“Şəhidlərimizin həyat yolu

gənclərimizə örnək olamalıdır”

Əkbər Qoşalı: “Gənc nəsil Müstəqil Azərbaycanın inkişaf yolunu öz həyat yolu bilməlidir”

Müsahibimiz Azərbaycanda Atatürk Mərkəzi İctimai-siyasi şöbəsinin müdiri, Milli QHT Forumu İdarə Heyətinin üzvü, yazıçı-publisist Əkbər Qoşalıdır.

- Əkbər bəy, bu gün yetərincə ictimai birliklər, şəbəkələr, gənclər təşkilatı... var. Sizcə vətənpərvərlik yönümündə nə dərəcədə düzgün yönləndirmələr gedir?

- Əlbəttə, gənclər-idman siyasətini həyata keçirən mərkəzi dövlət idarəetmə orqanının (AGİN) fəaliyyət göstərdiyini, bu fəaliyyətin 20 ili aşdığını, onlarla gənclər təşkilatının mövcudluğunu, habelə 3 il bundan öncədən başlayaraq Azərbaycan Prezidenti yanında Gənclər Fondunun, ondan da öncə Azərbaycan Prezidenti yanında QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Şurasının yaradıldığını nəzərə alsaq, düzgün yönləndirmə barədə danışmağa bir xeyli əsasların olduğunu görərik. Yüz min manatlarla, deyərdim, milyonlarla dövlət vəsaitinin xərcləndiyi bir işdən nəticə hasil olmasaydı təəcüblü olardı. Məmnunluqla deyə bilərik ki, Müstəqil Azərbaycan Dövlət Gənclər Siyasəti özlüyündə bir model halını alıb. Ayrıca, onu da unutmuş deyilik ki, xalqımızın, gənc nəsillərin önəmli bölümü milli mənəvi dəyərlərin mahiyyətini idrak edən, bizi fərqli qılan, necə deyərlər, bizi biz edən nəsnələrin fərqindədir. Klassik maarifçi-demokratlarımızın, fikir adamlarımızın sözləri ilə desək, biz Şərqliyik, Türkük, Müsəlmanıq, Qafqazlıyıq – bax, bu sifət(lər)lə doğulduq, bu doğuluş şəklinin də haqqını tanımalıyıq. Həmin klassik maarifçi-demokratlarımızın, fikir adamlarımızın Azərbaycan bayrağını göy-qırmızı-yaşıl boyalı, ay-ulduzlu görməsi də təsadüfi deyildi...

Yeri gəlmişkən, üçboyalı qutsal bayrağımız özlüyündə gəncliyimizin yönlənməsi üçün bir rəhbər, yol göstərəndir!

Şəhidlərimizin, qəhrəmanlarımızın həyat-mübarizə yolu da bir yolgöstəricidir gənc nəsillərimiz üçün.

Gənc nəsillərimiz ümummilli lider Heydər Əliyevin gəncliklə bağlı düşüncələrini, fikirlərini öyrənməli, “Müstəqil Azərbaycanın inkişafını öz həyat yolu bilməlidirlər”...

- Siz uzun müddət gənclər təşkilatlarında, Gənclər İdman Nazirliyində çalışmış, habelə Silahlı Qüvvələrimizin zabiti kimi gənclərlə işləmisiz. Necə bilirsiz, müxtəlif ailələrdən gələn uşaqları, gəncləri tərbiyə etmək nə dərəcədə mümkündür?

- Tərbiyəyə ehtiyac varsa, o öz mümkünlüyünü bir şəkildə diqtə edir. Pis “tərbiyə”, “tərbiyə metodu” yoxdur, yetər ki, tərbiyəçi işi korlamasın – pis olmasın...

Əlbəttə, çətinliklər mövcud olub, olacaq da... ancaq çətinlik varsa, illa da çıxış yolu da var – gərək sən o yolu, o çıxışı görəsən... Bir daha demək istərdim ki, kainatda, cəmiyyətdə “yox yoxdur!” – axtarsan-arasan o çıxacaq, o yol özünü illa da göstərəcəkdir...

- Sizcə, uşaqlar üçün hazırlanan layihələrdən cəmiyyətin təxminən neçə faizi yararlana bilir?

- Bunu demək çətindir. Həyata keçirilən layihələrin sonucları ilə bağlı donorlara verilən hesabatlara baxan yetkili şəxslər bu barədə daha dolğun bilgi verə bilərlər yəqin. Şəxsi müşahidələrimdən çıxış edərək, deyə bilərəm ki, bu faiz göstərcisi nə qibtəediləcək, nə də faciə sayılacaq dərəcədə olmamalıdır. Hər keçən il bu faiz göstəricisi daha da yaxşılaşır deyə ümid edirəm. Bilirsiz, hər normal həyata keçirilən layihə özü bir dəyər daşıyır. “Gənc- Təşkilat-Donor-Toplum-Təşkilat-Gənc-Toplum” geri dönüşlü “layihə hərəkət qrafiki” illa da bir fayda(lılıq) yaradır, iz buraxır, perspektiv vəd edir...

Təbii, biz hər şeyi QHT-Donor münasibətlərindən asılı hesab etmirik. Uşaqlarla bağlı digər dövlət idarəetmə institutları da var. Özəlliklə, Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin üzərinə düşən görəvlər, Komitənin hüquqları, həyata keçirilən işlər daha çox üşağa, daha çox problemə əl uzatmaq üçün mövcud olan şansları ifadə edir. Təhsil Nazirliyinin, digər dövlət orqanlarının uşaqlarla bağlı struktur vahidləri də ötən illər ərzində xeyli təcrübə yığıblar.

- Bəs, necə bilirsiz, gənclərin belə layihələrə qoşulması nə səviyyədədir?

- Gənclərin layihələrə qoşulması, layihənin toplum üçün nə dərəcədə açıq olmasından, KİV-lə işin səviyyəsindən, Layihə yönəticilərinin çalışmalarından və s. asılıdır... Əlbəttə, layihənin, ərəb demiş, “mətn-mündəricatı” da bu yöndə az önəm daşımır. Gənc “nəyə?-haraya?-nə üçün?-necə?” gediş düsturunu bilməlidir...

- Əkbər müəllim, Siz bu işlərlə nə zamandan məşğulsuz?

- Belə deyək, peşəkar olaraq, 1995-96-cı illərdən... Ancaq ondan qabaq da, hələ tələbəykən ictimai-siyasi çalışmalarda bulunmuş, öz yazı-pozumuzla, təşkilatçılığımızla, düşüncə-fikir-lərimizlə, nəhayət qurduğumuz ictimai təsisatlarla ictimai-mədəni mühitimizin qidalanması, gənc nəslin – o zamanlarçün həmyaşıdlarımızın düzgün, sağlam yöndə təşkilatlanması və s. baxımından çalışmalarımız olub. Yenə ərəbin sözü olmasın, “əməli fəaliyyət sahəsi” geniş olan, üfüqü geniş olan insan, enində-sonunda aradığını bulur. Necə deyərlər, varsa – yararlan, yoxsa – yarat!..

Nəhayət, daha yeni, daha üfüqlü – üfüqügeniş bir çalışma alanı yaratmaq istəyimiz bizi Bakı-Ankara-Türküstan (Qazaxıstan) “üçbucağı” üzrə hərəkətə gətirib çıxardı, 1998-ci ilin payızı başlarkən, düşüncələrimiz məhsul verdi: Xoca Əhməd Yasəvi yurdunda Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyi (DGTYB) quruldu...

- DGTYB bugünə qədər hansı layihələrə imza atıb? –bu barədə də danışardız, lütfən.

- Çoxsaylı layihələrimiz olub. Qabaqlar DGTYB layihələrinin yönəticisi mən özüm olardım. Son iki layihədə DGTYBli gənclər artıq yönətici olaraq da özlərini doğrultdular. Sizə deyim, indi layihə icra etməyə nə var? – hər kəs bir “layihə” tasarlayıb, girir meydana... Bizim Birliyin çalışma həyatının böyük bir bölümü sırf ictimai əsaslarla, könüllülük prinsipi ilə, daha dəqiq desək, donor olmadan, maddi dəstək olmadan keçib... Milli donor institutlarımız yaranandan bəri isə güncəl bildiyimiz, daha öncələr ürəyimiz istəyən kimi gerçəkləşdirə bilmədiyimiz ideyaları layihələşdirməyə çalışdıq. Azərbaycan Prezidenti yanında QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Şurası, Azərbaycan Prezidenti yanında Gənclər Fondu, Azərbaycan Respublikası Gənclər İdman Nazirliyi gənc istedadların üzə çıxarılması, onlara dəstək göstərilməsi, Türk Dünyasının mədəni birliyinə töhfələr verilməsi, ədəbiyyat təsərrüfatının canlandırılması, yeni nəşrlərin işıq üzü görməsi, ictimai fikrin qidalandırılması və s. yönündə bir neçə layihəmizə dəstək verib. Öz mənəvi dəstəyini əsirgəməyən Azərbaycanda Atatürk Mərkəzi, habelə TÜSİAB, ATİB, Gəncliyə Yardım Fondu, ABAİ İB, BAMF, Milli QHT Forumu kimi qurum və quruluşlara da təşəkkür borcumuz var.

- Həyata keçirdiyiniz layihələri göz önündə tutaraq, uğurlarınız varmı? – deyə soruşmaq istərdim.

- Uğurlar, əlbəttə var. DGTYB-nin 16 yaşı var, çalışmalarımız hər il daha da böyüyüb... – demək, bu Birliyin çalışmalarına sosial sifariş mövcud olub. Pozitiv düşünmüşük, ümidli olmuşuq... bir yazar olaraq, Azərbaycan-türk insanı olaraq, yaxşılıqlar etmək, gözəlliklər yaratmaq qəlbimizdə kök atıb – elə həmişə qəlbimizdə, beynimizdə olub deyə... uğur (uğur qazanmaq hissi) bizə doğmadır. Biz, sevinci bölüşüb çoxaltmağı, kədəri bölüşüb azaltmağı bacarırıq. Uzun sözün qısası, bu dediklərimiz bizim bir çox layihələrimizin uğurlu olmasının “niyə”sini, “necə”sini, başqa sözlə, anlamını, mahiyyətini göstərir... Bu uğurun göstəricisi, ünvanımıza gələn çoxsaylı məktublar... təltiflər... DGTYB-yə üzvolma, işbirliyi qurma istəkləri ilə süslənir...

- Bu baxımdan istər ailələrə, istərsə də cəmiyyətə nə iradınız var?

- Tereza Ananın bir sözü var, deyir – “Mən müharibələrin əleyhinə deyiləm, Sülhün le-hinəyəm!” – Onun sözü olmasın, biz də irad tutmuruq, bir işin qulpundan yapışırıq, bir yerdən başlayıb, bir iş görmək, bir yarar sağlamaq (fayda göstərmək), yara sağaltmaq istəyirik. – Elə bil, toplumbiliciliyi – cəmiyyətşünaslıqdır, sosial ekologiyadır, mənəvi-psixoloji həkimlikdir bu... Ailələrimiz, toplumumuz millətimizin ən yaxşı yönlərini, gələnəyini yaşatdıqca hər şey gözəl olacaq. – Bunlar ictimai fəaliyyətə də keçəcək, gənclərimizin həyatına da köçəcək... sonucda, necə deyərlər, çiçəkləyəcək, məhsul verəcək...

- Razı qaldığınız məqamlar necə?

- Uşaqlarımızın, gənclərimizin xarici dillərə, idmana, informasiya-kommunikasiya texnologi-yalarına marağı yaxşıdır. Bu maraq milli-vətənpərvərlik duyğularından keçdikdə, onlarla süs-ləndikdə... daha üfüqügeniş olur, daha dərin məzmun daşıyır...

- Tərbiyəvi önəmli daha nələr etmək olar, Sizcə?

- Dövlətimizin QHT-lərlə, gənclər siyasəti ilə bağlı konserpsiyaları, uyğun dövlət proqramları, ümumən dövlətin yanaşma tərzi bir modeldir, örnəkdir. Yeni nəsillərimiz millətimizin, döv-lətimizin mənafeyini öz mənafeləri bilməli, ümumilli liderimizin yuxarıda dediyimiz sözlərinə qayıtsaq, Müstəqil Azərbaycanın inkişaf yolunu öz şəxsi inkişafları ilə birgə təsəvvür etməli, irəli baxmalı, uğur qazanmalıdırlar. Bununçün mövcud fürsətlər dəyərləndirilməlidir.

Olaylar.- 2015.- 15 yanvar.- S.13.