Nakişilik

Fevral ayını sevmirəm. Mənə görə özündə soyuqluq, ayrılıq, nisgil, həsrət daşıyan fevral öz yarımçıq "taleyi" ilə insan taleyində də sağalmaz iz qoyur. İlin on bir ayı 30-31 gün olduğu halda fevral bu bütövlükdən xalidi, 28 günlə "ömrünü başa vurur". Fevralda sanki, bir mistika var: bu ayda doğulanların 70-80 faizinin həyatı yarım qalır, taleyi kəm olur. Ona görə də qəti əminəm ki, hər kəsin fevral ayı ilə bağlı bir mistik düşüncəsi var. Bəlkə də fikirlərimə irad tutanlar, etiraz edənlər olacaq, buna şübhəm yoxdu. Amma kimsənin etiraz edə bilməyəcəyi bir fakt var ki, fevral 26 il əvvəl Azərbaycan tarixinə "faciə" ilə qədəm qoydu. 26 ildi 26 fevral günü Xocalı faciəsinin törədildiyi gün kimi qeyd olunur. 26 ildi fevral mistikası qara qüvvələrin əlindədi. Sözümün canı fevralın 26-sı deyil, 23-üdü. Bir neçə gün əvvəl 23 fevral tarixini xüsusi qeyd edənlər oldu. Həmin günün nə ilə bağlı olduğunu 25 yaşdan yuxarı olanlar yaxşı bilirlər. Sovetlər zamanında fevralın 23-ü sovet ordusu və hərbi dəniz donanmasının yarandığı gün kimi bayram edilirdi, daha doğrusu, kişilər bayramı hesab olunurdu. O zamanın öz qaydası, öz ənənəsi var idi. Təqvimdə qırmızı işarələnmiş günlər sovet xalqlarının "xoşbəxtliyindən" xəbər verirdi. Zamanın tələbi belə idi: həmin "qırmızı" günlərdə hər kəs gülümsəməli, hər kəs xoşbəxt görünməli idi. Ona görə də 23 fevral gününün arxasında gizlənən xəbis niyyətin nədən ibarət olduğunu kimsə dərk edə bilməzdi. Bir kimsənin də ağlına gəlməzdi ki, sovet ordusu və hərbi dəniz donanması 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə qurudan və sudan hücuma keçərək Azərbaycan xalqını qana bulayacaq. İnsanların yatanda yuxusuna da girməzdi ki, daha iki il keçəcək, yenə də həmin ordunun 366-ci alayı Xocalını yerlə-yeksan edəcək. Bunlar SSRİ ərazisində yaşayanlar, xüsusilə də azərbaycanlılar üçün ağlagəlməyəcək hadisələr idi. Amma bu hadisələr oldu. Azərbaycan öz müstəqilliyini bərpa etmək yolunda torpağa minlərlə şəhid verdi. Azərbaycan xalqı azadlıq, bütövlük uğrunda canını verən oğulları hər zaman ehtiramla yad edir. Vətən uğrunda gedən savaşda günahsız insanların qətlə yetirilməsini isə bağışlamır. Ağlı başında olan azərbaycanlılar 23 fevralın qan qoxuyan özəlliyinə nifrət edir. 23 fevralda yaradılan bir ordu başqa bir millətin dinc sakinlərini gülləbaran edir, qadına, qocaya, uşağa rəhm etmir, şaxtalı havada ayaqyalın, başıaçıq, günlərlə ac-susuz qalaraq donub ölmələrinə faşizm mövqeyindən yanaşaraq vicdansızcasına haqq qazandırır. Bu, insanlıqdan kənar olan bir vəhşilikdi. Bu, nakişilikdi. Damarında tərtəmiz azərbaycanlı qanı axanlar bu faciəni unutmurlar, unutmayacaqlar da. İstər ölkədə yaşayan, istərsə də dünyanın başqa ölkələrində məskunlaşan təmizqanlı azərbaycanlılar fevralın 23-nü kişilər günü kimi bayram etmirlər. Bir ordu ki, sənin millətini qanına qəltan edir, onun yarandığı gün sənin ölkəndə kişiliyin simvolu niyə olsun? Yetmiş il o orduya xidmət edən, hər buyurduğunu yerinə yetirən, yolunda canını verən bir millətin günahsız insanlarını gülləyə "qonaq" etmək kişilikdimi? Deyil. Mən bunu azərbaycanlı kişilərin adına yazmıram, oğullarımızın çiyninə yükləmirəm. Bu, NAKİŞİLİKDİ. Vətəni qorumaq hər kişinin işidir, borcudu. Bu, borc ona ana südü ilə hopur, ata qanı ilə ötürülür. Bəlkə elə bu səbəbdən deyirik ki, əsgərlik kişilik məktəbidi. Madam ki, özümüzün kişilik məktəbimiz var, o zaman nədən özgəyə tərəf boylanırıq? Madam ki, ordunun yarandığı gün kişilk məktəbinin fəaliyyətə başladığı vaxtdı, o zaman 26 iyun tarixi nə günə durub? Müstəqil Azərbaycan Respublikasının 26 iyun günü nəyə, kimə xidmət edir? Məsələnin ən ağrılı tərəfi odur ki, bu məmləkətin xeyli sayda ziyalısı 23 fevral gününü bayram edir. Özünü cəmiyyətin üst təbəqəsinə aid edən müəllim, həkim, mühəndis, biznesmen, tərcüməçi, iqtisadçı və s. diplomlular ailədə övladlarına pis nümunə sərgiləyirlər. SSRİ dövlətini görməyən gənclər bu günün mahiyyətinə varmadan valideynlərinin hərəkətini təkrarlayırlar. Təhsil ocaqlarında, səhiyyə obyektlərində, tikinti meydançalarında, hətta sosial şəbəkələrdə az qala təbrikin biri bir qəpiyə çıxır. Bunun adı unutqanlıq deyil. Nə də savadsızlıq, yaxud da bayağılıq ola bilməz. Bunun adı rəzalətdi. İnsan bu qədərmi özünü tanımaz? İnsanın şüuru, təfəkkürü bu qədərmi "topmozlanar"? Onlar təkcə tarixi unutmurlar, sadəcə ötən günlərin faciəsini saya salmırlar. Üstəlik də Azərbaycan tarixinin yaxın keçmişinin üstündən qırmızı ordunun əlinə bulanmış qızılqırmızı azərbaycanlı qanının rəngində bir xətt çəkirlər. Yoxsa ki, bu qədər unutqanlıq olmaz. Dünyanın hansısa ölkəsində 23 fevral günündən başqa kişilər üçün bayram günü qeyd olunduğu haqqında məlumatım yoxdu. Bəlkə də var, bilmirəm. Məncə, belə bir bayrama gərək yoxdu. Anadan KİŞİ doğulmaq, həyatda əsil KİŞİ olmaq, KİŞİlik nümunəsi sərgiləmək özü bir bayramdı. Bu barədə geniş yazmaq fikrindən uzaqlaşaraq, fevralın daha bir gününü özəlləşdirən kişilərimizdən yazmaq istəyirəm. 14 fevral dünyanın xristian ölkələrində sevgililər günü, yaxud Valentin günü kimi qeyd olunur. Valentinin kim olduğunu, 14 fevralın niyə bayram günü elan olunduğunu xatırlatmağa bilmirəm gərək varmı? Amma Valentin adlı keşişin nə etdiyinin, necə etdiyinin bizim millətə qətiyyən heç bir aidiyyatı yoxdu. Əxlaqsızların iyrənc hərəkətlərini ölümsüzləşdirən katolik xristianların bu ənənəsi 1500 il əvvələ gedib çıxır. O zamankı Roma papası Gelasiusun əxlaqsızlığı rəsmiləşdirdiyi 14 fevral günü azərbaycanlı əxlaqına, şərəf və ləyaqətinə ləkə salır. Azərbaycan kişisinin tərtəmiz sevgisini 14 fevralda baş vermiş həmin mənəviyyatsılıqla kirlətmək olmaz. Bilirəm yenə də etiraz edən tapılacaq ki, onlar Valentini, yaxud papanı yad etmirlər, onlar aldıqları hədiyyə ilə qarşı cinsə olan sevgilərini bildirirlər. Sevginin günümü olur, atam balası? Bəyəm sevgi ildə bir dəfə qeyd olunur? O ürək ki, ilin on iki ayı sevgi ilə döyünmür, o qəlb ki, bir ömür eşq yükü daşımağa "məhkum" olunmayıb, həmin könül sahibi 14 fevralda nəyi sübut edib, nəyi göstərə bilər?! Yox, əgər hansısa bir günün adını "sevgi" qoymaq lazımdırsa, o zaman 30 iyun tarixi yaxşi deyilmi? İlham və Fərizə sevgisinin Bakının Dağüstü parkında - Şəhidlər Xiyabanında dolaşan ruhlarının xatirinə həmin gün məhəbbət günü, sevgi bayramı, eşq tarixi olsun. 14 fevral günü və 23 fevral "bayramı" həmin sevginin qəhrəmanlıq motivinə, vətənpərvərlik duyğusuna ləkə salır. Fevralın soyuğuna, şaxtasına bürünmüş 14 və 23 rəqəmini isti yay fəslinin 26 iyun və 30 iyun günü ilə əvəzləmək lazımdı. Hiss və duyğuları qışın şaxtasına bürünmüş fevral kişisindən, isti yay günlərinin istiqanlı iyun kişisi yaxşı deyilmi?!

Züleyxa Nadir

Olaylar.-2018.-27 fevral.-S.11.