Qəhrəmanlar heç vaxt unudulmur!

Azərbaycan qəhrəmanlar yurdu, igidlər məskənidir. Vətənin müqəddəsliyi öz millətini, yurdunu, elini, obasını sevən hər bir insan üçün əsas amal və arzudur. Azad və müstəqil olmayan vətəndə azad vətəndaş ola bilməz. Vətən uğrunda canından keçən qəhrəmanlar heç vaxt unudulmur. Həmin qəhrəmanların təbliği isə gənclərin vətənpərvərlik ruhunun formalaşmasında müstəsna rol oynayır.

Onu da qeyd edək ki, şəhidlərimiz qaranlıq keçmişimizdən işıqlı sabahımıza boylanan azadlıq pöhrələri, yüksəlişə, ucalığa can atan qəlb dünyamızdır. Unudulmayan qəhrəmanlardan biri də İsmayıllı rayonunun Pirəbilqasım kəndində anadan olan Mahmudov Ərəstun İspəndi oğludur. Xatırlatmaq yerinə düşərdi ki, Pirəbilqasım kəndi tarixi keçmişinə sadiq qalmasına görə fəxr olunası kəndlərdən biridir. Məlumata əsasən 1918-ci il mart ayında erməni silahlıları kəndə soxularaq kiçikdən böyüyə kimi kənd əhalisinin hamısını qoz ağacının altına yığaraq onları öldürmək istəyiblər. Zərgəran ermənilərindən biri kənd sakini Fətullah kişini tanıyıb. Ona qohumlarını götürüb kənddən çıxmasını söyləyib. Ermənin dedikləri ilə razılaşmayan Fətullah kişi belə deyib: - Kənd əhalisi mənim qohum və əqrəbalarımdır, öləcəyiksə hamımız bir ölək. - Ermənilər belə bir vəziyyətdə kənd əhalisindən pul istəyiblər. Kənddə kimsədə pul olmadığı üçün haqqında əsas söhbət açdığımız qəhrəmanımızın ana babası olan Vahid kişi olan pulunu ermənilərə verərək bir kəndi erməni cəlladlarından azad edib. Məlumata görə, Pirəbilqasım kəndinin adamları İkinci Dünya müharibəsi illərində yaxın kənd və rayonlara buğda təminatında əlindən gələn köməyi əsirgəməyib. Azərbaycan Respublikasının Milli Qəhrəmanı olan Mahmudov Ərəstun İspəndi oğlu məhz bu kəndədndir. Mahmudov Ərəstun İspəndi oğlu 1956-cı ildə fevral ayının 20-də İsmayıllı rayonunun Pirəbilqasım kəndində anadan olmuşdur. Milli qəhrəmanımız orta məktəbi bitirdikdən sonra arzusuna çatmaq niyyəti ilə Rusiyada Vıborq Texniki Aviasiya Məktəbinə daxil olur və təhsilini bitirdikdən sonra vətənə qayıdır. 1978-ci ildə Zabrat Mülki Aviasiya birliyində bort mühəndisi işləməyə başlayır. Xidməti zamanı o, Azərbaycan Mülkü Aviasiya idarəsinin, rayon komsomol komitəsinin fəxri fərmanlarına layiq görülmüşdür. O, həm də Omsk və Kremençuk şəhərlərində aviasiya ixtisasartırma kurslarını bitirmişdir. AN-2 təyyarələri Aİ-2 və Mİ-8 vertolyotlarını böyük məharətlə idarə edirdi. Ərəstun Mahmudov 1988-ci il Qarabağ münasibətləri başlayan zaman idarə etdiyi Mİ-8 vertolyotu ilə Qarabağın mühasirə şəraitində uçuşlar edir, dinc əhalinin xilası üçün gecəli-gündüzlü çalışırdı. Vertolyot komandiri Viktor Sereyagin, II pilot Səfa Axundov və Ərəstun Mahmudov yaxşı bilirdilər ki, hər uçuşda onları ölüm təhlükəsi gözləyir. 1992-ci il yanvarın 28-də saat 16-20 dəqiqədə Ağdamdan Şuşaya uçan, salonunda 40 nəfər olan Mİ-8 vertolyotu Şuşa səmasında Xankəndi tərəfindən atılan “Stinger” raketi ilə vuruldu. Ölümündən sonra ona Azərbaycanın Milli Qəhrəman adı verildi. Şəhidlər xiyabanında dəfn olundu. Xatırladaq ki, Bakı şəhəri Nizami rayonundakı 220 nömrəli məktəb-liseyi qəhrəmanımızın - Ərəstun Mahmudovun adını daşıyır. Elə həmin məktəbdə də büstü qoyulub. Qəhrəmanımız ailəli idi, 3 övladı vardı. Milli qəhrəmanımız haqqında məlumatı dinlədikcə bu məlumat insanı çox təsirləndirir. Ərəstun Mahmudov vertolyotu ilə öz kəndinə enərək kənd əhalisi ilə görüşüb, onlarla həmsöhbət olmuşdu. Ölümündən sonra milli qəhrəmanımızın xatirəsinə hörmət olaraq kənd sakinləri vertolyot endiyi yerə qoz ağacı əkiblər. Xatırladaq ki, Milli Qəhrəmanımızın oğlu Elnur Mahmudov atasının davamçısı olub. Belə ki, Milli Aviasiya Akademiyasını bitirərək atasının şərəfli peşəsini davam etdirmişdir. Elnur Mahmudov Əfqanıstana uçuşu zamanı terror təşkilatı olan taliblər tərəfindən vurulmuş, bu günə kimi də itkin düşmüşdür. Digər Milli Qəhrəman Tofiq Mirsiyab oğlu Hüseynov 1954-cü il aprelin 19-da Xocalı şəhərində anadan olub. Xocalı şəhər orta məktəbində hərbi hazırlıq müəllimi işləyib, kapitan rütbəsinə qədər yüksəlib. O, 1991-ci ildəXocalı özünü müdafiə taborunun komandiri olub, "Mixaylo" ləqəbi ilə tanınıb. O, rəhbərlik etdiyi taborla birlikdə Meşəli, Naraguğ, Mehdi kənd və digər istiqamətlərdə qəhrəmanlıqla vuruşub, düşmənin hərbi texnikalarını məhv edib. Mehdi kənd əməliyyatı zamanı düşmənin artilleriyası, "Alazan"qurğusu məhv edilib, xeyli erməni öldürülüb, 10 nəfər əsir götürülüb. Bu əməliyyata görə ona mayor rütbəsi verilib. O, 1992-ci il fevralın 26-da düşmənlə axıra qədər vuruşub, dinc əhalinin xeyli hissəsinin təhlükəsiz yerə çıxmasını təmin edib. O, axırıncı gülləsinə qədər döyüşüb, sonda qumbara ilə özünü partladıb, 10 nəfərə yaxın ermənini də məhv edib. Bakı şəhərində Şəhidlər Xiyabanında dəfn edilib.Tofiq Hüseynov kimi qəhrəmanların əziz xatirəsi xalqımızın qəlbində əbədi yaşayır. 26 iyul Milli Qəhrəman Asif Məhərrəmovun (Fred Asif) doğum günüdür. Asif Yusif oğlu Məhərrəmov 1952-ci il iyulun 26-da Ağdam şəhərində anadan olub. O, 1988-ci ildən başlayaraq Ağdamın Abdal-Gülablı, Xıdırlı, Əmirallar, Sırxavənd, Bağbanlar, Əhmədavar kəndlərində düşmənə qarşı müdafiə dəstələri yaradıb, 1990-cı ildə Ağdam özünümüdafiə dəstəsi yaradıb, Xramort, Aranzəmin, Pircamal, Dəhraz, Naxçıvanik və digər kəndlərin müdafiəsində cəsur komandir kimi rəşadətlə vuruşub, 1992-ci ilin martında Füzuli şəhərinin müdafiəsinə köməyə gedib, düşmənə ağır zərbə vurub. Polkovnik-leytenant Asif Məhərrəmov 1994-cü il iyulun 1-də müharibədə aldığı yaraların nəticəsində dünyasını dəyişib. Bakı şəhərində 2-ci Fəxri Xiyabanda dəfn edilib. Bakının küçələrindən biri onun adını daşıyır. Milli Qəhrəman İlham Müzəffər oğlu Əliyev 1961-ci il mayın 5-də Gədəbəy şəhərində anadan olub. O, milis zabiti kimi 1990-cı ildən cəbhənin Qazax istiqamətində ermənilərə qarşı döyüşlərdə iştirak edib, qəhrəmanlıqla vuruşub. 1990-cı il avqustun 19-da onun rəhbərlik etdiyi 11 nəfərlik dəstə Aşağı Əskipara kəndinə soxulmuş erməni yaraqlıları ilə qeyri-bərabər döyüşə girib, düşmən ağır itki verərək geri çəkilib, lakin qəhrəman komandir də həlak olub. Gədəbəy şəhərində dəfn olunub, şəhərdəki 1 saylı orta məktəb onun adını daşıyır, məktəbin önündə büstü qoyulub. Azərbaycan Respublikasının Milli Qəhrəmanı Qasım Qara oğlu Rzayev 1970-ci il mayın 5-də Tovuz rayonu Əlibəyli kəndində anadan olub. O, 1990-ci ildə könüllü özünümüdafiə dəstəsinin tərkibində, sonra isə Milli Ordunun sıralarında düşmənə qarşı vuruşub, Əlibəyli, Muncuqlu, Koxa-Nəbi, Ağdam, Hacalı kəndlərinin müdafiəsində fədakarlıq göstərib. 1992-ci il fevralın 11-də “Qan çanağı” deyilən yerdə kiçik bir dəstə ilə düşmənin artıq qüvvəsinə qarşı döyüşə girib, düşmənin 1 PDM-i və ondan artıq qüvvəsini məhv edərək hücumun qarşısını alıb. 1992-ci il mayın 14-də növbəti döyüş zamanı onun idarə etdiyi və mərmiatan qurğu quraşdırılmış maşın düşmən topları tərəfindən vurulub, o, qəhrəmanlıqla həlak olub. Əlibəyli kənd qəbiristanlığında dəfn edilib, Hacalı kənd orta məktəbi onun adını daşıyır. Milli Qəhrəman Pərviz Əbdüləhəd oğlu Səmədov 1970-ci il mayın 5-də Gəncə şəhərində anadan olub. O, 1992-ci ilin fevralında könüllü olaraq Ağdam bölgəsinə gəlib və kəşfiyyat bölüyünün komandiri kimi fəaliyyətə başlayıb. Şelli, Naxçivanik, Aranzəmin, Pircamal kəndləri uğrunda gedən döyüşlərdə sücaət göstərib. Onun dəstəsi düşmənin çoxlu sayda sursat anbarı, strateji obyektləri və canlı qüvvəsinin yerləşdiyi sığınacaqları məhv edib. 1992-ci il mayın 15-də Ağdamın Gülablı kəndi uğrunda güdən döyüşlərdə düşmənin canlı qüvvəsini məhv edib, həmçinin düşmən tərəfindən vurlmuş “Təcili yardım” vertolyotunun ekipajını xilas edib. Lakin özü də düşmən gülləsinə tuş gələrək həlak olub. Gəncə şəhərində dəfn edilib. Şəhərin küçələrindən biri onun adını daşıyır. Fəxr edə biləcəyimiz Milli Qəhrəman Elşad Məmmədhənifə oğlu Yəhyayev 1966-cı il mayın 5-də Şəki şəhərində anadan olub. O, milis leytenantı kimi Sırxavənd, Naxçıvanik, Papravənd kəndlərində rəşadətlə vuruşub. O, 1992-ci il iyunun 20-də Naxçıvanik kəndini düşməndən təmizləmək məqsədi ilə keçirilən əməliyyatda tağım komandiri kimi iştirak edib, əməliyyatda iştirak edən digər hərbi dəstənin mühasirədən çıxmasını təmin edib, özü isə qəhrəmanlıqla həlak olub. Bakı şəhərində Şəhidlər Xiyabanında dəfn edilib. Şəkidəki 12 saylı orta məktəb onun adını daşıyır, Bakıdakı 56 saylı məktəbdə isə büstü qoyulub.şəhərində anadan olub. O, milis leytenantı kimi Sırxavənd, Naxçıvanik, Papravənd kəndlərində rəşadətlə vuruşub. O, 1992-ci il iyunun 20-də Naxçıvanik kəndini düşməndən təmizləmək məqsədi ilə keçirilən əməliyyatda tağım komandiri kimi iştirak edib, əməliyyatda iştirak edən digər hərbi dəstənin mühasirədən çıxmasını təmin edib, özü isə qəhrəmanlıqla həlak olub. Bakı şəhərində Şəhidlər Xiyabanında dəfn edilib. Şəkidəki 12 saylı orta məktəb onun adını daşıyır, Bakıdakı 56 saylı məktəbdə isə büstü qoyulub.

Bəli, əsrlərdən bəri tariximiz qəhrəmanlıq salnaməsi, analarımız qəhrəmanlar anası kimi anılıblar. Qəhrəmanlar heç vaxt unudulmur. Xalqımız ana vətənin azadlığı, doğma diyarın istiqlalı, müqəddəs torpağın şərəfi, qeyrəti, namusu yolunda canını qurban verənləri həmişə qəlbində yaşadır, onları şərəf və qeyrət simvolu kimi xatırlayır, gənc nəslə nümunə kimi təqdim edir. Qarabağ torpağı indi düşmən tapdağı altındadır. Bizim hər birimizin ən böyük arzusu qələbədir. İşğal olunmuş torpaqlarımız, doğma Qarabağımızın geri qaytarılması, azad olunmasıdır. Xalqımız inanır ki, qeyrətinə arxalandığımız, ümidimizi bağladığımız igid oğullarımız bu torpağı xilas edəcəkdir.

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2015.- 7 oktyabr.- S.15.