Azərbaycan
dünyanın ən sürətlə varlanan
ölkəsidir
Son 7
ildə adambaşına düşən ümumi daxili məhsulun
(ÜDM) artım tempinə görə Azərbaycan
dünyanın 181 ölkəsi arasında ilk sıralarda qərarlaşıb.
Bu barədə məlumat Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) tərəfindən
hazırlanan ənənəvi illik hesabatda yer alıb. BVF-nin
araşdırmalarına görə, ötən il Azərbaycanda
adambaşına düşən ÜDM-nin həcmi 10 min 202
dollar olub. Bu göstərici 2005-ci illə müqayisədə
2,3 dəfə çoxdur. Belə ki, 7 il əvvəl Azərbaycanda
adambaşına düşən ÜDM-nin həcmi 4 min 456
dollara bərabər olub.
Liviyada adambaşına düşən
ÜDM son bir ildə 2,5 dəfə azalıb
BVF-nin
hesabatında qeyd olunur ki, son 7 ildə Azərbaycandan sonra
dünyanın ən sürətlə varlanan 2-ci ölkəsi
Çin olub. 2005-2011-ci illərdə Çində adambaşına
düşən ÜDM 2 dəfə artaraq 4 min 102 dollardan 8
min 382 dollara yüksəlib. Adambaşına düşən
ÜDM-nin artım tempinə görə ilk beşliyi 98%-lik
artımla Türkmənistan (4 051 $-dan 7 846 $-dək), 77%-lik
artımla Anqola (3 329 $-dan 5 895 $-dək) və 75,5%-lik artımla
Belarus (8 562 $-dan 15 028 $-dək ) tamamlayır. BVF həmçinin
2005-2011-ci illər ərzində adambaşına düşən
ÜDM-nin azaldığı ölkələrin də
adlarını açıqlayıb. Son 7 ildə cəmi 3
ölkədə adambaşına düşən ÜDM-nin həcmi
azalıb. Dünyada iqtisadi tənəzzülə məruz qalan
ölkələrin başında Liviya dayanır. 2005-ci ildə
Liviyada adambaşına düşən ÜDM-nin həcmi 11
min 566 dollar olduğu halda son 7 il ərzində 2 dəfə
azalaraq 5 min 787 dollara qədər enib. Bu sahədə növbəti
yerləri 2,1%-lə Eritreya (751 $-dan 735 $-dək) və 0,6%-lə
Bəhreyn (27 723 $-dan 27 556 $-dək) tutur. Onu da bildirək ki,
Liviyada iqtisadi tənəzzül ən çox ötən il
müşahidə olunub. 2011-ci il ərzində bu ölkədə
adambaşına düşən ÜDM-nin həcmi 2,5 dəfə
azalıb. BVF-nin 2010-cu il üçün
açıqladığı hesabatda göstərilir ki,
Liviyada adambaşına düşən ÜDM 14 min 384 dollar
olub.
Rusiya, Belarus və Qazaxıstandan
sonra MDB-nin ən varlı ölkəsi Azərbaycan hesab
olunur
Qeyd
edək ki, Azərbaycan ötən il adambaşına
düşən ÜDM-nin həcminə görə 181 ölkə
arasında 83-cü sırada qərarlaşaraq MDB-yə daxil
olan ölkələr arasında isə Rusiya, Belarus və
Qazaxıstandan sonra 4-cü sırada yer alıb. BVF-nin
hesabatında göstərilir ki, 181 ölkə arasında
54-cü sırada qərarlaşan Rusiyada adambaşına
düşən ÜDM 16 min 736 dollar, 62-ci sırada yer alan
Belarusda 15 min 28 dollar, 71-ci yerdə olan Qazaxıstanda isə 13
min dollara bərabər olub. MDB-yə üzv olan digər
ölkələrə gəldikdə, qeyd edək ki,
adambaşına düşən ÜDM Türkmənistanda 7
min 846, Ukraynada 7 min 233, Gürcüstanda 5 min 491, Ermənistanda
5 min 384, Moldovada 3 min 373, Özbəkistanda 3 min 302,
Qırğızıstanda 2 min 372, Tacikistanda isə 2 min 67
dollar təşkil edib.
Adambaşına düşən
ÜDM Qətərdə 102,9 min, Konqo Demokratik
Respublikasında isə 348 dollara bərabərdir
Dünyanın
ən varlı ölkəsi Qətər hesab olunur. BVF-nin
hesabatında göstərilir ki, ötən il Qətərdə
adambaşına düşən ÜDM-nin həcmi 102 min 943
dollar təşkil edib. Dünyanın ən varlı ölkələrinin
siyahısında ilk onluğu Lüksenburq (adambaşına
düşən ÜDM - 80 119 $), Sinqapur (59 711 $), Norveç
(53 471 $), Bruney (49 384 $), Honkonq (49 137 $), ABŞ (48 387 $), Birləşmiş
Ərəb Əmirlikləri (48 158 $), İsveçrə (43
370 $) və Hollandiya (42 183 $) tamamlayır. Dünyanın ən
kasıb ölkəsi isə Konqo Demokratik Respublikası hesab
edilir. BVF-nin hesabatında qeyd olunur ki, ötən il Konqo
Demokratrik Respublikasında adambaşına düşən
ÜDM cəmi 348 dollara bərabər olub. Məlumat
üçün bildirək ki, kasıb ölkələrin ilk
onluğuna daxil olan digər dövlətlərin hamısı
Afrika qitəsində yer alır. Bu siyahıya Liberiya (adambaşına
düşən ÜDM - 456 $), Zimbabve (487 $), Burundi (615 $),
Eritreya (735 $), Mərkəzi Afrika Respublikası (768 $), Niger
(771 $), Syerra-Leone (849 $), Malavi (860 $) və Toqo (899 $) daxildirlər.
Sosial müdafiə sahəsində
inkişaf etmiş ölkələrin təcrübəsi
öyrənilir
Əmək
və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyinin Dünya
Bankı ilə birgə həyata keçirdiyi "Sosial
müdafiənin inkişafı layihəsi" çərçivəsində
bir çox inkişaf etmiş dünya ölkələrinin təcrübəsi
öyrənilir.Nazirlikdən verilən məlumata görə,
əmək ehtiyatlarının inkişafı, o cümlədən
peşə standartlarının hazırlanması və tətbiqi
üzrə Sinqapurun əldə etdiyi müsbət təcrübənin
öyrənilməsi məqsədi ilə naziri Fizuli Ələkbərovun
başçılıq etdiyi nümayəndə heyəti
Sinqapurda rəsmi səfərdədir. Səfər çərçivəsində
Sinqapur Respublikasının insan inkişafı, o cümlədən
onun əsas komponenti olan əmək ehtiyatlarının
inkişafı ilə bağlı strategiyaları, idarəetmə
sistemi, bu sistemin tətbiqi ilə bağlı təcrübəsi
öyrənilir. Nazir F.Ələkbərov səfər çərçivəsində
Sinqapurun insan resursları naziri Tan Çuan-Jin ilə
görüşüb. Görüş zamanı F.Ələkbərov
Azərbaycanda uğurla həyata keçirilən islahatlar və
insan inkişafı ilə bağlı ətraflı məlumat
verib. Nazir Tan Çuan-Jin Sinqapurda insan resurslarının
inkişafı ilə bağlı həyata keçirilən
siyasət, əmək bazarının monitorinqi, idarəetmə
və ölkə üzrə bu sahədə əlaqələndirmə
fəaliyyətinə dair müvafiq məlumat təqdim edib.
Görüşdə hər iki ölkə arasında əmək
və məşğulluq sahəsində əməkdaşlıq
və təcrübə mübadiləsinə dair geniş
müzakirələr aparılıb. Nümayəndə heyəti
Sinqapur İnsan Resursları Nazirliyinin fəaliyyəti ilə
də yaxından tanış olub.
Azərbaycan
nümayəndə heyəti İnsan Resursları Nazirliyi nəzdində
fəaliyyət göstərən Sinqapur İşçi
Qüvvəsinin İnkişafı Agentliyində
görüş keçirib. Görüşdə əmək
bazarı üçün rəqabətqabiliyyətli
işçi qüvvəsinin, peşə və təlim
standartlarının hazırlanması və tətbiqi, habelə
işçi qüvvəsinin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsinə
dair geniş fikir mübadilələri aparılıb.
İlkin
Palitra.-2012.-27 aprel.-S.10.