag problemi Rusiya nəşrlərində” və “Nasionalizm, şovinizm SSRİ-ni dağıtdı, Rusiyanı da parçalaya bilər” adlı geniş məqalələr təqdim edib. Birinci məqalədə deyilir ki, Rusiya ictimaiyyətinə Qarabağ probleminə dair geniş məlumatları çatdıran “AzərRos-Rusiya azərbaycanlıları” və “Azərbaycan Konqresi” qəzetləridir. “AzərRos” qəzetində “Bakıda 1918-ci il mart hadisələri: əslində bu necə olub”, “1990-cı ilin Qara yanvarı”, “Xocalı: ötən əsrin ən qəddar faciəsi”, “Türkmənçay sülh müqaviləsi” səpgili yazılar mütəmadi dərc olunur. Qəzetin 2002-ci il 2-ci sayında Moskvalı yazıçı Əbdül Hüseynovun müsahibəsi dərc edilib. Burda Əbdül Hüseynov haqlı olaraq dəhşətli Xocalı faciəsini Xatın faciəsinin analoqu kimi göstərir. O, açıqlamasında söyləyir ki, 1998-ci ildə Bakıda Hərbi Nəşriyyatda ona Xocalıda ermənilərin törətdikləri soyqırımı əks etdirən videolentlər təqdim olunub. Əbdül Hüseynov çəkilişlərə baxdıqdan sonra sarsıntı keçirdiyini etiraf edir. Və ermənilərin azərbaycanlıları məruz qoyduqları soyqırımla bağlı ayrıca kitab yazmaq qərarına gəldiyini bildirir”. Əlihüseyn Şükürov yazır ki, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor Hilal Muxtarovun 100 illik yubileyinə həsr olunmuş “Elm fədaisi” adlı 224 səhifəlik kitabda alimin elmi nailiyyətləri barədə zəngin faktlar, onun haqqında məşhur elm xadimlərinin fikirləri, dost və qohumlarının xatirələri, fotoşəkillər toplanıb: “Məsələn, dunya şöhrətli akademiklər, Nobel mükafatçıları N.Q.Basov, A.M.Proxorov, AMEA-nın akademiki Maksud Əliyev və başqaları onun elmi işini yüksək qiymətləndiriblər. A.M.Proxorov alim haqqında yazır ki, Hilal Muxtarovun elmi araşdırmaları nəticəsində bizim ölkədə və onun hüdudlarından kənarda təcrübədə qaz radiospektroskopiyası molekulunun izometrlər əmələ gətirən mikrodalğalı spektroskopiyasının əsaslı tədqiqatlarının dönüş nöqtəsi qoyulub. Hilal Muxtarov elm öyrənməklə yanaşı, gəncləri də elmlə məşğul olmağa ruhlandırıb. Öz övladlarının da hamısını elm yolu ilə istiqamətləndirə bilib”. Əlihüseyn Şükürov qeyd edir ki, Ramin Məmmədov ölkəmizin və xalqımızın Böyük Vətən müharibəsindəki misilsiz xidmətlərinin təbliğinə öz yaradıcılığında kifayət qədər yer ayırıb. Onun qələbənin 65 illiyinə həsr etdiyi “Müharibə yox, sülh olsun!” kitabı da bu qəbildəndir: “Toplunun səhifələrini vərəqlədikcə, azərbaycanlıların Böyük Vətən müharibəsi cəbhələrində göstərdikləri igidliklərdən, arxa cəbhədəki fədakar əməyindən bəhs edən məqalələrdə, müharibə veteranlarının, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına layiq görülmüş soydaşlarımızın hünəri barədə maraqlı və yığcam portret oçerklərdəki faktları oxuduqca insanda bir coşqunluq hissi yaranır. Kitab xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin müharibə veteranları haqqında fikirləri ilə açılır. Burada həm də Azərbaycan neftçilərinin cəbhəyə töhfəsi barədə dörd dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı, marşal G.K.Jukovun fikirləri, eləcə də bəzi statistika məlumatları yada salınır. Kitabda Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himninin rusca mətninin verilməsini də alqışlamaq lazımdır. İki dəfə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Həzi Aslanov haqqında məqalədə bu vətən oğlunun sərkərdəlik qabiliyyəti, şəxsi igidliyi və tank briqadasının xüsusi polkuna komandirlik məharəti barədə maraqlı faktlar, əlbəttə Rusiyadakı həmvətənlərimiz və rusdilli oxucular üçün daha maraqlı olacagına şübhə yoxdur. Bizim xalqın yetirmələrinin döyüş bacarığı, mərdlik və cəsarəti bu yazılarda lazımınca təbliğ olunur. Özü də təkcə kişilərimiz yox, igid qadınlarımız da. İkinci dünya müharibəsində döyüşən orduda xidmət etmiş Azərbaycan qızlarından bir neçəsi haqqında topluda maraqla söhbət açılır. Qadın təyyarəçilərimizdən Züleyxa Seyidməmmədova, Leyla Məmmədbəyova, Moskvanın müdafiəsində iştirak etmiş və 1941-ci ildə əsir düşmüş, əsirlikdən qaçıb partizanlara qoşulub faşizmə qarşı mübarizəni davam etdirmiş və döyüşlərin birində həlak olmuş tibb bacısı Aliyə Rüstəmbəyova, snayperçi Ziba Qəniyeva, tibb bacıları Züleyxa Rzayeva, Pakizə Manafova, Şəfiqə Əhədova və başqaları haqqında yazılmış qısa məqalələr maraqla oxunur və qəhrəmanın daxili aləmini açır. Bununla kifayətlənməyən, qürbətdə məskunlaşmış soydaşlarımızı həmişə arayıb-axtaran qələm əhli kimi Ramin Məmmədov Rusiyanın müxtəlif əyalətlərində yaşayan, artıq yaşa dolmuş müharibə veteranlarına da bu topluda xeyli səhifə ayırıb. Bu münvalla Voronej şəhər Levoberejni rayonunun Fəxri vətəndaşı, müharibə əlili, 93 yaşlı Məmməd Cəbrayılov, biologiya elmləri doktoru, professor, SSRİ-nin fəxri ixtiraçısı, Rusiyanın əməkdar elm xadimi, uzun illərdir Borovsk şəhərində (Kaluqa vilayəti) Ümumrusiya Kənd Təsərrüfatı İnstitutunda çalışan, 90 yaşlı Əli Əliyev, pedaqogika elmləri doktoru, professor, Moskvada yaşayan, Rusiya Təhsil Akademiyasının müxbir-üzvü , Beynəlxalq Təhsil Tarixçiləri Komitəsinin üzvü, 90 yaşlı Qədriyə Səlimova, Moskvada yaşayan, uzun illər trolleybus sürücüsü işləmiş, 89 yaşlı Müseyib Əliyev kimi müharibə veteranlarını səfərləri zamanı axtarıb tapmış və bu topluda onların hər birinə dair ayrıca oçerk vermişdir. 2011-ci ildə birinci, ikinci və 2013-cü ildə üçüncü nəşrləri işıq üzü görmüş “Odlar Yurdunun övladları Rusiya tarixində” ensiklopedik kitabında Ramin Məmmədovun əvvəlki kitablarında getmiş materialların əksəriyyəti sistemləşdirilib və son illərdə etdiyi səfərləri zamanı topladığı məlumatlar da əlavə edilib. Rusiyanın 100-ə yaxın şəhərində fəaliyyət göstərən, yaxud vaxtilə orada çalışmış, lakin əbədiyyata qovuşmuş alimlər, dövlət xadimləri, deputatlar, iqtisadiyyatın ən müxtəlif sahələrində çalışan mütəxəssislər, hərbçilər, polislər, diaspor icmaları, onların mətbu orqanları, rəhbərləri, fəalları, bir sözlə Rusiyanın ən ucqar bölgələrində çoxdan və yenicə yaranmış Azərbaycan mədəniyyət mərkəzləri, ən uzaq diyarlarında uzun illər boyu yaşayan və əmək cəbhəsində uğurlara nail olan fərasətli, qeyrətli, bir çox çətinlikləri dəf etməyi bacaran həmvətənlərimiz-700-dən çox adamın hər birinə dair ayrıca portret-oçerk yazılıb. Bir məsələni qeyd etməyə bilmirəm. Belə ki, həmin kitabın birinci nəşri əslində iki cilddə çıxmalı idi. Lakin müxtəlif səbəblərdən müəllif kiçik şriftlə 496 səhifədən ibarət toplunu nəşr etdirməklə əsas məqsədinə nail oldu. Sevindirici haldır ki, bu gün həmin ensiklopedik kitab Rusiyanın Dövlət kitabxanasında və əyalət kitabxanalarında, diaspor icmalarımızda, əlbəttə, öz ölkəmizin də əksər kitabxanalarında, mərkəzi kitab mağazalarında oxucuların istifadəsinə təqdim olunub. “50-ci bahardan boylananda” kitabında “Azərbaycan Rusiya nəşrlərində”, “Ürəklər Vətənə bağlı”, “Bizdən uzaqlarda...”, “Bu gün ermənilər bizə qarşı böyük saxtakarlıq edirlər”, “Azərbaycanın mövqeləri möhkəmlənir” və s. kimi yazılar gedib. Materialların adlarından göründüyü kimi əsas məqsəd ölkələrimiz arasında inkişaf edən əlaqələri və diaspor icmalarımızın işini göstərməkdir. Eləcə də Ramin Məmmədovun müəllifi olduğu məqalələrin, oçerklərin, elmi-publisistik yazıların və kitabların siyahısı verilib. Həmvətənlərimiz Tümen vilayətində” adlı toplunun birinci nəşrində Bakıda və Rusiyada rusca işıq üzü görmüş xeyli kitabların üz qabığının birinci səhifəsinin şəkli və hər topluya dair bir-iki səhifəlik açıqlama verilib. Zaqafqaziyada ən böyük sayılan Azərbaycan Rus İcmasının fəaliyyətindən, onun keçirdiyi, yaxşı mənada, əks-səda doğuran qurultaylardan, başqa tədbirlərdən bəhs edən ayrıca yazı da bu nəşrdə təqdim olunub. Belə açıqlamalar həm də, “Bakıda bir nəfər də olsun rus məktəbi qalmayıb, rusları qovublar” deyən Jirinovski kimi danışığına, hərəkətlərinə nəzarəti itirmiş və başqa bizə məlum olan və olmayan böhtançılara, millətlərarası münaqişələri qızışdıranlara müəllifin mesajıdır. Beləliklə oxuculara bildirilir ki, təkcə son on ildə Moskvada və başqa şəhərlərdə işıq üzü görmüş “Heydər Əliyev”, “Sabit Orucov”, “Əziz Əliyev”, Fərman Salmanovun “Kəşf kimi həyat”, Çingiz Hüseynovun “Doktor N”, Stanislav Çernyavskinin “Azərbaycanın yeni yolu” və “Azərbaycan: istiqamət seçimi”, Yaqut Nemətovun “Təhsil XXI əsrdə”, Valeri Tatarintsevin “Kişi”, Əbdül Hüseynovun “XX əsrin 100 məşhur azərbaycanlısı”, Bakıda İvan Tretyakovun “Qadın Allahı”, Aidə Feyzullayevanın “Azərbaycan yazıçıları Rusiyada”, Yelizaveta Qasımovanın “Öz torpağım (Azərbaycanın rus oğulları)”, A.Qritçenkonun “Həlak olmuşlara əbədi xatirə” adlı kitablar rusdilli vətəndaşlar üçün nəzərdə tutulub. Bir qədər irəliyə gedərək qeyd etmək istərdim ki, 2011-ci ildə işıq üzü görmüş “Odlar Yurdunun övladları Rusiya tarixində” adlı ensiklopedik oçerklər kitabının səhifələrində də Ramin Məmmədov Yuri Pompeyevin “Qarabağ gündəliyi”, Aleksandr Qoryaninlə Aleksandr Sevastyanovun “Ruslara azərbaycanlılar və Azərbaycan haqqında”, İlqar Məmmədovla Tofiq Musayevin “Erməni-Azərbaycan münaqişəsi”, Musa Mərcanlının “Erməniçilik, Rusiya, Qafqaz” kitablarına dair məlumatlara da xüsusi yer ayırmış, açıqlamalar verib. Ümumiyyətlə Ramin Məmmədov hələ lap gənc vaxtlarından öz təcrübəsində azərbaycançılığa dair rusca nəşrlərin yayılmasına, təbliğ olunmasına geniş yer verib. Belə ki, adı çəkilən sahəyə dair kitabları o hələ Sovet dövründə hər dəfə Bakıdan məzuniyyətdən qayıdarkən Rusiyaya aparması və orada yayması bizə məlumdur”.

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2014.- 9 iyul.- S.15.