Dövlət atributlarımıza olan sevgi

vətənpərvərliyin təzahürüdür

Noyabrın 18-də Beynəlxalq Mətbuat Mərkəzində Azərbaycanın Bütövlüyü Uğrunda Cəmiyyət Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında QHT-lərə Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə dəstəyi ilə "Vətənpərvərlik hissinin yüksəldilməsində QHT-lərin rolu" layihəsi çərçivəsində "Dövlət atributlarına hörmət və vətənpərvərlik hissinin yüksəldilməsi" mövzusunda mətbuat konfransı keçirib.

Layihə rəhbəri_Məlahət Xəlilova mətbuat konfransını açıq elan edərək bildirib ki, bu Azərbaycanın Bütövlüyü Uğrunda Cəmiyyətin Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə dəstəyi ilə həyata keçirdiyi "Vətənpərvərlik hissinin yüksəldilməsində QHT-lərin rolu"layihəsi çərçivəsində növbəti mətbuat konfransıdır. Konfrans "Dövlət atributlarına hörmət və vətənpərvərlik hissinin yüksəldilməsi" mövzusuna həsr olunub: "Layihənin məqsədi gənclər arasında vətənpərvərlik hissinin yüksəldilməsinə nail olmaqdır. Azərbaycan dövləti gələcəyimiz olan gənc nəslin vətənə məhəbbət, öz ata-babalarının ənənələrinə sədaqət ruhunda tərbiyə olunmasına həmişə diqqətlə yanaşmış və ona həyat üçün əhəmiyyətli məsələ kimi baxmışdır. Çünki vətənpərvərlik insanda fədakarlıq, qəhrəmanlıq hissi yaradır".

***

M. Xəlilova əlavə edib ki, şübhəsiz ki, hər bir gəncin, eləcə də hər bir vətəndaşın vətənpərvərliyi onun dövlətimizin atributlarının kəsb etdiyi mənanı dərindən öyrənməsində də öz əksini tapır. Yəni hər bir insan dövlət atributlarının mənasını bilməli, bununla yanaşı həm də, ona hörmət etməlidir. Çünki, bayraq, gerb və himn hər bir dövlətin müqəddəs rəmzləridir.

***

Azərbaycanın milli atributu olan üçrəngli bayrağın yaranma tarixindən danışan yazıçı Əkbər Qoşalı bildirib ki, dövlətin rəsmi fərqləndirici əlamətlərindən biri dövlət bayrağıdır və onun təsviri, əsasən, Konstitusiyada qanunvericiliklə təsbit olunur. Dövlət bayrağı, eyni zamanda, məxsus olduğu dövlətin suverenlik rəmzidir. Azərbaycan Respubiikasının dövlət bayrağı 1918-1920-ci illərdə mövcud olmuş Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə yaradılan milli dövlət atributlarındandır. 1918-ci il mayın 28-də Azərbaycan Milli Şurası Tiflisdə Azərbaycan İstiqlal Bəyannaməsini qəbul edərək, onun müstəqilliyini elan edib. Bakı şəhəri bolşevik-daşnak qruplaşmalarının əlində olduğu üçün həmin il iyunun 16-da Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ilk milli hökuməti və Milli Şurası Gəncədə yerləşdirilib. Onun bildirdiyinə görə, Fətəli xan Xoyskinin rəhbərlik etdiyi Azərbaycan müvəqqəti Hökumətinin 24 iyun 1918-ci il tarixli qərarı ilə üzərində ağ aypara və səkkizgüşəli ulduz təsviri olan qırmızı rəngli bayraq Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin dövlət bayrağı kimi qəbul edilib: "Milli hökumətin tanınmasına nail olmaq üçün dövlət bayrağının dəyişdirilməsi qərara alınıb. 1918-ci il noyabrın 9-da Bakı şəhərində Fətəli xan Xoyskinin sədrliyi ilə Nazirlər Kabinetinin iclası olub və burada onun milli bayraq haqqında məruzəsi dinlənilib. Həmin iclasda dövlət bayrağı haqqında aşağıdakı qərar qəbul edilib: "Yaşıl, qırmızı və mavi rənglərdən, ağ aypara və səkkiz guşəli ulduzdan ibarət olan bayraq milli bayraq hesab edilsin".

***

ABUC-un sədri, yazıçı Yunus Oğuz qeyd edib ki, bu gün milli tərbiyə və təhsilimizin, milli ideologiyamızın qarşısında duran ən vacib məsələlərdən biri milli bayrağımızın tarixini, onun rəng palitrasının və üzərindəki rəmzlərinin məna və funksiyalarını təbliğ etməkdən, uşaqlara gənc nəslə öyrətməkdən ibarətdir. O, əlavə edib ki, Azərbaycanın dövlət bayrağı "trikolor" ("üç rəngli") bayraqlar sırasına daxildir: "Müasir dövrdə bir çox dövlətlərin də bayraqları "trikolor"dur. Lakin bizim milli bayrağımız dünyada mövcud olan "trikolor"lardan rəng düzümü ilə bərabər, üzərində digər simvonların olmasına görə də fərqlənir. Dövlət bayrağımızda 3 rəngin ifadə etdiyi və XX əsrin əvvəllərindəki milli istiqlal ideologiyamızın üç təməl prinsipini bildirən "türkçülük, islamçılıq və müasirlik" düsturunun müəllifi görkəmli Azərbaycan mütəfəkkiri Əli bəy Huseynzadədir. Onun fikrincə, TÜRKLƏŞMƏK milli ənənələrin dirçəlməsi, milli dilin, ədəbiyyatın, tarix və mədəniyyətin yüksəldilməsi, İSLAMLAŞMAQ islamda milli dini-əxlaqi və ümumbəşəri dəyərlərin inkişaf etdiriiməsi, MÜASİRLƏŞMƏK isə Avropa elm və texnikasının nailiyyətlərini öyrənib onun nəticələrini öz milli elm və mədəniyyətinin inkişafına istiqamətləndirmək, demokratiya ənənələrindən istifadə etmək deməkdir. Dövlət bayrağımızdakı qırmızı zolaq üzərindəki rəngli aypara və ağ rəngu səkkizguşəli ulduz rəmzləri Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 1918-ci il iyunun 21-də Gəncədə qəbul etdiyi qırmızı rəngli və üstündə ağ rəngli aypara və səkkizguşəli ulduz təsviri olan dövlət bayrağının üçrəngli milli bayrağımızda kiçildilmiş formasından ibarətdir".

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi, yazıçı Rəşad Məcid bildirib ki, dövlətin möhürlərdə, pul nişanlarında, blank və başqa rəsmi sənədlərdə təsvir olunan fərqləndirici nişanı dövlət gerbidir. Dövlət bayrağından fərqli olaraq, ADR dövründə digər rəmzlər rəsmi şəkildə qəbul olunmamış, yalnız onların qəbul ediləcəyi barədə 1920-ci il yanvar ayının 30-da hökumət tərəfindən müsabiqə elan edilmişdir. Müsabiqənin müddəti 1920-ci il mayın 1-də qurtarmalı idi. Müsabiqə Xalq Cumhuriyyətinin rəmzlərinin, orden və medallarının ilk numunələrinin meydana çıxmasını əhatə edirdi. Lakin Demokratik Cümhuriyyətin süqutu, bir çox məsələlərin, o cümlədən müsabiqənin başa çatmasına mane oldu. 1991-ci ildə Azərbaycan Respublikasının yeni milli gerbinin yaradılması üçün müsabiqə elan olundu. Lakin təqdim olunan gerb esgizləri Milli Məclis uzvlərini qane etmədiyi üçün vaxtilə mövcud olmuş gerb layihəsini bərpa etmək məqsədəuyğun hesab edildi. Qəbul olunmuş Azərbaycan Respublikasının gerbi Xalq Cümhuriyyəti dövrünün 1920-ci ildə yaradılmış gerbinin təkrarıdır. Onun kompozisiyası ilk orijinalda olduğu kimi saxlanılmış, yalnız bəzi detallar-alovun, palıd yarpaqları və sünbüllərin təsviri rəssam tərəfindən bir qədər təkmilləşdirilmişdir".

R.Məcid əlavə edib ki, dövlət gerbində verilmiş rəmzi elementlər milli və bəşəri dəyərlərə əsaslanır. Səkkizguşəli ulduz Azərbaycanın memarlıq, şəbəkə sənətində geniş istifadə olunan ornament növlərindəndir. Qalxan ölkənin hərbi qüdrətini, xalqın qəhrəmanlıq əzmini ifadə edir. Palıd yarpaqları və sünbüllər şöhrət çələngini, qüvvəti, bolluğu ifadə edən ənənənin simvollarındandır: "Gerbimizin mərkəzində şölə saçan alovun mahiyyəti M.Ə.Rəsuizadənin Milli Cümhuriyyət Parlamentinin açılış iclasında ifadə olunmuşdur: "Azərbaycan bir atəş mənbəyidir. Bu atəş əski zamanlardan bəri həqiqətpərəstlərə rəhbər, bir şoleyi-umid və inam təşkil eyləmişdir. Bu atəş əbədiyyən sönməz bir məşələ təşkil edib də huriyyət və istiqlala doğru getdiyimiz maneəli yolları işıqlandırır" Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 1993-cu il 19 yanvar tarixli Konstitusiya qanunu ilə Azərbaycan Respublikası dövlət gerbinin rəngli və ağ-qara təsviri təsdiq edilib".

Şair Elçin Mirzəbəyli qeyd edib ki, 1918-ci il mayın 28-də Azərbaycanın müstəqilliyi elan olunduqdan sonra ADR-in dövlət bayrağı və dövlət gerbi ilə bərabər, dövlət himninin də yaradılması və qəbul edilməsi məsələsi qarşıya çıxdı. E. Mirzəbəyli bildrib ki, "himn" sözü yunanca "təntənəli nəğmə" deməkdir. O, siyasi təbliğatda mühüm vasitə olmaqla müəyyən mütəşəkkillik və səfərbərlik rolu da oynayır. Himnin ifası, əsasən, bayram şənlikləri, siyasi nümayişlər, rəsmi dövlət qəbulları, hərbi paradlarda nəzərdə tutulur. Dövlət himninin mətni və melodiyası elə olmalıdır ki, o, xalqın bütün təbəqələri tərəfindən asan başa düşülsün. Onun sözlərinə görə, Azərbaycanın dövlət himninin musiqisi Üzeyir Hacıbəyliyə, mətni isə görkəmli şairimiz Əhməd Cavada məxsusdur.

Yazıçı Elçin Hüseynbəyli qeyd edib ki, bayrağımız, gerbimiz, himnimiz ictimai-siyasi və mədəni həyatımızın bütün sahələrində geniş yayılmış, Konstitusiya qanununun tələblərinə uyğun respublikamızın bütün ərazisində və beynəlxalq miqyasda bərqərar olmuşdur. Azərbaycan Respublikası dövlət rəmzlərinin statusu 1995-ci il noyabrın 12-də ümumxalq referendumunda qəbul olunmuş Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında müəyyənləşdirilmişdir. Sevindirici haldır ki, ölkəmizin gənc nəsli dövlət atributlarımıza hörmətlə yanaşır, bu müqəddəs rəmzləri hər zaman uca tuturlar. Bu isə bir başa vətənpərvərlikdən, vətən sevgisindən xəbər verir.

Qarabağ qazisi Nahid Canbaxışlı qeyd eti ki, vətənpərvərliyin təbliği yüksək səviyyədə olanda əsgərlərin döyüş ruhu da yüksək olur: "Biz də yüksək döyüş əzmini qəhrəmanlarımızdan almışdıq. Döyüşə gedəndə yalnız torpaqlarımızı yağı düşməndən azad etmək barədə düşünürdük. Odur ki, döyüşə ölməyə yox, öldürməyə getmişdik. Hazırda da torpaqlarımızı işğaldan azad etməyə hazır olan kifayət qədər qəhrəman əsgərlərimiz var. Mən vətənpərvərəm, mənim ətrafım da vətənpərvərdir. Hazırda oğlum Vətən qarşısında borcunu yerinə yetirir. İnanıram ki, o da kifayət qədər vətənpərvərdir.Biz Ali Baş Komandan,möhtərəm İlham Əliyevin əmrini gözləyirik.Bizim ən yüksək dövlət atributumuz olan bayrağımızın işğaldan azad ediləcək torpaqlarımızda dalğalanacaq.O gun uzaqda deyil".

Şair Əbülfət Mədətoğlu bildirdi ki,gəncləri vətənpərvər kimi yetişdirmək üçün ilk olaraq onlarda milli atributlarımıza hörmət və məhəbbət hissini aşılamalıyıq. Bu hisslərə malik olan gənc gələcəyin milli qəhrəmanıdır.

Alim

Olaylar.- 2016.- 19-21 noyabr.- S.12.