Misirin Gənclər və İdman Nazirliyində

çalışan gənc azərbaycanlı ixtiraçı

Sandi Əl Nanay: "Hər zaman ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin "Mən fəxr edirəm ki, azərbaycanlıyam" kəlamı mənim üçün bir bayraq olub və ulu öndərin həmin tarixi kəlamından irəli gələrək mən də azərbaycanlı olmağımla fəxr edirəm"

Son illərdə müşahidə edilən müsbət tendensiyalardan biri də ondan ibarətdir ki, dünyanın müxtəlif ölkələrində yaşayan azərbaycanlı gənclər öz bilik və bacarıqları ilə seçilir, yaşadıqları ölkənin sosial və günlük həyatına öz töhfələrini verirlər. Belə gənclərimizdən biri də 17 yaşlı Sandi Əl Nanaydır. Misirdə dünyaya göz açan Sandi Əl Nanay imkan yarandıqca Azərbaycana, dogma Vətəninə gəlir, burada həyata keçirilən yeniliklərlə tanış olur. Biz də Sandinin Azərbaycana gəlməsindən istifadə edərək onunla müsahibə götürmək qərarına gəldik. Məlumat üçün qeyd edim ki, 17 yaşlı Sandi Əl Nanay Misirin Qahirə şəhərində orta məktəbin 12-ci sinifində təhsil alır. O, həm də gənc ixtiraçıdır. Sandi nitq və eşitmə qabiliyyətini itirənlər üçün xüsusi cihaz hazırlayıb. 5 ildir ki, həmin cihazın üzərində işləyir. 5 il ərzində Böyük Britaniya, Çin, Misir, Koreyada həmin ixtiralara gorə birinci yerə layiq görülüb, qızıl medal və platium şəhadətnaməsi ilə mükafatlandırllıb. Bir neçə həftə əvvəl isə Amerikada Cenius müsabiqəsində ikinci yerə, gümüş medala layiq görülüb.

-Sandi, ixtira etmiş olduğun cihazın üstünlükləri nədən ibarətdir?

-Bu cihazın üstünlüyü ondan ibarətdir ki, nitq və eşitmə qabiliyyətini itirən insanlar digər insanlarla normal ünsiyyətdə ola bilirlər. Planşet saat formasında olan cihazda səsləndirdiyim hər hansı bir söz avtomatik olaraq mətn formasına çevriləcək ki, eşitmə qabiliyyətini itirən insan da onu asanlıqla oxuyub anlaya biliəcək. Yaxid nitq qabiliyyətini itirmiş birisi istədiyi bir şeyi cihazın üzərində yazacaq və eynilə cihaz həmin ifadəni səsli formada qarşıdakına çatdıracaq. Sual yarana bulər ki, bəzi insanlar təkcə eşitmə və nitq qabiliyyətini itirməyib, hətta onlar hər hansı mətni oxuya da bilmirlər və belə olan halda cihaz həmin şəxslərə hansı yardımı göstərə bilər. Məlumat üçün qeyd edim ki, cihazın xüsusi komandaları, yaddaş sistemi olacaq ki, həmin sistemlər vasitəsilə qeyd etdiyimiz problemləri də aradan qaldırmaq mümkün olacaq.

-Bəs belə bir cihaz hazırlamaq istəyi, ideyası haradan irəli gəldi?

-5 il bundan əvvəl nitq qabiliyyətini itirmiş bir nəfərlə rastaşdım və onunla dostlaşdıq. Onun nitq qüsuru olduğu üçün ünsiyyət qura bilmirdim. Bundan çox məyus olmuşdum. Ciddi şəkildə düşünüb axtarışlar apardım ki, hansısa formada dostumla danışa bilim və nəticə etibarilə belə bir cihaz hazırlamaq qərarına gədim. Çox şadam ki, bunu bacara bildim. Məlumat üçün qeyd edim ki, dünya əhalisinin 5 faizi eşitmə və nitq qabiliyyətini itirmiş insanlardır və 2030-cu ilə qədər həmin mənfi tendensiya arta bilər. Məhz bu amili də nəzərə alaraq insanlar üçün faydalı ola biləcək bu cihazı yaratmaq qərarına gəldim.

-Səhv etmirəmsə siz bir neçə gözəllik müsabiqələrində də iştirak etmisiniz və hətta qalib də olmusunuz

-Bəli, Miss Eco Teen Azerbaycan 2020 gözəllik müsabiqəsinin qaibi olmuşam. Həmçinin Miss Eco Teen international müsabiqəsində ilk dəfə azərbaycanlı olaraq ölkəmizi təmsil etmişəm, Miss Eco Teen multimedia (media aləminin gözəli) adına layiq görülmüşəm. Məlumat üçün qeyd edim ki, müsabiqədə 36 ölkə təmsil olunurdu. Onu da deyim ki, müsabiqədə iştirak zamanı xırda bir problemlə də qarşılaşdım. Müsabiqənin bir neçə mərhələsi vardır ki, bu mərhələlərdən biri də taland şou idi. Həmin mərhələdə hər bir iştirakçı öz istedadını göstərməlidir. Mən də çalışdım ki, öz istedadımı nümayiş etdirim. Eyni zamanda bu mərhələdə də Azərbaycanımızı təbliğ etməyi, onu iştirakçı dövlətlər arasında bir daha tanıtmağı düşünürdüm. Düşündüm ki, ən yaxşı təbliğat milli rəqsimizin nümayişi olar. Beləliklə, milli paltarlarımızla həmin mərhələdə "Qarabağ" mahnısı sədaları altında rəqs etdim. Ancaq Qarabağ mahnısı səsləndirildiyi üçün münsiflər heyəti tərəfindən mənə qarşı ədalətsizlik oldu və topladığım ballar azaldıldı. İddia etdilər ki, gözəllik müsabiqəsinə, yarışmaya siyasəti qarışdırmışam və bu bir siyasi mövzudur. Buna baxmayaraq heç də məyus olmadım. Müsabiqənin sonunda keçirilən mətbuat konfransı zamanı jurnalistlər mənə belə bir sual verdilər ki, əgər yenidən sənə şans verilsə həm musiqi, həm də geyimimi dəyişib başqa bir musiqi ilə rəqs edərdinmi? Cavabında isə bildirdim ki, mənə əlavə şans verilsə, yenə də milli paltarımızla Qarabağ musiqisi sədaları altında milli rəqsimizi nümayiş etdirərdim. Əlavə etdim ki, burada heç bir siyasət yoxdur və bu bizim milli rəqsimiz, musiqimizdir. Sonda onu da qeyd etdim ki, əgər siz bu yarışmanı siyasiləşdirib, mənim xalımı kəsirsinizsə, o zaman da mən də qətiyyətlə deyirəm ki, Qarabağ Azərbaycandır!.

-Uzun illər Azərbaycandan kənarda yaşayan bir gənc olaraq dogma dilimizi unutmamısınız?

-Mən Qahirə şəhərində anadan olmuşam. Gözümü başqa bir məmləkətdə, ölkədə açsam da, lakin hər zaman Azərbaycan dilində danışmışam. Öz ana dilimi heç zaman unutmamışam. 3 yaşından etibarən mən fortopianoda Azərbaycan himnini ifa edirdim. Eyni zamanda "Sarı gəlin" musiqisini iştirak etdiyim bütün tədbirlərdə Azərbaycan dilində ifa etməyə çalışıram. Bir daha qeyd edim ki, Azərbaycandan kənarda dünyaya göz açsam da heç vaxt tariximiz, mədəniyyətimiz, dilimiz, adət-ənənələrimizi unutmamışam və iştirakçısı olduğum bütün tədbirlərdə bunları təbliğ eməyə çalışmışam.

-Azərbaycanın Misirdəki səfirliyi ilə hansısa formada əlaqələriniz varmı və səfirlik sizin fəaliyyətlərə dəstək nüümayiş etdirirmi?

-Azərbaycanın Misirdəki səfirliyi müntəzəm olaraq mənim fəaliyyətim, yaradıcılıq işlərimlə maraqlanır. Demək istərdim ki, səfirliklə sıx münasibətlərimiz var. Müxtəlif tədbirlərdə bir araya gəlirik. Eyni zamanda Misirdəki Azərbaycan diasporu ilə də tez-tez görüşlərimiz olur. Məlumat üçün onu da qeyd edim ki, Azərbaycanın Misirdəki səfiri Tural Rzayev və konsulumuz Emil Rəhimovun rəhbərliyi, himayəsi altında ilk dəfə ərəb dünyasında Misir kinomotoqrafçıları tərəfindən Xocalı faciəsi haqqında sənədli film çəkilib. Həmin filmin çəkilişləri 44 günlük Vətən müharibəsindən əvvəl baş tutmuşdu. Filmdə mənimlə bərabər bacım Sabina da yer alıb. Bir daha qeyd edim ki, bu film Xocalı həqiqətlərini dünyaya çatdırmaq üçün ərəb dilində çəkilən ilk sənədli film idi. Deyərdim ki, bu bizim ən böyük uğurlarımızdan biridir. Bundan başqa səfirliyimizin təşkil etdiyi digər mühüm tədbirlərdə də iştirak etmişəm. Belə ki, Azərbaycanın Misirdəki səfirliyinin təşkilatçılığı ilə "Nizami İli"nə həsr olunmuş rəsm sərgisi keçirilib. Həmin sərgidə mənim də rəsmlərim nümayiş olunub. Rəsmlər arasında Vətən müharibəsindəki qələbəmiz, Xarı bülbül festivalı və s. əsərlər də yer alırdı.

-Bildiyimiz qədər həm də musiqi təhsili almısınız, eyni zamanda bir neçə dildə sərbəst danışa bilirsiniz.

-Bəli, hazırda 6 dildə sərbəst danışa bilirəm. Eyni zamanda 7-ci xarici dili də öyrəniərəm. Böyük Britaniyada fortopiano üzrə magistr dərəcəsini bitirmişəm. Hazırda fortopiano üzrə doktranturaya hazırlaşıram. İndiyə qədər çoxsaylı rəsm sərgilərim olub. Onu da qeyd edim ki, paralel olaraq idmanla da məşğul oluram. İdmanın şahmat, üzgüçülük növləri üzrə bir çox nailiyyətlərim var. Hərdən şerlər də yazıram və bir müddət əvvəl 3 dildə, ərəb, fransız və ingilis dilində şer kitabım çıxıb.

-Misirdə dünyaya göz açsanız da Azərbaycana bağlı birisiniz və bütün fəaliyyətlərinizdə dogma Vətən üçün çalışırsınız.

-Əlbəttə, düz buyurursunuz və elə də olmalıdır. Mən azərbaycanlı olmağımla qürur duyuram. Hər zaman ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin "Mən fəxr edirəm ki, azərbaycanlıyam" kəlamı mənim üçün bir bayraq olub və ulu öndərin həmin tarixi kəlaməndan irəli gələrək mən də azərbaycanlı olmağımla fəxr edirəm. Eyni zamanda Ali Baş Komandan Cənab İlham Əliyevin "Qarabağ Azərbaycandır" fikri də mənim üçün qürurverici bir ifadədir və bütün iştirak etdiyimiz tədbirlərdə Cənab Prezidentin həmin fikrini inkişaf etdirib "Qarabağ, Azərbaycandır" deyirik.

Ümumiyyətlə, iştirak etdiyim bütün tədbirlərdə. müsabiqələrdə doğma Azərbaycanımı təbliğ edir, onun tanıdılmasına çalışıram. Tariximizi, mədəniyyətimiz, həqiqətlərimiz, barədə iştirakçısı olduğum bütün tədbirlədə məlumat verəməyə çalışıram. Bundan sonra da doğma Azərbaycanımızı bütün iştirakçısı olduğum tədbirlədə layiqincə təmsil etməyə çalışacam.

-Bildiyimiz qədər həm də Misirin Gənclər və İdman Nazirliyində könüllü olaraq çalışırsınız

-Bəli, elədir. Hazırda Misirin Gənclər və İdman Nazirliyindəki müvafiq bir şöbədə yeni-yeni layihələr üzərində işləyirəm. Onu da qeyd edim ki, nazir özü mənimlə maraqlanıb və nazirliyə dəvət edib.

-Bu necə baş verdi?

-Misidə keçirilən tədbirlərdən birində mən də çıxış edib öz fikirlərimi, təşəbbüslərimi səsləndirdim. Mənim çıxışım nazir tərəfindən diqqətə alınıb və ertəsi gün mən nazirliyə dəvət olundum. Nazirlikdə keçirilən görüşdə təklif edildi ki, mənim kimi istedadlı gənclərə ehtiyac var və nazirlikdəki müvafiq şöbədə çalışım. 17 yaşım olmasına baxmayaraq artıq Misirin Gənclər və İdman Nazirliyində könüllü olaraq çalışıram. Yaranmış fürsətdən istifadə edərək Misir və Azərbaycan gəncləri arasında daha yaxından əlaqələr yaratmağa, münasibətləri inkişaf etdirməyə çalışıram. Misirin Gənclər və İdman Nazirliyində İki ölkənin tələbələri, gənclər təşkilatları arasında münasibətlərin, əlaqələrin qurulmasına xidmət edən hansısa bir şöbənin yaradılmasını istəyirəm. Təbii ki, bu istəyin həyata keçməsi ilk növbədə çalışdığım nazirlikdən asılıdır. Ümid edirəm ki, mənim bu təşəbüsüm dəstək qazanacaq.

-Gənc yaşınızda əldə etdiyiniz bütün bu uğurların kökündə nə dayanır?

-Təbii ki, ilk növbədə valideynlərimin diqqət və qayğısı dayanır. Ailəmizin, anamın sayəsində bu uğulara nail olmuşam. Hər zaman anamın dəstəyini hiss etmişəm.

Süleyman İsmayılbəyli

Olaylar.- 2021.- 9-15 iyul.- S.17.