Regionların sosial-iqtisadi inkişafı dağ

rayonlarının simasını tamamilə dəyişdirib

Yardımlı yayonunda sosial proqramların reallaşdırılmasına xüsusi diqqət yetirilir

Azərbaycanın regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət proqramlarının icrası nəticəsində təkcə mərkəzi rayonlar deyil, eləcə də dağ rayonlarının siması tamamilə dəyişib. Hətta bir sıra rayonlar statusunu dəyişərək şəhərə çevrilib. Artıq şəhər statusu almış Yardımlı rayonunun da sosial-iqtisadi nkişafı uğurlu olub. Belə ki, regionların sosial-iqtisadi inkişafı dövlət proqramı çərçivəsində həyata keçirilən tədbirlər nəticəsində Yardımlı rayonu da bir sıra uğurlara imza atıb. Təkcə ötən ildə əldə edilən nəticələr ucqar dağ rayonunun görkəmini xeyli dəyişdirib.

Etiraf edilməlidir ki, sözügedən uğurlar Yardımlı rayonunun sosial-iqtisadi inkişafı sahəsində görülmüş işlərin nəticəsidir. Hazırda da rayonda sosial və digər infrastruktur layihələrin icrası davam etməkdədir. Yola saldığımız ildə də rayonda sahibkarlıq və kənd təsərrüfatının inkişafı, tikinti-abadlıq-quruculuq işləri, yerli əhəmiyyətli avtomobil yollarının təmiri, əhalinin içməli su ilə təmini, tibb müəssisələrinin tikintisi, kommunal yaşayış binalarının təmiri və həyətyanı sahələrinin abadlaşdırılması və digər infrastruktur layihələrinin icrası həyata keçirilib.

Rayonda abadlıq-quruculuq işlərinə diqqət artırılmış, qəzalı vəziyyətdə, eləcə də istismar müddəti başa çatmış istinad divarları sökülərək müasir zövqə uyğun olaraq yenidən inşa olunub. Heydər Əliyev, 20 yanvar küçələrində yolun üst hissəsində istinad divarları hörülmüş və ağ üzlüklərlə üzlənilib. 9 ədəd mənzil kommunal yaşayış evlərinin blokları təmir edilib, binaların fasad hissələri rənglənib. 4 yaşayış binasının dam örtüyü tamamilə yenisi ilə əvəz olunub. Bu işlərin görülməsinə 83 nəfər işçi cəlb edilib. Möhtərəm Prezidentin qayğısı sayəsində rayonda işsizliyin aradan qaldırılması məqsidilə Qaz istismar, Elektrik şəbəkəsi, Sukanal idarəsində, Yol İstismar idarəsində, Kommunal təsərrüffat sahəsində və təmir-tikintdə ümumilkdə 245 nəfər rayon sakini müvəqqəti olaraq işlə təmin olunub.

Məlumat üçün qeyd edək ki, tikinti-quruculuq işlər təkcə rayon mərkəzində deyil, kənd yaşayış məntələrində də aparılıb. Daha dəqiq, kənd yaşayış məntəqələrində də inzibatı binaların tikintisi işləri davam etdirilib. Rayonda müasir standartlara cavab verən təhsil və tibb müəssisələrinin inşaası reallaşdırılıb. Hazırda Rayonun Avur kəndində modul tipli məktəb binasının tikintisində tamamlama işləri aparılır və müstəqillik günü ərəfəsində istifadəyə veriləcəyi planlaşdırılır. Onu da qeyd edək ki, həyata keçirilən infrastruktur layihələrə müxtəlif mənbələrdən investisiyalar cəlb edilir. Belə ki, investisiya layihəsi çərçivəsində, əhaliyə tibb xidmətinin yaxşılaşdırılması məqsədilə rayonun Honuba-Şıxlar və Avaş kəndlərində həkim məntəqəsi inşa olunaraq əhalinin istifadəsibə verilib.

Yardımlı rayonunda sosial proqramların reallaşdırılmasına da xüsusi diqqət yetirilir. Sözssüz ki, belə layihələr əhalinin, xüsusən aztəminatlı ailələrin, şəhid ailələri və Qarabaq müharibəsi veteranlarının mənzil-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılmasına hədəflənib. Buna nail olmaqdan ötrü şəhid ailələri üçün, eləcə də fövqəladə vəziyyətdən qəzalı vəziyyətə düşmüş fərdi yaşayış evlərin tikintisi işləri nəzartdə saxlanıb. Hazırda, Horavar və Şəfəqli kəndlərində iki şəhid ailəsi üçün sahəsi 110 m2 və otaqların sayı 4 olan birmərtəbəli müasir evlər inşa olunur. Təbii-texnogen hadisələrin təsirindən qəzalı vəziyyətə düşmüş Yardımlı şəhərində 3, Köryədi kəndində 1 və Zevin kəndində 1 fərdi yaşayış evinin tikintisi davam etdirilmişdir, yaxın ay ərzində bu fərdi yaşayış evləri istifdəyə verilməsi nəzərdə tutulub.

İnfrastruktur layihələrinin də həyata keçuirilməsi rayonda prioritet vəzifələrdən hesab olunur. Rayonda kənd yollarının çəkilişi, əsaslı təmiri istiqamətində də bir sıra işlər görülüb. Uzunluğu 2,5 km olan Zəngələ kənd yolu genişləndirilmiş və çınqıl örtüklə təmir olunub. Əlavə olaraq kənd bələdiyyəsinin və sakinlərin köməkliyi ilə kənddaxili yollar da çınqıllanıb. Sırıq-Astanlı yolunda cari təmir işləri aparılıb, Mirimli-Zevin kəndləri arasında yolun yararsız olan 2 km hissəsi çınqıllanıb və əhalinin rahat gəliş-gedişi təmin olunub. Şıxlar və Gölyeri kənd sakinkərinin təşəbbüsü ilə uzunluğu 7 km olan torpaq örtüklü Şovut-Gölyeri yolunun 2,3 km-lik hissəsi çınqıl örtüklə təmir olunub. Allar kənd bələdiyyəsi tərəfindən də uzun illər Allar və Şıxhüseyinli kənd sakinlərini narahat edən Xənəgə-Şıxhüseyinli kəndləri arasında, uzunluğu 3,5 km-lik yol tam çınqıllanıb. Masallı-Yardımlı Respublika əhəmiyyətli avtomobil yolunun sıradan çıxmış asfalt örtüyü təmir olunmuş və avtomobillərin normal hərəkəti təmin olunub. Məhz yol infrstrukturunun yaxşılaşdırılmasının nəticəsidir ki, hazırda rayonun bütün yaşayış məntəqələrinə ilin istənilən fəsilində gediş-gəliş mümkündür.

Rayonda əhalinin içməli suya olan tələbatının ödənilməsi istiqamətində işlər diqqət mərkəzindədir. "Milli Su Təchizatı və Kanalizasiya xidmətləri üzrə İkinci Layihə" çərçivəsində Yardımlı şəhərinə ümumi uzunluğu 75 km su və 45 km kanalizasiya xətlərinin çəkilməsi işləri davam etdirilir. İndiyə kimi 74 km su xətti , 40 km kanalizasiya xətti çəkilib. Nəzərdə tutulmuş 10 ədəd su anbarından 10-da tikinti işləri aparılır və çirkab su təmizləyici qurğusunda inşaat işləri davam etdirilir. 9 ədəd su nasos stansiyalarında tikinti işləri davam etdirilir, 13 ədəd kanalizasiya stansiyalarından 3-də tikinti işləri aparılır. Bütün su anbarlarına və nasosxanalara elektrik xətləri çəkilib, transformatorlar quraşdırılıb. Kəndlərdə də əhalinin içməli suya olan tələbatının ödənilməsi mühüm məsələ kimi daim diqqətdə saxlanılıb. "Sineyir" su xəttindən Horavar və Əngövül kəndlərinə içməli su xətti çəkilib və əhalisinin sayı 1000 nəfər olan bu yaşayış məntəqələri içməli su ilə təmin olunub. Hazırda, bu su xəttindən 8 yaşayış məntəqəsində 6 min nəfər istifadə edir. Separadi kəndinə də "Sineyir" xəttindən su xəttinin çəkilişii, habelə Ökü kəndinə Xanbulaq kəndindən su çəkilməsi üçün aidiyyəti üzrə "Azərsu" ASC rəhbərliyinə müraciət olunub. Ölkə Prezidentinin sərərəncamı ilə, əhalisinin sayı 1000 nəfər olan Aşağı Astanlı və Deman kəndlərinin hər birində bir artezyan quyu qazılıb. Deman kəndində qazılmış quyu istifadəyə verilmiş, yaxın günlərdə digər artezyan quyu da istifadəyə veriləcək. Başqa kəndlərdə də artezyan quyuların qazılması üçün aidiyyatı üzrə müraciət olunub.

Sosial infrastruktur layihələr çərçivəsində əhalinin təbii qazla təminatına da xüsusi önəm verilir. Hazırda abonentlər təbii qazla tam təmin olunub, qaz abonentlərinin sayı 2 min 635-ə çatdırılıb. 2018-ci ildə isə rayonda abonentlərinin sayı 1444, əhalisinin sayı 21 min 400 nəfər olan 11 yaşayış məntəqəsinin - Osnağaran, Anzov, Hamarkənd, Abbasabad, Gavran, Ostayir, Dəlləkli, Çayüzü, Şəfəqli, Nİsəqala və Horavar kənd yaşayış məntəqələrinin qazlaşdırılması həyata keçiriləcək. Hazırda, rayon üzrə 12 yaşayış məntəqəsi qazlaşdırılıb ki, bu da yaşayış məntəqələri üzrə 13%, abonentlər üzrə 32% təşkil edir. Adları qeyd olunan məntəqələr də qazlaşandan sonra, qazlaşma yaşayış məntəqələri üzrə 26%, abonentlər üzrə 50% təşkil edəcək.

Əhalinin 24 saat elektrik enerji ilə təmin olunması sahəsində də işlər operativ olaraq həyata keçirilməkdədir. Təkcə ötən il ərzində şəbəkəyə daxil olmuş 600-ə yaxın dəmir dayaq, 5 km məftil, 6 km kabel və digər mal-materiallar Yeni Yardımlı və Ərus yarımstansiyasından qidalanan 10 və 0\4 kilovoltluq xətlərdə istifadə olunub. Xətlərdə qəzaların aradan qaldırılması və avadanlığın yaşayış məntəqələrinə daşınması kənd sakinlərinin yaxından köməkliyi ilə həyata keçirilib. Regionların Sosial İqtisadi İnkişafı Dövlət Proqramı çərçivəsində Yardımlı şəhərində SİP kabelləşmə işlərinə başlanılıb. Hazıra kimi şəhər xətlərində 4500 metr kabel çəkilib və 100 ədəd dayaq istifadə olunub.

Əsaən kənd təsərrüfatı rayonu kimi tanınan Yardımlıda bu sahənin inkişafı daim nəzarətdə saxlanılır. Rayon rəhbərliyinin kənd təsərrüfatı sahsinə göstərdiyi xüsusi diqqət və qayğının nəticəsində ötən ilin doqquz ayı ərzində rayon üzrə 53 milyon 180 min manatlıq ümumi məhsul istehsal olunub ki, bu da əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 8 % çoxdur. Bu müddətdə 653 min 500 manatlıq sənaye- ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 24% çox, 22 milyon 603 min manatlıq kənd təsərrüfatı məhsulları istehsal olunub. Əhaliyə 15 milyon 807 min manatlıq ticarət, 1 milyon 710 manatlıq nəqliyyat, 319 min manatlıq rabitə xidməti göstərilib. Ümumilikdə 12 milyon 792 min manatlıq tikinti işləri həyata keçirilib. Adambaşına düşən məhsul istehsalı 808 manat təşkil edib. Bir daha vurğulayaq ki, Yardımlı rayonunda iqtisadiyyatın əsasını kənd təsərrüfatı təşkil edir, əhalinin əksəriyyəti heyvandarlıq və əkinçiliklə məşğul olurlar bu da rayon əhalisinin gəlir mənbəyi hesab olunur. Məhz bu amil nəzərə alınaraq 2016-cı ilin payızında 3 min 549 hektar sahədə payızlıq taxıl bitkiləri əkilib. Bunub 3 min 455 hektarı payızlıq buğda, 78 hektarı payızlıq arpa,16 hektarı isə vələmir sahəsidir. Sahələrdən 83 min 24 sentner taxıl məhsulu, 82 min 482 sentner kartof, 21 min 943 sentner və 6 min 137 sentner meyvə toplanıb. Yanacaq və sürtkü materialına görə 2 min 12 məhsul istehsalçısına 2 min 534 ha sahə üçün 218 min 910 manat subsidiya ödənilib. 2017-ci ilin yazında 1541,5 hektar sahədə yazlıq bitkiləri əkilib. Yeri gəlmişkən qeyd edək ki, son illərdə rayonda tütünçülüyün inkişafına da diqqət xeyli artırılıb. 33 nəfər vətəndaş 43 ha sahədə tütün əkib və tütün sahələrindən 125 ton yaş tütün, qurutma sexinə təhvil verib, müəssisə tərəfindən istehlakçılara 20 min manat vəsait ödənilib. Dövlət başçısının müvafiq sərəncamının icrası məqsədilə rayonda fındıqçılığın inkişaf etdirilməsi ilə bağlı da müvafiq işlər görülüb. Zaqatala rayonundan yüksək məhsuldarlığı ilə seçilən 54 min findıq tingləri gətirilərək 108 ha findıq bağları salınıb. Məhz görülən işlərin, həyata keçirilən tədbirlərin nəticəsidir ki, rayonda kənd təsərrüfatının bütün sahələrində ciddi irəliləyişə nail olunub.

Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə dəstəyilə çap edilmişdir

Olaylar.- 2018.- 11 yanvar.- S.15.