“Ara mahnılar bütün

dövrlərdə tamaşaçını aldadıb”

Bu dəfə sözü xanəndələrə verdik. Azərbaycan mədəniyyəti zəngin və çox qədim tarixə malikdir. Mədəniyyətimizi, mahnılarımızı, Azərbaycanın gerbi sayılan muğamımızı bu gün bütün dünyaya tanıtmışıq. Onun tanınmasında əvəzsiz rol, məhz muğam ifaçılarımızın, xanəndələrimizin payına düşür. Bəs onlar kimidir?

Beləliklə "Söz xanəndələrindir" adlı layihəyə start verdik.

Layihəmizin ilk müsahibi xanəndə, muğam ifaçısı İlkin Əhmədovdur.

- İlkin bəy, içinizdə olan muğam sevgisi hardan qaynaqlanır? Necə oldu ki, xanəndə olmağa qərar verdiniz?

- Bizdə genetik olaraq səs var. Atam , dayılarım,əmilərim,nənəm. Yəni süd tərəfdən bu istedad verilib. Demək olar ki, ailəmizdə hamının səsi var. Xanəndə olmağımı atam məsləhət gördü, mən də əlbəttə ki, atamın sözündən çıxmadım və çox şükürlər olsun ki, atamın sözündən çıxmamışam.

- İlkin bəy, hər kəsin sevdiyi, onun üçün çabaladığı işindən bir gün bezdiyi vaxt olub. Bəs siz? Nə vaxtsa xanəndəliyin daşını atmağı düşünmüsüz?

- Hər bir işin çətinliyi olduğu kimi bu işin də müəyyən çətinlikləri var və ağırdı. Bu sənətdə olan çətinlik mən deyərdim ki, heç bir sənətdə yoxdur. Ancaq əlbəttə məndə də müəyyən çətinliklər olub, bəzən fikirləşmişəm ki, bəlkə mən bu sənətdən gedim? Amma sonradan sənətdə olan istedadsızları gördükcə, o istedadsızların sənətdə "at oynatdığı" bir zamanda mən bu sənətdən getməyi düşünmədim və getmədim.

- 44 günlük Vətən Müharibəsində qələbə qazandıq. Bu dövrdə ordu sıralarına yazılmağı düşündünüzmü? Bu anlar necə qaldı yaddaşınızda.Bir qarabağlı olaraq hansı hissləri keçirdiz?

- 44 günlük müharibə dövründə,hələ müharibədən öncə hansı ki, bizim qəhrəman generalımız Polad Həşimov şəhid oldu, iyul ayında mən həmin vaxtdan gənclərə qoşularaq hərbi səfərbərlikdə qeydiyyat keçmişdim. Ki, müharibə başlasa könüllü olaraq müharibədə iştirak edim. Müharibə başlayanda könüllü olaraq cəbhə bölgəsinə yollandım. Düzdür, mənə və mənim kimi əksəriyyətinə ehtiyac duyulmadı. Çünki yetərincə güclü, yenilməz ordumuz var. Buna baxmayaraq mən arxa cəbhədə öz köməyimi,əlimdən gələni etməyi əsgirmədim.30 gündən çox cəbhə bölgəsində oldum.

- Azadlığına qovuşan Şuşada konsert verməyi düşünürsünüzmü?

-Azadlığa qovuşan Şuşamızda konsert vermək hər bir sənətçinin arzusudur, eləcə də mənim. Böyük bir arzumdur, istəyimdir. İnşallah reallaşacaq. Nə vaxt dövlətimiz izin versə təbii ki, mən həmin an hazıram. Qarabağımızın azadlığı, Şuşamızın, Kəlbəcərimizin azadlığı, bizlərə yenidən haqlı olaraq qaytarılması bu əvəzolunmaz bir xoşbəxtlikdir. Bir azərbaycanlı olaraq, vətənin övladı olaraq bütün şəhidlərimizin ruhu qarşısında baş əyirəm və biz qazilərimizə, şəhidlərimizə borcluyuq. Ali Baş Komandanımıza, cənab prezidentimizə borcluyuq ki, ordumuza, zəfər müharibəsinə layiqli sərkərdəlik, rəhbərlik etdi.Ordumuz 44 günlük müharibə ərzində keçilməz qayaları, meşələri, dağları aşaraq bizim əzəli haqlı torpaqarımızı işğaldan azad etdilər. Həm bizim, həm də əsrlər boyu gələcək nəsillərin şərəf hissi ilə andığı bir zəfər, qalibiyyət olacaq.

- İlkin bəy, sənət adamları şəhid ailələrinə, qazilərə yetəri qədər diqqət göstərirmi?

- Sənət adamlarının şəhid ailələrinə, qazilərimizə,ordumuza köməyi çox oldu. Təbii ki, bu kimi hisslər insanın sözün əsl mənasında qanında, canında olmalıdır. Yenə də qeyd etmək istəyirəm ki, sənət adamlarından çox dəstək olan oldu. Mən cəbhə bölgəsində olarkən bizim əziz dostumuz Rövşən Əzizin gəlməyinin şahidi oldum. Aşıq Əlinin göndərdiyi sovqat pay. Təyyar Bayramov, Babək Niftəliyev bütün müharibə boyu cəbhə xəttində oldu. Dostlarımız, əzizlərimizin göndərdikləri ləvazimatlar, sovqatlar bizə xeyli kömək olurdu. Babək Niftəliyevin əməyi, zəhməti həmin dövrdə misilsiz idi. Aşıq Mübariz, adlarını çəkə bilmədiyim çox dostlarımız var idi. Onlar da müharibə dövründə arxa cəbhədə xeyli bizə dəstək oldular

- Ara musiqiləri ciddi musiqiləri sıradan çıxarırmı?

- Ara musiqilər heç vaxt ciddi musiqiyə zərər verə bilməz.Müvəqqəti olaraq gündəmi zəbt edirlər təbii ki. Amma müəyyən bir zamandan sonra onların hamısı itib gedəcək və yenə ciddi musiqi qalacaq.Sadəcə bir balaca "alaq otları" kimi əl- ayağa dolaşırlar.

- İlkin bəy, sizə görə xanəndə necə olmalıdır?

- Xanəndə ağır olmalı, geyiminə, davranışına, hər bir şeyə ciddi fikir verməlidir.Səsi bütün notların hamısını qane etməli, ahəngdar tonda olmalıdır. "Do"-dan, "Si"-yə qədər. Muğamların hamısını bilməli, operalarda ifa etməyi bacarmalıdır və səs tonu cılız olmamalıdır.

- Bəs sizcə, tamaşaçılar daha çox yüngül mahnılara meyillənmirmi?

- Yüngül yox, aldadıcı musiqlər desək daha doğru olar. Çünki heç bir tamaşaçıya yüngül mahnı, musiqi sözünü yaraşdırmıram. Əlbəttə ki, bu bütün dövrlərdə müşahidə olunub. Ara mahnıları müəyyən dövrlərdə insanları aldadıb. Yəni, uzun sözün qısası, tamaşaçını tək indiki dövrdə yox, bütün dövrlərdə yalançı mahnılar, musiqilər, bəstələr aldadıb və ona meylləniblər. Amma sonradan ciddi musiqilər, gözəl və təmiz əsərlər öz yerlərini tapıb.

Mehriban Xəlilli

Olaylar.- 2022.- 1-7 iyul.- S.23.