İnternet xoşməramlı məqsədlərə xidmət etməlidir”

 

Bakıda VII İnternet İdarəçilik Forumunun (İnternet Governance Forum, IGF-2012) rəsmi açılış mərasimi keçirildi. Forumda müxtəlif ölkələrdən 1500-dən çox nümayəndə heyəti, o cümlədən dövlət qurumları, beynəlxalq təşkilatlar, özəl sektor, vətəndaş cəmiyyəti, internet həvəskarları və KİV nümayəndələri iştirak edirlər. Tədbirin əsas mövzusu «Davamlı insan, iqtisadi sosial inkişaf üçün internetin idarə olunması» («Internet Governance for Sustainable Human, Economic and Social Development») elan edilib. Müzakirə ediləcək məsələlər arasında internetin inkişafı hesabına dünya ictimaiyyəti qarşısında duran qlobal problemlər yer alıb. Forum iştirakçıları həmçinin kibertəhlükəsizlik, əhalinin müxtəlif təbəqələrinin internetdən bərabərhüquqlu istifadəsi, uşaqların internetdən icazəsiz istifadə etmələri hazırda aktual olan digər məsələləri nəzərdən keçirəcək. Noyabrın 9-dək davam edəcək forumun gündəliyində «yeni media»nın rolu, internet-resurslara çıxışın bağlanması, yeni biznes-modellər, təbii fəlakətlərin nəticələrinin aradan qaldırılması üzrə əməliyyatlar zamanı internetdən istifadə kimi nisbətən yeni mövzular da yer alıb. Qeyd edək ki, Forumu internet vasitəsilə (www.intgovforum.org/cms/) canlı izləmək mümkündür. 

Abid Şərifov: «İKT sektoru Azərbaycanın qeyri-neft sektorunun əsas prioritet sahələrindən biridir»

Forumun açılı zamanı rabitə informasiya texnilogiyalrı naziri Əli Abbasov Prezidetnt İlham Əliyevin forum iştirakçılarına təbrik məktubunu oxudu. Məktubda BMT Azərbaycan Hökumətinin birgə təşkilatçılığı ilə Bakıda keçirilən VII İnternet İdarəçilik Forumunun iştirakçılarını salamlayan ölkə başçısı bildirib ki, internet bu gün təkcə informasiya mübadiləsi məkanı deyil, həmçinin dövlət idarəçiliyi, təhsil, səhiyyə, biznes, bank işi digər sahələri əhatə edən, yeni dəyərlər yaradan mühitdir: “İnsan azadlıqlarının qorunması müasir internet şəbəkəsinin vacib fəaliyyət istiqamətlərindən biridir. İnternet mediasının inkişafı, internetdə fikir söz azadlığı, sosial şəbəkələrin genişlənməsi, hökumətin açıq şəffaf fəaliyyətinin təmin olunması, vətəndaşların idarəçilik proseslərinə cəlb edilməsi qlobal şəbəkənin insanlara verdiyi yeni imkanlardır. Azərbaycanda informasiya-kommunikasiya texnologiyalarının internetin inkişafına xüsusi diqqət yetirilir. Respublika əhalisinin təxminən 65 faizi internet istifadəçisidir, ölkəmizdə ən yeni texnologiya – 4G artıq tətbiq edilir. Təqdirəlayiq haldır ki, Azərbaycanda internet azadlığı mövcuddur. Ölkəmizdə internet-radio internet-televiziya proqramları, elektron qəzet jurnallar, xarici daxili sosial şəbəkələr geniş yayılmışdır. Minlərlə bloqqer Azərbaycanın internet məkanında sərbəst fəaliyyət göstərir. Biz internetin insanlar xalqlar arasında dostluq əlaqələrinin yaranmasına, bərabərhüquqlu qarşılıqlı hörmət əsasında münasibətlərin qurulmasına yönəlmiş istənilən xoşməramlı fəaliyyətini dəstəkləyirik. Sizə Forumun işində uğurlar arzulayıram. İnanıram ki, Forumunuz qlobal inkişafa öz töhfəsini verəcək”.Tədbirdə çıxış edən baş nazirin müavini Abid Şərifov bildirdi ki, İKT sahəsi Azərbaycanın qeyri-neft sektorunda əsas prioritet sahələrindən biridir ölkə hökuməti tərəfindən bu sahəyə xüsusi diqqət yetirilir. Hazırda bu sahənin sürətlə inkişaf etdiyini deyən A.Şərifov yeni informasiya texnologiyalarının dövlət idarəçiliyi sistemində tətbiqini, əhaliyə elektron xidmətlərin göstərilməsini s. buna misal olduğunu bildirdi. O, forumun əhəmiyyətinə toxunaraq qeyd etdi ki, bu tədbir internetdə təhlükəsizliyin təmin olunmasına imkan verəcək ümumiyyətlə, dünyada internetin qlobal inkişafına təkan verəcək. A.Şərifov onu da vurğuladı ki,  Azərbaycan uşaqların internetdə təhlükəsizliyinin təmin olunmasını, internet terrorçuluğu ilə mübarizəni dəstəkləyir: “Bakıda İnternet İdarəçilik Forumunun (IGF) keçirilməsi Azərbaycanda informasiya cəmiyyətinin inkişafı üzrə yürüdülən siyasətin səmərəli nəticələrinin tanınmasıdır. Dövlət başçısının qəbul etdiyi qərarlar sayəsində bu sektor intensiv inkişaf edir. Forumda davamlı iqtisadi sosial inkişaf üçün müzakirə olunan internet idarəçiliyi problemi internetin qloballaşan dünyamızda rolunu açıq şəkildə nümayiş etdirir, forumun vacibliyini vurğulayır, internet idarəçiliyi məsələlərinə geniş marağın yaranmasına səbəb olur. Son illər Azərbaycan fəal surətdə inkişaf edir. Ölkədə İKT-nin yaratdığı imkanlardan, xüsusilə internetdən geniş istifadə olunur. Bunun sayəsində internet xidmətlərindən istifadə edilməsi mümkün olub, onlardan istifadə texnologiyaları genişlənib istifadəçilərin sayı artıb".Onun sözlərinə görə, məhz beynəlxalq səviyyədə sıx qarşılıqlı əməkdaşlıq qlobal dünyanın inkişafı problemləri ilə bağlı bir çox məsələlərin, həmçinin internetin tənzimlənməsi məsələlərinin həllində nəticə əldə etməyə qadirdir: “Bununla yanaşı internetin terrorizmin, dini, irqi, mədəniyyətlərarası dözümsüzlüyün, separatçılığın başqa təzahürlərin yayılması alətinə çevrilməsi yolverilməzdir”. 

Əli Abbasov: «Kibercinayətkarlığın qarşısını almaq üçün birgə mübarizəyə ehtiyac var»

Tədbirdə çıxış edən rabitə informasiya texnologiyaları naziri Əli Abbasov bildirdi ki, ölkədə İKT sahəsində mühüm tədbirlər həyata keçirilir bu istiqamətdə bir sıra nailiyyətlər əldə edilib. Nazir Azərbaycanın İKT sektorunun sürətli inkişafından danışaraq qeyd etdi ki, hökuməti tərəfindən bu sahəyə böyük diqqət yetirilir: «Hazırda bütün ölkə ərazisində 3G xidmətindən istifadə olunur artıq 4G xidmətinin tədricən tətbiqinə başlanılıb». İnternet məkanında təhlükəsizliyi təmin etmək kibercinayətkarlığın qarşısını almaq üçün birgə mübarizəyə ehtiyac var. Nazir bildirdi ki, VII İnternet İdarəçilik Forumu (Internet Governance Forum - IGF) çərçivəsində informasiya təhlükəsizliyi problemlərinin müzakirəsi bu arzuolunmaz amillə mübarizədə cəhdlərin koordinasiyası üçün lazımdır. Nazirin sözlərinə görə, kibercinayətkarlıqla mübarizə elektron xidmətlərin tətbiqi, "Elekton hökumət"in qurulması fonunda aktuallıq qazanır.Ə.Abbasov bildirdi ki, Azərbaycanda "Elekton hökumət"in tətbiqi üzrə işlər aparılır, əhalinin elektron xidmətlərə çıxışı var. İKT sahəsində özəl sektorun rolunu xüsusi vurğulayan Ə.Abbasov həmçinin Azərbaycanda bu sahədə həyata keçirilən layihələrdən danışıb, bu layihələrin, o cümlədən forumun ölkənin regionun inkişafına təkan verəcəyini bildirdi. Ə.Abbasov onu da qeyd etdi ki, hazırda Azərbaycan əhalisi sosial şəbəkələrdən geniş istifadə edir bu fəaliyyət heç bir qurum tərəfindən nəzarət olunmur: «Son illər ölkədə online TV, qəzetlər saytlar inkişaf edir bunların fəaliyyətinə heç bir müdaxilə təzyiq olunmur».  

 «İnternet şirkətləri əlilləri yaddan çıxarmamalıdır»

Forumda çıxış edən Beynəlxalq Telekommunikasiya İttifaqının (ITU) baş katibi Həmədan Ture bildirdi ki, internet sahəsində fəaliyyət göstərən şirkətlər əlilləri yaddan çıxarmamalı onların internetdən istifadə etməsi üçün lazımi şəraiti yaratmalıdır. H.Ture insan haqlarına dair ümumi deklarasiyanı xatırladaraq qeyd etdi ki, bu deklarasiyada hər bir insanın informasiya əldə etməsi hüquqları barədə müvafiq bənd mövcuddur. H.Turenin sözlərinə görə, İKT sahəsində fəaliyyət göstərən biznes strukturlar işlərini elə qurmalıdır ki, daha çox istifadəçi cəlb edə bilsinlər. H.Ture bu sahədə fəaliyyət göstərənləri hər bir insanı keyfiyyətli ucuz internetdən istifadə etmək üçün birgə işləməyə çağırdı.  

 

Nigar Abdullayeva

Palitra.-2012.-7 noyabr.-S.5.