Heydər Əliyevin liderlik

fəlsəfəsinə müasir baxış

Vüqar Rəhimzadə,

YAP Siyasi Şurasının üzvü,

"İki sahil" qəzetinin baş redaktoru,

Əməkdar jurnalist

Ümummilli liderin gələcəyə hesablanmış strategiyası Azərbaycanın dünya siyasətində yerini və rolunu müəyyənləşdirdi

Tarixə nəzər salsaq görərik ki, xalqımızın dövlətçilik tarixində mürəkkəb mərhələlər çox olub. Lakin bütün təzyiqlərə, çətinliklərə rəğmən heç bir qüvvə xalqımızın müstəqillik, dövlətçilik arzularını, ənənələrini məhv edə bilməmişdir. Məhz bu reallıqlara söykənərək müstəqil Azərbaycan dövlətinin qurucusu, ulu öndər Heydər Əliyev bildirmişdir: "Biz nadir bir dövlətçilik irsinin varisləriyik. Hər bir Azərbaycan vətəndaşı bu irsə layiq olmağa çalışaraq böyük bir tarixi keçmişi, zəngin mədəniyyəti, yüksək mənəviyyatı olan dövlətimizin həm dünəninə, həm bu gününə, həm də gələcəyinə dərin bir məsuliyyət hissi ilə yanaşmalıdır." Eyni zamanda bu fikir də önə çəkilir ki, keçmişini sevən, bu günü ilə qürur duyan, gələcəyinə böyük ümidlərlə baxan xalqlar tarixin sərt və çətin sınaqlarından üzüağ çıxaraq, milli varlıqlarını qoruyurlar. Ümummilli lider Heydər Əliyevin böyük və müqəddəs ideallarla qurub-yaratdığı Azərbaycan dövlətinin tarixən keçib gəldiyi yolun öyrənilməsi mütləqdir, bir çağırışdır.

Müstəqilliyin daha da möhkəmləndirilməsinə, əbədiliyinin

təmin edilməsinə hesablanan şərəfli missiya

Ulu öndər Heydər Əliyev hələ Azərbaycana rəhbərliyinin birinci dövründə ölkənin inkişafı istiqamətində gördüyü işlərlə, qəbul etdiyi qərarlarla, həyata keçirdiyi quruculuq tədbirləri ilə, ən əsası gələcəkdə Azərbaycanın müstəqilliyə qovuşacağını nəzərə alaraq atdığı digər məqsədyönlü addımları ilə özünün Ümummili Lider obrazını yaratmış, tarix isə dahi şəxsiyyətin bu statusunu bütün mərhələlərdə qorumuşdur. Ulu Öndərin hakimiyyətinin birinci dövründə azərbaycanlıların müstəqil düşüncə ətrafında birləşməsi imkanları genişləndi. İllər boyu bu istiqamətdə formalaşdırılan potensial ötən əsrin sonlarına doğru müstəqil Azərbaycan dövlətinin yaranmasında təzahür etdi. Məhz buna görə də Azərbaycan tarixinin 1969-cu ildən bəri yaşanan dövrü əsasən ulu öndər Heydər Əliyevin adı ilə sıx bağlıdır. Bir məqamı da xüsusi qeyd etmək lazımdır ki, indiki dövrdə Azərbaycanın dövlət suverenliyi və iqtisadi müstəqilliyi, xarici siyasi və iqtisadi əlaqələrinin sistemli olaraq genişlənməsi və dünya iqtisadiyyatına daha dərin bir şəkildə inteqrasiya prosesi 1970-1980-ci illərdə ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən təməli qoyulmuş potensiala əsaslanır.

Ulu Öndərin siyasi kursunun layiqli davamçısı Prezident İlham Əliyev Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyətə başlamasının 5 illiyi münasibətilə təntənəli mərasimdə "Mənim siyasi və həyati dünyagörüşüm atamın təsiri altında formalaşmışdır" etirafını özündə əks etdirən çıxışında bu reallıqları da qeyd etmişdir ki, 1969-cu ilə qədər Azərbaycan haqqında heç sovet məkanında o qədər də çox məlumat yox idi. 1970-1980-ci illərin əvvəlləri Azərbaycanın intibah dövrü olmuşdur. Azərbaycan sürətlə inkişaf etdi və sovet məkanında qabaqcıl respublikalardan birinə çevrildi.

Həmin çıxışında bu məqam da qeyd edilir: "Biz deyəndə ki, Heydər Əliyev müstəqil Azərbaycanın qurucusudur, tam həqiqəti deyirik. Çünki formal olaraq müstəqillik 1991-ci ildə əldə edilsə də, bu müstəqillik yarımçıq idi. Azərbaycanın gələcəyi sual altında idi. Ölkənin müstəqilliyi əldən gedirdi. Azərbaycanın dövlət quruculuğu məhz 1993-cü ildən başlanmışdır."

Cənab Prezidentimiz İlham Əliyev bu reallıqların bütün dövrlər üçün aktual olduğunu qeyd edərək bildirir ki, ulu öndər Heydər Əliyev haqqında çoxlu kitablar, elmi əsərlər yazılıb, dəyərli fikirlər səslənib: "Bir şeyi əlavə edə bilərəm ki, ümummilli lider Heydər Əliyev bütün dövrlərdə sınaqlardan şərəflə çıxıb."

Ulu Öndərin Azərbaycana rəhbərliyinin birinci dövründə qoyulan təməlin 1993-cü ildə yenidən hakimiyyətə qayıdışından sonra möhkəmləndirilməsinin nəticəsidir ki, bu siyasəti hazırda təkmil islahatları ilə uğurla davam etdirən dövlətimizin başçısı İlham Əliyev müasir Azərbaycanı inkişaf etmiş ölkələr sırasında görmək hədəfini irəli sürərək, bu istiqamətdə bir-birindən mühüm addımlar atır.

Müstəqilliyimizin üçüncü, yəni 2003-cü ildən başlanan dövrünə keçmədən bu günümüz üçün görülən işlərin miqyasına nəzər salıb, Heydər Əliyev şəxsiyyətinin böyüklüyünü, Vətəninə, xalqına, torpağına bağlılığını bir daha indiki və gələcək nəsillərə çatdırmaq hər birimizin vətəndaşlıq borcudur. Ümummilli Liderin anadan olmasının 95 illiyi ərəfəsində keçilən yola nəzər saldıqda dahi şəxsiyyətin aforizmə çevrilən bu fikrinin reallıqlara əsaslandığını bir daha görmüş oluruq: "Nə qədər ki Azərbaycan var, mən də varam. Mən isə Azərbaycanda əbədi olacağam!"

Bu fikri də böyük fəxr hissi ilə qeyd edirik ki, Ümummilli Liderin 1969-1982-ci illərdəki fəaliyyəti böyük bir təcrübə xəzinəsi, dövlət idarəçiliyi akademiyasıdır. Bugünkü Azərbaycan məhz həmin dövrdə yaradılan möhkəm təməl üzərində inkişaf edir, uğurla addımlayır. Ölkənin hərtərəfli inkişafında iqtisadi amilə verilən önəm ulu öndər Heydər Əliyevin hakimiyyətinin hər iki dövrünün səciyyəvi xüsusiyyətidir. Hazırda beynəlxalq səviyyədə tez-tez səsləndirilən "Azərbaycanın iqtisadi inkişafı möcüzədir" fikri də məhz düşünülmüş və məqsədyönlü, gələcəyə hesablanmış bu siyasətin məhsuludur.

Ulu öndər Heydər Əliyev

Naxçıvanı erməni işğalından qorudu

1990-cı ilin iyulunda Azərbaycana qayıdan ulu öndər Heydər Əliyevin gəlişini özlərinin məhvi hesab edən səriştəsiz iqtidar onun Bakıda yaşamasına imkan vermədi. Gözlənilən təhlükələrdən xilas olmağın bir yolu var idi: Naxçıvana getmək. İnsanların böyük etimadını qazanan ulu öndər Heydər Əliyev həmin ildə də Azərbaycan Ali Sovetinə deputat seçilmişdir. O, 1991-1993-cü illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri, Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Sədrinin müavini olmuşdur. Ulu öndər Heydər Əliyevin Naxçıvanda yaşadığı illərə xronikal nəzər saldıqda aydın görünür ki, bu gün haqqında ürəkdolusu danışdığımız və ölkəmizin beynəlxalq aləmdə nüfuzunu yüksəldən yeniliklərin, islahatların təməli o çətin illərdə qoyulub.

Naxçıvan MR Ali Məclisinin Sədri kimi ulu öndər Heydər Əliyevin həyata keçirdiyi islahatlar haqqında geniş danışmağa ehtiyac olmasa da, o illərdə baş verən hadisələrin xronikasına nəzər salmaqla dahi şəxsiyyətin xidmətləri barədə aydın təsəvvür yaratmaq mümkündür. Daim xalqının müstəqilliyi və azadlığı uğrunda çalışan bir fədakar vətəndaş kimi fəaliyyətinə də elə bu mərhələdən başlamışdı. Ulu öndər Heydər Əliyev "Müstəqillik qədər çətin yol yoxdur. Müstəqilliyin əldə olunması nə qədər çətindirsə, onun saxlanılması, daimi, əbədi olması bundan da çətindir" sözlərini real həyatda gerçəkləşdirdi. Naxçıvan MSSR-in adının dəyişdirilməsi, dövlət atributları sayılan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin üçrəngli bayrağının bərpası, himn və gerbi üçün müsabiqə keçirilməsi barədə qərarlar qəbul olunmuşdu. Uzaqgörən siyasətçi bildirirdi ki, azadlıq olmayan yerdə inkişaf, yenilik barədə danışmaq qeyri-mümkündür. 1990-cı ilin 20 Yanvar hadisələri törədiləndə Moskvadakı Azərbaycan nümayəndəliyinə gedərək qırğını müstəqil bir dövlətin suverenliyinə qarşı törədilmiş siyasi aksiya hesab edən ulu öndər Heydər Əliyev Naxçıvanda işləyərkən faciəyə siyasi qiymət verilməsini, günahkarların cəzalandırılmasını qəti tələb etmişdi. Ulu Öndərin Naxçıvandakı ən böyük xidmətlərindən biri diaspor fəaliyyətinin təməlini qoyan 31 dekabr - Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü barədə qərarın qəbuludur. Naxçıvanda olarkən bütün Azərbaycan üçün xidmətlərindən biri də respublikanın sərhədlərinin, Naxçıvanın ermənilər tərəfindən işğalının qarşısının alınmasına yönəldilmiş Qars müqaviləsinin təzələnməsi oldu. Blokadada qalan naxçıvanlıların çətin vəziyyətdən çıxması üçün qonşu İran və Türkiyə ilə əməkdaşlıq gücləndirildi. Böyük şəxsiyyət Heydər Əliyevin nüfuzu bu sahədə də özünü doğrultdu. Naxçıvana hər iki qonşu dövlətdən ərzaq, sənaye malları, ən başlıcası isə yanacaq, enerji verildi. Türkiyə ilə qonşu dövlətlər arasında əlaqələrin möhkəmləndirilməsi üçün "Ümid körpüsü" salındı. Paytaxt Bakı ilə yeganə nəqliyyat yolunun intensiv fəaliyyəti üçün geniş imkanlara malik hava limanı, Bakıda Naxçıvan nümayəndəliyi açıldı.

Ulu Öndərin Naxçıvandakı xidmətlərindən bəhs edərkən bu gün Azərbaycanın ictimai-siyasi həyatında aparıcı rol oynayan, ölkənin gələcəyinə böyük ümidlər vəd edən Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradılmasını qeyd etməliyik. Təsis konfransını 1992-ci il noyabrın 21-də Naxçıvanda keçirən Yeni Azərbaycan Partiyasının yaradılması ilə bağlı 91 nəfər ziyalının ulu öndər Heydər Əliyevə müraciəti Azərbaycan xalqının böyük əksəriyyətinin istəyinin ifadəsi idi. Ümummilli lider Heydər Əliyev müraciətə cavabı ilə bir daha xalqla birliyini, həmrəyliyini nümayiş etdirdi. Ulu Öndərin yaradıcısı olduğu Yeni Azərbaycan Partiyası ilk gündən milyonların sevgisini qazandı.

Xalq öz xilaskarına sahib çıxdı

Ulu öndər Heydər Əliyevin artıq ölkə hüdudlarını aşan şöhrətini gözü götürməyən, yeniliklərə siyasi qısqanclıqla yanaşan AXC-Müsavat iqtidarı təxribatlara əl atdı. Silahlı dəstələr təşkil etməklə Naxçıvanda dövlət çevrilişləri etmək istəyənlərin cəhdləri baş tutmadı. Bir neçə dövlət idarəsini və radio-televiziya şirkətinin binasını zəbt edərək külli miqdarda dövlət malını dağıtdılar. İnsanlara maddi və mənəvi ziyan vuruldu. Lakin çətinliklərə, silahlı dəstələrin hədələrinə əhəmiyyət verməyən naxçıvanlılar Bakıdan istiqamətləndirilən çevriliş cəhdlərinin qarşısını Ulu Öndərin bir çağırışı ilə aldılar. Xalq öz xilaskarını canlı sipər çəkərək qorudu. Çünki Ulu Öndər Azərbaycan dövlətçiliyini qoruyan, xalqın sabaha inamını sönməyə qoymayan dahi şəxsiyyət idi. Bu birlik əsl xalq-iqtidar həmrəyliyi oldu.

Ardı var

Olaylar.- 2018.- 8 may.- S.6.