Heydər Əliyev və
Azərbaycan diasporası
Dövlət diaspor təşkilatlarının
akademik fəaliyyət istiqaməti götürməsi,
lobbiçiliyin
qurulması məsələlərinə xüsusi diqqət
ayırır
Azərbaycan
diasporunun tarixən keçdiyi yol uzun bir zaman məsafəsində
tarixi araşdırmalar zamanı aydın və dolğun
görünür. Baş verən inteqrasiya prosesləri
dünyanın müxtəlif regionlarında yaşayan həmvətənlərimizin
daha sıx şəkildə birləşməsini zərurətə
çevirir. İndi azərbaycanlıların ideya - siyasi
birliyi yalnız ölkəmizin milli maraqlarından irəli gələn
məsələ deyil, həm də müasir dünyada gedən
ictimai - siyasi proseslərin tələbi ilə ortaya
çıxan zərurətdir. Xarici ölkələrdə
yaşayan azərbaycanlıların sürətlə təşkilatlanması
prosesi müşahidə edilir. Azərbaycan dövlətinin bu
proseslərə dəstəyi var. Dövlətlə diaspor təşkilatlarının
tandemli işi sayəsində fəaliyyətdə koordinasiya
iş planı formalaşıb.
Təşkilatlanmış Azərbaycan cəmiyyətlərinin
fəaliyyət göstərdikləri ölkələrin
ictimai - siyasi həyatında fəal iştirakının təmin
olunması diaspor quruculuğu işinin ən mühüm məsələlərindəndir.
Bu məqsədlə ötən dövrdə
soydaşlarımızın yaşadıqları ölkələrdə
keçirilən seçkilərə təsiretmə mexanizmlərinin
hazırlanmasına nail olmaq üçün müəyyən
işlər görülüb və uğurlu nəticələr
qazanılıb. Diasporamız əldə etdiyi uğurları
Ulu öndər Heydər Əliyevə borcludur. Heydər
Əliyev ölkənin ictimai-siyasi həyatının
bütün sahələrində sürətli inkişafa
aparan köklü islahatlara yol açdı. Azərbaycan
qısa vaxt ərzində iqtisadi göstəricilərinə,
intellektual potensialına görə SSRİ miqyasında ön
sırada yer tutdu. Dahi Öndər Heydər Əliyevin
ardıcıl surətdə apardığı islahatlar
yalnız iqtisadi sahəni əhatə etmirdi. Bu köklü dəyişikliklər
elm və təhsildə, mədəniyyətdə də
böyük sıçrayışlarla nəticələndi.
Azərbaycanda elmin inkişafının
stimullaşdırılması istiqamətində bir çox
mühüm addımlar atıldı. Respublikada azad fikirli
ziyalıların təqibinə birdəfəlik son qoyuldu. Təsadüfi
deyil ki, məhz Ulu Öndər Heydər Əliyevin uzaqgörənliyi
sayəsində 1969-cu ildən Sovet İttifaqı
dağılana kimi Azərbaycanda bir nəfər də olsun
dissident qeydə alınmayıb. Azərbaycan müstəqillik
əldə etdikdən sonra dövlətin qarşısın
da duran əsas vəzifələrdən biri də xarici
ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların təşkilatlanması,
onların ölkəmizin ümumi maraqlarının müdafiəsi
işinə cəlb edilməsi olub. 1993-cü ildə
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlişi,
digər sahələrdə olduğu kimi, diaspor quruculuğu
işində də əsaslı dönüş yaratdı.
Ümummilli lider bütün xarici səfərlərində Azərbaycan
diasporunun nümayəndələri ilə
görüşür, onların problem və
qayğıları ilə maraqlanır, onları yenicə
müstəqillik qazanmış respublikamızın tarixi mənafelərinin
reallaşdırılması prosesində fəal iştirak etməyə
çağırırdı. Beləliklə, Azərbaycan
diasporu yeni bir inkişaf yoluna qədəm qoydu. Bu yolun əsası
Ulu Öndər Heydər Əliyev tərəfindən müəyyənləşdirildi
və davamlı olaraq həyata keçirilir. Böyük
şəxsiyyət Heydər Əliyevin uzaqgörən
müdrik siyasəti dünya ölkələrində Azərbaycanın
tanımasına böyük yollar açmış oldu.
Dünyanın hər bir nöqtəsində
formalaşmış Azərbaycan diasporu məhz Heydər
Əliyevin diaspora quruculuğu siyasətinin məntiqidir.
Ümummilli Lider Heydər Əliyev “Xaricdə Yaşayan Azərbaycanlılarla
İş üzrə Dövlət Komitəsinin
yaradılması haqqında” Fərman imzaladı. Fərman Azərbaycan
diasporunun fəaliyyətinin mütəşəkkil qaydada əlaqələndirilməsi,
dünya azərbaycanlılarının siyasi və ideoloji
birliyinin təminatı baxımından müstəsna əhəmiyyyət
kəsb edən mühüm tarixi sənəd oldu. Xarici
Ölkələrdə Yaşayan Azərbaycanlılarla
İş üzrə Dövlət Komitəsinin
yaradılması bu sahədə olan problemlərin aradan
qaldırılması istiqamətində əhəmiyyətli
addımlar atmağa və Azərbaycan diasporunun fəaliyyətini
milli maraqlarımızın gerçəkləşdirilməsi
istiqamətində mərkəzləşdirməyə imkan
verdi. Ulu öndərin ideyaları özündən sonrakı
mərhələlərdə də davam etdirilməsi diaspora
quruculuğuna töhfələrini verir. Bu gün Azərbaycan
diasporu ABŞ, Fransa, Misir, Avstraliya, Gürcüstan, Moldova,
Avstriya, İslandiya, Niderland, Almaniya, İspaniya, Norveç,
Belarus, İsveç, Özbəkistan, Belçika, İsrail,
Polşa, Birləşmiş Ərəb Əmirliyi,
İsveçrə, Qazaxıstan, İtaliya kimi onlarla dövlətlərdə
fəaliyyət göstərir.
Prezident
İlham Əliyev və Azərbaycan diasporu
Prezident İlham Əliyevin Azərbaycanda hakimiyyətə
gəlməsindən sonra diaspora quruculuğu sahəsində
nailiyyətlərimizin davamı gəldi. İndi dünya azərbaycanlıları
arasında təşkilatlanma özünün ən yüksək
səviyyəsindədir. Əldə edilən nəticələr
də dövlətimiz tərəfindən lazımi şəkildə
qiymətləndirilir. Diasporun əsas prinsipi milli-mənəvi
dəyərlərimizin qurunması, təbliği və digər
məsələlərdən ibarətdir. Diaspor təşkilatlarımız
eyni zamanda güclü Azərbaycan lobbisinin formalaşması
istiqamətində fəaliyyət göstərir. Bu istiqamətdə
də müxtəlif xarici ölkə kütləvi informasiya
vasitələri, beynəlxalq təşkilatlar,
ayrı-ayrı ölkələrin ictimai qurumları,
qeyri-hökumət və siyasi təşkilatlar,
dövlət orqanları ilə əməkdaşlıq
qurulur. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham
Əliyev xarici siyasətdə mütəşəkkil diaspor
quruculuğuna, soydaşlarımızın milli-mənəvi
birliyinin təmin olunmasına mühüm diqqət yetirir.
Dövlət başçısının bu sahədə həyata
keçirdiyi siyasət yaxın gələcəkdə Azərbaycan
diasporunun daha da möhkəmlənərək, ən
ağrılı yerimiz olan Dağlıq Qarabağ probleminin
sülh yolu ilə həllində yaxından iştirak edəcəyindən
xəbər verir. Diaspor quruculuğu ümummilli iş
olduğundan, hər birimizin öz imkanları daxilində bu
prosesə yardım göstərməyi vacibdir. Azərbaycançılıq
ideyasının harada yaşamasından asılı olmayaraq, hər
bir soydaşımızın şüurunda özünə
möhkəm yer tutması üçün əlimizdən gələni
etməliyik. Xalqımızın taleyüklü məsələləri
ilə bağlı həqiqətlərin dünya ictimaiyyətinə
çatdırılmasında bu amilin çox mühüm rol
oynayacağına əminik. Azərbaycan diasporasının
formalaşması, azərbaycançılıq
ideyalarının və həmrəyliyin inkişaf etdirilməsində
Heydər Əliyev fondunun prezidenti, millət vəkili Mehriban
Əliyevanın da çox böyük xidmətləri var. Bu
yöndə Mehriban xanımın gördüyü işlər
təqdirəlayiqdir və bu ölkədə diasproumuzun fəaliyyətinin
güclənməsinə təkan verir. Hazırda beynəlxalq birliyə qətiyyətlə
inteqrasiya edən Azərbaycanda dinamik inkişaf sürətlə
davam edir. Bu amil xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıları
daha da fəal olmağa sövq edərək, diaspora
quruculuğu işinə yeni məzmun verir. Məhz bu
baxımdan, görülən işlərin azərbaycançılıq
ideologiyasının inkişafına, dünyanın müxtəlif
ölkələrində yaşayan həmvətənlərimiz
arasında birliyin möhkəmlənməsinə öz
töhfəsini verəcəyi şübhəsizdir. Bu gün özlərinin milli
varlıq və mənsubiyyət hisslərini daxilən dərk
edən soydaşlarımız getdikcə bir-birilərinə
daha çox yaxınlaşırlar və onlara dayaq duran Azərbaycan
dövlətini hər an özlərinə etibarlı arxa
sayırlar. Buna görə də, bütün dünya azərbaycanlıları
müstəqil Azərbaycan Respublikası ilə böyük fərəh
və milli qürur hissləri keçirirlər. Azərbaycan
diasporası bu gün demək olar ki, dövlətimizin xarici
siyasətinin ana qolnu təşkil edir. Milli
maraqlarımızın dəstəklənməsində və
qorunmasında diasporanın əhəmiyyəti
böyükdür. Bu yöndə Prezident İlham Əliyevin
Azərbaycanın digər ölkələrdəki səfirlikləri
və diplomatik nümayəndəlikləri
qarşısında qoyduğu vəzifələr təqdir
edilir. Prezidentin tövsiyyəsilə diplomatik nümayəndəlik
və səfirliklərlə diasporanın koordinasiyalı
işi qurulub. “Biz istəyirik ki, siz
yaşadığınız ölkələrdə güclənəsiniz,
daha möhkəm mövqeyə sahib olasınız. Siyasi aləmdə,
biznesdə, bu ölkələrin mədəni həyatında
sizin möhkəm mövqeyiniz Azərbaycanın adının
daha da yüksəlməsi deməkdir. Ölkəmiz
haqqında həqiqətlər daha dolğun şəkildə
dünya ictimaiyyətinə çatdırılmalıdır.
Əlbəttə, hər bir ölkənin səfirliyi
vardır və bu səfirlik ölkənin maraqlarını təmsil
edir. Amma diaspor üzvləri də Azərbaycanın
elçiləridir. Sizin fəaliyyətinizdən çox
şey asılıdır. Siz Azərbaycana dəstəksiniz,
Azərbaycanın da hökuməti və dövləti sizə
dəstəkdir” - deyə Prezident İlham Əliyev diaspor
üzvləri qarşısında etdiyi nitqində
bildirmişdi. Bütün bunlar bir daha göstərir ki,
dövlətimizin diasporaya verdiyi yüksək önəm Azərbaycanın
dünyada daha yaxşı tanıdılmasında mühüm
əhəmiyyət kəsb edir. Dövlətin davamlı və
ardıcıl dəstəyi Azərbaycan diasporunun təbliğat
imkanlarını daha da genişləndirir, diaspor təşkilatlarının
zəngin informasiya bazası ilə təmin olunmasına dəyərli
töhfələr verir. Artıq Azərbaycan diaspor təşkilatlarının
fəaliyyətində yeni mərhələ keçib. Təşkilatlanma
mərhələsini arxada qoymuş diasporumuz daha yüksək,
akademik fəaliyyət dönəminə
qədəm qoyub. Azərbaycan həqiqətlərinin təbliğində
müasir informasiya texnologiyalarının tətbiqi, xaricdəki
azərbaycanlıların inteqrasiyasının sürətləndirilməsi,
digər xalqların diasporları ilə əməkdaşlığın
inkişaf etdirilməsi, türk dünyasının birliyi
ideyalarının yayılması və həyata keçirilməsi,
lobbi quruculuğu yönündə vacib addımlar
atılır. Azərbaycan Respublikasının Prezident
İlham Əliyev Dünya Azərbaycanlılarının III
qurultayındakı çıxışında xarici ölkələrdə
yaşayan azərbaycanlıların ictimai-siyasi fəallığının
yüksəldilməsi, Azərbaycan diaspîrunun iqtisadi və maliyyə
gücünün artırılması kimi bir sıra
tövsiyələr verib. Dövlət diaspor təşkilatlarının
akademik fəaliyyət istiqaməti götürməsi,
lobbiçiliyin qurulması məsələlərinə
xüsusi diqqət ayırır. Bu isə hər kəsi
sevindirir.
Azərbaycan
Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına
Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə
çap edilmişdir
Olaylar.-
2014.- 14 noyabr.- S.3.