Vətənpərvərlik hissinin

formalaşmasında hərbi xidmətin rolu

Bu gün Azərbaycanda gənclərin vətənpərvər ruhda tərbiyə olunması başlıca vəzifələrdən biridir. Torpaqlarımızın bir qisminin işğal altında olduğu bir şəraitdə bu yöndə təbliğatın gücləndirilməsi vacib əhəmiyyət kəsb edir. Çünki dövlətin qarşısında duran başlıca vəzifələrdən biri də gənclərin milli mənlik şüurunun inkişaf etdirilməsi və onlara vətənpərvərlik hisslərinin aşılanmasından ibarətdir.

Gənclərin aparıcı qüvvə olaraq gələcəkdə dövlətin yükünü öz üzərində daşımalı olacağını nəzərə alanda, sözügedən məsələyə son dərəcə məsuliyyətlə yanaşmaq reallığı ortaya çıxır. Gənclərin vətənpərvərlik ruhunun yüksək olması hər mənada dövlətin xeyrindədir. Fərqi yoxdur, həmin gənc hərbçidir, yoxsa digər peşə sahibi. Hansı peşə üzrə əmək fəaliyyəti ilə məşğul olmasından asılı olmayaraq, gənc nəsildə vətənpərvərlik, torpağa, dövlətə sədaqət hissləri yüksək olmalıdır. Azərbaycan dövləti tərəfindən son illər bu istiqamətdə bir sıra addımlar atılır, sistemli işlər görülür. Bütün bunlarla yanaşı, gənclərdə vətənpərvərlik hisslərinin yüksək olması ilk növbədə onların milli-mənəvi özünüdərkindən keçir. Hər bir gənc, vətəndaş dərk etməlidir ki, hansı vətəni, milləti, milli xüsusiyyətləri təmsil edir. Xüsusilə nəzərə almaq lazımdır ki, Azərbaycan müharibə vəziyyətində olan dövlətdir. Ərazilərimizin 20 faizi işğal altındadır. Belə bir situasiyada gənclərin milli-mənəvi dəyərlərə bağlılığı çox önəmli və vacib əhəmiyyət kəsb edir. Milli mənlik şüurunun inkişaf etdirilməsi üçün bir sıra parametrlərin nəzərə alınması vacib əhəmiyyət kəsb edir.

Etiraf edək ki, gənc nəslin vətənpərvərlik ruhunun artırılmasında hərbi xidmətin əvəzedilməz rolu var. Ordu dövlətin müstəqilliyinin, suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün qorunmasının təminatçısı rolunda çıxış edir. Eyni zamanda, ordu beynəlxalq sülhü möhkəmləndirmək, fəlakətlər zamanı yardım etmək, müstəsna hallarda daxili təhlükəsizlik məsələlərini həyata keçirmək missiyasını öz üzərinə götürür. Deməli, ordu təkcə dövlətin ərazisini, müstəqilliyini, suverenliyini deyil, həm də bütövlükdə cəmiyyəti qorumaqla dövlətin tərkibində olan ən vacib struktur olduğunu sübuta yetirir. Hərbi xidmət həm də gənclər üçün bir həyat məktəbidir. Belə ki, xidmətdə olan gənc fiziki, mənəvi-psixoloji cəhətdən formalaşır, həyatın çətinlikləri ilə ayaqlaşmağı öyrənir. Ona görə də çox vaxt el dilində deyirlər ki, hərbi xidmət bir kişilik məktəbidir. Görünən odur ki, gənclərin hərbi xidmətə marağı hər keçən gün artır. Təsadüfi deyil ki, rəsmi statistik məlumatlara görə, son illər Azərbaycan ordusunda fərarilik halları əhəmiyyətli şəkildə azalıb. Demək olar ki, yox səviyyəsinə enib. Halbuki, 15 il əvvəl bu kimi problemlər daha qabarıq formada özünü göstərirdi. Bütün bu müsbət dinamikalar aparılan islahatlar və nizam-intizamın gücləndirilməsi ilə bağlıdır. Hərbidə xidmətdən yayınma hallarının azalmasının əsasında dayanan başlıca mənəvi faktorlardan biri gənclərdə vətənpərvərlik hisslərinin yüksək səviyyədə olmasıdır. Məsələ ondadır ki, xidmətə çağırılan gənclər müxtəlif ailələrdə böyüyüb və onların psixoloji durumları fərqlidir. Ailə şəraitilə bağlı olaraq əsgərlərin hər biri düşdüyü hərbi mühiti fərqli şəkildə qəbul edir. Ancaq vətənpərvərlik hisslərinin gənclərdə arzuolunan səviyyədə olması onlara bütün çətinliklərin öhdəsindən məharətlə gəlməkdə yardım edir. Eyni zamanda, onlarda vətənpərvərlik hisslərinin daha yüksək səviyyədə formalaşmasına kömək edir. Onu da qeyd edək ki, gənc nəslin hərbi vətənpərvərlik, dövlətçilik, milli mənəvi dəyərlərimizə hörmət ruhunda böyüməsində müharibə veteranları mühüm rol oynayır. Belə ki, veteranların gənclərə örnək olması, onlara dövlət tərəfindən göstərilən diqqət və qayğı gənclərimiz üçün bir həyat məktəbidir. Məsələ orasındadır ki, nə elektron mediada, nə də kütləvi informasiya vasitələrində veteranların həyat və şərəfli döyüş yolunu təbliğ edən materiallara rast gəlinmir. Baxmayaraq ki, Böyük Vətən müharibəsi, eləcə də Qarabağ müharibəsi veteranları bizim qızıl fondumuzdur, ancaq gənclər arasında onlar barədə məlumat bəsit səviyyədədir. Veteranlarımızın xidmətləri hələlik Azərbaycan dövləti tərəfindən yüksək qiymətləndirilir. Onlar Azərbaycan dövlətinin diqqət və qayğısı ilə əhatə olunub. Bu qayğının əsası ümummilli liderimiz Heydər Əliyev tərəfindən qoyulub. Faşizm üzərində Qələbənin 70 illiyi ərəfəsində veteranların yubileylərinin silsilə tədbirlərlə qeyd olunması diqqət və qayğının əsas göstəricilərindəndir. Lakin buna baxmayaraq, veteranlar ölkəmizin ictimai-siyasi həyatında, xüsusən gənclərin milli vətənpərvərlik ruhunda tərbiyəsində fəal iştirak edirlər.

İkinci qrup əlil, Qarabağ müharibəsi veteranı Təvəkkül Bayramov qeyd edir ki, müharibə veteranlarının keçdiyi döyüş yolunun gənclər arasında təbliğ olunması onların vətənpərvər ruhda böyüməsi baxımından əhəmiyyətlidir. Ən azından bu istiqamətdə təbliğatın təşkil edilməsi gənclərin həqiqi hərbi xidmətdən yayınmasının qarşısını ala bilər: “Hərbi xidmətin gənclərin həyatında oynadığı rol çox böyükdür. Gənclər dərk etməlidir ki, hərbi xidmət hər bir vətəndaşın borcudur. Xüsusən də söhbət torpağının 20 faizi işğal altında olan dövlətin gənclərinin fərarilik barədə düşünməyə belə mənəvi haqları yoxdur”. Onun sözlərinə görə, təbliğat vasitələrində, tədris müəssisələrində, hərbi vətənpərvərlik və hərbi xidmətə çağırış xüsusi diqqət mərkəzində olmalıdır: “Təəssüflər olsun ki, şəhərin bir sıra yerlərində yerləşən reklam lövhələrində bu kimi şüarları görmürük. Əsasən kommersiya xarakterli reklamlara önəm verilir. Halbuki, hərbi xidmətin gənclərin həyatında oynadığı rola daha çox diqqət yetirməyə ehtiyac var. Çünki hərbi xidmət keçən gənc əvvəla müstəqil həyata qədəm qoyur və bir sıra sınaqlardan çox uğurla çıxır”. Onun sözlərinə görə, hazırda dövlət müharibə əlillərinin, şəhid ailələrinin, veteranların sosial müdafiəsini gücləndirmək məqsədilə ardıcıl tədbirlər görür və yaxın gələcəkdə daha bir neçə yeniliyin şahidi olacağıq: "Biz də hər an cənab Prezident, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin əmrlərini icra etməyə, onun tapşırığı ilə Vətənimizin bütövlüyü və torpaqlarımızın azad olunması üçün sipər olmağa hazırıq".

Müharibə veteranı İmran Nəcəfov hesab edir ki, dövlətin veteranlara göstərdiyi diqqət və qayğı gənclər üçün bir örnək kimi qəbul edilməlidir: “Azərbaycanda həyata keçirilən sosial siyasət ölkənin hər bir vətəndaşını əhatə edir. Sözsüz, dövlətimizin başçısının müvafiq sərəncam və fərmanları ölkə ictimaiyyəti, o cümlədən, müharibə veteranları, şəhid ailələri, müharibə əlilləri tərəfindən də yüksək qiymətləndirilir. Prezidentin fərmanına əsasən, "Müharibə əlillərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təqaüdü"nün aylıq məbləği artırılaraq I qrup müharibə əlillərinə 150 manat, II qrup müharibə əlillərinə 130 manat, III qrup müharibə əlillərinə 100 manat müəyyən edilib. Müharibə veteranlarının müavinətlərinin artırılması dövlətin bu istiqamətdə həyata keçirdiyi tədbirlərin ardıcıl olduğunu, müharibə iştirakçılarına yüksək diqqət və qayğı göstərildiyini sübut edir. Təkcə bu fakt gənclər üçün ibrət dərsi olmalıdır ki, dövlət heç vaxt Vətən yolunda canını fəda etmiş oğullarına qarşı biganə qalmır”. Onun sözlərinə görə, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün müdafiəsi zamanı döyüşlərdə fiziki sağlamlığını itirmiş vətəndaşlar, həmçinin, Böyük Vətən müharibəsi əlilləri, hərbi xidmət vəzifəsini yerinə yetirərkən əlil olmuş şəxslərin həyat səviyyəsinin yaxşılaşdırılması daima dövlətin diqqət mərkəzindədir. Çox sevindirici haldır ki, mütəmadi olaraq şəhid ailələri, müharibə əlil və veteranlarının, 20 Yanvar və Çernobıl əlillərinin müavinətləri artırılır, mənzil-məişət şəraitləri yaxşılaşdırılır, pulsuz müalicə və müayinələrin təşkili həyata keçirilir: “Azərbaycanda həyata keçirilən sosial siyasət ölkənin hər bir vətəndaşını əhatə edir. Müharibə əlilləri və şəhid ailələrinə göstərilən diqqət və qayğı da bu qəbildəndir. Azərbaycan müharibə şəraitindədir. Belə halda vətəndaşlar, gənclərimizin vətənpərvər ruhda yetişməsi önəmli amillərdən biri və ən başlıcasıdır. Dövlətimizin də bunu nəzərə alaraq, şəhid ailələrinin mənzil və məişət problemlərinin həllini öz üzərinə götürməsi nümunəvi, təqdirəlayiq haldır”.

Göründüyü kimi veteranların keçdikləri həyat yolu və onlara dövlət tərəfindən göstərilən qayğı gənclərin vətənpərvər ruhda böyüməsi üçün bir örnək rolunu oynayır. Veteranların isə birmənalı olaraq tövsiyyəsi ondan ibarətdir ki, gənclər ordu sıralarında xidmət etməyi özlərinə vətəndaşlıq borcu hesab etməlidir. İnsafən qeyd etməliyik ki, hər ötən gün Azərbaycan gəncliyi üçün hərbi xidmətin önəmi artır. Artıq təhsilindən, peşəsindən asılı olmayaraq hər bir gənc hərbi xidmətə getməyi özü üçün mənəvi bir borc hesab edir. Çünki dərk edirlər ki, bütövlükdə hərbi xidmətin gənclərdə vətənpərvərlik hisslərinin, milli mənlik şüurunun formalaşmağında, milli kimliyinin dərk edilməsində özünəməxsus rolu və əhəmiyyəti var. Nəzərə almaq lazımdır ki, hərbi xidmətdə gənclərin bir-biri ilə kollektiv münasibəti formalaşır. Hərbi xidmət gənclərə vətənpərvərlik hissləri aşılamaqla yanaşı, onlarda bir mətinlik, dözümlülük formalaşdırır. Onlarda vətənə bağlılıq kontekstində daha geniş təsəvvürlər yaradır. Ən nəhayət, Azərbaycan müharibə şəraitində olduğu üçün, hərbi xidmət gənclərdə düşmənə qarşı nifrət hissinin formalaşmağına təkan verir.

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2015.- 13 mart.- S.12.