Son illərdə Azərbaycan diasporu

bir çox uğurlara imza atıb

Vüqar Əhmədov: “Diasporumuzun formalaşmasında sanki bir yenilənmə var”

Müasir dövrümüzdə Azərbaycan diasporunun formalaşıb inkişaf etməsində təkcə müvafiq qurumların deyil, eləcə də bu sahə ilə məşğul olan ayrı-ayrı qeyri-hökumət təşkilatlarının rolu az deyil. Müntəzəm olaraq müxtəlif ölkələrə səfərlər edən həmin təşkilat nümayəndələri təmasda olduqları insanlarla söhbətlərində Azərbaycan həqiqətləri, Dağlıq Qarabağ probleminin əsl mahiyyəti, eləcə də Xocalı soyqırımı barədə xarici ölkələrdən olan həmkarlarında dolğun və ətraflı məlumat yaradır, onları Azərbaycanın haqq işi uğrunda mübarizəyə cəlb edirlər. Bu sahədə fəaliyyət göstərən təşkilatlardan biri də Azərbaycan-Amerika Gəncləri İctimai Birliyidir. İctimai Birliyin sədri Vüqar Əhmədov “OLAYLAR”-a verdiyi müsahibədə rəhbərlik etdiyi təşkilatın Azərbaycanın təbliği istiqamətində qarşısında duran yeni vəzifələri barədə danışıb. O, Azərbaycan diasporunun mövcud durumu, gənclərin bu sahəyə olan marağı, eləcə də diaspor təşkilatlarının gənclərin potensialından nə dərəcədə istifadə edib-etmədiyi məsələsinə də aydınlıq gətirib.

-Vüqar müəllim, rəhbərlik etdiyiniz Azərbaycan-Amerika Gəncləri İctimai Birliyi (AAYSA) olaraq müntəzəm şəkildə Azərbaycanın təbliği ilə bağlı müxtəlif ölkələrdə tədbirlər keçirirsiniz. Yaxın vaxtlar üçün belə layihələr, tədbirlər gözlənilirmi?

-Bu yaxınlarda baş tutan belə bir beynəlxalq tədbir kimi Türkiyənin İstanbul şəhərində keçirilən Qara Dəniz Ölkələri Gənc Liderlərinin Forumunu qeyd etmək olar. Məlumat üçün qeyd edim ki, birinci Forum 2013-cü ildə Bakıda keçirilmişdir. Bakıdan sonra növbəti toplantının qardaş ölkə Türkiyədə keçirilməsi qərara alınmışdı. Dünyanın müxtəlif ölkələrindən olan 25 nəfər gəncin bir araya gələrək bölgədə gənclərin əməkdaşlığının genişləndirilməsi ətrafında apardığı müzakirələr əsas məqsədlərdən hesab olunurdu. Forum Xocalı soyqırımının ildönümünə təsadüf etdiyindən toplantı öz işinə Xocalıda həlak olan insanların xatirəsini bir dəqiqəlik sükutla yad olunması ilə başladı. Daha sonra Forumun ilk sessiyası zamanı “Xocalıya Ədalət” Beynəlxalq Kampaniyasının təqdimatı keçirildi. Deyərdim ki, ilk dəfədir beynəlxalq platformada biz Xocalıya ədalət təqdimatına nail olduq. Bu qəbildən olan tədbirləri bu il dünyanın müxtəlif ölkələrində, o cümlədən Birləşmiş Ştatlarda da davam etdirəcəyik. Qarabağ münaqişəsi, Xocalı soyqırımı, Azərbaycanın haqq səsini dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq üçün bundan sonra da fəaliyyətimizi davam etdirəcəyik.

-Xarici ölkələrə səfərləriniz zamanı həmin ölkələrdəki Azərbaycan diasporunun vəziyyəti ilə tanış olursunuzmu və təssüratlarınız necədir?

-Son illərdə xaricdəki Azərbaycan diasporu bir çox uğurlara imza atıb. Deyərdim ki, diasporumuzun formalaşmasında sanki bir yenilənmə var. Bura da mən daha çox diaspora hərəkatına yeni qoşulan xaricdə yaşayan və təhsil alan gənclərimizi, yeni yaranan təşkilatların rolunu aid etmək istəyirəm. İstər Xocalı soyqırımı, istər Qarabağ həqiqətləri, istərsə də Azərbaycan mədəniyyətinin və incəsənətinin təbliği ilə bağlı hər il onlarla yadda qalan tədbirlər, aksiyalar və görüşlər keçirilir. Təbii ki, bu fəaliyyətlər öz-özlüyündə Azərbaycanın müsbət təbliği və qarşılaşdığımız işğal faktları haqqında dünya ictimaiyyətini məlumatlandırmaq yönündə atılan mühüm addımlardı. Lakin, burada məni narahat edən digər məsələ odur ki, heç də xaricə təhsil və çalışmağa gedən gənclərimizin hamısı orada müsbət fəaliyyətlə məşğul olmurlar. Getdikləri ölkədə Azərbaycandakı problemləri siyasiləşdirərək özlərinə nüfuz qazanmağa çalışırlar. Lakin bir məsələni unudurlar ki, bu hərəkətləri onlara nə yaşadıqları cəmiyyətdə, nə də öz ölkələrində hörmət gətirməyəcək. Mən daha çox bizim diasporumuza yaşadıqları ölkələrin cəmiyyətlərinə dərindən nüfuzetməyə, orada lazımlı peşəkar bir mütəxəssisə çevrilmələrini tövsiyyə edərdim. Belə olan halda onlar yeri gələndə Azərbaycanın milli maraqlarını daha çox müdafiə edə bilərlər. Təbii ki, bu illərlə zəhmət tələb edir. Məncə elə lobbiçilik ənənəsini yaratmaq üçün illərlə məqsədyönlü şəkildə çalışmaq lazımdır. Lakin eyni zamanda yaşadıqları ölkələrin cəmiyyətlərinə dərindən nüfuz edərək öz milli kimliyini unutmamaq ən vacib məsələdi. Bunu hər zaman yaşatmaq və milli kimliyini qoruyaraq yaşadıqları cəmiyyətin bərabər hüquqlu üzvünə çevrilmək olar. Digər toxunmaq istədiyim məsələ xaricdə yaşayan diaspora və Azərbaycanda fəaliyyət göstərən, ölkəmizin təbliği işində çalışan təşkilatlar arasındakı fikir ayrılığı ilə bağlıdır ki, bu da məni narahat etməyə bilmir. Təbii ki, xaricdə yaşayan diasporanın ölkəmizi layiqincə təmsil etmək üzərinə düşən ən vacib vəzifəsidir. Lakin bununla yanaşı xarici ölkələrə Azərbaycanı təbliğ etmək üçün gələn təşkilatlara və şəxslərə də diaspora hər zaman dəstək olmalıdı, onlarla sıx əməkdaşlıq etməlidi.

-Bəs diaspor təşkilatları xarici ölkələrdə təhsil alan gənclərin potensialından istifadə edirlərmi?

-Hesab edirəm ki, bu gün xaricdə təhsil alan gənclər artıq özləri çox effektiv şəkildə təşkilatlanırlar və onların təşəbbüsləri ilə dünyanın müxtəlif ölkələrində Azərbaycan cəmiyyətləri yaranır. Azərbaycan gənclərinin və tələbələrinin diasporaya qoşulması açıqcası bu hərəkata yeni nəfəs gətirdi. Xarici dilləri bilən, müasir informasiya kommunikasiya vasitələrindən effektiv istifadə edə bilən, dünyanın ən aparıcı universitetlərində təhsil almış gənclərin istər akademik dairələrdə, istərsə də ictimai-siyasi məkanda apardığı təbliğatın əminəm ki, müsbət nəticılərini hələ on illiklərdən sonra da hiss edəcəyik. Əsas məsələ bu şəbəkələşmənin davamlı olması və əməkdaşlığın gücləndirilməsidir. Gənclərin diaspora hərəkatına qoşulmağının digər üstünlüyü ondan ibarətdir ki, onların yaşadıqları cəmiyyətin yeni üzvü olaraq oraya inteqrasiya olmağa və yeni nəsil kimi gələcəkdə orada yaşamağa şansları var. Bu isə onlara gələcəkdə yaşadıqları ölkənin bərabərhüquqlu üzvü olmağa və Azərbaycanın təbliğində yaxından iştirak etməyə imkan verir.

-Ümumiyyətlə, gənclər diaspor hərəkatında nə dərəcədə fəaldırlar?

-Əvvəlki illərlə müqayisədə bu gün demək olar ki, gənclər diaspor hərəkatında daha da fəallaşıblar. Xaricdə təhsil alan gənclərin dövlət proqramının qəbulu, eyni zamanda xaricdə təhsil alan Azərbaycanlı gənclər təşkilatlarının fəaliyyətinin gücləndirilməsi gənclərdə diaspora hərəkatına marağı artırıb. Digər tərəfdən Azərbaycan gəncliyi dövlət proqramı və digər proqramlar bu gün gənclərin diaspor hərəkatında və xaricdə Azərbaycanın təbliğ olunması istiqamətində atdığı addımlara dəstək verir. Bütün bu tədbirlər və təşəbbüslər gəncləri diaspora işinə daha da həvəsləndirir və əlavə stimul verir.

-Bu günlərdə Xocalı soyqırımının 22-ci ildönümü qeyd edilir. 22 il ötməsinə baxmayaraq hələ də bu faciəni dünyada tam mənada tanıda bilməmişik. Siz konkret hansı təkliflər irəli sürərdiniz ki, həmin addımları atmaqla soyqırımı tanıtmaq istiqamətində daha ciddi irəliləyiş əldə etmək olar?

-Xocalı faciəsindən 22 il ötsə də, bu faciənin tanıdılması üçün fəal beynəlxalq kampaniya son 5-6 ildə güclənib. Təbii ki, burada Azərbaycan dövlətinin dəstəyi və iradəsi müstəsna rol oynayır. Lakin gənclər və tələbələr, qeyri-hökumət təşkilatları da bu prosesdə fəal olmalıdır. Bizim Xocalı soyqırımını tanıtdırmaq üçün daha çox şansımız var, Belə ki, bu ən yaxın tarixdə baş verən hadisədir. Burada əsas məsələ lobbi qrupları ilə ünvanlı işləmək, müntəzəm şəkildə Avropa və Birləşmiş Ştatlar parlamentlərində, eyni zamanda beynəlxalq təşkilatlarda Xocalı soyqırımını gündəmə gətirməkdir. Biz nail olmalıyıq ki, hər il dünyanın nüfuzlu siyasətçiləri, dövlət başçıları və beynəlxalq təşkilatları Xocalı ilə bağlı müraciətlər etsinlər. Soyqırımla bağlı bu gün kifayət qədər fotofaktlar və dəlillər var. Ermənilər də bu fakt qarşısında aciz qalıb söz tapa bilmirlər. Hesab edirəm ki, soyqırımın tanıtımı istiqamətində səylərimizi artırmalıyıq. Gec və ya tez bu sahədə real nəticələr əldə olunacaq.

-Bu gün Azərbaycan diasporu yeni imkanlar, taktiki gedişlərdən, hücum taktikasından tam istifadə edirmi?

-Bu istiqamətdə deyərdim ki, işləri bir qədər surətləndirmək çox vacibdi. Bizim müdafiədən çox hücuma daha çox əsasımız var. Torpaqlarımız hələ də işğal altındadır, Bizə qarşı ermənilərin törətdikləri vəhşiliyi sübut edən faktlar var. Ermənilər artıq psixoloji, siyasi və diplomatik müstəvidə uduzduqlarının fərqindədirlər. İndiki məqamda biz hücum taktikasını daha da gücləndirməliyik.Yalnız ildönümlərində deyil, hər ay müxtəlif tədbirlər və təşəbbüslərlə çıxış etmək lazımdı. Düşünürəm ki, Azərbaycan dövləti də bu istiqamətdə olan təşəbbüslərə maddi və mənəvi dəstəyini artırmalıdı. Azərbaycan tərəfi Ermənistandan qat-qat güclü tərəfdi. Bu gücü daha çox nümayiş etdirmək üçün diplomatik və beynəlxalq səviyyədə hücum taktikasını artırmalıyıq. Ermənilər bütün sahələrdə və səviyyələrdə təzyiqləri gündəlik hiss etməlidi. Bunun üçün artıq Azərbaycanda həm mütəxəssis potensialı var, həm də sözümüzü deyə biləcək gənclər və diaspora fəalları mövcuddur.

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2014.- 1-3 mart.- S.15.