Vətənpərvərlik: Vətənə
sadiq olmaq, Vətəni sevmək, torpağa bağlı olmaq
Heydər Əliyev: “Hər bir gənc
öz kökünə sadiq olmalıdır. Bizim öz
kökümüz çox sağlam kökdür və biz
onunla fəxr edə bilərik”
Gənclərin milli mənlik şüuru vətənpərvərlik
hisslərinin fövqündə dayanan başlıca faktordur. Gənclərdə
milli mənlik şüuru sağlam əsaslara söykənərək
inkişaf edirsə, dövləti hansısa mümkün
potensial təhlükələrdən qorumaq imkanları da birə
beş artır. Gənclərin vətənpərvərlik,
dövlətimizə və xalqımıza məhəbbət
ruhunda tərbiyə edilməsi ən mühüm sahələrdən
biridir. Bütün tərbiyə işini həyatla əlaqələndirmək
üçün məktəbdə ictimai inkişaf
qanunları şagirdlərə başa salınmalı, məktəbliləri
xalqımızın adət-ənənələrinə
hörmət ruhunda tərbiyələndirməli, onlarda
yüksək vətənpərvərlik hissi inkişaf etdirilməlidir.
Eyni zamanda, məktəbliləri vətənin müdafiəsinə
hazır olmaq ruhunda tərbiyə etmək, milli dəyərlərimizə
zidd təzahürlərə qarşı qətiyyətli
mübarizə aparan insanlar kimi formalaşdırmaq
lazımdır. Gənc nəslin milli mənlik şüurunun
inkişaf etdirilməsi istiqamətində rayon məktəblərində
də lazımi işlər aparılır. Uşaqlarla Vətəni
qorumaq və sevməklə bağlı müxtəlif
mövzularda söhbətlər edilir. Vətənpərvərlik
hissinin yaradılmasında əhəmiyyətli rol oynayan “Cəsurlar”
və “Şahinlər” hərbi idman oyunlarının, “Azərbaycan
doğma diyarımdır” vətənpərvərlik yay istirahət
düşərgələrinin keçirilməsi
alqışalayiqdir. Uşaqların əsgər forması
geyinərək, yarışda iştirak etməsi, onların
bir anlıq özlərini əsgər kimi hiss etməsinə
şərait yaradır. Ona görə də, belə tədbirlər
gənc nəslin vətənpərvərlik ruhunda
böyüməsinə öz müsbət təsirini göstərir.
Milli özünüdərk deyəndə, ilk növbədə
insan bağlı olduğu tarixi kökü, milli mənsubiyyətini,
Vətəninin tarixini bilməli və dərindən təhlil
etməyi bacarmalıdır. Hər bir gənc, vətəndaş
dərk etməlidir ki, hansı Vətəni, milləti, milli
xüsusiyyətləri təmsil edir. Eyni zamanda, hansı
özünəməxsus və səciyyəvi spesifik
xüsusiyyətlərə sahibdir. Bütün bunlar hansı əsaslara
söykənir. Hazırkı dövrdə etiraf etmək
lazımdır ki, kifayət qədər ayıq-sayıq olan gənclik
var. Vicdanı olan hər bir vətəndaş öz
doğulduğu torpağın qədrini bilməli, onun təbii
sərvətlərini qorumalı və mühafizə etməlidir.
Milli şüurun formalaşmasında xalqın tarixi, onun
görkəmli mütəfəkkir və tarixi şəxsiyyətləri
o cümlədən digər milli atributlar güclü təsirə
malikdir. Milli mənlik şüuru sayəsində milllət,
xalq və etnik qruplar tarixi inkişaf xüsusiyyətlərini,
sosial-etnik cəhətləri bütün dolğunluğu ilə
dərk edirlər. Milli mənlik şüuru, vəzifəsindən,
tutduğu mövqeyindən asılı olmayaraq, hər bir vətəndaşa
xas olan keyfiyyətdir. O, ictimai şüurun bir hissəsi kimi
çıxış edir və hər bir şəxsin daxili
xarakterini, insanlara, cəmiyyətə olan münasibətini əks
etdirir. Xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadə "Vicdan, namus və
ləyaqət” adlı məqaləsində yazırdı ki,
milli mənlik şüuru azadlıq və demokratiya şəraitində
daha yaxşı inkişaf edir və formalaşır. Unudulmaz
söz ustası deyirdi: "İnsanlığa xas olan
üç sifət - vicdan, namus və ləyaqət, ilk
növbədə, cəmiyyət tərəfindən
qorunmalı, yalnız bundan sonra ayrı-ayrı fərdlərdən
umulmalıdır”. Ümummilli lider Heydər Əliyev deyirdi:
“Əziz gənclər! Siz Azərbaycanın bu günü və
gələcəyisiniz. Siz müstəqil Azərbaycanımızı
XXI əsrdə yaşadanlar, quranlar və inkişaf etdirənlərsiniz.
Biz müstəqil Azərbaycanın taleyini sizə etibar edib,
tapşıracağıq. Ona görə də Azərbaycan
dövlətini yaşatmaq və inkişaf etdirmək
üçün hazır olun. Azərbaycanın gələcəyi
bütövlükdə sağlam düşüncəli gənclərdən
asılıdır”. Gənc nəslin milli mənlik
şüurunun inkişaf etdirilməsi vətənpərvərlik
hisslərinin tərbiyəsi məsələsi bu gün
dövlət siyasətinin əsas prioritetlərindən biri
kimi diqqət çəkir. Humanist ideyalara xidmət edən təhsil
sistemi, insani dəyərlərin böyük əhəmiyyət
kəsb etməsi, vətəndaş tərbiyəsi, insan
azadlığına və hüquqlarına hörmət, ətraf
mühitə, vətənə, ailəyə məhəbbət,
milli mədəniyyətin inkişafı, milli adət-ənənələrə
hörmət və ehtiram tərbiyə məsələsinin əsasında
durur. Doğma təbiətə bağlılıq, milli adət-ənənələrə
hörmət və qayğı gənclərdə mənəvi
və emosional hisslərin formalaşmasında əvəzsiz
rol oynayır. Bu hisslər olmadan əsil insan, vətəndaş,
vətənpərvər kimi yetişmək çox çətindir.
Xalqın tarixini, dilini, mədəniyyətini bilməyən
insan milli mənlik şüuruna malik deyil. Vətəni sevməyən
insan heç vaxt vətənpərvər ola bilməz, vətən
yolunda qəhrəmanlıq göstərməz. Ümummilli
lider Heydər Əliyev istedadlı, vətənpərvər gənclərə
böyük qayğı göstərirdi. Dahi siyasətçi
belə gənclərin vətənin, xalqın müqəddəratında
önəmli rol oynadığını daim
vurğulayırdı. Heydər Əliyev gənclərlə
görüşlərinin birində dedi: “Gənclərimiz
bizim tarixmizi yaxşı bilməlidir, keçmişi
yaxşı bilməlidir, dilimizi yaxşı bilməlidir,
milli dəyərlərimizi yaxşı bilməlidir. Milli dəyərlərimizi,
milli ənənələrimizi yaxşı bilməyən,
tariximizi bilməyən gənc yaxşı vətənpərvər
ola bilməz. Hər bir gənc vətənpərvər
olmalıdır. Vətənpərvərlik böyük məfhumdur.
Bu, sadəcə orduda xidmət etmək deyil, Vətənə
sadiq olmaq, Vətəni sevmək, torpağa bağlı olmaq -
budur vətənpərvərlik”. Yetişməkdə olan gənc
nəslin sağlamlığının təmin edilməsində,
onların vətənpərvərlik hisslərinin tərbiyəsində,
əməyə və vətənin müdafiəsinə
hazır olan mərd və cəsur insanlar kimi yetişməsində
idmanın rolu böyükdür. Gənclərin fiziki və mənəvi
tərbiyəsində müstəsna rol oynayan bədən tərbiyəsi
və idmanın inkişafını daha da sürətləndirmək,
onun kütləviliyini təmin etmək üçün Azərbaycanda
məqsədyönlü və möhtəşəm işlər
aparılır. Heydər Əliyev, gənclər
qarşısında çıxışlarının birində
qeyd edirdi: “Azərbaycanın suverenliyi hər bir azərbaycanlı
vətəndaş üçün ən müqəddəs məqsəddir,
ən müqəddəs vəzifədir. Belə olan halda biz
öz taleyimizin sahibi kimi, vətənimizi,
torpaqlarımızı öz gücümüzlə
qorumalıyıq. Bunu xalq, bizim gənclər, ordu
sıralarındakı vətən oğulları etməlidirlər.
Ona görə orta məktəblərdə bir tərəfdən
hərbi tədrisə, gənclərin fiziki
hazırlığına ciddi fikir verilməlidir, digər tərəfdən
isə gənclərdə vətənpərvərlik hissini
yüksəltmək, vətəni qorumağa hazır olmaq
ruhunda tərbiyə etmək lazımdır”. Azərbaycan gəncliyinin
sahib olduğu ən vacib xüsusiyyətlərdən biri hərbi
vətənpərvərlik ruhunun yüksək səviyyədə
olmasıdır. Hamıya bəllidir ki, ötən əsrin
sonlarında Ermənistanın ölkəmizin suverenliyinə, ərazi
bütövlüyünə qarşı təcavüzünün
qarşısının alınmasında Azərbaycanın vətənpərvər
gəncləri öndə olublar. Zaman keçdikcə, gənc
nəsildə vətənpərvərlik, milli qürur hissləri
daha da güclənir. Bildiyimiz kimi, bu gün
torpaqlarımızın 20 faizi Ermənistanın
işğalı altındadır, bir milyondan çox
soydaşımız isə qaçqın və məcburi
köçkün vəziyyətində yaşayır. Bu fakt
Azərbaycan gəncliyini daha ayıq-sayıq olmağa, istər
informasiya sahəsində, istərsə də cəbhə xəttində
ölkənin müdafiəsi uğrunda əlindən gələni
etməyə sövq edir. Şübhəsiz, ölkəmizin müharibə
şəraitində olması, işğal faktının hələ
də davam etməsi Azərbaycanın güclü və
müasir ordusunun olmasını zəruri edir. Sevindirici
haldır ki, Azərbaycanın bu gün belə bir ordusu var.
Çünki dövlətin gənclər siyasəti var.
Dövlət gənclər siyasəti gənclərin öz
bilik və bacarıqlarının, təbii potensialının
effektli reallaşdırılmasını, cəmiyyətdə
layiqli yer tutmasını təmin edən şəraitin
yaradılması məqsədilə dövlət tərəfindən
müəyyən edilmiş prioritetlər və həyata
keçirilən tədbirlər sistemidir. Gənclərin hərtərəfli
inkişafı ölkənin sosial-iqtisadi, elmi və mədəni
inkişafı ilə sıx əlaqədədir, onun qlobal rəqabətə
davamlılığının, milli təhlükəsizliyinin
vacib şərtlərindəndir. Sevindirici haldır ki, Avropada
və digər xarici ölkələrdə yaxşı təhsil
alan, yüksək intellektə malik azərbaycanlı gənclər
var ki, onlar milli mənlik şüurunu arzuolunan səviyyədə
dərk edir. Bütövlükdə milli dəyərlərimizə
söykənən və bu dəyərləri
düşüncəsində, davranışında, iş fəaliyyətində
yaşadan gənclərimiz çoxdur. Bu cür insanlar həqiqətən
də böyük alqışa layiqdir. Mövcud olan bir
sıra gənclər təşkilatları milli dəyərlərə
hörmətlə yanaşanlar üçün bir məktəbdir.
Faktiki olaraq milli yöndə fəaliyyət göstərən
bu kimi təşkilatların sayı liberal yönümlü gənclər
təşkilatlardan çoxdur. Bu da sevindirici haldır. Unutmaq
olmaz ki, sözügedən gənclər milli-mənəvi dəyərlərin
daşıyıcılarıdır və onların üzərinə
böyük məsuliyyət düşür. Bu nöqteyi-nəzərdən
müasir gəncliyin milli mənlik şüurunu dərk etmə
həddinin qaneedici, yəni orta səviyyədə olduğunu
demək mümkündür. Gənclərin timsalında
milli-mənlik şüurunun yaşadılması təbliğatdan
keçir. Gənclərin görkəmli ictimai, elm, incəsənət
xadimləri ilə, yazıçılarla milli-mənəvi dəyərlərlə
bağlı görüşləri təşkil
olunmalıdır. Keçirilən bu kimi görüşlərdə
xüsusi mövzuların müzakirəyə
çıxarılmasına çox böyük ehtiyac var. Bu
yöndə olan ideyaların reallaşdırılması
istiqamətində işlər davam etdirilsə və KİV-lər
buna dəstək versə, o zaman daha real nəticələr əldə
etmək mümkün olar. Beləliklə, milli
özünüdərk deyəndə ilk növbədə
insan bağlı olduğu tarixi kökü, milli mənsubiyyətini,
vətəninin tarixini bilməli və dərindən təhlil
etməyi bacarmalıdır. Hər bir gənc, vətəndaş
dərk etməlidir ki, hansı vətəni, milləti, milli
xüsusiyyətləri təmsil edir.
Olaylar. - 2015.- 21 avqust.- S.7.