Türkiyə mətbuatının təcrübəsi öyrənilir

Oktyabrın 24-dən 28-nə kimi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun (KİVDF-nin) təşkilatçılığı ilə bir qrup baş redaktor və jurnalist qurum rəhbərləri İstanbulda işgüzar səfərdə olublar. Səfər çərçivəsində hər iki ölkənin KİV nümayəndələri təcrübə və informasiya mübadiləsi etmiş və iş təcrübələrini bölüşmüşlər. İşgüzar səfər proqramı çərçivəsində Azərbaycan KİV nümayəndələri İstanbul şəhərində salınmış Heydər Əliyev parkında ümummilli lider Heydər Əliyevin büstünün önünə gül çələngi qoyublar. Ulu öndərin büstünün ziyarətinə Azərbaycanın İstanbuldakı baş konsulu Həsən Zeynalov da qatılıb.

Bundan sonra Azərbaycan KİV nümayəndələri “Star” qəzetində görüş keçiriblər. Qonaqları qəzetin baş direktorunun məsləhətçisi İbrahim Kiras qarşılayıb. Azərbaycan KİV nümayəndə heyətinin rəhbəri , Prezident yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun icraçı direktoru Vüqar Səfərli səfərlərinin məqsəd və məramı barədə ev sahibinə məlumat verib. İcraçı direktor söyləyib ki, onların ilk səfərlərini məhz qardaş Turkiyədən başlamalarına səbəb Azərbaycan hökumətinin və mətbuatının qardaş Türkiyəyə verdiyi böyük qiymətdən qaynaqlanıb. O, bildirib ki, onların səfərlərinin əsas məqsədi Türkiyə qəzetçilərinin təcrübəsini öyrənmək, bunu Azərbaycanda tətbiq etməkdir. Gələcəkdə əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi istiqamətində aparılacaq işlərdən biri də Türkiyənin mətbuat nümayəndələrini Azərbaycana dəvət edərək qarşılıqlı əməkdaşlığı gücləndirməkdir. V.Səfərli qeyd edib ki, səfər çərçivəsində müxtəlif media qurumlarında təşkil olunacaq görüşlər zamanı Türkiyə mediasının, əsasən də qəzet jurnalistlərinin fəaliyyətləri, qəzetlərin nəşri, mövzu seçimləri, reklamın cəlb olunması və sairə məsələlər barədə qarşılıqlı müzakirələr ediləcək. Sonra icraçı direktor Azərbaycanda KİVDF-nin fəaliyyətindən də danışıb. O, deyib ki, 2009-cu ildə Azərbaycan Prezidentinin fərmanı ilə yaradılmış fond indiyə kimi bir çox layihələrin gerçəkləşməsinə yardım edib. Fondun dəstəyi ilə milli mətbuatın inkişafı istiqamətində səmərəli işlər görülüb. Artıq ikinci ildir ki, qəzetlərə və informasiya agentliklərinə birbaşa yardım edilir. Hər il müsabiqələr elan edilib və bu müsabiqələrdən həm jurnalist təşkilatlar, həm də fərdi jurnalistlər yararlanıb. İldə 3 dəfə müxtəlif mövzularda fərdi jurnalistlər üçün müsabiqələr keçirilib. Hər bir mövzunun qalibi 1000 manat mükafata layiq görülüb. Bu tip müsabiqələrin keçirilməsi mətbuatın inkişafına və jurnalistlərin peşəkarlığının artırılmasına xidmət göstərib. V.Səfərli Türkiyədəki həmkarlarına bildirib ki, milli mətbuatın 135 illik yubileyi münasibəti ilə Azərbaycanın dövlət rəhbəri dünyada analoqu olmayan addım atıb. Prezidentin sərəncamı ilə jurnalistlərin sosial durumunun yaxşılaşdırılması və mənzil problemlərinin həlli yönündə 5 milyon manat pul ayrılıb. Və düşünürük ki, bu dəstəyin bundan sonra da davamı olacaqdır. V.Səfərlinin bu sözlərini dinləyən İ.Kiras bu cür təcrübələri Türkiyə tərəfinin Azərbaycandan öyrənilməsi gərək olduğunu söyləyib. İbrahim Kiras Azərbaycanda mətbuatın inkişafına dövlət tərəfindən göstərilən dəstəyi yüksək qiymətləndirib.Eyni zamanda İbrahim Kiras təmsil etdiyi qəzetin yaranma tarixindən və indiki durumundan söhbət açıb. Onun sözlərinə görə, ilk saylarında əsasən əyləncə, şou xəbərlərlə tanınan “Star” qəzeti sonralar ictimai-siyasi xəbərlərə də yer ayırıb. İlk sayları az qala yarım milyon olan qəzetin indiki tirajı aşağı düşüb. O, bunun səbəbini qəzetin satılması ilə əlaqələndirib. İbrahim Kiras “Star” qəzetinin 150 min tirajla nəşr olunduğunu qeyd edib. O, deyib ki, qəzetin əsas gəliri reklamların hesabınadır. 50 quruşa satılan qəzet satışdan əldə etdiyi gəlir hesabına yaşaya bilməz. Satışdan əldə olunan gəlir qəzetin maya dəyərini ödəmir.Bundan sonra jurnalistlər “Zaman Media qurupu” ilə görüş keçiriblər. Qonaqları “Cihan” informasiya agentliyinin baş direktoru Abdulhamit Bilici qarşılayıb. O “Cihan” informasiya agentliyinin iş üslubu haqqında danışıb. O bildirib ki, onun rəhbərlik etdiyi agentliyin Azərbaycanda tərəfdaşları var. Onlar Trend İnformasiya agentliyi ilə əməkdaşdırlar. Həmçinin İTV “Cihan” ajansının xəbərlərinin alıcısıdır. Abdulhamit Bilici Türkiyədə fəaliyyət göstərən media orqanları arasında “Cihan” informasiya agentliyinin Azərbaycanda baş verən olaylara həssas yanaşdığını və Azərbaycanın dərdlərini bölüşdüyünü söyləyib. 20 Yanvar və Xocalı günlərində Azərbaycana dair xüsusi səhifə ayırdıqlarını vurğulayan baş direktor bu əməkdaşlığın qarşılıqlı olmasından məmnunluq duyduğunu ifadə edib. Eyni zamanda Cihan informasiya agentliyində Azərbaycandan olan jurnalistlərin çalışdığını da xatırladıb. Azərbaycandan olan jurnalistlərlə qonaqları tanış edib.“Zaman” və “Today” qəzetlərinin yerləşdiyi “Zaman Media Qrupu”nun yeni binası ilə tanışlıq Azərbaycan KİV nümayəndələrində böyük maraq oyadıb. Binada işçilərin dincəlməsi üçün fitnes klub, həkim məntəqəsi, yeməkxana və sairə fəaliyyət göstərir. Bundan əlavə jurnalistlər gün ərzində bəlli zamanlarda mini avtobus servisindən istifadə edə bilir. Səhər işçilərin işə vaxtında çatması üçün şəhərin bir neçə yerində mini avtobuslar əməkdaşları işə daşıyır. Həmçinin işçilərin axşam gec saatlarında işdən çıxması nəzərə alınaraq, onlar evlərinə yaxın məntəqələrə daşınır. “Zaman Media Qrupu”na məxsus bina son bir- iki ildir ki, işçilərin ixtiyarına verilib. Müasir standartlara tam cavab verən binada enerjini israf etməyə lüzum yoxdur. Çünki hər tərəf ağ şüşə ilə şüşələnmiş, otaqların və dəhlizin arakəsmələri şüşə ilə kəsildiyindən təbii Günəş enerjisindən maksimum faydalanmaq mümkündür. Binanın arxa tərəfində qəzetin öz nəşriyyatı var. Həmin nəşriyyatda İstanbul üzrə paylanacaq qəzet və jurnallar nəşr edilir.Binada təşkil edilmiş kiçik ekskursiyadan qonaqlar razı qalaraq Hakan Cidal və Celis Sağıra minnətdarlıqlarını bildiriblər. Səfərin ertəsi günü isə KİV nümayəndə heyəti Başbakanlıq yanında Mətbuat və İnformasiya Baş İdarəsinin İstanbul şöbəsində region müdiri Necimettin Altuntaşla görüş keçirib. N.Altuntaş qurumun fəaliyyəti barədə nümayəndə heyətinə geniş məlumat verib. O, bildirib ki, onun təmsil etdiyi təşkilat aidiyyəti orqanların ictimaiyyətə zamanında və doğru, tanıdıcı informasiya ilə təmin etməsinə, açıqlama verilməsinə yardımçı olur. Onlar baş nazirə bağlı fəaliyyət göstərir. Dövlətin tanıtma siyasətinə yardımçı olmaq onların əsas görəvləridir. Eyni zamanda hökumətin tətbiq edəcəyi strategiyaların həyata keçirilməsində iştirak edirlər. İctimai rəyin, ictimaiyyətin aidiyyəti olan orqanlara zamanında və doğru bilgilər verilməsini təmin edirlər. Bu fəaliyyətləri çərçivəsində onlar xüsusi bülletenlər hazırlayıb müxtəlif qurumlara paylayır, yerli və xarici media mənsublarını sarı kartla təmin edirlər. Həmçinin KİV nümayəndələrinə seminarların təşkili və sairə işləri görürlər. Proqram çərçivəsində növbəti görüş Qezetəçilər və Yazarlar Fondunda təşkil olunub. Hər iki ölkənin KİV nümayəndələrinin iştirakı ilə dəyirmi masa keçirilib. Dəyirmi masada Azərbaycan və Türkiyə əlaqələrinin inkişafında görülə biləcək məsələlərin müzakirəsi aparılıb. Dəyirmi Masada Qezetəçiler ve Yazarlar Fondunun sədri Mustafa Yeşil, “Dialoq- Avroasiya Platforması”nın bas katibi İsmayıl Taş, “Medialog Platforması”nın baş katibi Erkam Tufan Aytav, “Bugün” qəzetinin yazarı Camal Uşaq, “Todays Zaman” qəzetinin baş redaktoru Bülent Kenes, “Samanyolu” proqram yapımçısı Faruk Mercan, Azərbaycan KİV nümayəndə heyətinin rəhbəri KİVDF-nin icraçı direktoru Vüqar Səfərli, “”525-ci” qəzetin baş redaktoru Rəşad Məcid, “Olaylar” qəzetinin baş redaktoru Yunus Oğuz, “Ekspress” qəzetinin təsisçisi Müşfiq Səfiyev, “Bakı xəbər” qəzetinin baş redaktoru Aydın Quliyev, “Palitra” qəzetinin baş redaktoru Namiq Əliyev, Azərbaycan Jurnalist Qadınlar Assosiasiyasının prezidenti Sevıl Yusifova, “Dialoq Avrasiya Platforması”nın Azərbaycan koordınatoru Mustafa Saatçı iştirak etmişdir. Müzakirə zamanı hər iki ölkənin jurnalistlərinin əlaqələrinin inkişaf etdirilməsi üçün müfaviq təkliflər müzakirə edilmişdir.Oktyabrın 27-də Azərbaycan KİV nümayəndə heyəti “Hürriyət” qəzetinin redaksiyasında Türkiyə Mətbuat Şurasının sədri Oktay Ekşi ilə görüş keçirib. O.Ekşi Türkiyədə Mətbuat Şurasının yaranma tarixindən və indiyə kimi gördükləri işlər barədə qonaqlara məlumat verib. Eyni zamanda Oktay Ekşi Mətbuat Şurasının nizamnaməsi və seçimləri barədə də danışıb. O, Mətbuat Şurasının işi ilə Azərbaycandan gələn qonaqları yaxından tanış etməklə bərabər onları maraqlandıran suallara da cavab verib. Oktay Ekşi vurğulayıb ki, Mətbuat Şurasının işini 16 peşə şərtləri nizamlayır. Şuraya üzv olan qəzetlər üzvlük haqqı ödəyir. Maddi yardımlar “Vakf”da toplanır. Şurada iki nəfər əmək haqqı alır. Bu da şuranın sədri və icraçı katibdir. Şuraya seçimlər zamanı qəzetlərin tirajı da nəzərə alınır. 150 min tirajı olan qəzetlərə iki yer ayrılır. Mətbuat Şurası şikayət edilən yazılar haqqında bu qərarlardan birini çıxarır:1) məqalə təhlil edilib ərizə rədd edilir;2) jurnalistin yazdığı yazıya görə müəllifə xəbərdarlıq edilir;3) Şura yazını qınayır. Müzakirə zamanı əsasən 16 peşə maddəsi nəzərə alınır. Bütün xəbərlər çevik internet saytında yerləşdirilir. Azərbaycan KİV nümayəndə heyətinin rəhbəri, Azərbaycan Prezidenti yanında KİV-in İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun icraçı direktoru Vüqar Səfərli Azərbaycan mətbuatının bugünkü durumu və fondun fəaliyyəti haqqında danışıb.Oktay Ekşi “Hürriyət” qəzetinin baş yazarı kimi qəzetdə gördüyü işlərdən də söhbət açıb. Mövzuların seçilməsində, manşet yazısının hazırlanması prosesindəki incəlikləri də izah edib.Vüqar Səfərli Oktay Ekşiyə səmimi qəbul üçün minnətdarlığını bildirib.Sonra KİV nümayəndələri “Kanaltürk İpək Media Qrupu”nda görüşlərini davam etdirib. “Kanaltürk”ün xəbərlər müdiri Tarik Toros “İpək Media Qrupu”nun yaranması və iş fəaliyyəti haqqında məlumat verib. O, eyni zamanda 70-ci illərin Türkiyəsi ilə müasir Türkiyəni müqayisə edib. İndiki dövrdə mətbuatın vəziyyəti, ölkələrində gedən reformlar barədə geniş məruzə ilə çıxış edib. T.Toros qonaqları “Kanaltürk”ün studiyalarını gəzdirib və iş üslubları ilə tanış edib. Sonra isə qonaqlar “Bugün” qəzetinin baş direktoru Erhan Başyurtla görüşüblər. Hər iki ölkənin jurnalistlərinin qarşılıqlı əməkdaşlığının aparılması müzakirə edilib. Bununla da Azərbaycan KİV nümayəndə heyəti səfərini başa vurub.

S.Yusifova

Palitra.- 2010.- 3 noyabr.- S. 10.