“Gənclərimizin vətənpərvər
ruhda
yetişdirilməsi bir
nömrəli borcumuzdur”
Rövşən
Məmmədli: “Ziyalılarımız milli
vətənpərvərlik
ruhunda tərbiyə edən əsərlər
yazmalıdırlar”
Yeni Turan Partiyasının sədri
Rövşən Məmmədlinin “OLAYLAR”-a müsahibəsi
-Rövşən bəy, sizcə
bu gün Azərbaycan gənci həqiqi mənada vətənpərvərdimi?
-Suala
cavab verməzdən öncə bildirim ki, gənclər həm
də əvəzedicidir. Yəni yaşlı nəsil meydandan
çəkildikcə tədricən gənclər onları əvəzləyirlər.
Ona görə də gənclərimizin vətənpərvər,
milli və bəşəri ruhda yetişdirilməsi bir
nömrəli borcumuzdur. Bu günkü gənclik sabah Azərbaycanımızda
ən mühüm postların sükanı arxasında əyləşəcəklər.
Odur ki, onların yüksək səviyyədə
hazırlanması, peşəkarlıqlarının
artırılması, yönəltmələrinə uyğun elmi,
təhsili yetərincə mənimsəmələri, həm
fiziki həm də mənəvi cəhətdən sağlam
olmaları, xalqımızın tarixən
formalaşmış əxlaqi-mili dəyərlərinə
sayğı ilə yanaşmaları, xalqımızın,
dövlətçiliyimizin tarixini mütləq öyrənmələri,
öz mədəniyyətimizlə eləcə də onun da
bir parçası olduğu dünya mədəniyyəti ilə
dərindən maraqlanmaları, mövcud dünya
sivilizasiyasına sahib olmaları, ümumbəşəri
düşüncəyə malik olmaları, ailə-məişət
problemlərinin həllinə hazırlanmaları, hər
şeydən oncə vətən sevgisini və milli hissi üstün
tutmaları vacibdir. Təəssüflə bildirirəm ki,
bugünkü gəncliyimizin vətənpərvərlik səviyyəsi
qane edici deyildir. Buda gənclərimizdən çox cəmiyyətin
günahıdır. Bu gün cəmiyyətdə mövcud
olan hal və dəyərlər gənclərimizin hərtərəfli
vətənpərvər ruhda böyüməsi, tərbiyələnməsinə
yetərli deyildir. Gənclərimiz həyata göz
açdıqları orta təhsil məktəblərində
elə ilk mənfi hallarla qarşılaşırlar. Müəllimlərin
müxtəlif bəhanələrlə onlardan, yaxud onların
valideyinlərindən pul və hədiyyələr qəbul
etməsi uşaqların yaddaşında möhkəm yer
tutur. Daha sonra təhsilin səviyyəsi onların elmi biliklərə
yiyələnmələrinə yetərli imkan yaratmır.
Müəllimlərin kütləvi savadsızlığı
və təhsildən kənar pullu dərs
hazırlaşdırmalara meyilli olmaları uşaqların
şüurlarının, dünya görüşlərinin,
eləcə də vətənpərvərlik hisslərinin
inkişafına olduqca mənfi təsir göstərir.
Repreduktor üsulu ilə bilik qazanan uşaqların imtahan
hazırlığı yaxşı olsa da onun kökü olmur
və tələbə kimi universitetlərdə parta
arxasında əyləşəndə Rep yolu ilə əzbərlədiklərinin
onlara xeyri olmur və elmi dərindən mənimsəmək vərdişsizliyi
özünü büruzə verir. Sonucda çətin duruma
düşən tələbə gənclər təhsillərini
davam etdirmək üçün yüngül üsullar
axtarmağa, birtəhər universiteti başa vurmağa
çalışırlar. Odur ki, təhsildəki keyfiyyətsizlik,
müəllimlərin şəxsi maddi maraqlarını
şagird və tələbələrin hesabına əsasən
təmin etməyə çalışmaları gənclərimizin
vətənpərvər ruhuna və bu ruhda
hazırlanmalarına elə ilk başlanğıcda çox
pis təsir edir. Həmçinin öz maddi maraqlarını cəmiyyətin
vətənin, dövlətçiliyin maraqlarından qat-qat
üstün tutan bir çox müəllimlərin özlərində
vətənpərvərlik hissinin az olması birbaşa gənclərimizə
də təsir edir. Çünki, gənclərimiz evdə
valideynlərinin, məktəbdə isə müəllimlərinin
təlim-tərbiyəsi altındadır. Bugünkü həyat
şəraitimizdə, istər maddi, istərsə də mənəvi
sahələrdə baş verən dağıdıcı
yayımlar, fikir və digər hallar ailələrdən də
yan ötmədiyi üçün gənclərimizin evdə
valideynlərindən aldıqları tərbiyə və
ideyalara da öz təsirini göstərir. Gənclər hələ
həyata tam hazır olmadıqları halda internet və
televiziya kanallarından təbliğ olunan bayağı
verilişlərin, əndazədən çıxan yersiz
seksual təbliğatların, əxlaqsızlığın, sərhədsiz,
lazımlı-lazımsız, əsaslı və əsassız
informasiya bolluğunun, porno görüntülərin müxtəlif
üsul və vasitələrlə fərq edilmədən
yayınlanması təbii ki, gənclərin əxlaqi-mənəvi
dəyərlərini, eləcə də vətənpərvərlik
hisslərinə dağıdıcı, korşaldıcı təsir
göstərir. Bu cür keyfiyyətsiz və təmənnalı
təhsil və qüsurlu tərbiyədən sonra cəmiyyətə
atılan gənclik burada da bir çox mənfi hallarla
rastlaşır. Əslində vətənpərvər olmaq elə
həm də dövlətçiliyə qayğı və
diqqət göstərmək deməkdir. Çünki, bu iki məfhum
bir-birini tamamlayır. Güclü, humanist və ədalətli
dövlətçilik ənənələri cəmiyyətdə
vətənpərvər və hərtərəfli inkişaf
etmiş gənclərin yetişməsi üçün
stimuldur. Yüksək təhsil alıb cəmiyyətdə
öz təhsilinə uyğun iş tapmayan gənclərimizdə
çoxdur və bu hal da onların vətənpərvərlik
hisslərinə zərərli təsir edir. Öz istək və
ixtisasına uyğun işlə təmin olmayan gənclərimizin
bir çoxu daha yaxşı cəmiyyət dalınca xarici
dövlətlərə üz tuturlar. Gənclərimiz kimlərləsə
öyünməyə, fərəhlənməyə, ona bənzəməyə,
bu yöndə özlərinə ideal şəxsiyyətlər
müəyyənləşdirməyə çətinlik
çəkirlər. Cəmiyyətimizdə mütərəqqi
və bəşəri dəyərlərlə zəngin
ideyalar paylaşılması yox dərəcəsindədir.
Biz gənclərimizin vətənpərvər olmasını
istəyiiksə onda ilk növbədə ədalətli və
qayğıkeş, yalnız qanunlarla və humanist
düşüncələrlə tənizimlənən cəmiyyət
formalaşdırmalıyıq. Bunun üçün hamı
çalışmalıdır, vətəndaşlar da, məmurlar
da. hakimlər də. İnsanlar bir-birinə
qayğıkeş, mehriban və diiqqətli olmalı, bir-birinə
sivil davranış nümayiş etdirməli, tarixən
formalaşmış adət-ənənələrimizə, əzlaqi-mənəvi
dəyərlərimizə hörmət və qayğı ilə
yanaşmalı, cəmiyyət üçün zərərli
olan əməllərdən uzaq olmalı, onların
yayılmasına müqavimət göstərməlidirlər.
-Gənclərimizin milli
şüur və vətənpərvərlik hisslərinin
inkişaf etdirilməsi üçün ilk növbədə
nələri etmək lazımdır?
-Bu
olduqca önəmli məsələ olduğu
üçün üzərində daha ətraflı
dayanmağa ehtiyac vardır. Gənclərimizdə tariximizə,
kökümüzə, tarixən formalaşmış və
bu günlə səsləşən adət-ənənəmizə,
əxlaqi-mənəvi dəyərlərimizə uyğun milli
şüurun formalaşdırılması, onların vətənsevərlik
ruhunda tərbiyə olunması ən ümdə vəzifələrimizdən
biri olmalıdır. Həmçinin bütün bunlar bəşəri
duyğularla sıx əlaqəli şəkildə edilməlidir.
Qərb dəyərlərinin inkişafa, təkamülə,
gözəlliyə xidmət edənləri qəbul
olunmalı, zərərli, bayağı olanlarından kənar
durulmalıdır. Son 2-3 əsrdə dünyada kapitalizmin
inkişafı ilə baş verən mütərəqqi
hallardan, başqa güclü xalqdan asılı vəziyyətə
düşdüyümüzdən yararlana bilməyərək,
müəyyən qədər kölə vəziyyətinə
düşməyimiz bir millət kimi tam
formalaşmağımıza əngəl oldu. İnsanlıq
tarixinin ən qədim qatlarında izimiz olmasına, bəşəriyyətə
güclü mədəniyyət, dövlətçilik ənənələri,
çoxsaylı dahi mütəfəkkür şəxslər
bəxş etsək də, zəngin tarixə, adət-ənənəyə
malik olsaq da həlledici vaxtlarda özgələrdən
asılı vəziyyətə düşməyimiz millət
kimi tam formalaşmağımıza imkan vermədi. Ancaq saf əxlaqımız,
möhkəm kökümüz, zəngin adət-ənənəmiz,
böyük ənənələrlə seçilən
tariximiz, əzm və dözümlü olmağımız
bizi qoruyub saxladı. Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi bu gün
mövcud ədalətsiz cəmiyyətimizin vətənpərvərlik
hisslərimizin nisbətən korşalmasına səbəb
olmasına baxmayaraq, xalqımızın, eləcə də gənclərimizin
şüuraltında vətən hissi olduqca
güclüdür. Bu genetik kod nəsildən nəsilə
ötürülür. Bunu ötən əsrin sonlarında
biz bütün dünyaya nümayiş etdirdik. Biz bir xalq
olaraq vətənimizlə bağlı yaranan hər bir təhlükədə
instikt hissi ilə dərhal bir araya gələ və təhlükəni
aradan qaldıra bilirik. Torpaqlarımıza təcavüz
etmiş rus-erməni qüvvələrinə göstərdiyimiz
müqavimət bunu təsdiq etməkdə yetərlidir. Bu
gün də Qarabağ problemi bütün xalqımızı
birləşdirir. İgid oğullarımız Mübariz
İbrahimovun, Ramil Səfərovun və başqalarının
əməlləri gənclərimizin qürur və
öyünmə, özünəgüvən və inam mənbəyidir.
Cəmiyyətimiz zərərli vərdişlərdən, ruhu
çökürdən ideya və adətlərdən təmizlənməlidir.
İnsanlara yeni ruh verən. onları irəliyə aparan, vətənə
sevgi hissi yaradan ideyalar verilməlidir. Xaricdən
hazırlanıb ötürülən və bizim
kökümüzə, adət-ənənəmizə zidd
olan, onları məhv edən zərərli ideologiyalar
müqavimətsiz olaraq daxilimizdə yayılmaqdadır. Bu
gün ölkəmizdə heç də bizə və bəşəriyyətə
xidmət etməyən çoxlu dini və digər zərərli
ədəbiyyat və ideologiyalar yayılmaqdadır.
Bunların qarşısı qətiyyətlə
alınmalıdır. Bunların sonucu olaraq ölkəmizdə
cinayət halları artmaqda, narkomaniya sürətlə
yayılmaqdadır. Sonucda adət-ənənələrimiz, əxlaqi-mənəvi
dəyərlərimiz məhvə doğru sürüklənir.
Bugünkü, boşanmaların sayı 20-30 il öncəkindən
10 dəfələrlə artmış, sanki ailə institutunu
çökdürmək xətti yeridilməkdədir. Ən əsası
isə Qarabağ məsələmizin ölkəmizin ərazi
bütövlüyü çərçivəsində tezliklə
həlli və bu sahədə gənclərimizin hərbi vətənpərvərlik
hazırlığını ardıcıl olaraq artırmaq
lazımdır. Hər bir Azərbaycan gənci öz ölkəsinin
tarixini dərindən örgənməli onunla qürur
duymalıdır. Ziyalılarımız xırda şəxsi
maraqlarını bir kənara qoyub, xalqımızın.
ölkımizin böyük maraqlarına xidmət etməli,
problemləri işıqlandırmalı, həlli
yollarını göstərməli, gənclərimizi milli vətənpərvərlik
ruhunda tərbiyə edən əsərlər yazmalı, sənət
əsərləri yaratmalıdırlar.
-Gənclərin mülli
şüurunun inkişaf etdirilməsi üçün ilk
növbədə nə etmək lazımdır? Bu istiqamətdə
televiziya kanallarının rolu nə dərəcədədir
və telekanallar maarifləndirici tədbirlərini bir qədərdə
artırmalıdırlarmı?
-Bu
sahədə əsaslı dəyişikliyə böyük ehtiyac
var. Televiziya qədər bu gün insanları bir araya gətirən
və təbliğat aparmaq sahəsində geniş imkanlı
heç bir vasitə yoxdur. Televiziyalar hər an, hər saat evlərə,
mənzillərə daxil olur və milyonların izləmə
obyektinə çevrilir. Odur ki, Azərbaycan televiziyası
öz səviyyəsiz verilişlərindən,
ayrı-ayrı cılız maraqların təbliğindən
uzaqlaşmalı, öz fəaliyyətində köklü dəyişikliklər
etməklə səviyyəli verilişlər təşkil etməlidir.
Kanallardakı savadsız və özündən razı bir
çox aparıcılar oradan uzaqlaşdırılmalı,
xalqımızı, eləcə də gənclərimizi
milli.vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə edən
verilişlərə üstünlük verməlidirlər.
Azərbaycan
Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına
Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə
çap edilmişdir
Olaylar.- 2015.- 4 mart.- S.15.