"Ustadlarımın adına layiq olmağa çalışıram"

Azərbaycan xanəndəlik sənətinin dəyərli nümayəndələrindən biri olan Mütəllim Dəmirov uzun illərdir ki, öz fədakar yaradıcılığı ilə musiqisevərlərin qəlbində taxt qurmuşdur. Sənətkarın həyat və yaradıcılığına nəzər salarkən, onun zəngin sənət yolu və bu yolda qazandığı nailiyyətlər xüsusi diqqət çəkir.

Ustadlardan Dərs Alaraq Keçən Sənət Yolu

Mütəllim Dəmirov sənətə ilk addımlarını öz Atasının yanında atmışdır ki, bu da onun musiqi duyumunun təməlini qoymuşdur. Daha sonra o, bir çox görkəmli sənətkarlardan dərs almışdır. Bu ustadların sırasında Nərman Əliyev, Alim Qasımov, Ağaxan Abdullayev, Hacıbaba Hüseynov, Gülxar Həsənova və Lütviyar İmanov kimi sənət korifeylərinin adları çəkilir. Belə bir güclü məktəbdən keçmək, sənətkarın peşəkarlığının formalaşmasında əvəzsiz rol oynamışdır.

İlk Uğurlar və Qazandığı Nailiyyətlər

Xanəndənin istedadı tez bir zamanda diqqət çəkməyə başlamışdır. O, 1995-ci ildə keçirilmiş "Füzuli-500" Respublika Xanəndələr müsabiqəsində 1-ci yerə layiq görülmüşdür. Bu, onun böyük səhnəyə doğru inamlı addımlarının başlanğıcı oldu.

Opera Səhnəsində Fədakar Rollar

Mütəllim Dəmirov 1996-cı ildə Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrına Vokal Aktyor Solisti kimi qəbul edilmişdir. Onun opera səhnəsindəki ilk rolu 1996-cı ildə dahi Üzeyir Hacıbəyovun "Leyli və Məcnun" operasında Zeyid rolu olmuşdur. Daha sonra o, İbn-Salam rollarını ifa etmişdir. Hazırda isə sənətkar tamaşada Bütün Məcnunların Atasını ifa edir.

O, Zülfüqar Hacıbəyovun "Aşıq Qərib" operasında Baş rolu böyük ustalıqla oxumuşdur. Bu tamaşada onun tərəf müqabilləri Gülyaz Məmmədova, Gülüstan Əliyeva, Aytən Məhərrəmova, Rəvanə Əmiraslanova kimi tanınmış sənətkarlar olmuşdur.

Mütəllim Dəmirov, həmçinin, digər əsərlərdə də yaddaqalan obrazlar yaratmışdır:

M. Maqomayevin "Şah İsmayıl" operasında Çaqınçı obrazı.

Ş. Axundovanın "Gəlin Qayası" əsərində Nuranı Qoca obrazı.

Ü. Hacıbəyovun "Əsli və Kərəm" operasında Şeyx və Aşıq rolları.

Azərbaycan muğam sənəti elə bir ümmandır ki, bu dənizə baş vuran gərək həm səsini, həm də xarakterini cilalasın. Bu gün müsahibimiz yuxarıda onun haqqında bəhs etdiyim, gənc nəslin istedadlı nümayəndəsi, öz mədəniyyəti, savadı və böyük-kiçik yeri bilməsi ilə seçilən xanəndə, Opera və Balet Teatrının solisti Mütəllim Dəmirovdur.

Böyük sənətkarların ocağından keçib gələn, əslən Şamaxıdan olub, Bakı səhnələrində milli musiqimizi yaşadan Mütəllim bəylə sənət, həyat və dəyərlər haqqında danışdıq.

- Mütəllim bəy, xoş gördük Sizi. Söhbətimizə köklərinizdən başlamaq istərdik. Şirvan torpağı, Şamaxı mühiti sizin sənətə gəlişinizdə necə rol oynadı?

- Xoş gününüz olsun. Bilirsiniz ki, Şamaxı təkcə şeiriyyətin yox, həm də musiqinin, muğamın beşiklərindən biridir. Mən Bakıda doğulmuşam, amma ata-babam Şamaxılı olduğuna görə, o ab-hava ilə böyümüşəm. Şirvan musiqi mühitinin özünəməxsus sanbalı, ritmi var. Uşaqlıqdan qulağım o səslərlə dolub. Bakıya fəaliyyətimi davam etdirsəm də, Şamaxının mənə verdiyi o mənəvi mayanı hər zaman qoruyub saxlamağa çalışıram.

- Sizin sənət taleyinizdə çoxlu nəhəng imzalar var: Xalq artistləri Nərman Əliyev, Alim Qasımov, Ağaxan Abdullayev, Hacıbaba Hüseynov, Gülxar Həsənova və Lütviyar İmanov Belə ustadların tələbəsi olmaq necə bir hissdir?

- Bu, mənim üçün həm böyük xoşbəxtlik, həm də nəhəng məsuliyyətdir. Rəhmətlik Ağaxan müəllimdən muğamın klassik əsaslarını, qəzəllə işləməyin incəliklərini, Alim müəllimdən isə improvizəni, səhnə sərbəstliyini və musiqinin daxili fəlsəfəsini öyrənmişəm. Onlar mənə təkcə oxumağı yox, həm də sənətkar kimi necə yaşamağı öyrədiblər. Hər dəfə səhnəyə çıxanda düşünürəm ki, mən o nəhənglərin məktəbini təmsil edirəm, səhv etməyə haqqım yoxdur.

- Hazırda Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında çalışırsınız. Teatr səhnəsi xanəndədən nə tələb edir?

- Teatr tamam başqa bir aləmdir. Orada sən təkcə xanəndə yox, həm də aktyorsan. Obrazı yaşamalısan, sözün hər misrasını hərəkətlərinlə tamaşaçıya çatdırmalısan. Müxtəlif rollarda çıxış etmişəm və hər obrazın öz yükü var. Opera səhnəsi böyük intizam və yüksək savad tələb edir. Milli kadr kimi üzərimizə düşən vəzifə klassik operalarımızı gələcək nəsillərə olduğu kimi, təmiz şəkildə çatdırmaqdır.

- Sizi tanıyanlar həm də gözəl ailə başçısı, böyük-kiçik yeri bilən bir insan kimi xarakterizə edirlər. Müasir dövrdə bu balansı qorumaq çətin deyil ki?

- Məncə, sənətkarın şəxsiyyəti sənətindən öndə gəlməlidir. Mənəviyyat olmayan yerdə böyük sənətdən danışmaq olmaz. Bizim millətin gözəl adət-ənənələri var, böyüyə hörmət, kiçiyə qayğı - bunlar qanımızdadır. Mən də çalışıram ki, həm sənətimdə, həm də həyatda bu dəyərlərə sadiq qalım. Şükürlər olsun, ailəliyəm, bir övladım var. Övladıma da ilk növbədə bu tərbiyəni aşılamağa çalışıram. İstəyirəm ki, o da gələcəkdə vətəninə, millətinə layiqli övlad olsun.

- Gələcək planlarınız barədə nə deyə bilərsiniz?

- Öyrənmək heç vaxt bitmir. Hələ də öz üzərimdə işləyirəm, mütaliə edirəm. Məqsədim Azərbaycan muğamını ən yüksək səviyyədə təbliğ etmək, teatrda yeni rollarla tamaşaçıların görüşünə gəlmək və ustadlarımdan aldığım bayrağı şərəflə daşımaqdır.

- Maraqlı müsahibə üçün təşəkkür edirik, Mütəllim bəy.

- Mən də sizə təşəkkür edirəm ki, sənətə və sənətçiyə dəyər verirsiniz.

PS: Bu 30 ilə yaxın müddətdə opera səhnəsində ifa etdiyi fədakar rollar Mütəllim Dəmirovun əsl Xalq Artistliyinə layiq olduğunu göstərir.

Arzu: Layiqli Adı Almaq

Bütün bu zəngin və fədakar yaradıcılıq fəaliyyətinə baxmayaraq, xanəndə Mütəllim Dəmirov hələ də dövlət mükafatlarından kənarda qalmışdır. Müsahibənin sonunda sənətsevərlər olaraq arzumuz budur ki, Azərbaycan dövləti Mütəllim Dəmirovun sənətinə, milli mədəniyyətimizin inkişafına verdiyi töhfələrə layiq qiyməti versin və ona layiqli adını təqdim etsin.

Bilman İSAQ

Olaylar.- 2025.- 28 noyabr- 4 dekabr, №41.- S.20.