Azərbaycan alimlərinin xarici tədbirlərdə
çıxışları intensivləşir
Son dövrlərdə
Azərbaycan elminin inkişaf göstəricilərindən biri
də xarici elmi mərkəzlərlə əməkdaşlıq,
qarşılıqlı səfərlər və mübadilələrin
intensivləşməsidir. Azərbaycanın fəal alimləri
tez-tez xarici ölkələrin nüfuzlu elm ocaqlarına
yollanır, tədbirlərə dəvət alır və Azərbaycan
elmini layiqincə təmsil edirlər. İstər humanitar, istərsə
də dəqiq və texniki elmlər sahəsində bu cür əməkdaşlıq
mübadilələri getdikcə güclənməkdədir.
Qeyd etmək lazımdır ki, dövlət elmin
inkişafı məsələsinə strateji yanaşır və
bu çərçivədə həm də Azərbaycan
elminin dünyada layiqincə təmsil olunması məsələlərinə
lazımi diqqət yetirilir.
Azərbaycanda
yüksək inkişaf göstəricilərinə və
tendensiyalarına cavab verən elm sahələrindən biri isə
kimyadır. Kimya üzrə Azərbaycan elminin qədim ənənələri
var, bizdə bu elm sahəsi üzrə yetişmiş görkəmli
mütəxəssislərimiz var. Onların elm
qarşısında xidmətləri danılmazdır. Kimya
elminin müxtəlif sahələri üzrə ölkədə
zaman-zaman savadlı kadrlar və güclü mütəxəssislər
yetişib, onların fəaliyyəti elmin, sənayenin və nəhayət,
cəmiyyətin ümumi inkişafına misilsiz töhfələrini
verib. Bu gün də kimya sahəsində bu güclü ənənə
davam edir. Hazırda da Azərbaycanın tanınmış
kimyaçı alimləri öz üzərilərində
çalışmaqla bərabər xarici elmi mərkəzlərlə
əməkdaşlıq edir və əlamətdar elmi tədbirlərdə
Azərbaycanı uğurla təmsil edirlər. Belə alimlərdən
biri Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının(AMEA) Polimer
Materialları İnstitutunun Laboratoriya müdiri, kimya elmləri
doktoru, professor Məmməd
Vəliyevdir. Professor M.Vəliyevin elmlə bağlı
budəfəki səfəri Türkiyəyə olub. Bizə
verdiyi açıqlamasında professor bildirdi ki, 2011-ci il iyunun
27-dən iyulun 2-si tarixinə kimi Türkiyənin Ərzurum
şəhərində Atatürk Universitetində keçirilən
25-ci Ulusal Kimya Konqresində iştirak etmək
üçün qardaş ölkədən dəvət
alıb və tədbirə qatılıb.Professorun bildirdiyinə
görə, adıçəkilən konqres 6 bölmədən
- analitik kimya, qeyri-üzvi kimya, biokimya, fiziki kimya və polimer
kimyası, tibbi kimya, üzvi kimyadan ibarət olub. M.H.Vəliyevin
rəhbərliyi altında laboratoriyada aparılan tədqiqat
işləri haqqında məruzələrin tezisləri
üzvi kimya (“Asetilen sıra dihidropiranların sintezi”) və
biokimya (“Epoksid birləşmələrinin mikrobioloji hidrolizi”
və “Xəzər dənizinin Azərbaycan sahillərindən
ayrılmış mikroorqanizmlərlə alkilaromatik sıra
karbohidrogenlərin biodeqradasiyası”) seksiyalarında qəbul
olunaraq məruzə olunub. Konqresdə, həmçinin,
yuxarıda göstərilən elm sahələrində olan əsas
problemlər və inkişaf istiqamətlərinə aid
çıxışlar dinlənilərək müzakirələr
aparılıb. Alim bu barədə fikirlərini belə ifadə
edir: “Ümumiyyətlə, qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanın
kimyaçı alimlərinin apardıqları elmi-tədqiqat
işlərinin nəticələri dünyanın
aparıcı elmi jurnallarında dərc olunmaqla yanaşı,
beynəlxalq konqres və konfranslarda da məruzə
üçün qəbul olunur”. Onu da qeyd edək ki,
qarşıda professoru növbəti belə mötəbər
səfərlər gözləyir. Belə ki, professor M.Vəliyevin
25-30 sentyabr 2011-ci il tarixlərində Rusiyanın Volqoqrad
şəhərində keçiriləcək ümumi və tətbiqi
kimya üzrə XIX Mendeleyev qurultayında iştirak etmək
üçün “Yüksəkdoymamış karbon
turşularının kimyəvi və bioloji yollarla
alınması” mövzusunda məruzəsi qəbul olunub və
alim həmin qurultayda iştirak etmək üçün dəvət
alıb. Eyni zamanda onun 3-7 oktyabr 2011-ci il tarixində Moskva
şəhərində keçiriləcək kataliz üzrə
Rusiya Konqresində (“ROSKATALİZ”) iştirak etmək
üçün “Kimyəvi və mikrobioloji yollarla
doymamış epoksid birləşmələrinin hidrolizi”
mövzusunda məruzəsi qəbul olunub və alim bu tədbirə
qatılmaq üçün də dəvət
alıb.Göründüyü kimi, yuxarıda qeyd olunanlar Azərbaycanın
kimyaçı alimlərinin apardıqları tədqiqat
işlərinin yüksək elmi səviyyədə
olduğunu bir daha təsdiqləyir. Belə olduğu halda,
dünyanın nüfuzlu beynəlxalq elmi tədbirlərində
Azərbaycan alimlərinin məruzələri, fikir və
mövqeləri böyük maraq doğurur. Məhz buna görə
də alimlərimiz mötəbər xarici konfranslara mütəmadi
olaraq dəvət olunurlar.
İlkin
Palitra.-2011.-6
iyul.- S.11.