Latviyaya kənd təsərrüfatı məhsullarımızın ixracı artacaq

İki ölkənin Kənd Təsərrüfatı nazirlikləri arasında əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumu imzalandı

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində Latviya Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin nümayəndələri ilə görüş keçirildi. Kənd təsərrüfatı naziri İsmət Abasov və Latviya kənd təsərrüfatı naziri Strauyuma Laimdota hər iki ölkə arasında kənd təsərrüfatının inkişafı istiqamətində qarşılıqlı əməkdaşlıq müzakirələri apardılar.

Son bir il ərzində kənd təsərrüfatı istehsalında 5,4 faiz artım olub

Tədbirdə ölkə iqtisadiyyatındakı, o cümlədən kənd təsərrüfatındakı uğurlu inkişafdan danışan nazir İ.Abasov qonaqlara bildirdi ki, Azərbaycan dünya iqtisadiyyatının inkişafında lider ölkələrdən biridir: “Bu iqtisadiyyatın bir sahəsi də kənd təsərrüfatı sahəsidir. Ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən əsası qoyulan bu inkişaf onun davamçısı Prezident İlham Əliyevin apardığı siyasət nəticəsində davam etdirilir. Azərbaycan iqtisadiyyatı Cənubi Qafqazda 80%-lik paya malikdir. Təkcə son bir il ərzində Azərbaycanda kənd təsərrüfatı istehsalında 5,4% artım olub”. Son 8 ildə Prezident tərəfindən çoxsaylı sərəncam, dövlət proqramları imzalandığını deyən nazir bildirdi ki, kənd təsərrüfatını inkişaf etdirmək üçün dövlət büdcəsindən kifayət qədər vəsait ayrılır, texnika alınır. O da vurğulandı ki, hər hektara 40 manat vəsait verilir, istifadə olunan mineral gübrənin 50 faizi subsidiya formasında verilir. Nazir qeyd etdi ki, heyvandarlığın inkişafı üçün bir neçə ildir vəsait ayrılır və nəticədə xaricdən damazlıq düyələr gətirilir, ölkədə eyni zamanda süni mayalanma proqramı həyata keçirilir: “Ancaq bununla yanaşı hələki buğda və heyvan məhsulları ilə özümüzü tam təmin edə bilmirik. Ölkə başçısı hökumətin qarşısında məsələ qoyub ki, özümüzü ərzaq məhsulları ilə 100 faiz təmin etməliyik”. Azərbaycan əhalisinin 48%-nin kənd və rayonlarda yaşadığını deyən nazir təxminən əhalinin 38%-nin kənd təsərrüfatı ilə məşğul olduğunu qeyd etdi: “Buna görə də ölkə başçısı kənd təsərrüfatına xüsusi qayğı ilə yanaşır. Prezident bir neçə dəfə deyib ki, kənd təsərrüfatı təkçə iqtisadi deyil, həm də sosial bir sahədir. Görülən tədbirlər nəticəsində ölkədə yoxsulluq səviyyəsi kəskin aşağı düşüb. Prezident həmçinin hökumət qarşısında ÜDM-in 2020-ci ilə qədər 2 dəfə artırılması məsələsini qoyub. Bu da neft və qaz hesabına deyil, qeyri-neft sektoru hesabına olmalıdır. Bu gün bir çox sahələrdə kifayət qədər nailiyyətlər əldə etsək də, kənd təsərrüfatı sahəsində görəcək işlərimiz də çoxdur. Elə bir dövlət tanımıram ki, kənd təsərrüfatı, emal sənayesi sahəsində heç bir problemi olmadığını desin. Əgər bəzi ölkələr özlərini kənd təsərrüfatı məhsulları ilə tam təmin edirlərsə, onlarda ekoloji təmiz məhsul məsələsi ortaya çıxır”. Latviya ilə Azərbaycan arasında indiyədək müəyyən əlaqələrin olduğunu deyən nazir bildirdi ki, bu görüş iki ölkənin kənd təsərrüfatının inkişafına öz müsbət təsirini göstərəcək.

Latviyalı nazir: “Azərbaycan Cənubi Qafqazda prioritet ölkədir”

İki ölkə arasında əlaqələrdən danışan Latviyanın kənd təsərrüfatı naziri Strauyuma Laimdota bildirdi ki, bu əlaqələrin daha da genişləndirilməsinə ehtiyac var. Bakıya səfərinin məqsədlərinin də məhz bu istiqamətdə olduğunu deyən nazir Azərbaycanı Cənubi Qafqazda prioritet ölkə adlandıraraq əlavə etdi ki, Latviya kənd təsərrüfatı sahəsində dövlətimizlə əməkdaşlıqda maraqlıdır. Bildirdi ki, imzalanacaq memorandum iki ölkə arasında ticarət əməliyyatlarının artırılmasına töhfəsini verəcək. Sonra hər iki ökənin kənd təsərrüfatı nazirliyi arasında əməkdaşlıq haqqında Anlaşma Memorandumu imzalandı. Daha sonra nazir İ.Abasov Azərbaycanla Latviya arasında kənd təsərrüfatı sahəsində imzalanmış sənədin hər iki ölkənin iqtisadiyyatının inkişafına müsbət təsir göstərəcəyini bildirdi: “Bu onu deməyə əsas verir ki, indiyə qədər olan əlaqələrimiz kənd tərərrüfatı sahəsində daha da genişlənəcək. Anlaşma Memorandumundan sonra yaxın vaxtlarda Latviya ilə Azərbaycan arasında daha iki saziş də hazırdır və bu yaxın vaxtlarda imzalanacaq. Bu, baytarlıq və fitisanitariya haqqında dövlətlərarası sazişdir”. Nazir bildirdi ki, Azərbaycandan Latviyaya kənd təsərrüfatı məhsulları, xüsusilə meyvə-tərəvəz, bostan məhsulları, emal olunmuş məhsullar ixrac olunur: “Eləcə də Latviyadan Azərbaycana kənd təsərrüfatı, heyvandarlıq, ət, süd məhsulları idxal olunur. Ümid edirəm ki, latviyalı nazirlə apardığımız danışıqların nəticəsində bu əlaqələr genişlənəcək. Xüsusilə elmi-tədqiqat sahəsində əməkdaşlıqla bağlı danışıqlar apardıq. Bizim elmi-tədqiqat institutları ilə Latviyanın elmi-tədqiqat institutları arasında əlaqələrin genişləndirilməsi, eləcə də hər iki ölkənin aqrar universitetləri arasında təcrübə mübadiləsinin aparılması və kadr hazırlığı barədə müzakirələr apardıq”. Nazirin sözlərinə görə, Azərbaycandan hələlik az məhsul ixrac olunsa da, bu səfər onu deməyə əsas verir ki, Latviyanın Azərbaycana marağı böyükdür: “Latviyanın iş adamları maraqlıdır ki, Azərbaycanda istehsal olunan kənd təsərrüfatı məhsulları, xüsusilə meyvə, tərəvəz, emal sahəsində olan məhsullar ixrac olunsun. Onlar bilir ki, Azərbaycanda istehsal olunan məhsullar çox keyfiyyətlidir. Düşünürəm ki, gələcəkdə bu həcm kifayət qədər artacaq. Ölkə başçısı da hökumətin qarşısında məsələ qooyub ki, istehsal olunan məhsullar yeni bazarlara, Avropa bazarlarına çıxarılmalıdır. Bütün tədbirlər deməyə əsas verir ki, kənd təsərrüfatı sahəsində istehsal etdiyimiz məhsulların həcmi və çeşidi də artacaq. Biz yeni bazarlara, o cümlədən Latviyaya ixracımızı artıracağıq.

Texnika ilə baglı heç bir problem yoxdur

Bir sıra məsələlərə aydınlıq gətirən nazir bildirdi ki, “Aqrolizinq” SC Prezidentin sərəncamı ilə 2004-cü ildə yaradılıb və bu günə qədər Azərbaycan fermerinə lazım olan bütün kənd təsərrüfatı texnikaları, kombayn, traktor və digərləri gətirilir: “Artıq traktorlar ölkəmizdə istehsal olunur. Bunlar lizinq yolu ilə fermerlərə satılır. Bunun əvvəlcə 10 faizi ödənilir, digər hissəsi isə 10 il müddətinə ödənilir. Bütün bunların nəticəsində ölkədə kənd təsərrüfatı texnikası tam təmin olunub. Bugünlərdə taxıl yığımı başlayıb, arpa artıq yığılır, buğda yığımı da başlayacaq. Biz ölkədə texnika cəhətdən heç bir problem görmürük”.

Məhsul istehsalı proqnozdan çox olacaq

Nazir onu da bildirdi ki, bu il taxıl üzrə proqnoz 2 milyon 700 min tondur: “Ondan 1,7 min ton ərzaq buğdası gözlənilir. Amma hesab edirəm ki, məhsul istehsalı proqnozdan çox olacaq. Təxminən 900 min hektar ərazidən taxıl yığılır. Biz dənli, dənli paxlalılar, istərsə də buğda ilə hələlik özümüzü tam təmin edə bilmirik. Düşünürəm ki, yaxın illərdə tam təmin edəcəyik. Çünki ölkə başçısı göstəriş verib və iri taxılçılıq təsərrüfatları da yaradılır. Bizim təsərrüfatlarımız birləşməli, birlikdə fəaliyyət göstərməlidir. Gübrədən istifadə və digər aqrotexniki tədbirlər nəticəsində məqsədimiz məhsuldarlığı qaldırmaqdır. Əgər məhsuldarlığı bu gün 35 sentner edəriksə, özümüzü təmin edəcəyik. Bu da çətin bir məsələ deyil. Yəqin yaxın zamanda öz həllini tapacaq”.

Qiymət artımı olmayacaq

Bazarlarda qiymətlərə gəldikdə isə İ.Abasovun sözlərinə görə, bir neçə müddətdir ki, qiymətlərin aşağı enməsi prosesi gedir: “Düşünürəm ki, bundan sonra da olmayacaq. Çünki qiymət artımı o zaman baş verir ki, məhsul istehsalı az olur, yaxud istehsal olmur. Bu gün qurur hissi ilə demək lazımdır ki, 5 aylıq kənd təsərrüfatı məhsullarının istehsalında ötən illə müqayisədə 5,4 faiz artım kənd təsərrüfatı üçün kifayət qədər yaxşı göstəricidir. Amma bu göstərici bizi qane eləmir. Çünki bizim potensialımız bundan böyükdür. Nəzərə alsaq ki, kənd təsərrüfatı işləri hələ qabaqkı aylardadır, düşünürəm ki, bu göstərici bir az da yuxarı olacaq. Tam əmin edirəm ki, heç bir kənd təsərrüfatı məhsullarında qıtlıq gözlənilmir. Həm “Aqrolozinq” tərəfindən soyuducu kameralar tikilir, həm də İİN-nin Sahibkarlığa Yardım Fondu tərəfindən verilmiş kreditlər nəticəsində kifayət qədər soyuducu anbarlar tikilib. Bu proses davam etdirilir və bu da onu göstərir ki, həm mövsümdə, həm də qeyri-mövsümdə heç kəs kənd təsərrüfatı məhsullarının qiymətini artıra bilməz”.

Nigar Abdullayeva

Palitra.-2012.-8 iyun.-S.7.