Gənclərin milli şüuru və

vətənpərvərlik ruhu artıb

Bu prosesin davam etdirilməsi üçün örnəklər təbliğ edilməlidir

Azərbaycan dövləti gənclər siyasətinin ən mühüm istiqamətlərindən biri kimi ölkəmizdə gənc nəslin vətənpərvər ruhda tərbiyəsini daim diqqət mərkəzində saxlayır. Hələ orta məktəblərdən başlayaraq bu sahədə həyata keçirilən kütləvi tədbirlər, maarifləndirmə və təbliğat işləri bilavasitə gənclərin mənəvi, fiziki, psixoloji hazırlığına xidmət edir. Gənclərin Vətənə, doğma torpağa məhəbbət hissinin yüksəldilməsinə, eləcə də müasir dünyamızda qloballaşmanın geniş vüsət aldığı bir zamanda milli-mənəvi dəyərlərin qorunub saxlanmasına yönəldilir.

Azərbaycan Respublikası ərazisinin 20 faizinin Ermənistan tərəfindən işğal olunduğu bir vaxtda gənclərin vətənpərvərlik tərbiyəsinin düzgün təşkili daha böyük aktuallıq kəsb edir. Ekspertlərin qənaətincə, bu məsələdə ümumtəhsil məktəblərinin X-XI siniflərində tədris olunan “Gənclərin çağırışaqədərki hazırlığı” fənni mühüm rol oynayır. Belə ki, bu fənn öz məzmunu etibarı ilə şagirdlərə Azərbaycanın Silahlı Qüvvələri haqqında məlumatların, hərbi nizamnamə qaydalarının mənimsədilməsini, onların ordu həyatı ilə tanış olmalarını, hərbi xidmətə fiziki və psixoloji cəhətdən hazır olmalarını, şagirdlərdə Azərbaycanın Silahlı Qüvvələrində xidmətin müqəddəs borc və şərəf işi olmasına inamın yaradılmasını, vətənpərvərlik, əqidəlilik, dözümlülük, cəsurluq, intizam və şəxsi məsuliyyət hissi kimi mənəvi keyfiyyətlərin inkişaf etdirilməsini, mülki müdafiə və ilkin tibbi yardım bacarıqlarının formalaşdırılmasını nəzərdə tutur. Vətənpərvərlik anlayışının mahiyyəti haqqında Ulu öndər Heydər Əliyev demişdir: “Hamımızın ümumi vəzifəmiz xalqımızda vətənpərvərlik, vətən torpağına, millətə sədaqət, vətən uğrunda şəhidliyə hazır olmaq hisslərini formalaşdırmaq, inkişaf etdirmək və təbliğ etməkdir”. Konseptual səciyyə daşıyan bu müdrik fikir gənclər arasında vətənpərvərlik tərbiyəsinin aşılanmasının metodologiyasıdır. Demək, vətənpərvərlik tərbiyəsinin formalaşmasında hamının birgə fəaliyyəti olmalıdır. Məktəbdə, ailədə, ictimaiyyətdə cəmiyyətin hər bir üzvü bu nəcib işdə əməli ilə şəxsi nümunə göstərməlidir.

***

İnsan Hüquqları və Maarifçilik İctimai Birliyinin sədri Rafael Becanov hesab edir ki, Azərbaycanda ildən-ilə milli şüurla bağlı proseslər müsbət mənada dəyişir. Artıq təbliğat və istiqamət o ruhda götürülüb ki, insanlar, xüsusilə də gənclər bu yükü öz çiyinlərinə götürməyə hazır olublar. Bu isə birbaşa ölkədə gənclərə göstərilən qayğı və diqqətlə bağlıdır. İstər ictimai-siyasi mühitdə, istərsə də idarəetmə sektorunda gənclərə artıq yaşıl işıq yandırılıb. Bu isə öz növbəsində gənclərin fəallaşması və ictimai təbliğatın gənclərin çiynində daşınmasına bir təkan verib. Xüsusilə qeyd etmək lazımdır ki, bu gün real fəaliyyət göstərən çoxlu sayda gənclər təşkilatları qeydiyyatdan keçib. Bununla yanaşı, gənclərə dəstək məqsədilə Prezident yanında Gənclər Fondu yaradılıb. Bu fond demək olar ki, gənclərin vətənpərvərlik və milli şüurun inkişafı ilə bağlı olan bütün layihələrinə dəstək verir. Artıq gənclər nəinki təşkilat, həmçinin fərdi qaydada bu növ fəaliyyətlə məşğul ola bilirlər. Məhz bunun nəticəsində ötən illərlə müqayisədə gənclərin milli şüurunun və vətənpərvərlik ruhunun nə qədər artdığının şahidi ola bilərik. Onun sözlərinə görə, indiyə qədər əksər xarici donorlar, kənardan qrant ayıran təşkilatlar, eləcə də müxtəlif beynəlxalq qurumlar özləri üçün konkret prioritet sahələr müəyyənləşdiriblər: “Elə həmin sahələrə də donorluq edirdilər. Dünya arenasına çıxmalı olan elə aktual problemlər var idi ki, həmişə maliyyələşmədəm kənarda qalırdı. Nə vətənpərvərlik, nə milli şüur, nə milli ruhun inkişafı, eləcə də Azərbaycanın ciddi problemləri onların marağından kənarda idi. Məsələn, nəinki Azərbaycanda, eləsə də dünyada ən dəhşətli faciələrdən hesab olunan Xocalı soyqırımı ilə bağlı istər beynəlxalq, istərsə də yerli səviyyədə gənclərin gördükləri işləri dünya istimaiyyətinə çatdırmaq mümkün olmurdu. İndi isə bu kimi məsəllərin həllinə dəstək Azərbaycanın daxili imkanları hesabına verilir. Azərbaycan Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurası və Gənclər Fondu xəttilə bu məsələlər artıq prioritet hesab olunur. Xarici donorlar isə Azərbaycan həqiqətlərinin dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında maraqlı olmayıblar. Onların prioritet seçdikləri sahələr insan hüquqları, demokratiya, müəyyən mənada isə ekoloji və iqtisadi problemlər idi. Bu isə bizim maraqlarla beynəlxalq donorların maraqlarının uzıaşmaması demək idi. Artıq demık olar ki, biz bu məsələni adlamışıq”. R.Becanovun bildirdiyinə görə, hazırda daha ciddi və aktual formada ictimai çüura təsir edə bilən, dünya ictimaiyyətinə daha təsirli formada çatdırıla bilən xəttlər müəyyən edilib ki, hazırda həmin xəttlərin dəqiqləşdirilməsinə böyük ehtiyac var: “Hesab edirəm ki, artıq bizim gənclərimizdə savad, intelektual səviyyə o həddə formalaşıb ki, onların özləri milli şüur və vətənpərvərlik kimi məsələlərə yeni yanaşmalar tətbiq edə bilirlər. Hətta gənclərimiz bu məsələlərdə müxtəlif təşəbbüslərlə də çıxış edirlər. Heç şübhəsiz ki, belə təşəbbüslər gənclər arasında bir sağlam rəqabət mühiti yaradır. Formalaşmış belə rəqabət mühiti də təbii ki, gənclərin milli şüuru və vətənpərvərlik ruhunun yüksəlməsinə təsir edən amillərdəndir. Nəticədə yaradılmış mühit gənclərin ideya və niyyətlərinin daha da təkmilləşməsi və müasir kreativ düşüncə tərzinin formalaşmasına gətirib çıxarır”.

Onun sözlərinə görə, gənclərin milli şüurun inkişafı və vətənpərvərlik ruhunun yüksıldilməsi istiqamətində təşəbbüsləri kifayət qədərdir. Lakin yaxşı olardı ki, bu təşəbbüslərin içərisindən daha önəmlisinə diqqət ayrılsın. Bu iş elə təşkil edilməlidir ki, milli şüur və vətənpərvərlik ideyaları nəinki ölkənin iri şəhərlərində, hətta regionlarda yaşayan gənclərə çatdırılsın. Bunun üçün çoxlu sayda gənclər təşkilatının yaradılmasına ehtiyac var ki, rəqabət mühiri genişlənsin: “Xüsusən elm və təhsil müəssisələri ilə əlaqəli şəkildə çalışan vətəndaş cəmiyyətlərinin fəaliyyəti stimullaşdırılmalıdır. Gəncliyin potensial qüvvəsi olan tələbə-gənclərə dəstək omalıdır ki, onlar həmyaşıdları arasında vətənpərvərlik ruhunun artırılmasında fəal iştirak etsinlər”.

Orta Asiya və Güney Qafqaz Söz Azadlığı Şəbəkəsinin sədri Azər Həsrətin sözlərinə görə, Azərbaycanda bəzi insanlar iddia edir ki, milli şüur tamamilə ölüb. Digər qism isə bunun əksini iddia edir ki, ölkədə milli şüur yüksək səviyyədədir: “Mənim fikrim isə tamamilə fərqlidir. Hesab edirəm ki, milli şüurun ölməsi haqqında iddialar əsassızdır. Etiraf edilməlidir ki, son zamanlar gənclər arasında milli kimlik məsələsi getdikcə daha çox möhkmlənir, gənclərimizim milli dəyərlərə bağlanması daha da güclənir. Bir kəsim gəncliyimiz də var ki, o kəsim bu milli kimlikdən ümumiyyətlə uzaqdır. Bunlar öz ailələri və ətraflarında nə görüblərsə də, ona uyğun yetişirlər. Ona görə həmin adamların üzərində nə qədər işləsək belə, onları milliləşdirə bilməyəcəyik. Bu isə o deməkdir ki, gənclərin milli şüurunun formalaşması ilə bağlı ikili inkişaf müşahidə edilməkdədir. Əslində bu da faciə deyil. Çünki, istənilən toplumdə fərqli düşüncələr, fərqli baxışlar olmalıdır. Üstəlik indiki yeni informasiya texnologiyalarının inkişaf etdiyi bir dövrdə insanları mütləq şəkildə bir yola istiqamətləndirmək mümkün deyil. Ona görə ki, hər kəs dünyanı görür, dünyada baş verən proseslərin iştirakçısına çevrilir ki, bu baxımdan insanlar öz seçimlərində azad və sərbəstdirlər. Azərbayca da elə bir dövlətdir ki, bu dövlətdə kimsənin ideologiyasına nə dövlət, nə də ki, cəmiyyət müdaxilə etmir. Belə bir vəziyyətdə düşünürəm ki, bir çox ölkələrdə, xüsusən də inkişaf etmiş Avropa ölkəlri ilə müqayisədə Azərbaycanda millilik, milli kimliyə bağlılıq daha yüksək səviyyədədir. Bu isə təbii ki, sevindirici haldır”. Onun sözlərinə görə, vətənpərvərlik elə bir duyğudur ki, onun inkişaf etdirilməsi üçün mütləq şəkildə yaxşı örnəklər göstərilməlidir. Məsələn, ötən ilin avqust ayında Qarabağda baş verən hadisələr, noyabr ayında erməni helikopterinin vurulması Azərbaycan gəncliyi arasında sözün həqiqi mənasında yüksək döyüş ruhu yaratmışdı. Baxmayaraq ki, bunlar döyüş bölgəsində baş verən sıradan bir hadisədir, amma bu hadisə gənclərimizi yerindən oyatmışdı. Təsəvvür edin ki, o halda ölkədə səfərbərlik elan edilsə idi, Ali Baş Komandan çağırış etsə idi, minlərlə gəncimiz bir anda döyüşə hazır olacaqdı: “Mən belə örnəklərin çox olmasını arzu edərdim. Burada söhbət cəbhədə süni şəkildə gərginlik yaradıb örnək göstərməkdən getmir. Sadəcə belə hallar gənclərin vətənərvərlik ruhunun yüksəlməsinə müsbət təsir edir”. Bundan başqa, idman yarışlarında da vətənpərvərlik ruhunun yüksəlməsi üçün örnəklər yaratmaq mümkündür. İdman yarışlarında fərqlənən idmançılarımızı təbliğ etmək, bunun Azərbaycan dövlətinin imicinə necə təsir etdiyini aşılamağın özü vətənpərvərlik ruhunun yüksəlməsi üçün bir nümunədir. Həmçinin, elm, yaxud incəsənət sahəsində uğur qazanmış gənclərin örnək kimi göstərilərək təbliğ edilməsi digər gənclərimizə də stimul vermiş olar.

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2015.- 29 yanvar.- S.15.