Bakı diplomatik və siyasi paytaxt statusunu təsdiqləyir

Azərbaycan beynəlxalq aləmdə etimad mühitinin formalaşmasına öz töhfəsini verir

NATO ilə Rusiya arasında danışıqlar aparmaq üçün məkan kimi yenə də Azərbaycan seçildi. Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Valeri Gerasimov Bakıda NATO-nun Avropada Müttəfiq Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı Tod Uolters ilə danışıqlar aparacaq. Əslində Bakının növbəti dəfə qlobal güc mərkəzlərinin hərbi rəhbərliyinin görüşü üçün məkan kimi seçilməsini heç də təsadüfi hesab etmək olmaz. Birmənalı şəkildə qeyd etmək olar ki, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin həyata keçirdiyi düşünülmüş xarici siyasət bəhrəsini verməkdədir. Yəni, artıq dünyanın super gücləri müstəqil Azərbaycanın yürütdüyü balanslaşdırılmış xarici siyasətlə razılaşmaq zorunda qalıblar. Nəticədə Azərbaycan qlobal münaqişələrin, beynəlxalq sülh və təhlükəsizliyin müzakirə edildiyi məkana çevrilib. Xatırladaq ki, 2017-ci ildən etibarən Bakıda ABŞ və Rusiya, NATO və Rusiya hərbi rəhbərliyinin görüşlərinin keçirilməsi artıq ənənəvi xarakter daşıyır. Belə ki, 2017-ci ilin fevralında Amerika Birləşmiş Ştatlarının Baş Qərargahlar rəisi ilə Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələrinin Baş qərargah rəisi, 2017-ci ilin sentyabrında isə NATO-nun hərbi komitəsinin sədri ilə Rusiya Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi arasında Bakıda görüşlər keçirilib. Hazırda da bütün dünya ölkələrinin liderlərinin, strateji araşdırma mərkəzlərinin, eləcə də dünyanın aparıcı mətbuat orqanlarını gözü Azərbaycana diklilb. Səbəb Rusiya Federasiyası Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi Valeri Gerasimovun Bakıda NATO-nun Avropada Müttəfiq Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı Tod Uolters ilə aparacağı danışıqlardır. Maraqlı məqam ondan ibarətdir ki, Azərbaycan nə NATO-nun, nə də Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatının üzvü deyil. Belə halda, Rusiya və NATO-nun dialoq üçün məhz Azərbaycanı seçməsi hansı arqumentlərə söykənir?

Əvvala qeyd edək ki, dünyada gedən proseslərlə bağlı vacib bir görüşün keçirilməsi üçün məkan olaraq Bakının seçilməsi Azərbaycanın önəmindən xəbər verir. Bu gün Amerika Birləşmiş Ştatları ilə Rusiya Federasiyası arasında münasibətlərin aspektləri baxımından vəziyyətə nəzər salsaq, belə bir yüksək səviyyəli görüşün məhz Bakıda keçirilməsinin nə dərəcədə böyük əhəmiyyət malik olması aşkarlanır. Qətiyyətlə demək olar ki, sözgedən görüş üçün məkanın Bakının seçilməsi Azərbaycanın yürütdüyü müstəqil, beynəlxalq hüququn prinsiplərinə söykənən, qətiyyətli siyasətlə bağlıdır.Nəzərə almaq lazımdır ki, ölkəmiz bütün məsələlərdə, istər regional, istərsə də dünyada gedən beynəlxalq proseslərə münasibətdə birmənalı olaraq beynəlxalq hüququn prinsiplərinə söykənir. Ən vacib məsələlərin, ən kəskin həddə çatmış problemlərin həlli yolu kimi dialoqu üstün tutaraq qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığa üstünlük verir. Bu mənada Azərbaycan bu gün dünyanın iki supergücünün hər birindən bərabər məsafədə görünür. Bunun da əsas səbəbi Prezident İlham Əliyevin yürütdüyü müstəqil, ardıcıl və məqsədyönlü siyasətdir.

Siyasi ekspertlər hesab edirlər ki, ən qlobal məsələlərin həlli məqsədilə danışıqlar aparmaq üçün Bakının seçilməsi təsadüfi deyil. Azərbaycan həm Rusiya, həm NATO ilə hərbi sahədə yaxın münasibətlər saxlayır. Heç şübhəsiz ki, danışıqların Bakıda keçirilməsi barədə qərar verilərkən Azərbaycanın obyektiv mövqeyi ilə fərqləndiyi, daim beynəlxalq hüququn prinsiplərinə sədaqət göstərdiyi və başqa ölkələrin siyasi quruluşlarına, adət-ənənələrinə hörmət göstərməsi nəzərə alınıb. Deməli, artıq Bakı beynəlxalq siyasi münaqişələrin müzakirə edildiyi "diplomatik paytaxt" şəhərinə çevrilib. Bu isə Bakının geostrateji və geosiyasi mövqeyi ilə bağlı yürüdülən çoxvertikallı xarici siyasət nəticəsində qazandığı imicin təzahürüdür. Heç şübhəsiz ki, sözgedən görüş həlli vacib məsələlərin həlli perspektivlərinə müəyyən bir işıq salacaq. Bunun da məhz Bakıda baş verməsinin özü çox əhəmiyyətlidir ki, bunula da Azərbaycanın qlobal münaqişələrin həllində rolu artmış olur.

Digər tərəfdən belə bir görüşün keçirilməsi üçün Bakının seçilməsi onun neytral mövqeyə malik olması ilə əlaqələndirilir. Bu baxımdan demək olar ki, Bakıda belə bir mötəbər görüşün keçirilməsi ölkəmizə, ölkə rəhbərinə böyük bir etimaddır. Bu, onu göstərir ki, Azərbaycan dövlətinin xarici siyasəti düzgün və uğurludur. Məlumdur ki, hazırda dünyanın super güc mərkəzləri olan Rusiya və Amerika Birləşmiş Ştatları arasındakı münasibətlər müsbət istiqamətdə getmir, ortada ziddiyyətli maraqlar mövcuddur. Hətta vəziyyət o həddə çatıb ki, ABŞ Rusiyaya qarşı sanksiyalar tətbiq edir. İki super dövlətin münasibətlərinin kəskin olduğu bir məqamda isə Azərbaycanın mövqeyi önəmlidir. Ona görə ki, Azərbaycan həm Rusiya, həm də ABŞ-la düzgün münasibət qurub, üstəlik hər iki dövləti özünə tərəfdsaş hesab edir. Belə bir vəziyyət də ölkəmizin dialoq məkanına çevrilməsini təmin edən amillərdəndir. Bu baxımdan demək olar ki, Bakıda aparılan danışıqlar təkcə Rusiya və NATO-nun deyil, eləcə də dünya dövlətlərinin baxışına təsirsiz ötüşməyəcək.

Etiraf edilməlidir ki, hazırda dünya ölkələrində təlatümlərin baş verdiyi bir məqamda Azərbaycan bu görüş üçün yeganə məkandır. Həmçinin Azərbaycanın təşəbbüsü və iştirakı ilə həyata keçirilən enerji və nəqliyyat dəhlizləri layihələri ölkəmizin bu statusunu daha da möhkəmləndirib. Azərbaycan Şərqlə Qərb arasında körpü rolunu oynayır. Ona görə də həm NATO, həm Rusiya Azərbaycan etibar edir və damnışıqların aparılması üçün də məkan olaraq həmişə Azərbaycanı seçirlər. Sülh və dialoq məkanı kimi növbəti dəfə Bakının seçilməsi Azərbaycanın beynəlxalq miqyasda rolunu və nüfuzunu daha da artıran amildir. Onu da qeyd edək ki, diplomatik və siyasi paytatx şəhərinə çevrilən Bakıda belə bir görüşün keçirilməsi Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə sülhün və təhlükəsizliyn təmin olunmasında rolunu artıracağı şübhə doğurmur. Məlumdur ki, bu vaxta qədər Azərbaycan müxtəlif sahələri əhatə edən kifayət qədər beynəlxalq tədbirlərə ev sahibliyi edib. Bunların sırasına sosial, iqtisadi, humanitar və mədəni tədbirlər olub. İndi isə Bakı siyasi tədbirlərin məkanına çevrilib. Bu isə Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə siyasi çəkisinin artmasına təsir göstərir.

Nurlan

Olaylar.-2019.-11-12 iyul.S.10.