Şeytan almaları...
("Paralel dünyalar"silsiləsindən)
...Səhər yeməyindən sonra yola düşdük. Qraf nə qədər təkid eləsə də, qalmadıq.
Bizi bir dəstə qulluqçu yola saldı. Onlar qala qapılarına qədər gəldilər və bizi gedər-gəlməzə ötürdülər.
Axşam yağış yağmışdı. İndi isə hava günəşliydi. Torpaq buxarlanırdı. Biz getdikcə hava da isinirdi. Günortaya yaxın qızmar bir gün olacağını bilirdik.
Çınqıllı yolla bir az gedəndən sonra Xalıq məndən soruşdu ki, hara getdiyimizi dəqiq bilirəmmi? Ona nə cavab verəcəyimi bilmirdim, təkcə onu təxmin edirdim ki, istiqamətimiz düzdür. Uzaqda meşəlik görünürdü. Əvvəl elə bildik ki, meşəlik çox yaxındadır, deməli, kölgələnə biləcəkdik, amma biz getdikcə, meşə də bizdən uzaqlaşırdı.
-Bəlkə gördüyümüz heç meşə deyil, ilğımdır, - yeldöyənini başına atmış Təlim belə dedi.
Bizim hazır cavabımız yox idi. Çünki qarşıdakının meşə -olub-olmamasını dəqiq bilmirdik. Bizim də ona şübhəmiz vardı.
Yanımızdan bir velosipedçi keçdi. Velosiped cırıldayırdı, onun üstündəki yolçu da pedalları ağır-ağır tərpədirdi. Yəqin uzaqdan gəlirdi. Gedə-gedə su tuluğunu qoynundan çıxardı, bir-iki qurtum içəndən sonra yerinə qoydu. Bizim suyumuz vardı. Qurtarsa da, heç bir qorxumuz yox idi, çünki qarşıdakı meşəlikdə çay da olmalıydı, bulaq da. Quru yerdə meşə olmaz ki. Hər halda, öz-özümüzə bu cür ürək-dirək verirdik.
Bir az getmişdik
ki, burnuma alma iyi gəldi.
-Hiss edirsiniz? - deyə
uşaqlardan soruşdum.
-Nəyi? - Hər ikisi birdən cavab verdi.
-Elə bil havadan
alma ətri gəlir, - dedim.
Birdən
Xalıq yolun qırağını göstərib
həyəcanla dedi:
-Görürsünüz!?
O göstərən səmtə
baxdıq.
Yolun qırağında qırmızı
alma vardı və gözəl qoxuyurdu. Ondan o tərəfdə daha bir alma vardı.
Sanki almaları qəsdən yolun qırağına düamüşdülər.
Almaları götürdük, əlimizlə
iki yerə bölüb yeməyə başladıq. Mən bu cür ətirli almaları dağ kəndlərində
yemişdim, amma buralar dağlıq deyildi. Lap irəlidə
alma qalağı ucalırdı. Əvvəl elə bildik
ki, xarab almalardır, kimsə gətirib bura töküb, yaxınlaşanda
gördük ki, hamısı sap-sağlamdır.
Heyf, evə getmirik,
yoxsa, yığıb
aparardıq.
Bir az irəlidə
qoca bir kişi qoyun-quzu otarırdı. Fikirləşdim
ki, bəlkə almanın yiyəsi odur, ya da
kimin olduğunu bilir:
-Bu almalar, -dedim, - onlar kimindir?
-Almalar? -deyə
o, cavab vermək əvəzinə, sual verdi.- Almalar heç kimindir. Onlar heç kimə lazım deyil.
-Necə yəni lazım deyil? - Bu dəfə Xalıq hamımızın əvəzindən
soruşdu.
-Bu tərəflərdə onları
heç kim
yemir. Bəziləri onları müqəddəs
sayır, bəziləri
də Şeytan meyvəsi hesab edir.
-Bəs onda yetişdirmək
nəyə lazım?
-Onu bircə Allah bilir. Bu gün kəsib atırsan, sabah çıxır,
özü də üstündə meyvəsi.
-Biz yedik, amma...
-Sizə olar. Görünür, buraların adamları
deyilsiniz.
Mən cavab verdim ki, səyyahıq
və Boz dağın ətəyinə
gedirik. Amma ha gedirik, çata
bilmirik.
-Simurq quşları burdan ötürmü? -dediklərimə əlavə elədim.
-Onları çoxdandır
ki, heç kim görmür.
Mən də uşaqlıqda bu barədə eşitmişəm. O tərəfə
getməyinizi də məsləhət görmürəm.
Çünki oralarda müharibə
gedir. Burdan ora gedənlər
ya geri qayıtmır,
ya da şil-şikəst
dönürlər.
-Getməyə məcburuq,
-dedim.
-Onda orta yolu
tutub gedin, nə sağa dönün, nə də sola.
Almalardan çantalarımıza yığdıq. Yolda lazım
olardı və meşəliyə girən
çınqıllı cığırla
yolumuza davam elədik. Bu zaman yer titrədi,
gurultu qopdu. Dönüb arxaya baxdıq. Qalanın yuxarı başındakı
dağda sürüşmə
baş vermişdi, torpaq layları aşağı sürüşür,
qaya parçaları ətrafa dağılırdı,
sanki partlayış baş vermişdi.
Şəhərin qüllələri silkələndi,
üstünün mamırları
sürüşüb yerə
düşdü, elə
bil nəhəng bir adam
paltarını soyunurdu.
Amma qüllələr uçmadı,
qala divarları da eləcə. Torpaq sürüşməsi
bizə tərəf gəlirdi...
Var gücümüzlə
qaçırdıq. Birdən
dayandım və uşaqlara qışqırdım:
-Almaları yerə tökün!
Onlar əvvəlcə
heç nə anlamadılar.
-Vaxtımız yoxdur, atın almaları! - deyə bağırdım.
Uşaqlar qeyri-ixtiyarı olaraq dediklərimə əməl
elədilər.
Bunu edən kimi şürüşmə dayandı,
gurultu da kəsdi...
Fevral, 2020
Elçin Hüseynbəyli
Olaylar.-
2020.- 6-7 fevral.- S.13.